Heimskringla - 23.11.1938, Blaðsíða 7

WINNIPEG, 23. NÓV. 1938
HEIMSKRINGLA
7. SÍÐA
ÆFIMINNING
Flestum bregður við andláts
fregnir, því með nágrönnum okk-
ar og vinum andast altaf eitt-
hvað af okkur sjálfum, eitthvað
af þeim persónuleika er sam-
vistirnar við þá hafa vakið og
glætt. Sjaldan hefir þá Blaine-
búum brugðið meir við þau tíð-
indi en er það barst út um bæin
að Mrs. Friðrika Davidson væri
dáin.
Hún lézt á sjúkrahúsi í Bell-
ingham þann 26. okt. s. 1. að af-
stöðnum uppskurði.
Friðrika Kristíana hét hún
fullu nafni og var fædd að bæn-
um Litladal í Eyjafjarðarsýslu
á íslandi þann 19. júní árið 1878
og því liðlega sextug að aldri við
andlát sitt. Foreldrar hennar
voru þau Jón Þórðarson og
María Abrahams-dóttir búandi
hjón á Litla Dal. Fimm ára
gömul flutti hún með foreldrum
sínum vestur um haf. Þau sett-
ust að í Nýja-íslandi og þar
andaðist faðir hennar nokkrum
árum síðar. Móðir hennar gift-
ist síðar Benidikt Sigvaldasyni
oftast nefndur Walterson hér
vestra. Fjölskyldan flutti sig til
Selkirk, eftir nokkurra ára dvöl
í Nýja-íslandi, og átti þar heima
í allmörg ár. Árið 1903 fluttu
þau vestur að hafi og settust að
í Blaine. Eftirlifandi eiginmanni
sínum Bjarna Davíðssyni frá
Dakota, giftist hún 20. júní árið
1906. Hafa þau átt hér heima
síðan að undanskildum tveimur
árum er þau dvöldu í Wheeler í
Oregon-ríki. Þeim varð fjögra
barna auðið er lifa móður sína:
Marion Archibald, búsettur í
Seattle; óvída Margrét (Mrs.
Smith) í Bellingham; Beulah
(Mrs. Bay), Bremerton, Wash.;
og Iola, ógift heima.
Á tuttugu og fimm ára gift-
ingarafmæli þeirra hjóna héldu
nágrannar þeirra þeim veglegt
samsæti er sýndi glöggt hugar-
þel Blaine-verja til þeirra enda
hafa þau Bjarni og Rikka (vana-
lega svo kölluð meðal vina
sinna) æfinlega verið góðir og
hjálpfúsir nágrannar.
Eitt af höfuð skáldum íslend-
inga hefir svo kveðið í erfiljóði
eftir valkvendi nokkurt.
“Þá eik í stormi hrynur háa
Því hamra beltin skíra frá
En þegar fjólan fellur smáa
.Það fallið engin heyra má
En ilmur horfin innir fyrst
Hvað urta bygðin hefur mist.
Víst segja fáir hauðrið hrapa
Húsfreyja góðrar viður lát
En hverju vensla vinir tapa
Má nóttin sjá í þeirra grát
Af döggu slíkri á gröfum grær
Góðra minninga rósin skær.”
