Heimskringla - 23.08.1939, Blaðsíða 3
WINNIPEG, 23. ÁGÚST 1939
HEIMSKRINGLA
3. SÍÐA
kennara og Baldvin Björnssyni
gullsmið. Er skraut stafanna í
nokkru sambandi við efni sagn-
anna. f upphafsstaf Vatnsdælu
má t. d. líta sverðið Ættartanga
og stallahring Vatnsdælagoð-
ans; í upphafsstaf Hallfreðar-
sögu er akkeri og nakið sverð,
og bendir akkerið á æfintýr
Hallfreðar og Akkerisfrakka, en
sverðið er Konungsnautur, sem
Hallfreður átti að ber slíðra-
laust. í upphafsstaf Kormáks
sögu er kvenskraut. — Tvær
landslagsmyndir eru í bókinni,
báðar teiknaðar af Tryggva
Magnússyni. Er önnur gerð
eftir ljósmynd Vigfúss Sigur-
geirssonar, en hin eftir mál-
verki Magnúss Jónssonar pró-
fessors, og eru báðar af Vatns-
dal. — Enn eru þar myndir af
ýmsum forngripum, sem fundist
hafa og eru flestir hér í Þjóð-
minjasafninu. Ennfremur eru
teikningar af stýri og stýrisút-
búnaði í skipi, eins og hann var
í fornöld, og er það bygt á slík-
um útbúnaði á Kokstad og Ose-
bergs-skipunum.
Má af þessu, sem hér hefir
verið nefnt, sjá það að vandað
hefir verið til útgáfunnar.
—Mbl. 15. júlí.
* * *
ísl. matur í New York
Stærsta sölubúð New York
borgar “Macy’s” sem einnig hef-
ir gríðarmikla og glæsilega veit-
ingasali heiðraði íslendingadag
heimssýningarinnar með því að
hafa íslenzka rétti á metseðl-
inum. Meðal réttanna voru: ís-
lenzkir gaffalbitar, ansjósur,
hrogn, síld, heilagfiski, skyr og
pönnukökur. Segir á matseðl-
inum að réttirnir séu valdir og
framreiddir að undirlagi ís-
lenzku sýningarnefndarinnar.
—fsl. 21. júlí.
* * *
Fornleifarannsóknir
Um þessar mundir fara fram
merkilegar fornleifarannsóknir
í Þjórsárdal. Á að grafa þar upp
20 bæjarústir til þess m. a. að
ganga úr skugga um, hvenær
bæirnir hafa farið í eyði, en um
það er engin vissa. Matthías
Þórðarson fornminjavörður mun
stjórna uppgreftrinum, en með
honum eru fornminjafræðingar
frá Danmörku, Sviþjóð og Finn-
landi. Danski fornfræðingurinn
er Aage Doussell, er tók þátt í
rannsóknum í hinum fornu ís-
lendingabygðum á Grænlandi
fyrir nokkru síðan.—ísl. 28. júlí
* * *
Fornleifafundur í Þjórsárdal
Vísindamennirnir, sem vinna
að fornleifagreftrinum í Þjórs-
árdal hafa þegar fundið járn-
brot í Skálatóftum, og er talið
að járnið sé úr hnífum.
Þá hafa og verið grafnir upp
tveir taflmenn úr steini, sem
taldir eru vera frá söguöldinni.
Fornfræðingarnir gera sér
miklar vonir um góðan árangur
af fornleifagreftrinum.
AIls vinna nú 20 verkamenn
að fornleifagreftrinum, auk vís-
indamannanna.
. Gröftur er hafinn í þremur
rústum, í Skálatóftum (þar sem
fyrnefndir forngripir fundust),
í tóftum undir Stórólfshlíð, og
í Snjálaugartóftum, milli Ás-
ólfsstaða og Haga.—Mbl. 18. júlí
* * *
Reykjavík er að verða kjötlaus
Reykjavík er að verða kjöt-
laus, þau 32 tonn, sem til voru
um síðustu mánaðamót, eru að
verða búin, enda eru étin um 100
tonn af kjöti á mánuði.
Slátrun sauðfjár mun hefjast
hér í bænum miklu fyrr í ár en
í fyrra. í fyrra hófst slátrun í
ágústmánuði, en nú hefst hún
um 20. þ. m. En það er á álíka
tíma og í hitt eð fyrra.
Verð á kjöti verður ekki hærra
í ár, á hverjum tíma, en í fyrra.
—Alþbl. 4. júlí.
