Heimskringla - 16.11.1938, Blaðsíða 6

6. SÍÐA
mEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 16. NÓV. 1938
Ljóminn af bálinu lýsti upp loftið í kring-
um hann, og hann klifraði hærra og hærra
upp, stall af stalli þangað til hann sá elds-
tungurnar sleikja himininn. Hann hafði farið
styztu leið upp á klettinn, og þegar hann komst
upp á hann, varð hann að fleygja sér flötum
og bíða dálitla stund til að ná andanum.
Bálkösturinn hafði verið bygður í kring-
um dauft grenitré og logaði nú tréð Hundrað
fet upp í loftið. Hann fann hitann af eldinum.
Þetta tröllaukna blys lýsti hnúkinn frá einni
brún hans til anriarar, og hann litaðist um
eftir Jeanne. í fyrstu gat hann ekki séð
hana og ætlaði að kalla á hana, en hætti við
það, því að hann kom auga á hana, þar sem
hún stóð yst út á brúninni og horfði í suður og
vestur. Hann kallaði á hana og hún sneri sér
að honum og hljóðaði upp af hræðslu. Philip
stóð við hlið hennar. Andlit stúlkunnar var
fölt og tekið og varir hennar drógust til af
þjáningu er hún leit á hann. Hún mælti ekki
orð frá vörum, örvæntingarsvipurinn sást skýrt
í augum hennar í bjarmanum frá bálinu. í
eitt augnablik stóðu þau þannig og Philip
reyndi að tala. Alt í einu greip hann hana og
vafði hana að sér. Þetta gerðist svo fljótt að
hún hafði engan tíma til undankomu. Andlit
hennar lá upp við brjóst hans eins og um kveld-
ið er þau stóðu undir myndinni í Goðaborg.
Hann fann að hún reyndi að slíta sig af honum;
hann sá óttann í augum hennar og reyndi að
tala rólega, en hjarta hans barðist eins og það
ætlaði að springa af öllum þeim ástarorðum,
sem hann óskaði að hvísla í eyru hennar.
“Hlustaðu á mig, Jeanne,” sagði hann.
“Pierre hefir sagt mér alt og sent mig til þín.
Hann hefir sagt mér alt, ástin mín. Þú hefir
engin laungarmál framar. Eg þekki þau öll —
og skil þau. Og eg elska þig — elska þig,
hjartans unnusta mín, Jeanne”.
Hún skalf frá hvirfli til ilja við þessi orð
hans. Hann fann hvernig hrollur fór um
hana og augu hennar störðu á hann spyrjandi
og forviða, full af einkennilegum efasvip, en
hún mælti ekki orð frá vörum. Hann dró hana
fastar að sér þangað til andlit hennar var fast
við andlit hans og hlýja vara hennar, augna og
hársins eins og varð hluti af honum sjálfum og
gagntók hann með mállausum fögnuði.
“Hann hefir sagt mér alt Jeanne mín litla,”
hvíslaði hann svo lágt að það rétt heyrðist yfir
snarkið í grenitrénu, sem var að brenna. “Alt.
Hann sagði mér það vegna þess, að hann vissi
að eg elskaði þig og vegna þess-----” Orðin
köfnuðu og Jeanne sveigði sig aftur á bak og
studdi höndunum á brjóst hans og horfði inn í
augu hans. Hann sá þar hina sömu tilfinninga
baráttu, en samfara henni birtist þar hik,
eíns og átakanleg grátbeiðni til hans, og trún-
aðartraust, sem varð skelfingunni í sál hennar
yfirsterkari og varir hennar titruðu eins og í
grátandi barni. Hann hallaði höfði hennar aft-
ur á bak og kysti titrandi varir hennar og
fann að hún reyndi ekki framar að hrinda hon-
um frá sér, heldur lagði hún höfuðið að brjósti
hans og grét. Þama í viðurvist hinnar brenn-
andi eikar, sem blikandi sendi logana langt út
í náttmyrkrið, stigu þögul orð frá hjarta hans,
þakkarbænir, og hann þrýsti Jeanne fastar að
sér og hvíslaði aftur og aftur yfirkominn af
hamingju: “Jeanne, Jeanne! Ástkæra Jeanne!”
