Heimskringla - 02.11.1938, Blaðsíða 3

WINNIPEG, 2. NÓV. 1938
HEIMSKRINGLA
3. SíÐA
ar, og fundu vegamennirnir aðra,
er þeir urðu varir við dysina. En
nælur þessar báru konur þannig
í fornöld, að þær höfðu tvær í
einu, sína hvorumegin á brjóst-
inu, með festi eða steinasörvi á
milli þeirra. Þannig hefir þessi
kona borið þetta kvenskraut. —
Margar perlur fann eg í dysinni,
úr mismunandi efni, og mis-
munandi að stærð. Margar
þeirra eru úr gleri, og sumar svo
örsmáar, að erfitt var að finna
þser í moldinni. Það eru þær
smæstu perlur frá fyrri öldum,
sem eg hefi séð.
En af því ekki var hægt að
rannsaka þetta til hlítar á staðn-
um, og svo sökum þess, að
perlurnar hafa hreyfst til af
holklakanum í jörðinni, gat eg
ekki séð með vissu, hvort perlur
þessar hafa allar verið í bandi
milli hinna tveggja stóru næla,
ellegar að kvenmaðurinn hefir
líka haft perlufesti um hálsinn
Auk þess fanst í dysinni þrí-
hyrnd næla Íítil.
Gerð stóru nælanna og hinnar
þríhyrndu litlu nælu er kunn frá
fornleifafundum í Noregi frá
þessum tíma. Verkið á stóru
nælunum er mjög vandað. Þar
eru t. d. haglega gerð fjögur
fuglshöfuð.
En það er ekki skrautið eitt,
sem ketilsstaðakonan hefir feng-
ið með sér í gröfina.
Þarna fundust líka þessir
munir — eða. leifar af þeim: —
Leifar af klippum, kinnar af
hnífaskafti úr beini, útskornar,
eða leifar af þeim, tvö hein-
brýni, með gati á óðrum endan-
um. En menn höfðu brýnin í
bandi og bundu þau við sig. Þá
fanst þarna steinsnúður af
snældu, og steinn lítill, alveg ó-
unninn, blágrænn að lit, sem
vafasamt er af íslenzkum upp-
runa, og hefir* verið lagður í
dysina með konunni. Það er
lítill dropa-kaledón.
Ennfremur var hægt að finna
og greiða úr moldinni talsvert
af smápjötlum af ullarvefnaði úr
klæðnaði konunnar, sem hægt er
að rannsaka vefnaðinn á og fá
af nokkra vitneskju um fatnað
hennar.
Alveg taldi Matfchías það til-
gangslaust að reyna að leita
þarna uppi fleiri dysir, því ekki
er hægt að greina af yfirborð-
inu, að þar séu neinar, þó að á
hinn bóginn megi telja líklegt, að
einhverjir fleirí hafi verið iarð-
settir þarna í grend.
Það er mjög til eftirbreytni,
að vegagerðarmennirnir, sem
dysina fundu, skyldu með öllu
hlífast við að róta nokkuð við
henni, svo að þjéðminjavörður
gat rannsakað hana sem bcst.
—Lesb. Mbl. V. St.
Demantsbrúðbjón
Páll Jónsson og Sigríður Lárusdóttir
á Kjarna í Geysisbygð
BRÉF FRÁ CAVALIER
Heiðruðu útgefendur Hkr.:
Hérmeð sendi eg Heims-
kringlu $13.50, frá kaupendum
hennar, sem er minna en eg
bjóst við, én sem upp verður að
bæta síðar. Hér stendr svo á,
að sumir eru að halda í hveitið
í von um hærra verð seinna. —
Hvort að það lukkast, vita lík-
lega fáir, en verðið er lágt, í
kring um 50c fyrir bezta hveiti,
sem varla er fyrir ræktunar
kostnaði. Hér í Cavalier er tals-
vert um byggingarvinnu og ýms-
ar athafnir, svo flestir virðast
hafa eitthvað að sýsla. Regn
hefir sára lÆið verið hér, svo nú
er viða að verða skortur á vatni.
