Heimskringla - 04.10.1933, Síða 7
HEIMSKRINGLA
7, StÐA.
WINNIPEG, 4. OKTÓBER 1933
ENDURMINNINGAR
Eftir Fr- Guðmundsson.
Framh.
Smeikur við Únitara
Menn kölluðu það að gamni
sínu heima, að tóbaksjárnast á-
fram, þegar gengið var letilega,
eins og hnikt á í hverju spori og
hallast ögn út á hlíðarnar. Eg
var í hörku vetrarveðri, staddur
úti hjá húsinu mínu, þegar eg
sá að maður tóbaksjárnaðist
reglulega áfram eftir gangstétt-
inni og í áttina til mín; hann
var að kveða þessa vísu. “Þorri
bjó oss þröngann skó, þenna
sjóavetur, en hún Góa ætlar þó,
að oss róa betur.” Þarna var
þó áreiðanlega íslendingur á
ferðinni, og þá líka áttaði eg
mig á því, að Góan var að
byrja. Maðurinn var Skúli
Torfason ,sem eg þekti áður
vel á Vopnafirði, enda hafði
hann og verið hjá mér einu
sinni á Syðralóni við að grafa
brunn. Eg bauð honum strax
inn að drekka með mér kaffi,
sem hann og þáði. Ekki man
eg hvert hann átti þá heima i
borginni eða var aðeins á ferð,
en eg var að fást um atvinnu-
leysið, en hann hélt að eg gæti
haft atvinnu ef eg vildi hjá ein-
hverjum sem væri að mála. Eg
vissi ekki af neinum sem væri
að mála, en hann hafði nýskeð
talaö við Friðrik Sveinsson af-
bragðs málara, sem hafði meira
að gera en hann komst yfir við
eikarmálning í fínum húsum.
Eg var hinsvegar ekki viss um
að eg væri beinlínis eikarmál-
ari. Hann sagði að Friðrik þessi
væri afbragðs málari og allir
yrðu strax snillingar sem stönz-
uðu hjá honum. Eg var orðinn
fullur af fjöri og björtum fram-
tíðar vermandi geislum, þegar
það, við mikið lengra samtal,
kom upp úr kafinu, að þessi
Friðrik var Únítari. Það var
eins og dregin væri öfug lamb-
húshetta fyrir andlitið á mér,
eg þagnaði og Skúli fór. Eg
hugsaði um atvinnu hjá Fr.
Sveinsson á daginn og dreymdi
um hana á nóttunni. Gaman
væri nú að sjá þenna mann,
eða frétta eitthvað af honum.
Það leið heil vika hagstæðasti
tíminn. Eg frétti á hverjum
degi eitthvað af Fr. Sveinsson,
hann var áreiðanlega einn af
verstu Únítörum, en listfengur
glæfra rokkur. naumast saklaus
af galdri. En það gengdi mestri
furðu að hann var albróðir Jóns
Sveinssonar, hins kaþólska, og
lengra varð þó ekki farið en til
hins guðhræddasta manns.
Margur er sínum ólíkur þó
skyldur sé. En hvað það kem-
ur sér vel að kunna að fara
hægt, svo maður komist áfram.
Það leið önnur vika, en þetta
kitlaði mig þó altaf að sjá
manninn, en hann var altaf í
annríki. En væri nú þetta
Svartiskóli, gat eg þá ekki eins
og Sæmundur, verið lauslega i
svörtu kápunni minni, og»látið
hann halda henni eftir, en
sloppið sjálfur út? Verst að
missa kápuna, en eg varð að
sjá manninn tilsýndar. Engu
ráðstafaði eg heima, en allar
taugar sleit eg og lagði af stað
til að sjá Fr. Sveinsson. Eg
hafði lengi þráð að eignasr
ofurlítið kver með byrjunar til-
sögn í kukli, og hvar sem eg um
æfidagana, sá gamla skruddu
með látúnsspöngum, þá varð eg
allur að augum og eftirtekt. Eg
hafði löngum kent í brjósti um
Jón Eggertsson, og Sigríði st.ór-
ráðu, fyrir valdi biskupanna. Og
hvað það hefði komið sér vel,
að Grettir hefði kunnað ögn
fyrir sér, þegar hann rakst á
galdrakeflið hans Þorbjamar
önguls á fjörununi, rétt til að
verja sig. Eg hitti þá Friðrik
heima ,og konuna hans hafði
eg séð á Akureyri, þá var hún
greindarleg og faileg .en nú var
hún únítari . Þaö var nú verst
að erindið var svo vandasamt
að eg þurfti að fara inn, af því
þau létust vera gestrisin. Nú
ekki var hann rauðeygður, og
væri ekkert annaö til fyrirstöðu,
þá var þetta bara fallegur mað-
ur . Sérstaklega stakk eg á mig
hverju hans brosi, því það var
eins og hann hefði lært af séra
Arnljóti að gera að gamni sínu.