Grátur Jeanne smá rénaði og Philip hleypti
í sig kjarki til að færa henni hinar hræðilegu
fréttir af Pierre. Hann vissi að í eigingirni
gleði sinnar, hafði hann eytt dýrmætum tíma,
og nú tók hann andlit Jeanne milli handa sér og
horfði framan 1 hana.
“Pierre hefir sagt mér alt Jeanne,” endur-
tók hanna. “Alla söguna — alt frá þeim degi,
sem hann fann þig fyrir mörgum árum síðan,
til þess tíma, sem faðir þinn fór að kvelja þig.”
Hann talaði rólega jafnvel þótt hann fyndi
hvemig hún titraði af sorg og geðshræringu.
Núna í kvöld gerðust vandræði niður i verbúð-
unum. Pierre er særður og langar til að þú
vitjir sín, en Thorpe — er — dauður.”
í stundarkorn óttaðist Philip um afleið-
ingar þessarar fréttar. Jeanne eins og hætti að
draga andann. Hún virtist hafa dáið, þar sem
hún lá í faðmi hans. Skyndilega rak hún upp
ofboðslegt vein og sleit sig af honum og stóð
andspænis honum, andlit hennar var náfölt.
“Hann — er — dauður—”
“Já, svo er það.”
“Og Pierre — Pierre drap hann ?”
Philip rétti fram hendumar, en Jeanne
virtist ekki taka eftir því. Hún las svarið úr
andliti hans.
“Og Pierre er særður?” bætti hún við og
leit aldrei af honum þessum skæru glitrandi
augum.
Áður en hann svaraði greip hann um báðar
hendur hennar, eins og hann vildi með því taka
á sig eitthvað af byrðinni, sem á henni hvíldi.
“Já, Jeanne,” svaraði hann. “Hann er
særður og við verðum að hraða okkur, því að
eg óttast að við megum engan tíma missa.”
“Hann er kominn að bana?”
“Eg er hræddur um að svo sé, Jeanne.”
Hann beið ekki eftir að sjá hvaða áhrif
þessi frétt hafði á hana, en sneri sér við og
hélt af stað, hálfhring í kringum eldinn að þeim
stað, sem leiðin lá niður að sléttunni. Alt í
einu staðnæmdist Jeanne og tók fast utan um
fingur hans. Hún starði út í hina takmarka-
lausu auðn í vestri. Langt í burtu — mílu eða
tvær mílur í burtu, sást annar viti rjúfa með
logum sínum hið þykka rökkurtjald næturinnar,
sem umkringdi þau á alla vegu. Jeanne leit á
hann. Ást og harmur, kvöl og gleði blandaðist
í svip hennar.
“Þeir eru þarna,” sagði hún og það var
eins og orðin köfnuðu. “Það er Sachigo og
þeir eru að koma — koma — koma—”
Einu sinni enn, áður en þau fóru af stað
ofan hæðina, faðmaði hann hana að sér og kysti
hana. Og í þetta sinn fann hann, að hún svar-
*
aði ástaratlotum hans. Þögul í sorg sinni, en
með þá tilfinningu, að þau væru eitt í samúð
og í ást leiddust þau niður fjallið, gegn um
gisna greniskóginn og inn í upplýstan kofann,
þar sem Pierre lá dauðvona. MacDougall var
inni í herberginu þegar þau komu inn, en stóð
hljóðlega á fætur og fór inn í skrifstofuna.
Philip leiddi Jeanne að rúmi Pierres, og er
hann laut yfir hann og talaði blíðlega til hans,
þá opnaði hann augun. Hann sá Jeanne, og í
augum hans birtist dásamlegur gleðibjarmi.
Hann bærði varirnar og reyndi að lyfta sér upp.
