Heimskringla - 27.09.1939, Blaðsíða 6
6. SÍÐA
HEiMSKRINCLA
WINNIPEG, 27. SEPT. 1939
j IIE lllllill!iQI!E8Hl!i!lill^^ k
Brögð í tafli
En eg hafði nú náð jafnvæginu. Eg vatt
mig lausan af manninum, sem hélt á mér háls-
takinu, og í sömu svifum skein skært ljós í augu
mér rétt fyrir framan mig, var það frá svo-
litlu ramagnsvasaljóskeri. Eg sveiflaði stafn-
um í áttina til þess og fann að eg misti ekki, því
að eitthvað mjúkt varð fyrir högginu, hlaut
það að hafa verið höfuð einhvers af andstæð-
ingum mínum. Eg heyrði stunu og í sama
bili réðist hinn maðurinn á mig. Eg býst ekki
við að aðferð mín næstu augnablikin hafi
sprottið af hugleysi, því að nú var eg orðinn
reiður og hvergi hræddur. Eg fleygði lurknum
beint í andstæðing minn og tók svo til fótanna.
Eg hafði unnið veðhlaup við Oxford háskólann
og var vel æfður. Eg kunni að hlaupa hratt og
vissi að eg var hólpinn eftir fyrstu skrefin, þ^í
að fótatakið á eftir mér hætti brátt. Eg var
móður en skjalakassann hafði eg undir hend-
inni. Eg gekk hratt og stansaði aldrei fyr en
eg komst á veginn. Þá litaðist eg til baka og
hlustaði. Eg gat hvorki séð né heyrt neitt, en
eg sá ljós skína í einum hæðsta glugganum í
Grange.
XXI. Kap.—Lady Angela er mér samþykk.
Þetta var eina stundin, sem eg hafði látið
eftir mér til hvíldar og hressingar, allan morg-
uninn, þótt skínandi sólskinið og kjassandi
vestangolan freistuðu mín mjög. Og nú hafði
eg verið svo óheppinn, að ganga beint fram á
þá manneskju, sem eg sízt vildi hitta af öllum
Hún stóð út á klettabrúninni, með hendurnar
fyrir aftan bakið og horfði út á hafið. Eg
stansaði þegar eg sá hana og bjóst til að
leggja á flótta, en mér varð þess ekki auðið,
því að þur kvistur brotnaði undir fæti mínum,
og hún sneri sér við og sá mig.
Hún kom strax í áttina til mín, og hvernig
sem á því stóð, sá eg að henni þótti vænt um
komu mína, því hún brosti við mér næstum
glaðlega.
“Sólskinið hefir þá lokkað yður út, herra
einbúi,” sagði hún. Er ekki gaman að vorið
er að koma?”
“Yndislegt,” svaraði eg.
Hún horfði á mig forvitnislega og mælti:
“En hvað þér eruð fölur. Þér leggið of hart
að yður við vinnuna, Mr. Ducaine.”
“Eg kom frá London í nótt. Þar hitti eg
Ray ofursta og borðaði með honum miðdegis-
verð,” svaraði eg.
Hún kinkaði kolli, en spurði einskis, en
sagði: “Eg hugsa að þeir komi hingað innan
fárra daga allir saman. Faðir minn tilkynti
mér það.”
Eg stundi við.
“Eg hefi verið mjög óheppinn, Lady An-
gela,” sagði eg. “Faðir yðar er ósamþykkur
mér, og hefði það ekki verið vegna Ray ofursta,
hugsa eg að þeir hefðu rekið mig í gær.”
“Var það vegna prinsins frá Malors?”
spurði hún í lágum hljóðum.
“Að sumu leyti. Eg neyddist til að segja
þeim alt eins og var,” svaraði eg.
Hún hikaði svolitla stund, síðan leit hún á
mig og mælti: “Það var rétt af yður að segja
þeim alt eins og var, Mr. Ducaine. Eg hefi
verið óánægð með sjálfa mig alt af síðan hérna
um kveldið, að eg virtist vera á móti yður í
þessu máli. Það eru brögð í tafli einhverstað-
ar, sem eg fæ ekki skilið. Og stundum kvelst
eg af ótta, hræðilegum ótta. En þér vitið að
minsta kosti hvað gera skal og látið engan snúa
yður frá stefnu yðar. Faðir minn er lialdinn
ýmislegum kenjum, sem geta leitt hann í al-
varleg vandræði. Treystið Ray ofursta —
engum öðrum. Þér eruð í hættulegri stöðu,
en það er samt ágæt staða, sem síðar meir getur
veitt yður lífsstöðu og sjálfstæði. Ef sá tími
skyldi koma, jafnvel----”
Hún þagnaði skyndilega, og sá eg að hún
var æst mjög og hugðist eg vita ástæðuna.
