Heimskringla - 24.05.1939, Page 1
Beer at its best-
KIEWEL’S
CWStUfeSeot'
Phone 96 361
LIII. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 24. MAí 1939
NÚMER 34.
CANADA FAGNAR KONUNGI SÍNUM OG DROTNINGU
HENNAR HÁTIGN ELIZABETH DROTNING
Það er ómæld viðhöfn og fögnuður, sem um alt þetta
land er samfara komu brezku konungshjónanna til
Canada.
Frá því að þau stigu hér fyrst á land s. 1. miðvikudag
í borginni Quebec, hefir hver hátíðarviðhöfnin verið
haldin annari meiri þar sem konungshjónin hafa verið í
það og það skiftið. Og viðtökurnar hafa ekki aðeins
verið í hinu ytfa, þær hafa borið með sér hlýhug þegn-
anna og einlægan fögnuð út af heimsókn konungs gíns
og drotningar.
Canada er ein elzta nýlenda Breta. Það er nú í
fyrsta sinni, að konungur og drotning þess heimsækja
það. Það eitt út af fyrir sig er ærið fagnaðar-efni. Og
enga heitari ósk á þjóðin en þá, að konungurinn og drotn-
ingin hafi bæði gagn og gaman af ferðinni, og fári héðan
með minningar, sem þeim verða bæði hugðnæmar og
ógleymanlegar framvegis.
Canada á margt það í fórum sínum, er minningarvert
er. Það á fjölbreytta náttúru að bjóða, alt frá suðlægum
Til Winnipeg á morgun
Til.Winnipeg koma konungs-
hjónin á morgun (miðvikudag).
Hefir hér verið efnt til svo mik-
illa hátíðarhalda að óvíst/er að
nokkurs staðar hafi betur verið
gert í Canada. Bærinn hefir
verið svo fagurlega skreyttur,
að hér hefir ekkert áður sézt
neitt líkt því. Mikilvæg hátíða-
höld og skrúðgöngur hafa farið
hér fram síðan á laugardag og
stendur slíkt yfir í heila viku.
Um kl. 12 á hádegi á drotningar-
daginn (24. maí). flytur konung-
urinn ræðu sem útvarpað verður
um alt Bretaveldi. Áður en hann
hefur mál sitt, verða honum
sendar kverðjur frá öllum ný-
lendum Bretaveldis. Stuttu eftir
það fer hann för um bæinn og
er til þess ætlast að sem flestum
íbúum gefist kostur á að sjá þá
konungshjónin. Þá dagskrá
munu nú flestir hafa séð í blöð-
unum áður og skal hér til hennar
vísað.
í kvöld (þriðjudag) fer fram
skrúðför í Winnipeg, sem 40
deildir (Foats) taka þátt í. —
Verður sú skrúðför sýning úr
200 ára sögu Vesturlandsins og
sérstaklega þessa bæjar. Einir
30 hornleikaraflokkar láta þar
til sín heyra, sumir mjög fjöl-
mennir, bæði frá Bandríkjunum
og víðar að.
Frá 50,000 til 100,000 gestum
er búist við til Winnipeg þennan
dag. Við miklum fjölda ér búist
frá Bandaríkjunum.
Hudson’s Bay “leigan”
Eitt af því merkilega sem
fram fer við komu konungshjón-
anna til Winnipeg, er greiðsla á
“leigu” Hudson’s Bay félagsins
til konungsins, er fullnægja ber
eftir gamla sögulega samningn-
um, sem gerður var 1670 af
Karli II. konungi við nefnt fé-
lag. Eftir þeim samningi var
Hudson’s Bay félaginu veitt leyfi
til grávöruverzlunar í Ruperts-
landi. Kannaði félagið norð-
vesturlandið vestur að hafi og
drotnaði hér um fullar tvær ald-
ir. Hafði það friðað landið og
komið á föstu skipulagi, er það
lét Victoríu drotningu yfirráð
héraðanna aftur í hendur. Eitt
af ^triðum samningsins var, að
Hudson’s Bay félagið greiddi
þeim Bretakonungi, er heim-
sækti landið “leigu” nokkra. Sú
leiga var 2 elgshausar og 2 bif-
urskinn. Þetta verður nú Geörge
VI konungi afhent 24. maí með
viðhöfn mikilli. Fer sú athöfn
fram á hinum sögulega stað
Fort Garry við aðalstræti í Win-
nipeg, suður undir Rauðá. Hefir
Hudson’s Bay félagið reist þar
pall og bekki. Situr konungur á
hápalli þar meðan munirnir
verða afhentir, en það mun hafa
með höndum Patriok As.’hley
Cooper, núverandi og þrítugasti
stjórnari félagsins. FÍytur hann
konungi vel samið ávarp, og
minnist að einhverju sögu fyrri
daga félagsins. Því ávarpi verð-
ur útvarpað.
Einu sinnisáður hefir “leiga”
þessi verið goldin en það var, er
Edward VIII, sem þá var Prins-
inn af Wales, heimsótti Winni-
peg.