Jeanne kraup á kné við hlið hans og er hún
þrýsti hinum köldu höndum hans að brjósti
sínu skein skínandi ljós skilningsins úr augum
hennar. Hún tók höndunum utan um vanga
hans og laut fast niður að andliti hans svo að
andlit beggja voru hulin, en hár hennar var eins
og geislabaugur umhverfis þau. Philip barð-
ist við að bæla niður grátinn, sem steig upp
frá brjósti hans. Þögn dauðans ríkti í kring um
þau, og hann þorði ekki að hreyfa sig. Honum
virtist langur tími líða þangað til Jeanne leit
upp, hægt eins og hún væri hrædd við að vekja
sofandi barn. Hún leit á hann og hann las
fréttirnar úr svip hennar. Rödd hennar var
lág og róleg, full af blíðu og afli, sem aðeins
er eign konunnar á hinum þungu augnablikum
djúprar sorgar.
“Philip,” sagði hún, “lofaðu okkur að vera
einum . Pierre er dáinn.”
XXIII.
Philip laut niður svolitla stund, svo hvarf
hann hljóðlega út úr herberginu án þess að
mæla orð. Er hann lét aftur hurðina þá leit
hann á Jeanne og sá að hún var að biðjast fyrir.
Annari sýn brá eins og leiftri fyrir hugskots-
sjónir hans, af atriði sem gerst hafði fyrir
mörgum árum síðan, þegar Pierre hafði kropið
í snjónum við hlið hennar, og hafði flutt ófull-
komna og hálfhugsaða bæn úti í helkuldanum
á öræfunum. Og þetta voru laun hans, að
Jeanne kraup við hlið hans, er sál hans, sem
hafði elskað hana, hóf sig til flugs frá þessum
heimi fyrir fult og alt.
Philip sá ekkert þegar hann kom inn í
skrifstofuna. Sorgin náði nú í fyrsta skiftið
yfirhöndinni yfir honum og hann þurkaði úr
augum sér tárin með vasaklútnum. Hann vissi
að MacDougall sá þessa veilu á karlmensku
hans, en hann sá ekki hinn manninn í fyrstu, er
sat hjá verkfræðingnum. Hinn maðurinn stóð
^ fætur til að heilsa honum, en MacDougall sat
kyr og gat Philip nú varla trúað sínum eigin
augum.
Það var Gregson.
“Mér þykir leiðinlegt að hitta svona illa
á, Phil,” sagái hann lágt.
Philip starði á hann og gat ekki áttað sig
á að hann sæi rétt. Hann hafði aldrei séð
Gregson eins og hann leit út nú. Listamaður-
inn nálgaðist ekkert meira og hann rétti honum
eki hendina, og enginn gleðisvipur var á and-
liti hans. Augu hans skimuðu flóttalega að
hurðinni, sem lá inn í herbergið, sem líkið var
í, en svipurinn á honum var eins og á dauða-
dæmdum manni. Philip rétti hinum gamla vini
sínum hendinai en Gregson hörfaði undan.
“Nei — ekki núna. Bíddu þangað til þú
hefir heryt sögu mína.”
Eitthvað undarlegt í rödd hans vakti undr-
un Philips. Hann sá að Gregson horfði í átt-
ina til McDougalls, og skildi hvað hann átti við.
Hann gekk til verkfræðingsins, lagði hendina á
öxl hans og hvíslaði að honum.
“Hún er þarna inni Mac — hjá Pierre. Hún
vildi vera ein hjá honum í fáeinar mínútur.
Viltu bíða eftir henni fyrir utan dyrnar og
fara með hana til konu Cassidys. Segðu henni
að eg komi eftir henni að stundarkorni liðnu.”
Hann fylgdi MacDougall að dyrunum og
mælti við hann í hálfum hljóðum og sneri sér
svo að Gregson. Listamaðurinn settist hinu
megin við litla borðið, en Philip settist and-
spænis honum og rétti honum hendina á ný.
“Hvað gengur að þér Greggy ?”