“Lady Angela,” mælti eg hægt, “vitið þér
hvar bróðir yðar var í nótt sem leið?”
„Hann borðaði heima, en svo hugsa eg að
hann hafi farið út síðar meir.”
Eg kinkaði kolli.
“Og ef hann kom heim þá hugsa eg að það
hafi verið eftir klukkan þrjú.”
Hún kom fast að mér, þótt engin hætta
væri á því, að nokkur heyrði til okkar og sagði:
“Hvernig vitið þér þetta?”
“Er þetta ekki rétt?” spurði eg.
“Hann kom ekki heim, og hann er ekki
kominn heim ennþá.”
Eg hafði altaf haldið að Blenavon hefði
verið annar maðurinn, sem réðist á mig en nú
var eg viss um það.
“Þegar hann kemur heim,” svaraði eg
hörkulega, “þá getur verið að hann verði ekki
heill á húfi.”
“Mr. Ducaine, þér verðið að skýra þetta
nánar,” sagði hún.
Eg sá enga ástæðu fyrir því, hversvegna
eg ætti ekki að gera það. Eg sagði henni frá
æfintýri mínu þá um nóttina. Hún hlustaði
á mig óttaslegin.
“Og þér meiddust ekkert,” sagði hún áköf.
“Nei, eg var svo heppinn að sleppa ó-
menddur.”
“En segið mér hvað þér ætlið að gera,”
sagði hún.
“Hvað get eg svo sem gert,” svaraði eg.
“Það var myrkur og eg þekti engan þeirra. Eg
ætla að skrifa Ray ofursta, það er alt og sumt.”
“Þessi andstygðar kerling,” tautaði hún.
“Eg skal segja yður nokkuð, Mr. Ducaine. Ef
Blenavon er við þetta riðinn þá er það áreiðan-
lega henni að kenna.”
“Það er rétt sennilegt,” svaraði eg. “Eg
hefi heyrt um hana einkennilegar sögur. Hún
er háskaleg kona.”
Við þögðum bæði um hríð. Alt [ einu
sneri Lady Angela sér að mér og sagði:
“Eg er þreytt á öllum þessum vandræðum
og ráðgátum. Við skulum gleyma þeim öllum
svolitla stund þennan dýrðlega morgun. Getið
þér ekki svikist svolítið um, og gengið með mér
niður á sandana?”
“Það hugsa eg,” svaraði eg, “ef þér viljið
bíða meðan eg geri Grooton aðvart.”
“Eg ætla að klöngrast niður klettana á
meðan. Það er ekki örðugt.”
Eg hitti hana stundarkorni síðar, og við
lögðum leið okkar út á tangann. Máfarnir
sigldu yfir höfði okkar, en lygn sjórinn lædd-
ist upp að gulum sandinum; lengst inni yfir
mýrunum sungu lævirkjarnir, en langt í f jarska
sáust mennirnir við vinnu sína á bóndabýlun-
um, og voru þeir eins og agnarsmáir deplar
vegna fjarlægðarinnar. Við gengum saman og
þögðum og var eg að gefa henni gætur. Hún
gekk hnarreist mjög, og gekk með hinum
þýða yndisþokka æskunnar og aflsins, en samt
var raunablær yfir svip hennar.
“Þessir dagar ættu að vera yndislegustu
stundir lífs yðar,” mælti eg við hana. “Þegar
á alt er litið, þá er það tæplega rétt að skemma
þá vegna áhyggju yfir gerðum annars fólks.”
“Annars fólks?” tautaði hún.
“Eins og þér vi-tið, þá er eigingirnin af-
sakanleg hjá æskunni, og ástfangnu fólki,”
svaraði eg.
“Blenavon getur varla talist til “annars
fólks” í mínum huga,” svaraði hún. “Hann er
eini bróðirinn, sem eg á.”
“En Ray ofursti verður maðurinn yðar, og
það er miklu þýðingarmeira,” svaraði eg.
Hún leit á mig blóðrjóð í framan.
“Þér vitið ekki hvað þér eruð að tala um,
Mr. Ducaine,” sagði hún þyrkingslega. Ray
ofursti og eg elskum ekki hvort annað. Þér
hafið engan rétt til að halda slíku fram.”
“Ef þið elskist ekki,” svaraði eg, “þá hafið
þið engan rétt til að giftast.”