Verða einstöku menn að sækja
það all-langt að fyrir skepnur
sínar og er það alt annað en
þægilegt. Það eru nokkrir mán-
uðir, sem hér hefir ekki að ráði
rignt og afleiðingin er þessi.
Eg hefi ekki neitt að skrifa
sem í fréttir er færandi, og læt
því staðar numið.
Með vinsemd,
J. K. Einarsson
Hinn 1. okt. rann upp svip-
hreinn heiður og fagur með þýð-
um og viðkunnanlegum haustblæ
og þroskaðri fegurð sem fögrum
I haustdegi er samfara. Mann-
fjöldi mikill var þá samansafn-
j aður í samkomuhúsi Geysis-
bygðar til þess að samfagna
.öldruðum ágætum hjónum, Páli
! og Sigríði á Kjarna, er þá áttu
j 60 ára giftingarafmæli. Eru
1 slíkar hátíðir sem þessi fágæt-
I ar, einnig meðal vors elzta fólks.
Hin öldruðu ágætu hjón eru
enn ern og furðu frísk ef aldur-
inn er tekinn til greina. Var
!því ofarlega í hugum þeirra er
að hátiðinni stóðu að skemtiskrá
yrði stutt og ekki þreytandi. —
Hófst hátíðahaldið með lestri úr
heilagri ritningu, bæn og sam-
eiginlegum söng. Ávarpaði svo
forseti dagsins gesti nokkrum
1 orðum, Voru skeyti lesin upp frá
Jóhanni Magnúsi Bjarnasyni
skáldi og frú hans og tengdasyni
heiðursgestanna Sigurði Indriða-
1 syni er var fjarverandi í fiski-
veri. Eftir venjulegan söng,
’mælti Mrs. Jóhanna Thorvarð-
iarson fyrir minni demantsbrúð-
ar, stutt en vandlega samið er-
indi, þrungið af hlýhug og skiln-
ingi á starfi hinnar öldruðu
konu. Hr. Jón Pálsson, bóndi á
Geysir, mælti fyrir minni hins
aldraða frænda sjíns demants-
brúðgumans í skáldlegu erindi
er leiddi fram myndir liðins tima
af baráttu og sigri og sérkennum
hins ljúfa aldraða heiðursgests.
Eftir að sungið hafði verið, milli
minnanna, las forseti samsætis-
ins kvæði eftir Margréti Sig-
urðsson, þá söng söngflokkur
bygðarfólks: “Við erum þjóð.”
Þá flutti Guðm. Ó. Einarsson
verzlunarstjóri kvæði, — Lítil
stúlka, sonardóttir ’neiðursgest-
anna bar fram blómavönd til
ömmu sinnar, gjöf frá barna-
börnunum, en frú Ingibjörg J.
Ólafsson ávarpaði demantsbrúði
fögrum orðum, og lýsti góðleika
og gestrisni er hefði einkent
hana og heimili hennar og mál-
aði orðmynd af bernskuminngu
og kynningu við hana. Forseti
samsætisins afhenti gjafir: frá
börnum þeirra vandaðan gull-
búinn göngustaf til brúðgum-
ans, en til brúðar góður stóll ■
einnig peningagjöf frá bygðar-
fólki og öðrum vinum heiðurs-
gestanna.
Dr. S. E. Björnsson flutti þá
fagurt kvæði. Jóh. Pálsson
fiðluleikari lék fögur lög af list
sem að vanda. Því næst talaði
Jón bóndi Sigvaldason og ávarp
hann meðal annars um barnalán
þeirra. Þá hafði June Pálsson,
sonardóttir heiðursgestanna
mjög fagra framsögn á ljóði sr.
Matthíasar Jochumssonar: -—
“Hvað er það ljós?”
Eftir að ýmsir söngvar höfðu
verið sungnir af veizlugestum
flutti Fr. P. Sigurðsson bóndi
kvæði til heiðursgestanna
(fylgja kvæði hhns, og önnur
kvæði er flutt voru, þessum
minningarorðum).