Ágrip af fundargerð
hins seytjánda ársþings hins Sameinaða Kirkjufélags
íslendinga í Norður-Ameríku.
Framh.
Fimti fundur var settur um
kl. fimm. Fyrsti liður fjár-
málanefndarálitsins, sem vísað
hafði verið aftur til nefndarinn-
ar, lagður fram aftur. P. S.
Pálsson lagði til og Ág. Eyjólfs-
son studdi, að liðurinn væri
samþyktur, tillagan var sam-
þykt og að því loknu var nefnd-
arálitið í heild sinni samþykt.
Næst var tekið fyrir til um-
ræðu útgáfa sálmakvers til
notkunar í sunnudagaskólum,
sem lagt hafði verið yfir frá
umræðunum um fræðslumáJía-
nefndarálitið. Urðu nokkrar
umræður um þetta mál, og tóku
Iþátt í þeim séra P. M. Pétursson,
séra Jakob Jónsson, séra E. J.
Melan og Einar Benjamínsson.
Sveinn Thorvaldson gerði tillögu
um að samþykkja liðinn eins og
hann væri. Tillagan var studd
af séra Jak. Jónssyni. Breyt-
ingartillaga frá P. S. Pálssyni,
að bætt yrði við orðunum: “sjái
kirkjufélagið sér fært að gera
það.” Breytingartillagan studd
af ólafi Péturssyni og samþykt.
Nefndarálitið alt samþykt með
áorðinni breytingu.
Skýrsla nefndarinar í
ungmennafélagsmálinu
Séra P. M. Pétursson las eft-
irfylgjandi nefndarálit:
Nefndin, sem sett var í ung-
mennafélagsmálinu leggur fram
eftirfylgjandi tillögur:
1. Að ungmennafélög séu
stofnúð í öllum þeim söfnuðum,
sem mögulega geta stofnað þau,
til eflingar og stuðnings trúar-
stefnu vorrar.
2. Að tilraun sé gerð til
þess að halda árlegt ungmenna-
félagsþing, á þeim stað og tíma,
sem ungmennafélögin koma sér
saman um.
3. Að maður sé kosinn í
stjórnarnefnd kirkjufélagsins,
sem hafi umsjón með ung-
mennafélagsskapnum. Og að
hann hafi ástæður til að ferðast
til þeirra safnaða, sem sjá sér
fært að stofna ungmennafélög,
til að leiðbeina við stofnun og
viðhald þeirra. Ferðakostnað •
ur, ef nokkur er, við ferðalög
þessa manns greiðist úr út-
breiðslusjóði.
4. Að stjórnarnefnd kirkju-
félagsins hlutist til um að ung-
mennafélögin sendi erindreka á
þing þess og taki þátt í mál-
efnum þess og starfi í sambandi
við það.
Undirritað,
P. M. Pétursson
Ólafía Melan
M. Pétursson
Isabel McGowan
I. Stefánsson
Tillaga E. Benjamínssonar og
Á. Thórðarsonar, að nefndarálit
þetta sé tekið fyrir lið fyrir lið.
Samþykt. Nefndarálitið síðan
lesið lið fyrir lið og hver liður
þess samþyktur, og að því loknu
nefndarálitið í heild sinni.
Næst var tekin fyrir á ný
fjórði liður útbreiðslumálanefnd-
arálitsins. Tillaga E. Benja-
mínssonar og E. J. Melans, að
liðurinn sé samþyktur. Sam-
þykt.
Kosning embættismanna.
Næst fór fram kosning em-
bættismanna fyrir komandi ár,
og hlutu 'þessir kosningu, allir
endurkosnir:
Forseti: Séra Guðm. Árnason
Vara-forseti: Sveinn Thorvald-
son
Ritari: Dr. Sveinn E. Björnsson
Aðst. ritari: Séra Philip M.
Pétursson
Féhirðir: Páll S. Pálsson
Vara-féh.: Capt. Jósep B.
Skaptason
M inni Landnemanna
Flutt á Gimli 7. ágúst
Sá langsýni landnemans andi
•sér lyftir á ómælis-flug,
yfir hafdjúpin leitar að landi,
því landnemann brestur ei hug.
Hann finnur og nemur öll framtíðarlönd,
í fjarlægum álfum, við úthafsins strönd,
inn frjálsborni framsóknar andi.
Þó landnema lífinu grandi
hin langvinnu fárveðrin hörð,
um eilífa lífstíð að landi
er leitað, á himni og jörð.
Með upprisu sólar fer sigur í hönd,
og sigurljóð flytja öll menningarlönd.