“Nú er ekki tími til langra útskýringa,”
sagði hann og bjóst ekki til að taka í hendi
Philips. “Þær geta komið síðar. En núna
verð eg að útskýra það fyrir þér, hversvegna
eg get ekki tekið í hendina á þér. Við höfum
verið vinir um margra ára skeið. Eftir fáar
mínútur hér frá, verðum við óvinir, eða þú
verður óvinur minn. En eitt ætla eg að biðja
þig um, já, krefjast af þér. Hvað sem í kann
að skerast á milli okkar hin næstu augnablik,
þá mátt þú ekki álasa Elinu Brokan. Eg get
verið þér sammála um það, að um tímabil, þá
var hún á slæmum vegi og hafði næstum biðið
tjón á sál sinni, en hún hefir fundið sjálfa sig
á ný og er hrein og göfug. Eg elska hana.
Forlögin hafa hagað því svo undarlega til, að
hún elskar mig líka, þótt eg sé óverðugur. Hún
hefir lofast til að verða konan mín.”
Philip rétti hendina yfir borðið á ný.
“Greggy — Greggy — guð blessi ykkur!”
hrópaði hann. “Eg veit hvað það er að elska
og vera elskaður. Því skyldi eg gerast óvinur
þinn, þótt Elin Brokan hafi reynst að vera
perla af konu að vera, og hún hafi heitbundist
þér? Hérna er hönd mín!”
“Bíddu nú við,” sagði Gregson með hásri
rödd. “Phil. þú safnar glóðum elds að höfði
mér. Hlustaðu nú á. Þú fékst bréf mitt. En
eg sveik þig ekki eins skammarlega og eg þótt-
ist hafa gert. Eg fann nokkuð út síðasta
kvöldið, sem þú varst í Churchill. Eg fór til
Elínar Brokan, og á morgun eða einhverntíma
ef þú vilt, þá mun eg segja þér hvað þá kom
fyrir. En fyrst og fremst verður þú að fá að
vita þetta. Eg hefi fundið hvaða máttarvöld
eru að berjast gegn þér þarna suður frá. Eg
veit hvaða maður bruggar svikráð gegn félagi
þínu. Það er maðurinn, sem ber ábyrgð á glæp-
um Thorpes og á — þessu — sem þarna er
inni.”
Hann hallaði sér fram á borðið og benti á
lokaðar dyrnar.
“Og sá maður------”
Hann virtist ætla að kafna.
“Er Brokan, faðir tilvonandi konunnar
minnar.”
“Guð komi til!” hrópaði Philip. “Ertu
gengin af vitinu Gregson?”
“Eg varð næstum óður er eg fann þetta
út,” sagði Gregson með ískaldri ró. “En nú er
eg með fullu viti. Ráðagerð hans var sú, að
láta stjómina afurkalla fiskileyfið þitt, Thorpe
og menn hans áttu að eyðileggja þessa veiði-
stöð og drepa þig. Peningarnir, sem í sjóði
voru, hefðu lent í vasa Brokans. Það þarf
ekki að orðlengja þetta framar, því að þetta er
þér auðskilið. Hann þekti Thorpe og fékk hann
í sína þjónustu. Thorpe tók sér þetta nafn af
einhverri sérvizku. Þrem mánuðum áður en
Brokan kom hingað norður, þurfti hann að
senda ákveðnar skipanir til Thorpes, en þorði
ekki að trúa neinum fyrir þeim, svo að hann
sendi Elínu. Hún var í Goðaborg í heila viku
og kom svo til Churchill, þar sem við sáum
hana. Þau fengu skipið til að koma við á stað
nokkrum á ströndinni og þar tók, það þau Elínu
og Thorpe, svo að þau komu með því til Chur-
chill. Eins og þú manst þá sá stúlka frá Goðá-
borg Elínu . Til þess að koma ekki upp um sig
við þig, þá lézt hún ekki þekkja stúlkuna. Síðar
sagði hún föður sínum frá þessu, og sáu
þeir Thorpe og Brokan þar tækifæri til að
framkvæma fyrsta Jiðinn í ráðagerð sinni. —
Brokan hafði flutt með sér tvo menn, sem hann
gat treyst og Thorpe hafði fjóra eða fimm
með sér í Curchill. Afleiðingin varð árásin á
höfðanum. Áætlunin var að drepa manninn,
en ræna stúlkunni ómeiddri. Sendiboði átti svo
að fara til Goðaborgar og kæra menn þína,
sem höfðu farið til Churchill um þennan glæp.