Hjá Fort Garry tók Hudson’s
Bay fél. aðsetur 1822 og þaðan
kom það á fót viðskiftum sínum
í Norðvesturlandinu. Um Fort
Garry er því oft talað sem “Hlið
Vesturlandsins” (The Gateway
of the West). Nær það nú og
oft til síðara nafsins á þessari
borg, Winnipeg.
L E S T I N
Járnbrautarlestin sem konungs-
hjónin ferðast með, er hin feg-
ursta sem hér hefir nokkru sinni
sézt. Hún er silfurblá á lit og
sindrar fagurlega í ljósbrigðum
dagsins. Vagnarnir eru alls tólf.
Hafa konungshjónin tvo af þeim
fyrir sig. í öðrum þeirra eru
svefnherbergi konungshjónanna,
en í hinum borðstofa með borði
fyrir 12 og setustofa; þaðan líta
konungshjónin héruðin sem ferð-
ast er um og sýnir stórt landa-
bréf, sem mjdið upp og ofan,
nöfn staðanna á leiðinni. Fylgi-
lið konungs er í hinum vögnun-
um. Síma lestarinnar er þannig
komið fyrir, að samband er daga
og riætur við Buckingham höll-
ina . Neyzluvatn er hreinsað
með útfjólubláum geislum. Loft-
|ræstingin er af nýjustu gerð.
Sex vagnarnir í lestinni eru
smíðaðir af C. P. R. félaginu,
en hinir af C. N. R.; ketillinn er
C. P, R. félagsins.
En á undan þessari lest fer
önnur með jafnmörgum vögn-
um. Er hún til þess að reyna
hvort nokkurs staðar sé lát á
brautinni. Hraði er ákveðinn
30 mílur á klukkustund. Á nótt-
um verður ekki ferðast; verður
girðinga-neti slegið um lestina
þar sem áð er til góðs vara.
Staðfestir lög
Ottawa-þingsins
Síðast liðinn föstudag, er kon-
ungshjónin voru stödd í Ottawa,
heimsóttu þau efri deild þingsins
og skrifaði konung.urinn undir
lögin, sem samþykt höfðu verið.
Er það í fyrsta sinni í sögu sam-
bandsþingsins, að konungurinn
sjálfur staðfestir löggjöfina með
undirskrift sinni. Fulltrúar
hans landstjórarnir, hafa ávalt
gert það áður. Var mikil við-
höfn á Jnngi í tilfeni af þessari
heimsókn konungshjónanr.a
þangað.
í Ottawa var viðdvöl konungs-
hjónanna styttri en ráð var fyrir
gert vegna þess að skipið var á
eftir áætlun. Þangað var komið
á föstudagsmorgun og haldið á-
fram til Kingston upp úr hádegi
á sunnudag. Veizlur voru auð-
vitað fyrir þau bæði hjá land-
stjóra og forsætisráðherra. —
Drotningin lagði hornstein að
húsi því er veriðær að reisa fyrir
yfirréttinn. Hélt-hún við þá at-
höfn stutta ræðu og talaði bæði
á ensku og frönsku. Hún kvað
viðeigandi að kona legði horn-
stein að slíkri byggingu því það
væri fyrir lög og réttvísi, sem
vegur konunnar hefði vaxið. —
HANS HÁTIGN GEORGE VI KONUNGUR
angandi litfríðum blómgróðri, til grænna hlíða, snævi-
drifinna fjallatinda og fann-hvítra jökla. Eins og þes$i
síbreytilega fegurð hefir heillað huga íbúanna, eins mun
hún í augum allra er hana líta, þó ekki sé nema í svip,
sveipa landið mikilleik og ljóma í endurminningunni.
Og eins og svipur landsins heilsar hýrt, eins gerir þjóðin
það, konungi og drotningu síns lands og Bretaveldis,
ríkisins sem svo lengi hefir verið viðurkent verndari
frelsis og lýðræðis í heiminum, æðstu hugsjóna mann-
anna.
Með þetta umboð hafa Bretakonungar farið hver
fram að öðrum. Með þetta umboð fara núverandi kon-
ungur og drotning. Það er því ekki hægt að hugsa sér
betra.
•
Þeirra Hátigh hefir látið í ljós áijægju sína af ferða-
laginu um Canada. í dag (miðvikudag) heimsækja þau
þetta fylki og Winnipeg-borg. Megi þeim verða sú heim-
sókn eigi síður ánægjuleg, en ferðin til þessa. Það er ósk
íbúa þessarar borgar og þessa fylkis, sem allra lands-
manna, um leið og þeir bjóða Þeirra Hátign velkomin.
Konungurinn afhjúpaði minnis- i
merki fallinna hermanna með
viðeigandi ræðu.
Meðan staðið var við í Ot-
tawa, létu konungshjónin fara
með sig dálítið út í sveitina al-
veg óviðbúið. Þegar þau voru
komin nokkurn spöl, létu þau
stöðva vagninn og gengu út.
