Heimskringla - 05.12.1945, Blaðsíða 2

2. SÍÐA
HEIMSKRIN GLA
i WINNIPEG, 5. DES. 1945
MINNINGAR-ATHÖFN
Sunnudaginn þann 25. nóv.
var minnisstæð guðsþjónusta
haldin í samkomuhúsi Lundar-
þorps. Þessi guðsþjónusta var
helguð minningu fallnra her-
manna frá Lundar og nágrenn-
inu.
Nöfn þeirra eru:
Stefán Ágúst Loftsson
George Victor Lundy
Albert Lyle Gray
Kjartan Sigurðsson
Donald L. Crave
Herbert Stinson-Johnson
Albert Fortin
Alixes Fortin
%
William McLeod
Arthur Conrad Peleguin.
Henry Joseph Paul Bazenet.
Nefndin sem stóð fyrir þessari
guðsþjónustu saman stóð af: |
Mrs. Kári Byron
Mrs. Oscar Eyjólfsson
Mrs. Leo Danielsson
Mrs. H. E. Johnson og
Séra H. E. Johnson
Söngflokkur með blönduðum
röddum undir stjórn V. J. Gutt-
ormssonar aðstoðaði og flokkur
ungra kvenna undir stjórn Mrs.
H. E. Johnson. Annars var pró-
gramsskráin sem fylgðir:
1. The Last Post: bugler Greo.
Alliston.
2. O, Canada: All.
3. Placing the Wreath: Eric
Eirikson, returned and
wounded soldier.
4. Taps: Sung by the girls
choir.
5. Two minutes silence.
6. Sleep Comrades, Sleep: The
choir, All standing.
7. Scripture reading: Rev. B.
Th. Sigurðsson
8. Holy, Holy, Holy: The choir
9. Sermon in English: Rev. B.
Th. Sigurðsson.
10. Song of Peace from íinn-
landia: Girls choir.
11. Vertu hjá mér, halla tekur
degi: The choir.
12. Sermon in Icelandic: Rev.
H. E. Johnson.
13. Drottinn vakir: The choir.
14. Sermon in French: Father
Kerbrat.
15. Solo in French, Dévouc-
ment: Mrs. Boulanger.
16. Lead Kindly Light: The
choir.
17. Prayer and remarks: Rev.
H. E. Johnson.
18. Faith of Our Fathers: The
choir.
19. Blessing.
20. God Be With You: The
choir.
21. Reveille: The bugler.
Að afstaðinni guðsþjónustunni
var syrgjendunum afhentar
myndir í umgerð af föllnum her-
mönnum með skrautrituðu stefi,
sem V. J. Guttormsson orti á ís-
lenzku:
Þann orðstír gat sér mannvalið,
sem meta verður hátt
og minningarnar frjálsir lýðir
geymi,
það heiður er og harmabót, að
hafa dreng þann átt,
sem hetja dó til bjargar öllum
heimi.
, Umhverfis mynd hvers her-
manns er smekklega málaður
heiðurskrans af poppies (svefn-
blómi). Annaðist hinn aldur-
hnigni snillingur, Louis Van
Coilie, sem býr á sveitarheimili
sínu skamt frá Lundar, um
skrautritun og skreyting mynd-
anna og vildi enga þóknun
þiggja- Yfirleitt var alt gert til
að styðjast aðeins við heima-
fengna hjálp og munu flestir
róma að vel hafi tekist.
Eitt afbrigði var þó gert af því
engin hér treysti sér til að þýða
hina velsömdu stöku Vigfúsar á
ensku fyrir enskumælandi að-
jstandendur hinna föllnu og þá
þótti okkur sjálfsagt að leita til
bezta þýðandans, sem okkur hef-
ir ennþá gefist, er kemur til þess
að snúa íslenzkum ljóðum á
ensku, frú Jakobínu Johnson í
Seattle. Þýðing hennar er svona:
j“They were the best and bravest
i —and each heroic name
Revered by all in freedöms
cause united.
Forever to their memory shall
burn a sacred flame,
That sacrificial deeds may be
requited.”
RÆÐA í MINNINGU UM
FALLNA HERMENN
Flutt að Lundar, 2. des. s. 1.
af séra H. E. Johnson.
Við höfum lagt heiðurskrans
á hið táknræna leiði hinna föllnu
sveina. Sá krans ber okkar
kveðju til þeirra, en sjálfir hafa
þeir með fórnardauða sínum
plantað lífblóm minninganna í
hugum vorum og hjörtum, —
gleym-mér-ei þeirra endurminn-
inga sem aldrei skulu firnast né
fölna. Þau lífblóm anga þeim
sætast, sem þektu þá bezt og
‘syrgja þá mest, en þeir eru okk-
lur öllum viðkomandi því þeir
hafa fyrir okkur lagt sig í hætt-
ur, fyrir okkur barist og fyrir
okkur dáið.