Hún virtist dálítið undrandi á þessari
framhleypni minni, sem von var.
Þér eruð dálítið gamalsdags,” svaraði hún.
“Hið gamla lifir stundum lengst. Og það
er eins satt nú eins og það var satt forðum, að
hjónaband án ástar er böl og syndsamlegt. Eg
held að ef þér elskið ekki Ray ofursta, þá hafið
þér engan rétt til að giftast honum.”
Hún leit á mig. Vangar hennar voru rjóðir
af göngunni og vindurinn hafði ýft hárið henn-
ar á mjög yndislegan hátt.
“Mr. Ducaine,” sagði hún, “álítið þér að
P«p.y ofursti sé vinur yðar?”
“Hann hefir verið mér mjög góður,” svar-
aði eg.
“Það er eitthvert samband á milli ykkar.
Hvað er það?”
“Það er ekki mitt leyndarmál,” svaraði
eg.
“Það. er þá leyndarmál,” hvíslaði hún.
“Þetta vissi eg altaf. Vegna þess viljið þér
ekki að eg giftist honum.”
“Þér eruð mjög ungar,” svaraði eg. “Of
ungar til að giftast nokkrum, nema af sannri
ást. Síðar meir kynni sú ástæða að koma.”
“Það hugsa eg ekki,” svaraði hún eins og í
draumi. “Mér hefir aldrei fundist, að eg mundi
elska neinn. Eins og þér vitið, þá eru sumir
þannig gerðir að þeim er það ekki auðvelt.”
“Og sumir þannig gerðir að þeim er það
alt of auðvelt.”
Hún horfði á mig forvitnislega, en hana
grunaði samt ekkert við hvað eg átti. .
“Mig langar til að spyrja yður að einu,”
sagði hún eftir stundarþögn, “Er það nokkur
önnur ástæða en þessi, sem þér hafið gegn gift-
ingu okkar Ray ofursta?”
“Ef hún væri til, þá hefi eg eigi neinn rétt
til að segja yður hana. Það er hans leyndar-
mál, en ekki mitt,” svaraði eg hægt.
“Þér eruð mjög leyndardómsfullur,” sagði
hún.
“Ef eg er það, þá munið eftir því, að þér
leggið fyrir mig mjög einkennilega spurningu.”
“Ray ofursti er of heiðarlegur maður til
að dylja mig nokkurs þess, sem eg hefði rétt
til að vita,” sagði hún eins og hugsandi.
Eg breytti umtalsefninu. Þegar á alt var
litið var eg flón að hætta mér út í slíkar um-
ræður. Við töluðum um önnur og þýðingar-
minni efni, og reyndi eg af öllum mætti að
varpa frá mér óhugð þeirri, sem sótt hafði á
mig allan morguninn. En smám saman held
eg að við höfum bæði gleymt áhyggjunum.
Við gengum heim eftir sandhæðunum og náð-
um þannig klettunum.
Við gengum síðasta krókinn, og kofinn
minn kom í ljós. Mér til mestu undrunar sá
eg að maður stóð þar úti, og virtist vera að
bíða eftir mér. Hann sneri sér í áttina til okk-
ar. Hann var náfölur. Hann hafði sáraum-
búðir um höfuðið og hendina í fatla. Það var
Mostyn Ray ofursti.
XXII. Kap.—Miss Moyat lætur til sín heyra.
Ray var eins og hann var vanur að reykja í
hinni feikna stóru pípu sinni, og tók hann har.a
og lét niður með mestu nákvæmni er Lady
Angela koni. Að sjá hann þarna og svona
særtfan, gerði mig alveg orðlausan. Eg bara
stóð og glápti á hann, en Lady Angela hrópaði
upp af undrun, og gekk svo til hans og heilsaði
honum.
“Hvað þá Mostyn minn góður. Hvaðan
kemur þú og hvað hefir fyrir þig komið?”
hrópaði hún.
“Eg kom frá London með blaða lestinni,”
sagði hann.
“Og höfuð þitt og handleggur?”
“Eg lenti í bílslysi í gærkveldi,” svaraði
hann hörkulega.
Við þögðum öll svolitla stund Hvað mig
snerti var eg mállaus af undrun. En Lady
Angela virtist verða óróleg undir hinu rann-
sakandi augnaráði ofurstans, sem sagði rólega:
“Kveðjurnar sem eg fæ virðast ekki vera frá-
munalega hjartanlegar.”