Guðs andi er landnemans andi.
V. J. Guttormsson
FEDERAL GRAIN LIMITED
“Federal”
hvernig
agentar leiðbeina yður
þér getið fengið sem
mest fyrir hveiti yðar með
verðinu sem á það er sett
af stjórninni.
Umsjónarm. sdsk.: Mrs. Ólafía
Melan
Skjalav.: Guðm. Eyford.
Field Secretary: Dr. Rögnv.
Pétursson.
Nokkrar umræður urðu um
kosningu fulltrúa fyrir ung-
mennafélög í nefndina. Að lok-
um gerði ólafur Pétursson til-
lögu um, að nefndinni sé veitt
heimild til að skipa mann í þetta
embætti í samráði við ung-
mennafélagafundinn, sem hald-
inn yrði á þinginu. Tillaga þessi
var studd og samþykt.
Yfirskoðunarmenn reikninga
jfyrir komandi ár voru kosnir
þeir B. E. Johnson og Ingi
Stefánsson.
Að því loknu var samþykt að
fresta fundi til kl. 10 árdegis á
sunnudag.
Sjötti fundur var settur kl.
10 f. h. sunnudaginn annan júlí.
Fundargerningur annars og
þriðja fundar voru lesnir og
samþyktir.
Séra E. J. Melan, formaður
nefndarinnar, sem sett var til
að fjalla um ný mál, sem lögð
yrðu fyrir þingið., lagði til, að
kveðju- og heillaóskaskeyti yrði
sent hinum nýkjörna biskupi
þjóðkirkjunnar á íslandi, séra
Sigurgeiri Sigurðssyni, enn-
fremur Dr. Rögnvaldi Péturs-
syni, sem ekki gat mætt á þing-
inu, sökum ve|kinda, og í
iþriðja lagi Dr. Frederick May
Eliot, forseta The American
Unitarian Association í Boston.
Tillaga þessi var studd og sam-
þykt með lófaklappi. Forseti
tilkynti, að Dr. Eliot væri vænt-
anlegur hingað í sumar á leið-
inni frá þingi, sem A. U. A. héldi
í San Francsico í ágústmánuði.
Forseti og ritara var falið að
semja og senda þessi skeyti.
Séra E. J. Melan vakti máls á
því, að æskilegt væri, að rætt
væri um möguleika til þess að
vekja áhuga meðal yngra fólks
á safnaðarmálum og málefnum
kirkjufélagsins yfirleitt. Tals-
verðar umræður urðu um þetta
mál, og tóku þátt í þeim: Sveinn
Thorvaldson, Miss Rósa Vídal,
P. M. Pétursson, Mrs. S. E.
Björnsson, B. E. Johnson, Ágúst
Eyjólfsson og Mrs. E. J. Melan.
Safnaðarstofnun
Jónas Stefánsson frá Kaldbak
sagði frá því að nýr söfnuður
hefði verið stofnaður í Mikley
með 23 meðlimum, og að söfn-
uður þessi æskti eftir að gerast
meðlimur kirkjufélagsins. Sagði
hann, að söfnuður þess hefði í
hyggju að koma upp kirkju-
byggingu eins fljótt og auðið
væri og að framtíðarhorfur hans
væru mjög góðar. Fregn þess-
ari var fagnað af öllum viðstödd-
um með lófaklappi. Forseti mint-
ist með nokkrum orðum á safn-
aðarmyndun þessa og lýsti því
yfir að kirkjufélagið mundi gera
alt, sem í þess valdi stæði til að
styðja hann og hjálpa honum.
Ennfremur gat hann annars
^afnaðajr, sem stofnaður var
fyrir nokkru í íslenzku bygðinni
við Vogar og Hayland pósthús,
og sem væri algerlega í sam-
ræmi við stefnu og tilgang fé-
lagsins, þótt hann hefði ekki
gengið í það.
Með því auglýst hafði verið.
að sunnudagaskóla guðsþjón-
usta færi fram í samkomusal
kirkjunnar kl. 11, var fundi
frestað meðan á henni stæði.
Flutti séra P. M. Pétursson þá
stutta guðsþjónustu fyrir börn
í samkomusalnum og voru allir
fulltrúar og þinggestir viðstadd-
ir. Að því loknu var aftur tekið
til þingstarfa.
Skýrsla sumarheimilinsins.