En þau skyldu nú ekki snúa mig
út af laginu, þó þau töluðu
hvort um sig áheyrilega. Eg
spurði um atvinnu. Nei, nú var
alt búið ,eða sama sem að
minsta kosli í bráðina. Jú, hann
átti eftir eina tvo Tíl þrjá daga,
í sérstaklega fíno húsi s;iður viö
á. Það var auðheyrt að hann
efaðist um að eg kæmi mér þar
vel. Eg er ekki nógu höfðing-
legur til að koma þar inn?
Hann brosti aðSáanlega fallega.
Frúin ar altaf að flækjast í
kring, sagði hann og hún er að
borga gott kaup. Eg þekki ekki
hendurnar á þér, hvað þær eru
liðugar, það er ekki aita" að
marka þó menn þykist kunna,
en hún er ekki lengi að sjá ef
óvanalega er farið að. Er nokk-
uð í hættu þó við reynum það
svona stuttan tíma sagði eg?
Hann sagöi óskaplega langt,
ónei. Við skulum reyna það.
Kaffið gat þó ekki trúflaö mig,
svona með minni miklu vara-
semi. En einkennilegt var það
að þau spurðu mig ekki í hvaða
söfnuði eg væri. Samtaiið varð
mest um Þorstein Erlingsson
Samvizkan lét mig í friði, og
eg rann eins og hjörtur á
hjarninu heim til mín og sagði
konunni minni tíðindin, henni
þótti vel áhorfast, því þó henni
fyndist nóg til um það hvað á-
kaft eg leitaði eftir atvinnu, þá
varð hún öllu meira vör við ó-
þægindin sem því eru samfara,
þá hart var í búi.
Þa ðstóð ekki á mér tiltekna
daginn. Eg var komin heim til
Fr. Sveinssonar löngu áður en
hann var tilbúinn, það var eins
og honum lægi ekkert á. Eg
hafði tíma til að hugsa um
CANADIAN
PACIFIC
FERÐ TIL ÍSLANDS
með •
CANADIAN PACIFIC
STEAMSHIPS
ER FLJÓT OG ÓDÝR.
SiglinKar eru á hverjum fárra claga fresti frá Montreal eftir
hinni stuttu
St. Lawrence Siglingaleið
Með hinum skrautleKU “Empress of Britain” hraðskreiðu
“Duchesses” og; vinsaelu “Mont” eimskipum.
öll hafa þriðja- og ferðamanna-farrými.
Flýtir og þægindi eru öllum trygð. Góður aðbáaður. Bezta fæði.
Breytilegar skemtanir. Og ennfremur rýmileg fargjöld.
Allar ráðstafanir eru gerðar með útvegun á vegaliréfum, og nauð-
sjTdegum skjölum er tryggir frjálsan inngang aftur til Canada.
Eftir fullkomnum upplýsingum, lcitið til næsta umboðsmanns
eða skrifið beint til>
W. C. CASEY, Steamship General Passgr. Agent
372 MAIN ST. WINNIPEG, MAN.
bölvuð rangindin sem ríktu (
mannfélaginu eftir því sem
mennirnir pr.íluðu hærra og
bæru meiri laun úr býtum, eftir
því væru þeir frjálsari og sjálf-
ráðari, hvernig þeir verðu tím-
anum sem þeir tækju launin
fyrir. Fyr en varði vorum við
komnir til ríku konunnar, hún
var brött og býsna ásjáleg. Það
var nú auðséð, að hún var
strax sannfærð um það að eg
væri fátækur og ljótur, og ekki
eyðandi á mig góðum morgni
eða litlu tilliti. Mér fanst hún
bera það með sér, að öll hennar
lífsbarátt^ væri innifalin í því,
a ðgrýtis frúrnar í húsum kring
um sigí skyldu þó ekki skara
fram úr sér hvorki utan húss
eða innan.