Lady Angela hló, en hláturinn var eitthvað
óeðlilegur. “Þú getur búist við að fólk verði
hissa, Mostyn, þegar þú kemur svona öllum á
óvænt. Auðvitað þykir mér vænt um að sjá
þig. Hefir þú séð Blenavon ennþá?”
“Eg hefi ekki farið heim í húsið. Eg kom
beint hingað.”
“Og farangurinn yðar?” spurði hún.
“Týndur,” sagði hann þurlega. “Eg náði
rétt í lestina, en burðarsveinninn minn virðist
hafa mist af henni.”
“Það virðist eins og þú hafir lent í hverri
hrakförinni eftir aðra,” svaraði hún. “En
sleppum því. Þú hlýtur að vera svangur, eða
langar þig til að tala við Mr. Ducaine?”
“Næst því að fá að verða þér samferða
heim að húsinu, þá er morgunverðurinn mitt
mesta áhugamál.”
Lady Angela kvaddi mig brosandi og Ray
kinkaði kolli í áttina til mín, alt annað en
hjartanlega. Horfði eg á þau hverfa mér sýn
inn í trjágarðinn, en enga ástúð sá eg í lát-
bragði þeirra. Ray virtist varla líta við unn-
ustunni, en hún virtist niðursokkin í hugsanir
sínar. Er þau voru horfin, gekk eg inn og
settist með þungum hug að snæðingi og át og
drakk eins og maður í draumi. Kvöldið áður
hafði Ray ekki minst á, að hann ætlaði að koma
til Braster. En samt var hann kominn, far-
angurslaus og allur særður. Alveg eins og eg
bjóst við að maðurinn yrði sem eg sló til um
nóttina.
Þrátt fyrir það þótt framkoma Rays við
mig væri oft næsta óskiljanleg, þá hafði eg þó
aldrei efast um heiðarleika hans. Traust mitt
á honum var sá klettur sem eg hafði alt af
bygt á, þótt margt skeði undarlegt síðan eg
réðist í ritarastöðuna. Þetta var fyrsta áfellið,
sem traust mitt á honum varð fyrir hnekki, og
fanst mér, að eg yrði að finna sannleikann í
þessu máli, hvað sem það kostaði mig. Að
morgunverði loknum, lauk eg við skjölin, sem
eg var svo skyldugur til að læsa inn í peninga-
skápnum í bókastofunni. Eg stakk skjölunum
í vasa minn, og í stað 'þess að fara heim að
húsinu hélt eg til Braster stöðvarinnar.
Þar var flutningsmaður einn, sem eg hafði
talað við einu sinni eða tvisvar. Kallaði eg
hann afsíðis og sagði við hann:
“Getur þú sagt mér hvaða farþegar komu
hingað á stöðina með dagblaðalestinni í morg-
un?”
“Það komu engir farþegar með henni,
herra minn,” svaraði maðurinn hiklaust.
“Eg var að búast við Ray ofursta með
þeirri lest,” svaraði eg.
Maðurinn horfði á mig tortryggnislega og
svaraði: “Hvað er þetta? Hann kom í gær-
kveldi með sömu lestinni og þér herra minn.
Eg veit þetta vel, því að hann fór af lestinni
rétt þegar hún var að fara af stað, og gekk inn
í hús stöðvarstjórans, til að kveikja í pípunni
sinni.”
“Þakka yður fyrir,” svaraði eg og gaf
manninum skilding. “Við höfum þá hlotið að
farast á mis.”
Eg gekk heim frá stöðinni. Allar skoðanir
mínar voru nú á ringulreið. Ray ofursti hafði
skilið við mig fyrir utan klúbbinn sinn, tuttugu
mínútum áður en lestin mín fór af stað. Hann
hafði ekki minst á að koma til Braster. Við
höfðum ferðast á sömu lest, en hann hafði
leynst mér og logið að mér og Lady Angelu þá
um morguninn, og hafði einmitt þau sár, sem eg
hafði sært mótstöðumann minn. Ef líkur
voru nokkurs virði sem vitnisburður, þá var
það Mostyn Ray, sem ráðist hafði á mig. Eg
hélt beint til þorpsins. Er eg kom út úr póst-
húsinu, þá hitti eg Blanche Moyat. Hún rétti
mér hendina mjög hjartanlega.
“Ætluðuð þér að líta inn?” spurði hún
áköf.
“Nei, ekki í dag,” svaraði eg. “Eg er á
leiðinni til Rowchester, og er þegar orðinn of
seinn.”
“Komið þér inn fáein augnablik,” sagði
hún lágt og í bænarrómi. “Mig langar til að
tala við yður.”