Þá las Mrs. Dr. S. E. Björns-
son skýrslu um starf sumarheim-
ilisins fyrir börn að Hnausum
og skýrði ítarlega frá starfi for-
stöðunefndar þess. Séra Jakob
Jónsson lagði til, að þingþeimur
vottaði Mrs. Björnsson og for-
stöðunefndinni þakklæti fyrir
vel unnið starf með því að
standa á fætur. Tillagan var
studd og samþykt í einu hljóði.
Þar næst fór fram kosning for-
stöðunefndar fyrir komandi ár.
Lagði J. B. Skaptason til, að Dr.
Lárusi Sigurðssyni væri bætt
við í nefndina. Tillagan var
studd af Miss H. Kristjánsson
og samþykt. f nefndinni eru nú
þessir: Ólafur Pétursson, séra
E. J. Melan, Sveinn Thorvaldson,
Mrs. B. E. Johnson, séra P. M.
Pétursson og Dr. Lárus Sig-
urðsson.
P. S. Pálsson gerði tillögu um
að tveggja manna nefnd sé
skipuð til að yfirfara grund-
vallarlög kirkjufélagsins með
það fyrir augum, að leggja fram
á næsta þingi tillögur um breyt-
ingar á þeim, ef þurfa þykir.
Tillagan var studd af Sveini
Thorvaldsyni og samþykt.
Séra P. M. Pétursson gerði
tillögu þess efnis, að í stað að-
ferðar þeirrar sem nú er notuð
við útnefningu og kosningu
embættismanna í félaginu, sé
kosin útnefningarnefnd fyrir
næsta þing, sem leggi til, hverjir
skuli verða í kjöri, án þess þó að
það hindri almennar útnefning-
ar. Tillagan var studd af Mrs.
J. B. Skaptason. Talsverðar um-
ræður urðu um tillögu þessa, og
tóku þátt í þeim séra Jakob
Jónsson, B. E. Johnson, Sveinn
Thofrvaldson, Ingi Stefánsison,
sem allir voru einróma með til-
lögunni. Var þá gengið til at-
kvæða um tillöguna og var hún
samþykt.
Þá var gerð tillaga um að
fresta fundi til kl. 8 að kvöldi
og var hún samþykt.
Kl. 2 var almenn guðsþjón-
usta í kirkjunni, og flutti séra
E. J. Melan prédikun við það
tækifæri.
Sjöundi fundur var settur kl.
8 á sunnudagskvöld. Flutt.i
séra Jakob Jónsson þá fyrir-
lestur þann, sem auglýst hafði
verið að hann flytti fimtudags-
kvöldið 29. júní, en sem ekki
varð fluttur þá, sökum fjarveru
hans. Nefndi hann fyrirlestur-
inn “Táknmál kirkjunnar.” Að
fyrirlestrinum loknum var fyrir-
lesaranum þakkað fyrir hann
með því að menn stóðu á fætur.
Þá þakkaði forsetinn þeim hr.
og frú Thor Thors, sem stödd
voru á þinginu, fyrir vinsemd
þá, sem þau hefðu sýnt þinginu
með því að koma þar, og bað þau
að flytja vinsamlegar kveðjur
félagsins til íslands og einkum
til fyrverandi samverkamanna
vorra, sem nú dveldu á íslandi
og sem þau kynnu að hitta. Var
tekið undir þessi tilmæli með
lófaklappi.
Næst skýrðu þau séra P. M.
Pétursson og Mrs. ólafía Melan
frá ferðalagi sínji til Lake Gen-
eva í Wisconsin og frá fundum
þeim, er þau höfðu setið á þar.
Luku þau miklu lofsorði á gagn
það og skemtun, sem þau hefðu
haft af þessari ferð og hvöttu
eindregið til þess, að fulltrúar
yrðu sendir framvegis á fundi
þessa, ef mögulegt væri. Var
þeim báðum þakkað fyrir erindi
þeirra.
Þá bað forseti Mr. Jónas Stef-
ánsson frá Kaldbak að ávarpa
þingið með nokkrum orðum. —
Flutti Jónas þá vel ort og frum-
legt kvæði eftir sjálfan sig og
mælti nokkur orð.
B. E. Johnson gerði tillögu
um að fundargerningum, sem
ekki yrði afgreiddir á þinginu,
væri vísað til framkvæmdar-
nefndarinnar til samþyktar. —
Tillagan var studd af J. O.
Björnsson og samþykt.
í milliþinganefnd til þess að
hafa með höndum útgáfu sálma-
kvers setti forsetinn þessa: séra
P. M. Pðturason, séra E. J.
Melan, séra Jakob Jónsson og
Mrs. Ólafíu Melan.