Hendingin var þér hjálpleg það kvöld, og þú
eyddir áformi þeirra. Hendingin var mér einn-
ig haganleg, og eg hitti Elínu. Það væri til-
gangslaust fyrir mig að fara að greina frá
því, sem bar við eftir það Elín vissi ekkert
um þessa árás og einnig var henni ókunnugt
um hin svívirðilegu vélráð gegn þér. Hún var
næstum jþví samskonar verkfæri í höndum
föður síns og þú, Phil---”
Bænarsvipur kom á andlit Gregsons, er
hann hallaðist fram á borðið.
“Phil, væri það ekki vegna Elínar, þá væri
eg ekki hér í kvöld. Eg hélt að hún mundi
fyrirfara sér, er eg sagði henni alt sem eg vissi
um þetta mál. Hún sagði mér hvað hún hefði
gert. Hún játaði hvað faðir hennar hefði gert.
Á þeirri raunastund gat eg ekki leynt ást minni.
Við lögðum réð saman. Eg falsaði bréf, svo að
mér varð mögulegt að fylgjast með Brokan upp
Churchill fljótið. Það var ekki ætlun mín að
hitta þig, svo að Elín þóttist verða veik. Við
settum tjöldin okkar langt frá fljótsbakkanum,
og eg sendi báða Indíánana okkar aftur til
Churchill, því að við Elín vildum vera ein með
Brokan á þessari óttalegu reikningsskapar
stund, sem fyrir höndum var. Þetta er alt og
sumt. Alt er nú opinbert gert. Eg hefi hraðað
för minni á fund þinn, eins mjög og mér var
auðið, en náði ekki í Thorpe á lífi. í eigingirni
minni mundi eg hafa hlíft Brokan. Eg áleit að
hann hefði getað borgað Thorpe og starfað
svo heiðarlega framvegis, og þú hefðir aldrei
orðið neins vísari, það er því Elín, sem gerir
þessa játningu, en ekki eg. Síðustu orð henn-
ar við mig voru á þessa leið: “Ef þú elskar mig,
þá segir þú honum frá þessu. Ef hann að því
búnu, fyrirgefur okkur, sem við eigum ekki
skilið, þá get eg gifst þér, annars ekki.” Hér
er aðeins einu við að bæta. Eg hefi bent
Brokan á svo lítinn vonar neista og hann er
þessi: Hann á að afhenda þér öll sín réttindi í
félaginu og þau sex hundruð þúsund, sem eru
eftir í sjóði. Hann á að afhenda þér allar eigur
sínar, sem eru hálf miljón dala til að þú getir
keypt inn öll þau hlutabréf, sem þú óskar að
innleysa. Hann hverfur sjálfur af sjónarsvið-
inu, algerlega og fyrir fult og alt. Við Elín
finnum okkur einhvern stað í nýju landi og þú
munt aldrei sjá okkur framar. Þetta höfum
við ákveðið að gera ef þú sýndir okkur vægð.”