Hún spurði nafna minn, hvert
þessi maður væri málari. “Ó,
hreinasti snillingur.” Hann
hafði nú loksins náð í hann, en
var hinsvegar lengi árangurs-
laust, búinn að ætla sér að fá
hann í sína þjónustu. Og svo
fórum við að mála upp á lofu.
Að öðruhvoru kom hún upp á'
loftið til að sjá hvernig færist
að leysa verkið af hendi. Eg
sá það hún^ grunaði mig um
græsku ,en hún hafði engin ráð
með að finna að, því eg málaði
ekkert annað en þunnt og
vandalaust grunnmál ,undir eik-
argreininguna. Hún vissi ekki
betur en að eg leysti mikið
vandaverk af hendi, af því að
það leit svo vel út þegar nafni
minn var búinn að kemba á
það eikar útrennuna og af því
hann hafði sagt að eg væri
hreinasti snillingur. Það var
seint á öðrum degi, eg hafði
grunnmálað í kringum dyr, og
mig langaði til að sýna nafna
mínum að hann hefði ekkert of-
sagt um mig að eg kynni að
halda á burstanum, eg náði í
greinakambinn við hliðina á
honum án þess að hann vissi
af, og var á svipstundu búinn
að greina höfuðstykkið og aðra
hlið dyranna, á miklu skáld-
legri og tilkomumeiri hátt, en
nokkurstaðar sést eftir hann
sjálfann. Eg lét eikina bera þaö
með sér að hún hefði í 'föður-
garði, gróin grænu skrúði orðið
að þola heljarfrost, og hefði svo
uppfrá því borið horlið á vaxtar-
laginu, en þá vissi eg ekki til,
fyr en mér var eins og léttum
ullarvindli hrundið til hliðar,
það var nafni minn og hann
segir: “Ertu vitlaus, heyryröu
ekki að hún kemur upp stig-
ann.” Hann hélt á stálsköfunni
og á augnabragði var hann bú-
inn að skafa hugsjónadrauminn
minn af hliðar stykkinu, en þá
var konan komin að bakinu á
honum. “Hvað ertu að gera,”
segir hún? “Ó, það kemur nú
oft fyrir, burstinn var svo feit-
ur ,mér líkaði ekki útkoman.”
Eg hafði verið í 6 ár með-
limur í Goodtemplarastúku
heima á Islandi. Mér leiddist aö
vísu sá félagsskapur, en gat
ekki varist þeirri skoðun að eitt-
hvað gott gæti af honum leitt.
í Winnipeg var það hvorttveggja
í ökla og eyra, sem Good-
templarafélagsskapnum var lagt
til, eins og alstaðar í víðri ver-
öld, og þurfti eg ekki að þeim
sökum að spyrja. Mér var fuli-
kunnugt um að ekkert ljótt var
í sambandi við það, en líklegasi
þótti mér að félagsskapurinn
sjálfur hlyti að vera fjölbreytt-
ari og fjörugri með miklu fleirí
meðlimum og sterkari félags-
kröftum í borginni, og það þvi
fremur sem stúkurnar voru þá
þrjár ,og höfðu þá líka sam-
vinnu sín á milli annað slagið.
Eftir mikla umhugsun og ráða-
brugg á mínu heimili, snerist
eg þó að því að ganga inn í
stærstu stúkuna, irHeklu”, svo
eg yrði þó áreiðanlega kostanna
og framkvæmdanna var. Hins-
vegar duldist mér það ekki að
eg var að eyða frá ástvinunum
mínum af litlu skemtuninni sem
mér fanst ^ð heimilið hafa yfir
að ráða á löngum vetrarkvöld-
um, einu í hverri viku, en bæöi
gátum við ekki hjónin að heim-
an verið ,lengst fram á nótt. En
maðurinn er höfuð konunnar,
og höfuðið er það sem heldur
reikninginn og réttu áttirnar.
Framh.
Vinátta villudýra
og fugla
í hitabeltinu í Afríku eru
nokkrar tegundir fugla, sem
lifa á því að tína lýs og flær af
hinum stórvöxnu villudýrum
sem þar eru. Eru þau bestu
vinir þessara dýra.
David Livingstone segir frá
fugli nokkrum í Angola, sem
vísindamenn nefna buphaga af-
ricana, en Svertingjar nefna
Kala. Nefið á þessum fugli
líkist mjórri töng, og klærnar
á löppunum eru mjóar og hvass-
ar sem nálar. Þessi fugl eitir
nashyrningana og tínir af þeim
óværðina, og er ekki annað
sýnilegt, en nashyrningarnir
hafi sérstaka nautn af því. Þeir
eru þó einhver geðillustu og
uppstókkustu dýr, sem þekkjast.