Séra P. M. Pétursson gerði
tillögu um að Gunnari Erlends-
syni organleikara væri þakkað
fyrir starf sitt í sambandi við
þingið. Tillagan var studd og
samþykt með því að menn risu
á fætur.
Þá tók til máls Ágúst Eyjólfs-
son, sem þakkaði forsetanum
fyrir góða fundarstjórn, organ-
istanum fyrir verk hans og
kvenfélagi Winnipeg-safnaðar
fyrir rausnarlegar veitingar og
viðtökur.
Var þá sunginn sálmurinn nr.
634 í íslenzku sálmabókinni. —
Forsetinn blessaði yfir þing-
heim og sagði þinginuslitið.
Eftir þingslit komu fulltrúar
og gestir saman í samkomusal
kirkjunnar til kaffidrykkju,
sem kvenfélag safnaðarins
hafði undirbúið. Fóru þar fram
ræðuhöld, sem margir tóku þátt
í, og lauk þeim mannfagnaði
laust fyrir miðnætti.
ÁVARP MISS AMERIKU
á Gimli 7. ágúst 1939
Mr. Chairman, Maid of the
Mountain, Miss Canada,
Honored guests and friends:
In response to a valued invita-
tion to participate in this cele-
bration as Miss America I ap-
pear before you as an unofficial
representative of my nation—of
Young America. I appreciate
this opportunity very keenly.
The American nation is
young. It has scarcely more
than emerged from the melting
pot, where people from many
lands, and of many types have
been in the process of blending
into a united nation, with defin-
ite national characteristics, from
the elements thus thrown to-
gether. As a skilled chemist
watches over the reactions of
the chemicals in his crucible, so,
great leaders have exercised
their skill in an attempt to
bring order out of the chaos of
the melting pot. The young
nation that I proudly represent
is the result — a young nation,
strong in body and soul, ener-
getic, ambitious and full of hope.
Your nation, Miss Canada, has
a similar origin. It’s national
traits are largely drawn froin
the same sources ancj have been
developed through a similar
process of fusion. Consequent-
ly there is a bond of kinship
a strong bond of mutual trust,
between your people and mine,
that binds them together in the
pursuit of their ideals — their
destiny.
And you Maid of the Moun-
tains, the symbol of what we
are celebrating today, to you,
greetings and gratitude for the
contributions the people you re-
present, have made to the char-
acter of Young America. Many
of them both men and women,
came to cast their lot with the
new nation, while it was still
in the making. They brought
with them the ideals of the Ice-
landic nation, — it’s traditonal
love of freedom, whether in
thought, speech or action, it’s
respect for law and order, it’s
sense of justice. They brought
an idealism plainly expressed in
their admiration of the sagacity
of Njáll, the prowess and hardi-
hood of Gunnar, the strength
and endurance of Grettir, the
loyalty of Berþóra. They fur-
ther brought the culture of the
Sagas and Eddas, and a rare in-
stinct for the appreciation and
creation of poetry. They brought
their dauntless courage and
boundless resourcefullness, de-
developed by the struggle for ex-
istence in a barren country and
an inclement climate. They
brought a love of beauty, di-
rectly the product of the seren-
ity and grandeur of Iceland’s
scenic splendors. All these and
many other items have been
contributed by the Icelandic
people to the character of the
American nation. Truly an
imposing array of values!
Thig gathering has assembled
to pay tribute to the Icelandic
nation, and what it stands for.
For fifty years, such assemblies
have gathered annually, for the
same purpose. Is it not logical
to conclude that it is partly due
to their influence that a wave
of admiration for the spirit of
Iceland is manifesting itself
throughout the Icelandic settle-
ments on both sides of the In-
ternational Boundary Line? —
Should this enthusiasm prove
to be an incentive for the pres-
ent generation to emulate the
best traditions of Iceland’s past,
much has been accomplished.
In closing, I take great plea-
sure in again extendjing the
heartieáít greetings from the
people I represent, to this hon-
ored assembly, to the Canadian
nation, that has consistently
been kind to it’s citizens of Ice-
landic descent, and last but not
least to the Land of the Moun-
tain Maid, the land that still is
cherished by American citizens
of Icelandic origin.
May I be permitted to add a
personal word of appreciation
to the organization in charge of
this event, for the friendly re-
ception I have been accorded,
and for the honor bestowed on
me by being invited to appear
as Mi&s America. My reaction
to all this has been,to make me
prouder than ever of my Ice-
landic origin.
Guðrún Anna fsfeld