Philip hafði ekki mælt orð frá vörum með-
an á þessari ljótu frásögn stóð. Hann sat eins
og hann væri steingerfingur. Reiði, undrun
og skelfing brendu hjarta hans með logandi
sviða og kæfðu niður öll ytri merki um til-
finningar. En hann var vakinn upp af þessum
dvala, svo að blóðið þaut fram í vanga hans,
því að það var barið hægt á lokuðu dyrnar og
hurðin var opnuð og Jeanne kom inn. Gegn um
tárin sá hún aðeins manninn, sem hún elskaði
og grátandi rétti hún honum hendurnar eins og
barn og þegar hann hljóp til hennar og greip
hana í faðm sinn þá strauk hún vanga hans og
hvíslaði nafn hans í sífellu. Ást og trygð var
í öllum atlotum hennar og er hún lyfti andlit-
inu til að kyssa hann og fá huggun hjá honum
í hrygð sinni og söknuði, varð honum litið á
Gregson, sem með lotnu höfði leitaði dyranna,
eins og lamaður maður. Á því augnabliki hvarf
heiftin, sem hafði brunnið í brjósti hans, og
hann lyfti hendinni yfir höfuð sér og mælti
blíðlega:
“Tom Gregson, gamli vinur minn, hafir
þú fundið slíka ást sem eg þá þakka þú guði
fyrir. Ef eg svifti þig hamingju þinni ætti eg
skilið að vera sviftur minni hamingju. Farðu
til Elínar. Segðu Brokan að eg taki tilboði
hans. Og þegar þú kemur til baka eftir fáa
daga, þá komdu með Elínu með þér. Jeanne
mín mun elska hana.”
Og Jeanne leit af andliti Philips og sá
Gregson þá fyrst er hann hvarf út um dyrnar.
XXIV.
Bæði Philip og Jeanne þögðu um hríð eftir
að Gregson var frainn. Þau stóðu hreyfingar-
laus nema að hann strauk blíðlega með hend-
inni yfir hið mjúka hár stúlkunnar. Þeim bjó
of margt í skapi til að mæla, en samt vissi
hann, að á honum hvíldi alt nú. Það sem
Gregson hafði sagt honum, batt enda á alla
ofsókn gegn honum persónulega, en það var
í hugsun hans smámunir hjá því, sem beið
Jeanne. Pierre og faðir hennar voru dánir og
að Jeanne undantekinni vissi enginn þau leynd-
armál, sem höfðu dáið með þeim. Hann fann
í hvílíku hugarstríði hún' stóð. Hann sagði ekki
neitt, en faðmaði hana að sér með slíkri alúð,
að hún leit upp og horfði í augu hans staðfast-
lega og spyrjandi.
“Þú elskar mig,” sagði hún sakleysislega
en með slíkri ró að hann fann einkennilegan
hrifningar hroll fara um sig allan.
“Framar öllu í heiminum,” svaraði hann.
Hún hélt áfram að horfa á hann þegjandi,
eins og hún ætlaði að kanna með augunum sál
hans að neðsta grunni.
“Og þú veist,” sagði hún ofur lágt eftir
stutta stund. Hann vafði hana svo fast að sér
að hún gat ekki hreyft sig og lagði andlit
hennar undir vanga sinn.
“Jeanne — Jeanne — alt er eins og það
ætti að vera,” sagði hann. “Mér þykir vænt
um að þú varst fundin í snjónum. Mér þykir
vænt um að þú ert dóttir konunnar, sem myndin
er af þarna í Goðaborg. Eg vildi ekki hafa
neitt öðru vísi viðvíkjandi þér, en það er, því
ef Það væri það, værir þú ekki sú Jeanne, sem
eg þekki og elska svona heitt. Þú hefir reynt
mikið ástin mín og eg hefi fengið minn hluta
af raunum lífsins, en guð hefir verið okkur
góður og látið okkur hittast og alt fer vel á
endanum. Jeanne ástin mín—” Gregson hafði
skilið útidyrnar eftir hálf lokaðar og vindurinn
hafði opnað þær meira. f gegn um þær heyrð-
ust skothvellir og létu þeir Philip hætta við
hálfsagða setninguna. Það voru riflaskot langt
í burtu. Þau þutu bæði út í dyrnar.
“Þetta er Sachigo!” sagði Jeanne og stóð
á öndinni. ::Eg var búin að gleyma þessu —
þeir eru að berjast.
MacDougall kom (þaðan sem hann hafði
beðið eftir Jeanne.
“Þeir eru að skjóta þarna úti,” sagði hann.
“Hvað þyðir það?”