Hr. Böðvar H. Jakobsson
bóndi ávarpaði heiðursgesti, með
fögru ávarpi. Sömuleiðis Gestur
landnámsmaður Oddleifsson í
Haga, Gísli kaupm. Sigmunds-
son, er báðir töluðu með fyndni
og fjöri, sem ávalt. Jóh. Pálsson
lék á ný á fíólín og söngvar voru
sungnir. — Miss Lilja Pálsson
píanókennari spilaði ávalt. Sá
er forsæti skipaði bar fram þakk
arorð fyrir hönd heiðursgest-
anna í lok samsætisins. Lauk
því með því að mannfjöldinn
söng: “Allir heilir unz vér.sjá-
umst næst.” Ágætar veitingar
voru þá frambornar.
Sem þegar er að vikið eru hin
'öldruðu hjón skagfirsk að' ætt.
Er Páll fæddur 20. ágúst 1848 á
' Álfgeirsvöllum í Skagafirði. —
^Sigríður kona hans er fædd 29.
maí 1859 á Steinsstöðum í sömu
sýslu. Þau voru gefin saman í
hjónaband á Mælifellsá í Skaga-
!firði, þ. 1. okt. 1878, af séra
Jóni prófasti Hallssyni í Glaum-
bæ. Þau komu til Canada 1883
og bjuggu fyrstu árin við ís-
1 lendingafljót (nú Riverton), en
j eru búin að eiga heimili á
jKjarna í 51 ár. — Þau eignuð-
ust 7 börn, af þeim eru 4 á lífi:
Þorgrímur, bóndi við Árborg,
giftur Guðrúnu Helgadóttur
Jakobssonar. *
Guðrún, kona Sigurðar Ind-
riðasonar, búsett í Selkirk.
Lárus, bóndi við Árborg, —
kvæntur Elínu ólafsdóttir ólafs-
sonar frá Hnausa, Man.
Wilhelm, bóndi á Kjarna, —
kvæntur Ástu Jósefsd. Schram.
Barnabörn eru 21 á lífi, eru
börn hinna öldruðu hjóna sem
og allir afkomendur mannvæn-
legt og dugandi fólk.
Hin öldruðu hjón njóta ástar
eru þau hjá dóttur sinni og
tengdasyni, Mr. og Mrs. Ind-
riðason í Selkirk, Man.
Sigurður ólafsson
Þakkarorð
Skyldum og vandalausum nær
og fjær er glöddu okkur með há-
tíðlegri veislu, gjöfum og hlý-
yrðum í bundnu og óbundnu
máli á 60 ára giftingarafmæli
okkar, þökkum við af heilum
huga, og biðjum guð að launa.
Einnig þökkum við ljúfa sam-
fylgd og bjartar minningar frá
langri samfylgd og samvinnu við
sveitunga og héraðsbúa.
Við hugðum ykkar heiðursdags
að minnast,
En höfum fátt sem glitrar hér
í skálum,
Demantar hjá fáum munu finn-
ast
| Svo fagrir sem að búa í ykkar
sálum.
Eitt er víst að engir finnast
betri,
Þó allir leiti í hæsta konungs
setri.
F. P. Sigurðsson
HEIMSSÝ NINGIN 1
NEW YORK
Mr. og Mrs. Páll Jónsson Heilsuvarnir
Flutt í demants brúðkaupi
Páls og Sigríðar Jónsson
á Kjarna í Geysir-bygð
Líkt og Bjarmi upp af eldi
Á unðasríku sumar kveldi.
í frumbyggjanna víðu veldi
Á vona himin leiftrum slær.
Líkt og óljós æsku minning
Andi yfir þeirri kynning,
Ávalt verða landnáms ljóðin
Lærdómsrík og angurvær,
Verða brot úr ástar óðnum
Sem allar þrautir sigrað fær.
Páll var einh sá fremsti og fyrsti
Sem frumskóganna veldi gisti
Andstæðurnar af sér hristi
ótrauður í hildarleik.
Sigríður við barna braginn
Bundin heima allan daginn,
Gleðin lýsti upp litla bæinn,
Ljóma sló á tún og eik,
Ný-íslenzkur himin heiður
Hvíldi yfir mörk og eik.