Nei með heimsfréttum er það
ekki talið þótt góðviljaður ná-
granni, trúfastur vinur, skyldu-
rækin eiginkona og ástrík móðir
yfirgefi þessa tilveru, og eins og
hver jurt í gróðrarsafni vorsins
leggur líf sitt fram til þess að
INNKÖLLUNARMENN HEIMSKRINGLU
I CANADA:
Amaranth................................J. B. Halldórsson
Antler, Sask........................-K. J. Abrahamson
Árnes...............................Sumarliði J. Kárdal
Árborg................................ G. 0. Einarsson
Baldur..........................................Sigtr. Sigvaldason
Beckville............................ Björn Þórðarson
Belmont...................................G. J. Oleson
Bredenbury...............................H. O. Loptsson
Brown ...............................Thorst. J. Gíslason
Churchbridge......................... H. A. Hinriksson
Cvpress River............................Páll Anderson
Dafoe.............................-......S. S. Anderson
Ehor Station, Man.....................K. J. Abrahamson
Elfros...............................J. H. Goodmundson
Enksriale...............................ólafur Hallsson
Fishing Lake, Sask......................Rósm. Árnason
Foam Lake...............................H. G. Sigurðsson
Gimli ...................................K. Kjernested
Geysir ...............................Tím. Böðvarsson
Qlenboro...................................G. J. Oleson
Hayland.................................Slg. B. Helgason
Hecla...................................Jóhann K. Johnson
Hnausa...................................Gestur S. Vídal
Húsavík........................-........John Kernested
Innisfail........................................Ófeigur Sigurðsson
Kandahar.................................S. S. Anderson
Keewaun ...............................Sigm. Björnsson
Langruth .................................B. Eyjólfsson
Leslie ...............................Th. Guðmundsson
Lundar........................Sig. Jónsson, D. J. Líndal
Markerville......................... Ófeigur Sigurðsson
Mozart....................................S. S. Anderson
Oak Point............................Mrs. L. S. Taylor
Oakview.............................................S. Sigfússon
Otto Björn Hördal
Piney ..................................S. S. Anderson
Red Deer............................ ófeigur Sigurðsson
Reykja vík ...............................Árni Pálsson
Riverton ............................ Björn Hjörleifsson
Selkirk........................... Magnús Hjörleifsson
Sinclair, Man......................K. J. Abrahamson
Steep Rock Fred Snædal
Stony Hill .............................. Björn Hördal
Tantallon.... Guðm. Ólafsson
Thortihill Thorst. J. Gíslason
Víðir Aug. Einarsson
Van<*ouver Mrs. Anna Harvey
Winnipegosis.....................Finnbogi Hjálmarsson
ii ii ipet líeach .... .............John Kernested
Wynyard.................................S. S. Anderson
BANDARIKJUNUM:
Akra Jón K. Einarsson
Bantry .............................. E. J. Breiðfjörð
Bellingham, Wash..................Mrs. John W. Johnson
Blaine, Wash... ......Séra Halldór E. Johnson
''avalier.. Jón K. Einarsson
Crystal...............................Th. Thorfinnsson
Edinburg..............................Th. Thorfinnsson
Garðar................................Th. Thorfinnsson
Drattou...............................Mrs. E. Eastman
Hallson................................Jón K. EJinarsson
Hensel............................... J. K. Einarsson
Ivanhoe.............................Miss C. V. Dalmann
Los Angeles, Calif....Thorg. Ásmundsson, 4415 Esmeralda St.
Milton..............................................S. Goodman
Minneota............................Miss C. V. Dalmann
Mountain..............................Th. Thorfinnsson
National City, Calif......John S. Laxdal, 736 E 24th St.
Point Roberts.........................Ingvar Goodman
Seattle, Wash.........J. J. Middal, 6723—21st Ave. N. W.
Svold.................................Jón K. Einarsson
Upham...................................E. J. BreiðfjörO
The Viking Press Lhsifed
Winnipeg, Manitoba
sumarið megi bera ilm og ávöxt
mönnnunum til gagns og gleði,
svo auðgar Mf hverrar góðrar
manneskjur samlíf vort með
mærveru sinni og störfum. Þeg-
|ar þeir eru gengnir vitum við
að heimurinn er snauðari af
gleði af því bros þeirra er stirðn-
að í dauðanum, vitum að eitt
heimili megnar minnu að miðla,
af góðfýsi og vinarhótum af því
húsmóðurin er horfin, finnum að
það eru blæðandi saknaðar sár
í hjörtum þeirra er hingað til
höfðu máske lítið af sorgum að
segja. Við horfum til hins um-
liðna með viðkvæmum söknuði
og setjumst ein og hljóð við
endurminningar áranna en kom-
umst svo að þeirri vitund, að
ekkert glatast algerlega. —
Við endurlifum atvikin frá
samverstundunum og höldum
vörð um endurminningarnar
eins og helga dóma. —
Hjálpfús kærleikslund móður-
innar kemur fram í börnunum
og gengur í erfðir. Heimilið
sem hún hjálpaði til að byggja
og viðhalda á eftir að skýla öðr-
um. Blómin sem hún ræktaði,
eiga eftir að bera ilm sinn út
í vorloftið.