Veku þau að bændum þar við
vinnu sína og töluðu við þá og
verkamennina um búnað þessa
lands og fleira. Dreng sem þar
var á vegi þeirra töluðu þau
einnig við. Þegar drengurinn
sagði frá viðtalinu, sagði hann
þau hafa spurt sig um heiti og
aldur og hvort hann gengi á
skóla og hvað fallegi hundurinn
hans héti o. s. frv., en það hefði
verið verst, að sér hefði vegna
undrunar sinnar alveg gleymst
að taka ofan!
Fimmburarnir
Konungur og drotning töluðu
og léku sér í 19 mínútur við
fimmburána s. 1. þriðjudag í
Toronto. Fundi þeirra bar saman
í þinghúsinu. Voru nokkrir úr
konungsfylgdinni viðstaddir á-
samt Hepburn forsætisráðherra
og frú; auk þess voru foreldrar
fimmburanna, Dr. Dafoe og
þrjár hjúkrunarkonur viðstödd.
Konungshjónin töluðu hvort í
sínu lagi við börnin og léku við
þau; einni litlu stúlkunni leist
vel á búning konungs o& hvíslaði
hann einhverju að henni og bæði
hlógu. Að skilnaði gekk Annette
að drotningu og kvaddi hana
með kossi; systur hennar, Marie,
Cecile, Bmilie og Yvonne vildu
ekki vera minni og gerðu eins.
Erlendssonar. Aðal ræðumaður
var mentamálaráðgjafi Mani-
toba-fylkis, Hon Ivan Schutz.
Miss Salome Halldórsson, þing-
maður og fyrverandi kennari
gerði samkomunni ræðumann
kunnan. Mr. Schultz flutti frá-
bærlega góða ræðu. Hann talaði
um tækifærin miklu sem biðu
eftir unga fólkinu, jafnvel hvað
miklir sem erfðileikarnir væru.
Benti hann í því sambandi á dá-
semdardæmi. Dr. Stewart heit-
inn, sem vann svo mikið fyrir
heilsuhælið í Ninette og önnur
velferðarmál í þessu fylki. Hann
varaði einnig við oftrausti, sem
ætíð verður að tjóni. Hann
hvatti æskuna með sterkum orð-
um að eignast göfugar hugsjónir
og lifa fyrir þær. Miss Iva
Withers söng yndislega ein-
söngva og Miss Snjólaug Sig-
urðsson, með sinni alkunnu list,
lék á piano. Kveðjuræður fluttu
tveir nemendur: Roland Hunt
fyrir hönd 12. bekkjar og Ruth
Cook fyrir hönd 11. bekkjar.
Báðum tókst vel. Yfirkennari,
Mr. Agnar R. Magnússon, talaði
um þá sem fengu í þetta sinn
nöfn sín skrásett á Arinbjarn-
ar bikarinn: í 12 bekk: Roland
Hunt, Loraine Scott, Glendora
Johnson; í 11. bekk: Ruth Cook;
10.: Evelyn Patterson; í 9.
bekk: Robert Olson og Jeffrey
Airey. Hann mælti af mælsku
og fyndni um þessa nemendur
og leiddi þá fram fyrir áheyr-
endur.
Samkoman var mjög fjölmenn
og fór fram að öllu leyti hið
bezta.
SKÓLALOKAHÁTÍÐ JóNS
BJARNASONAR SKÓLA
var haldin í Fyrstu lútersku
kirkju á mánudagskvöldið í
þessari viku (22. þ. m.). Um kl.
6 hófst kvöldverður í neðri sal
kirkjunnar. Salurinn var al-
skipaður. Kennurum var færð
gjöf frá nemendunum; en á-
varpið flutti Miss Thelma Parry.
Mr. Oleson, sem áður var kennari
í skólanum, Mr. A. S. Bardal og
fleiri töluðu nokkur orð.
Aðal hátíðin fór fram í efri
sal kirkjunnar og hófst laust
eftir 7.30. Nemendur og kenn-
arar komu inn í fylkingu, en
Miss Snjólaug Sigurðsson lék á
orgel. Séra Valdimar J. Ey
lands, prestur safnaðarins,
stýrði guðræknis athöfn. Séra
Rúnólfur Marteinsson skóla-1
stjórinn setti samkomuna. Hann
skýrði frá því að skólinn hefði
verið fjölmennastur þetta ár, um
107 innritaðir alls, og skólinn
hefði aldrei haft eins stóran 12.
bekk. Söngflokkur nemenda
söng nokkur lög undir stjórn
Ragnars H. Ragnar og Gunnars
BLÓMASTÚLKA — f veizlu
sem bæjarráðið í Winnipeg held-
ur konungi vorum og drotningu
24. maí í bæjarráðshöllinni, verð-
ur Elizabetu drotningu afhentur
blómavöndur af íslenzku, átta
ára gömlu stúlkunni, sem mynd-
in hér að ofan er af. Stúlkan
heitir Sigríður Bardal og er dótt-
ir Paul Bardal bæjarráðsmanns
og aðstoðar borgarstjóra.