Skíni sól og sumar andi
Sextíu ára hjónabandj,
Það var blessun þessu landi
Að þangað lágu ykkar spor.
Framtíðin skal sýna og sanna
Svip og skapgerð frumherjanna,
Hún skal auka barna börnum
Bjartan hug og táp og þor,
Hún skal andans vörður vera,
Varða kringum íslenzk spor.
G. O. Einarsson
Til Páls og Sigríðar
á Kjarna
Sextíu ár þið saman hafið verið,
Sæmdar notið dygðar fetað
braut,
Dagsins þungan djarfmannlega
berið,
Drotni treyst í hverri sorg og
þraut.
Siglt í gegnum sjávar öldur lífs-
ins,
Sigur ljóma fögrum skrýdd í
kvöld.
Hrundið burtu hörðu fári kífsins,
Með heiðri starfað löngu árin
töld.
Því skal oss ljúft að líta nú til
baka,
Og leiða hugan yfir fyrri tíð,
Með sigur brosi saman höndum
taka,
Hér signir ykkur friðár höndin
blíð, j
Því ykkar dagsverk unnuð hér
með sóma,
Ávalt studd af fagri drottins
mund
Lifið svo í ljúfum náðar blóma,
f lífsins guði hverja æfi stund.
Margrét J. Sigurðsson
Til Páls og Sigríðar
á Kjarna
Ráðarstafanir hafa verið gerð-
ar til þess að hægt sé að ráða
bót á öllum meinum sýningar-
gesta heimssýningarinnar, alt
frá smáskrámu á fingri upp í
barnsburð. Á landi sýningar-
innar verða 10 stöðvar fyrir
“hjálp í viðlögum”, stór hópur
lækna, 100 hjúkrunarkonur, 10
sjúkrabílar og einn bíll útbúinn
röntgenljósmyndatækjum.
Matur fyrir 250,000
Um áttatíu matsölu- og veit-
ingastaðir verða á landssvæði
heimssýningarinnar og eiga þeir
að geta fætt a. m. k 250,000
manns á dag, einu sinni eða oft-
ar.
Vissir þú þetta?
Flestar biblíur, sem seldar eru
í Ameríku, eru prentaðar í Bel-
gíu. Prentlistin verður því sýnd
á sögulegan hátt í sýningarskála
Belgíu. Bókband, sérstaklega
í skinni, . er mjög fullkomið í
Belgíu.
Húshæði sýningargesta
1 Sýningargestir geta fengið
húsnæði með mismundani verði.
f New Ýork eru 133,334 gisti-
húsþerbergi, í úthverfunum eru
j 50 þús. herbergi. K. F. U. M. o.
þ. h. stofnanir hafa 40 þús.
herbergi og fjölskyldur munu
i leigja út um 120 þús. herbergi.
|Eru þá til reiðu 343,334 her-
i bergi.
Mannsaugað
I Á sýningunni verður sýnt
; mannsauga svo stórt, að margir
geta gengið inn í það í einu og
! hroft út um sjáaldrið, sem verð-
; ur stóreflis stækkunargler.
i Barnsfæðingar
I Heilbrigðismálanefnd sýning-
i arinnar áætlar að 12 börn muni
fæðast á landi sýningarinnar
meðan hún stendur yfir og er
alt tilbúið til þess að taka á móti
þessum nýju borgurum. Sex
börn fæddust á sýningunni í
Chicago.
Gestakoma
Það er búist við um 15 milj.
gesta utan New York. Er áætlað,
að 7,860,000 komi með járn-
brautum, 4,770,000 í bílum,
1,860,000 með strætisvögnum,
390,000 með skipum og 120,000
loftleiðis.
“Heitar pylsur”
Áætlað er að 30 milj. heitra
pylsa verði seldar sýningargest-
um. Ef allar pylsurnar væri
festar á eina lengju myndi þær
ná frá New York til London.