Enga konu hefi eg þekt
skylduræknari en Friðriku sál-
ugu. Lífs takmark hennar og
nautn var að leysa hvert starf
vel af hendi og náði það jafnt
tjil hennar sem móður, íhújs-
freyju og félagssystur. Þess-
vegna er hennar hvarvetna sakn-
að, en í þeim söknuði felst ein-
mitt dýpsta viðurkenningin á
manngildinu. Hún starfaði í
báðum íslenzku kvenfélögunum
og forseti annars um skeið. —
Auk þess var hún meðlimur
Fríkirkju safnaðarins og sí-
starfandi fyrir þessi félög þótt
af smáum kröftum væri oft að
taka. Til fárra var betra að
leita er hjálpar þurfti í viðlög-
um og margt sporið mun hún
hafa stigið í annara þarfir. Hún
miðlaði fúslega af litlum efnum
og gaf gleði og hjálpaði til að
vekja hlátur — og það eru nú
ekki ómerkilegustu gjaíirnar.
Hún var glaðlynd að eðlisfari,
söngelsk og hneigð fyrir leiklist.
Einörð var hún í orði og hrein-
lynd í viðmóti, og lá aldrei lengi
á skoðunum sínum; en hvert
sem menn kunnu að vera henni
samþykkir eða ekki vakti hin
djarfmannlega framkoma virð-
ing á konunni. Vinum sínum
var hún trygglynd og gleymdi
aldrei því sem henni hefði verið
velgert. Henni gat sárnað í svip
en erfði þó aldrei misgerðir ann-
arra.
Allir er hana þektu munu
minnast hennar sem góðrar og
göfugrar konu.
Hún var jarðsungin frá lík-
fararstofunni í Blaine þ. 28.
okt. s. 1. af séra Albert
Kristjánssyni að viðstöddu
miklu fjölmenni.
H. E. Johnson
Hollendingar ætla alls að
nema fjögur ný héruð á þenna
hátt og veitir þetta 5600 verka-
mönnum vinnu í 15 ár.
Hæð flóðgarðsins yfir sjávar-
flöt verður 12—16 fet, en breidd-
in er mismunandi, 150—265 fet,
eftir dýptinni á hverjum stað.
Til samanburðar má geta
þess, að varnargarðurinn, sem
bygður var milli Suðursjávar og
Norðursjávar árið 1932, er 32
km. á lengd, 25 fet yfir sjávar-
mál og fimm hundruð fet á
'breidd að jafnaði.—Vísir 21. okt.
- NAFNSPJÖLD -
Dr. M. B. Halldorson
401 Boyd Bldg.
Skrifstofusiml: 23 674
Stundar sérstaklega lungnasjúk-
dóma.
Er að flnnl á skriístofu kl. 10—1
f. h. og 2—6 e. h.
Haimill: 46 Alloway Aye.
Talsími: 33 ISS
G. S. THORVALDSON
B.A.. LL.B.
Lögfrœdingur
702 Confederation Llíe Bidg.
Taisími 97 024
DANSKIR BÆNDUR
hvattir til að flytjast í
stórhópum til íslands.
Grein C. Höyer í Politiken
FRIÐSAMLEGIR
LANDVINNINGAR
Eins og öllum er kunnugt,
hafa Hollendingar unnið afar
mikið að því síðari ár, að fylla
upp og þurka stóra hluta Suður-
sjávar (Zuiderzee), en þó hefir
kreppan nokkuð dregið úr fram-
kvæmdum.
Hafa Hollendingar þegar lok-
ið við eina slíka landsspildu, 50
þús. ekrur að stærð og er jarð-
vegur þar svo frjósamur að
undrun sætir. Þessi spilda er í
norð-vestur horni Suðursjávar,
en hin nýja, sem nú er í “smíð-
um”, ef svo mættí segja, er í
norðaustur horninu og er 120
þús. ekrur að stærð. Varnar-
garðurinn umhverfis þessa “ný-
lendu” er um 58 km. að lengd,
á að vera fullgerður árið 1940
og er kostnaður áætlaður um
450—500 miljónir króna. Þegar
bygging varnargarðsins er lokið
mun það taka eitt ár að þurka
landið svo að það verði fullbúið
til ræktunar.
Hinn 11. okt. s. 1. skrifar Carl
Höyer, sem eitt sinn var í
Hveradölum og síðar á Reykja-
nesi, allmikla grein í Politiken,
og fjállar hún um landbúnað á
íslandi. Hvetur hann danska
bændur til þess að flytja hingað
til lands í stórhópum, með því
að íslands hafi að ýmsu leyti
ágæt skilyrði til landbúnaðar.