Þegar þeir eru í slæmu skapi,
ótrast þá öll dýr, og jafnvel fer
ljóniö þá í felur fyrir þeim. En
litlu fuglarnir mega ver i ó-
hrædóir. Það er sama hvernig
nash> > ningurinn hamasl i geð-
vonsku s rni, altaf mega þeir
sit.ja á I.tnum og tma og tína
á með hvössum klóm og nefi. —
Það er sagt um nashyrninginn
að hann heyri sérstaklega vel
og hafi mjög næma lykt, en sjái
illa. En Kala-fuglinn hefir mjög
“En mér sýndist það svo yndis- ■ næma sjón ,og það er álit
lega fallegt.” “Þú hefir verið|manna> að hann vari nashyrn-
niðri í stiganum, þér hefði sýnst
það líta öðruvísi út ef þú hefðir
staðið hérna.” “Nú mér sýnd-
ist það líkt og höfuðstykkið,”
segir hún. “Já, eg ætla að
skafa það út líka,” segir hann.
“Nei, blessaður láttu það vera,
eg veit að manninum mínum
þykir það svo fallegt.” “Já, en
það er hjáleitt.” “Hjáleitt! Neij
þakka þér fyrir, eg er viss uni
að engar konur hafa svona
listmáluð höfuðstykki á lier-
bergisdyrum sínum.” Mér var
farinn að sýnast sjálfbyrgings-
svipurinn laglegur þegar konan \
hvarf ofan.
Ekki ætlast eg til þess að
fólkið haldi að eg hafi veriö
mikið betri málari en nafni
minn Sveinsson, þó frúin standi
máske ennþá frammi fyrir dyra-
trénu. En mér er hinsvegar
næst að halda það, að þeir
liefðu ekki léð Únítara atvinnu
með sér kontraktarar úr mín-
| um söfnuði, þegar þeir áttii ekki
leftir nema fárra daga vinnu.
Reynslan kendi mér það smásam
an að Únítarar væru félagslynd-
j ir og samvinnuþýðir menn, hvað
I sem þeirra trúarbrögðum liði.
.Nafni minn borgaði mér gott
kaup þegar við skildum.
inginn oft við, þegar hætta er í
nánd.
Önnur fuglategund lifir á ó-
værð villunautanna í Afríku, og
er svo að sjá, sem nautunum
þyki sérstaklega vænt um fugl-
inn. Hann varar nautin lika
við, ef þeim er einhver hætta
búin. Flýgur hann þá af baki
nautanna, þar sem hann hefir
setið, en þeim bregður svo við
það, að þau fara að skima í
allar áttir, og geta þá oft
bjargað sér undan aðskríðandi
ljóni, eða veiðimanni.
Krókódíllinn, sem er ei'nhver
hin viðbjóðslegasta skepna, á
sér tryggan vin þar sem er
fuglategund ein. Um þessa vin-
áttu vissu menn fyrir ævalöngu
því að jafnvel Herodot, gríski
sagnfræðingurinn, getur henn
ar. Fugl þessi er kallaður hyas
egyptacus. Þegar krókódíllinn
hefir etið sig saddan, legst hann
upp á eyrar eða árbakka ogj
gapir ákaflega. Þá flykkjast
fuglarnir að honum og byi-ja
að stanga úr tönnum hans allar
þær kjötflyksur, sem þar eru. Á
því lifa þeir. — Þetta er ljóm-
andi fallegur fugl, með hvítar
og svartar flugfjaðrir
Dr. M. B. Halldorson
401 n«jd nidar.
Skrifstofusimi: 23674
Stundai sérstaklegra lunirnasjúk-
dóma.
Er atJ finna & skrifstofu kl 10—12
f. h. og 2—6 e. h.
Heimlll: 46 Alloway Av«.
Talalmli »3158
dr a. blondal
«02 Medlcal Arts Bld*.
Talslml: 22 296
•
Btundar sérstaklega kvensjdkdóma
og barnasjúkdóma. — Ab hitta:
kl. 10—12 * h. og S—6 e. h.
Helmili: 806 Vlctor St. Simi 28 130
Dr. J. Stefansson
216 NBDIOAL ARTS BLDG.
Horni Kennedy og: Graham
Stundnr elnaóngrn » u R*n n - eyrnn
nef- o* kverkn-fllftkdúmn
Er að hitta frá kl. 2.30—5.30 e. h.