Kaffi
Brasilía ætlar að sýna hvernig
kaffið verður til. Þegar því er
sáð í fyrstu og síðan alla “þró-
unina”, þangað til því er helt í
bollana. Verða settir upp kaffi-
“bars” í byggingu Brasilíu og er
þar hægt að fá hina heimsfrægu
“tíu dropa”.
Ilmvötn geymd í 10 aldir.
í hornstein fegurðarlyfjahall-
ar sýningarinnar hafa verið lát-
in sýnishom allra bestu fegurð-
arlyfja nútímans. Þegar sýn-
ingunni lýkur á að flytja horn-
steininn upp í fjöllin í Arizona,
nærri borginni Tucson og geymd
þar þangað til 30. apríl 2939, en
þá mega fegurðardrósir þeirra
tíma komast að því hvaða feg-
urðarlyf kynsystur þeirra not-
uðu 1939.
Samgöngur
Eitt hundrað strætisvagnar
eiga að sjá um umferðina innan
sýningarsvæðisins, en þegar er
búið að leggja vegi, sem eru 10
enskar mílur á lengd.
—Vísir, 30. sept.
Séra K. K. ólafsson flytur
erindi um “Framtíð kirkjufé-
lagsins” á þessum stöðum í
Norður Dakota sem fylgir:
Vídalíns kirkju, fimtud. 10. nóv.
kl. 8 e. h.
Mountain kirkju, föstudaginn 11.
nóv. kl. 2 e. h.
Garðar kirkju, föstudaginn 11.
nóv. kl. 8 e. h.
Allir velkomnir, frjáls sam-
skot.
Kaupið Heimskringlu
BorgiS Heimskringlu
og virðingar allra samferða-
— Stjórnmál eru hið brenn-
andi málefni dagsins í dag.
Benjamin Disraeli...
jaði hin öldruðu hjón sera Skag-
firðinga. Þessu næst ávarpaði
hr. Sveinn Thorvaldson kaup-
maður heiðursgestina, talaði
-manna sinni skyldra og vanda-
lausra fyrir góðvild og hátt-
! prýði, um þau bæði má með
fullum sanni heimfæra orðin
fögru er Steingr. skáld Thor-
steinsson kvað, að:
“Fögur sál er ávalt ung,
undir silfurhærum.”
Á sumrin dvelja þau á
Kjarna, í gamla húsinu sínu og
,njóta lífsnis vel, þegar aldurinn
er tekinn til greina, en á vetrum
Hálfa öld og heilan tug
Þið hafið saman dvalið
Sömu ást og sama hug
Sífelt hafið alið,
Þó að frjósi lög og láð
Ei ljúfra hjóna breytist ráð.
iÞið yfirgáfuð feðra frón
Og fluttuð inn á Vínlands breiðar
strendur
Með nýjan kraft og næma sjón,
Námuð hér á áarbökkum lendur.
Allir vita að þau sem bjuggu
þarna,
Það var Páll og Sigríður á
Kjarna.
All-Canadian victory for pupils of
DOMINION BUSINESS
COLLEGE at Toronto Exhibition
Pupils of the DOMINION BUSINESS COLLEGE,
Winnipeg, were awarded FIRST PLACE in both
Novice and Open School Championship Divisions of
the Annual Typing Competition.
Miss GWYNETH BELYEA won first place
and silver cup for highest 'ípeed in open
school championship with net speed of 92
words a minute..
Mr. GUSTAVE STOVE won first place and
silver cup for highest speed in Novice Sec-
tion of typing contest. His net speed was
76 words a minute.
Miss HELEN BRIX, another D. B. C. pupil,
won second place for accuracy in the novice
division!
Miss DOROTHY MAXWELL, a D. B. C-
student, came fourth in the open school
championship section!
The Dominion sent four pupils to Toronto
and they won two firsts, a second and a
fourth place!
The contest officials announced at the Coliseum before an
audience of 9,000 people that the Dominion Business
College, Winnipeg, had the best showing of any com-
mercial school in the competition!
There were 107 contestants!
ENROL NOW
DOMINION
BUSINESS COLLEGE
WINNIPEG
FOUR SCHOOLS: THE MALL—
ST. JAMES — ST. JOHN’S — ELMWOOD