Vekur hann athygli á því, að
ísland sé stórt land, en bænd-
urnir fáir, ca. 6,000, en gætu
auðveldlega verið fjórum sinn-
um fleiri. Bendir hann einnig á
það, að danskir garðyrkjumenn
ættu að flytjast hingað til lands,
með því að skilyrði til garðyrkju
séu hér að ýmsu leyti góð, m. a.
vegna jarðhitans. — Mjög skort-
ir á það, að íslendingar fram-
leiði nægjanlegt grænmeti, mið-
að við neyslu og neysluþörf í
landinu, og sama máli gegnir
um kartöflurnar. Þrátt fyrir
gjaldeyrisþröng flytja felend-
ingar inn kartöflur fyrir röskar
250 þúsund krónur, en allar
þessar kartöflur gætu þeir fram-
leitt sjálfir. Eitt hundrað fjöl-
skyldur gætu hæglega lifað af
kartöflu- og grænmetisrækt, um-
!fram það sem nú er, ef ein-
göngu er miðað við neysluþörf
þjóðarinnar.
Þá bendir greinarhöfundur á
það, að veðurfar á fslandi sé
að ýmsu leyti erfitt, og oft og
tíðum svo votviðrasamt, að ekki
takist að þurka hey yfir sumar-
ið. Segist hann hafa haft í
huga að nota jarðhitann til hey-
þurkunar, en vegna peninga-
skorts hafi hann ekki getað kom-
ið því í framkvæmd. Beitiland
sé ágætt upp til fjalla, og grasið
mjög auðugt að næringarefnum
og stafi það m. a. af því, að á
sumrum séu bjartar nætur, með-
an grasvöxturinn sé örastur, en
af því leiði að jurtirnar haldi á-
fram kolsýruvinslu sinni örar
í en annarsstaðar, þannig að
minna sé af tréefni í íslenzku
grasi en meira af fituefnasam-
böndum en t. d. í Danmörku.
Af þessu stafi það, að íslenzkir
bændur geti alið kýr sínar yfir
veturinn eingöngu á heyi, en
þær mjólki 3—4000 kg. yfir árið
iog fituefni mjólkurinnar sé um
4%.
Þá getur hann þess, að miklar
framfarir hafi orðið á sviði land-
búnaðarins síðasta mannsaldur-
inn hér á landi, en miklir erfið-
leikar séu því samfara, að fólkið
haldist ekki við í sveitunum, en
leiti til kaupstaðanna. Kvæði svo
ramt að þessum flótta, að Jónas
Jónsson hafi ekki séð önnur úr-
ræði til bóta en að bera fram til-
lögu um einskonar átthaga-
fjötra, þannig að mönnum væri
bannað að flytja til Reykjavík-
|ur. Leggur hann að lokum til,
að Danir leiti samkomulags við
jalla stjórnmálaflokka á íslandi
um innflutning danskra bænda
hingað til lands, og telur það
engan veginn óeðlilegt, þar sem
nú séu aðeins nokkur hundruð
Danir á fslandi, en íslendingar í
Danmörku muni vera um 5,000.
Telur greinarhöf, að Valtýr
heitinn Guðmundsson og Páll
Zophoníasson hafi verið mjög
hvetjandi til slíks innflutnings
danskra bænda, og leggur eink-
Orric* Phoki
87 293
Rks. Phohi
"2 409
Dr. L. A. Sigurdson
109 MKDICAL ART8 BUILDINQ
OrriCE Houss
12 - 1
4 p.M. - 6 r u
»1»D BY APPOnrTMKNT
W. J. LINDAL, K.C.
BJÖRN STEFÁNSSON
tSLENZKIR LOOFRÆÐINOAR
á öðru gólfl
325 Main Street
Talsimi: 97 621
Hafa einnig skrifstofur aS
Lundar og Gimli or eru þar
að hitta, fyrsta miðvlkuda« I
hverjum mánuði.
Dr. S. J. Johannes M>n
272 Home St.
Talsiml SO 877
ViOtalstími kl 3—6 e h
M. HJALTASON, M.D.
ALMENNAR LÆKNINOAR
Sérgrein: Taugasjúkdómar
Lœtur útl meðöl < viðlögum
Vlðtalstímar kl. 2—4 e. h.
I—8 að kveldlnu
Slmi 80 867 66B yictor St.
J. J. Swanson & Co. Ltd.
REALTORS
Rental, Inturanee and Financtal
Agents
Simi: 94 221
600 PARIS BLDG.—WlnnlDeR
A. S. BARDAL
selur líkkistur og annaat um útfar-
lr. Allur útbúnaður sá bestl. —
Ebmfremur selur hann
minnisvarða og legsteina.