“Ekki um þetta gamla málefni, vona eg,”
svaraði eg.
Hún litaðist um og varð mjög leyndar-
dómsfull á svipinn og sagði: “Vitið þér að ein-
hver er að gera fyrirspurnir um — þennan
mann?”
“Það er það sem eg hefi altaf búist við,
að vinir hans spyrðust fyrir um hann, og að
þeir kæmu fram þegar minst vonum varði,”
svaraði eg.
Við vorum nú andspænis húsi þeirra Moy-
ats hjónanna. Hún opnaði hurðina og benti
mér að koma inn. Eg hikaði við, en fylgdi
henni samt. Hún fór með mig inn í gestastof-
una og lokaði hurðinni mjög vandlega.
“Mr. Ducaine,” sagði hún, “mér er þetta
alvara. Það er einhver hérna í þorpinu, sem er
að gera fyrirspurnir um þennan mann, sem
fanst dauður.”
“Jæja, svaraði eg, “hvað er svo sem furðu-
legt við það? Það var næstum áreiðanlegt að
vinir hans mundu fyr eða síðar birtast á sjón-
arsviðinu.”
“Vinir hans,” svaraði hún. “En vitið þér
hverjir þeir vinir hans eru?”
“Ó, nei, og mér er alveg sama um það. En
mér þykir eitt slæmt, Miss Moyat, og það er,
að eg skyldi nokkurntíma biðja yður um að
þegja um 'það, sem þér vissuð um þennan mann.
Eg sá hann aldrei. Eg veit ekkert hver hann
var, og veit ekkert um hann, og langar ekki til
að vita neitt um hann, Miss Moyat. Mér er
alveg sama um það, hvort hann var konungs-
sonur eða flökkumaður.”
“Jæja, hann var nú ekki neinn aumingi
eftir alt saman,” sagði hún með miklum merk-
issvip. “Hafið þér heyrt talað um frúna, sem
hefir leigt Braster Grange? Hún er vinur
Blenavons lávarðar. Hann situr þar öllum
stundum.”
“Eg hefi heyrt hennar getið,” svaraði eg
gætilega.
“Hún hefir verið að spyrjast fyrir um
þennan mann ,alstaðar hvar sem hún getur og
í gær stendur dálítil grein í blaðinu, og er þar
heitið fimtíu punda verðlaunum, hverjum þeim,
sem geta gefið fullnægjandi upplýsingar um
hann.”
“Haldið þér að eg hafi myrt hann?”
spurði eg. Hrollur fór um hana er hún svaraði:
“Nei, auðvitað ekki.”
“Því þá að gera slíkt veður út af þessu?
Eg óttast ekkert í þessu máli; og því skylduð
þér þá óttast nokkuð?”
“Eg er ekkert hrædd,” svaraði hún. “En
það er eitthvað í sambandi við þetta sem eg
ekki skil. Þér hafið altaf forðast mig síðan
þann morgun.”
“Hvaða rugl,” svaraði eg.
“Það er ekki rugl. Það er sannleikur. Þér
komuð stundum til að sjá föður minn — og nú
komið þér aldrei nærri heimili okkar. Það er
mjög — illa gert af yður,” sagði hún með
ekka. “Eg hélt eftir þennan morgun, eftir að
eg hafði lofað þessu, að við yrðum betri vinir
eftir en áður, en þvert á móti. Síðan hafið
þér forðast okkur. Og mér er sama hver veit
um það, mér líður illa yfir þessu.”
“Mis Moyat,” sagði eg. “Mig tekur það
sárt ef eg hefi gert yður samvizkukvöl með
því að segja þessi ósannindi fyrir mig. Mig
langaði bara til----”
“Það er ekki það eingöngu,” svaraði hún.
“Þér vitið að það er ekki það.”
Þér álítið að eg sé miklu skilningsbetri en
eg er,” svaraði eg rólega. “Faðir yðar hefir
ætíð verið mér mjög góður, og eg get fullvissað
yður um, að eg hefi eigi gleymt því. En nú
hefi eg verk að vinna og aðeins einn klukkutíma
eftir. Mr. Moyat skilur það sjálfsagt, það er
eg viss um.”
Nú opnaðist hurðin skyndilega og inn kom
frú Moyat, lagleg og sælleg. Hún horfði á
okkur bæði með vingjarnlegu og skilningsfullu
brosi, sem kom mér til að stokkroðna, því að
það var ekki mér að kenna, að Blanche Moyat
hékk yfir stólinn sem eg sat á.