Talsími t 26 68$
Helmlll: 638 McMUlan Ave. 42691
Dr. A. B. INGIMUNDSON
Tannlæknir
602 MEDICAL ARTS BLDG.
Sími: 22 296 Heimilis: 46 054
RAGNAR H. RAGNAR
Pianisti og kennari
Kenslustofa: 683 Beverley St.
Phone 89 502
Albert Stephensen
A.T.C.M.; L.A.B. (Practical)
(Pupil of Miss Eva Clare)
Teacher of Piano
Tel. 62 337 417 Ferry Road
Operatic Tenor
Sigurdur Skagfield
Singing and Voicc Culture
Studio: 25 Music and Arts Bldg.
Phone 25 506
Res. Phone: 87 435
ORT VIÐ LÁT “ÞORSKABÍTS”
Kærasti vinur eg kvíði því helst
að kveðja þig látinn á fjölum,
nú ertu í dýrðar dölum,
sætt er að losna við lífið mér
telst,
frá líkamans sárustu kvölum.
Þú reyndist mér ætíð í raunun-
um trúr,
ráðhollur tryggur og gætinn,
nú fékkstu sælustu sætin.
Harður var mótlætis skýjanna
skúr,
nú skaða ekki heimsins ólætin.
Farðu nú vinur til freslarans
heim
við finnumst efalaust síðar
þá af eru angistar hríðar
eftir eg dvelja má í þessum
heim,
þótt ei verði stundirnar blíðar
og minning þín lifir hjá mær-
ingum þeim
sem mætastir eru í ræðum
og unna mest kraftmiklum
kvæðum,
en ekkert er fegurra í þessum
heim,
en auðlegð af sálrænum fræð-
um.
* * *
Eg kyntist þér vel ,svo eg kosti
þína fann
og kjættu mig þín inn dæluljóð-
in
svo veglegum skáldskap
eg alla tíð ann
og þig rómar vesturlenzka þjóð-
in.
Th. Oddson
KAUPIÐ HEIMSKRINGLU
LESIÐ HEIMSKRINCLU
BORGIÐ HEIMSKRINGLU
G. S. THORVALDSON
B.A., L.L.B.
Lögfrœðingur
702 Confederation Life Bldg.
Talsimi 97 024
W. J. LINDAL, K.C.
BJÖRN STEFÁNSSON
ISLENZKIIt LÖGFRÆÐINGAK
á óðru gólfl
325 Main Street
Talsimi: 97 621
Hafa einnig skrifstofur aO
Lundar og Gimli og eru þar j
að hitta, fyrsta miðvikudag i
hverjum mánuði.
Telephone: 21 613
J. Christopherson.
Islenzkur Löfffrcefiingur
845 SOMERSET BLK.
Winnipeg, :: Manitoha.
A. S. BARDAL
selur likkistur og annast um útfar-
lr. Allur útbúnaTJur sá bemti.
Ennfremur selur hann allskonar
minnisvarha og legstelna.
843 SHERBROOKE ST.
Phonet 86 607 WINNIPM
HEALTH RESTORED
Lækningar án lyfja
DR. S. G. SIMPSON, N.D., D.O., D.O.
Chronic Diseases
Phone: 87 208
Suite 642-44 Somerset Blk.
WINNIPEG —MAW.
MARGARET DALMAI9
TBACHER OP PIANO
854 BANNING ST.
PHONE: 26 420
Dr. A. V. Johnson
íslenzkur Tannlæknir.
212 Curry Bldg., Winnipeg
Gegnt pósthúsinu.
SCmi: 96 210. Helmllis: 33328
Jacob F. Bjarnason
—TRAN SFER—
and Furnttore Movtaa
762 VTCTOR ST.
SIMI 24.500
Annast allskonar flutninga fraa
og aftur um bæinn.
J. T. THORSON, K. C.
lalcnzkur littcfru ninBur
Skrlfstofa:
801 GREAT WEST PERMANENT
BUILDING
Simt: 92 765
DR. K. J. AUSTMANN
Wynyard —:— Saslc.
Talnfml t 28889
DR. J. G. SNIDAL
TANNLÆKNIR
614 Somertet Block
Portage Avcnnc WINNIPM
BRYNJ THORLAKSSON
Söngstjóri
StUIlr Planoa ng Orgel
Slml 38 345. 594 Alverstone St.