843 SHERBROOKE 8T.
Phone: 66 607 WINNIPEO
Gunnar Erlendsson
Pianokennari
Kenslustofa: 701 Vlctor St.
Simi 89 535
thl watch shop
Thorlakson Baldwin
Diamonds and Weddlng
Rings
Agents for Bulova Watches
Marriage Licenses Issued
699 Sargent Ave.
Jacob F. Bjamason
—TRAN SFER—
Baggage and Furniture Moving
591 SHERBURN ST.
Phone 35 909
Annast allskonar flutninga fram
og aftur um bæinn.
Rovatzos Floral Shop
«06 Notre Dame Ave. Phone »4 »54
P'resh Cut Flowers Dally
Plants ín Season
We specialize in Wedding &
Concert Bouquets & Funeral
Designs
lcelandlc spoken
um áherslu á, að slíkt muni
vekja meiri vináttu og samúð
milli þjóðanna, en hingað til hafi
verið ríkjandi.
Að lokum vekur greinarhöf. j
athygli á því, að þar sem endur-
skoðun samninga milli Dana og
fslendinga standi fyrir dyrum, |
og ekkert sé hægt að fullyrða
um hvort sambandsslit kunni að
verða eða ekki, þurfi stjórnir
beggja ríkjanna að semja sér- j
staklega um þessi mál.
—Vísir, 22. okt.
MARGARET DALMAN
TEACHER OF PIANO
154 BANNINO ST
Phone: 26 420
í SL AN DS-FRÉTTIR
Berklaveiki í rénun
Sigurður Sigurðsson berkla-
yfirlæknir hefir látið Tímanum í
té allvíðtækar upplýsingar um
berklaveiki og berklasjúklinga í
landinu. Margt bendir ótvírætt
til þess, að berklaveikin sé nú í
rénun. Tala þeirra manna, sem
látast af völdum berkla fer ört
lækkandi, en meðfram stafar
það af því, að sjúklingarnir kom-
ast nú tíðast fyrr undir læknis
hendur heldur en áður og fleiri
ná bata. Árið 1930 voru berkl-
ar tíðasta dánarmeinið og létust
það ár 232 menn úr þeim sjiik-
dómi; það voru sem næst 2% af
íbúum landsins. Árið 1935, en
það er síðasta árið, sem fullnað-
agskýrslur eru til um, dóu 149
manns úr berklum eða um 1.3%.
Þá var ellihrum orðið algeng-
asta banameinið; dró 204 menn
til dauða eða 1.8% af íbúum
landsins. Krabbameinið var
annað í röðinni og grandaði 152
mönnum, 1.3%. f öðru lagi
bendir minkandi aðsókn að
berklahælunum á rénun veik-
innar, og loks hafa berklapróf á
börnum og unglingum leitt í
ljós, að berklasmitunin er ekki
jafn víðtæk sem áður.
—Tíminn, 20. okt.
DR. A. V. JOHNSON
DENTIST
506 Somerset Bldg.
Office 88124
Res. 36 888
Dansk Ligbrændingsforening
hefir nýlega gefið Bálfarafélagi
íslands 5 þúsund krónur til
byggingar bálstofu í Reykjavík.
Er þetta fjórða gjöfin, sem
hingað berst frá Danmörku nú í
haust. — Nýlega hefir verið út-
hlutað tekjum sjóðs þess, sem
sænski auðmaðurinn Wtnner-
Gren gaf í fyrra, til eflingar
riorrænni samvinnu. Alls var
úthlutað 791,000 kr. Til ís-
lenzkra stúdenta í Svíþjóð var
úthlutað 10 þús. kr.
—Tíminn, 22. okt.
Eftirfarandi smásaga gengui
í Prag:
Nokkru eftir að Runcimai
kom þangað barst Benes forseti
skeyti sem hljóðaði á þessa leið
“Eg hefi heyrt að brezkí
stjórnin hafi heitið yður hjál]
sinni. Eg votta yður mím
dýpstu samúð.”
Skeytið var frá Ras Tafar
fyrv. Abessiníukeisara.
* * *
Japanskur vísindamaður
Takeo Shmizu, hefir fundið up]
kvikmyndaáhald, sem hægt e
að sýna með í dagsbirtu. Ham
hefir unnið að þessari uppfynd
ingu í 6 ár.