Mannleg tunga á sér engin orð,
sem að fullu geta lýst þeim hugs-
unum sem með okkur búa, á þess
ari stundu né þeim tilfinningum,
er hjartað geymir við þetta tæki-
færi.
Stundum ‘þegar eg orðinn er
einn” og kyrð kveldværðarinnar
gefur mér tóm til að hugsa,
hvarflar sú spurning mér í huga:
“Hvar væri eg nú staddur og
hvernig væri heiminum farið
ef þeir hefðu ekki lagt líf sitt í
sölurnar fyrir okkur og fyrir
heiminn. Á slíkum augnablikum
skilst mér bezt hvað skylt er að
muna og hvað ber að þakka, þeim
er okukr leystu frá áþján, von-
leysi og hörmungum í hamingju-
lausum heimi. Eg vildi í allri
einlægni hvetja ykkur öll til að
dvelja um stund við þessa hugs-
un, við endalok dagsins, og þá
munuð þið minnast þessa að
þeirra vegna finnið þið öryggi í
draumværri næturhvíld og
þeirra vegna hafið þið nokkra á-
stæðu til að fagna komandi degi.
Þegar við í framtíðinni höld-
um þakkargerðar hátíðir í
heimahúsum, ættum við að verja
nokkrum mínútum, að minsta
No. 19—VETERAN’S LAND ACT (continued)
SMALL HOLDINGS—II
The maximum assistance for all purposes is S6.000.00. The
veteran deposits 107o of the cost of land and permanent improvements
and contracts to repay two-thirds of such cost on the amortization
j plan with interest at 3V27o over periods up to twenty-five years.
To qualify for this type of enterprise the veteran must be in
employment that is likely to be continuous.
Under this feature of the Act veterans may establish homes in
healthful surroundings away from crowded and high taxation centres.
Applications should be made to the nearest office at Winnipeg.
I Brandon or Dauphin.
| \
This space contributed by
THE DREWRYS LIMITED
MD142
kosti, sem helgaðar eru minn-
ingu þessara horfnu bræðra þess-
ara hetja, sem hnigu svo við
mættum lifa og njóta lífsins. Án
þeirra hefðum við litla eða enga
ástæðu að halda þakkargerðar-
hátíð og án þeirra gætum við
ekki notið frelsis né heimilis
hamingjunnar á komandi árum.
Þegar við, á jólunum minn-
umst hans, sem til mestrar gæfu
hefir í heiminn fæðst af því hann
hefir mannkyninu til mestrar
hamingju lifað, ættum við einn-
ig að minnast þeirra sem fórn-
uðu öllu okkur til gagns og
gæfu. Án þeirra yrðu öll vor jól,
um óákveðin tíma, döpur og
gleðisnauð. Það gerir okkur að
betri mönnum og konum að
minnast þeirra og jafnframt
þeirra, sem mesta tjónið hafa
liðið og mesta hrygð bera í
brjósti yfir fráfalli þeirra. —
Þannig getur fórn þeirra borið
beztan ávöxt í efling þeirrar
bróðurhyggju og bróðurkærleika
er ávalt ætti að einkenna hið
kristna samfélag mannanna.
Við minnumst Jesú Krists ekki
einungis á fæðingarhátíð hans,
heldur einnig dauða guðshetj-
unnar góðtf, sem dó til sigurs
sannleikanum, réttlætinu og
kærleikanum. Alt fórnar-líf og
allur fórnardauði minnir okkur
ósjálfrátt á hann og sömuleiðis
skyldi fyrirdæmi hans minna
okkur á fórnarlíf og fórnar-
dauða annara, sem einnig dóu til
lausnargjalds fyrir .marga.
Því oftar sem við minnumst
þeirra á sérhverri hátíð og á sér-
hverjum degi því meir eflast
okkar góðu hvatir til að lifa
mönnunum til hamingju, heim-
inum til gagns og guði til dýrð-
ar. Ljósið er ávalt dýrðlegt en
fegurst þó í litrofinu, fegursti
lífgeislin er sá sem stafar út frá
þörf þess manns, “sem hetja dó
til bjargar öllum heimi.”
Kæru syrgjendur! Það er svo
undur fátt sem við getum sagt
eða gert til að votta ykkur sam-
úð og bróðurhug. En þetta vilj-
um við að þið munið, að við erum
með ykkur í sorginni, biðjum
leyfis að vera það, því þótt þið
hafið mist mest höfum við einn-
ig mist mikið. Alt sem við gerum
í dag er aðeins lítil tilraun til
að tjá ykkur þakkir og samúð.
Við vitum vel að þessi tilraun er
ófullkomin og ófullnægjandi
okkur sem ykkur, en vonum
samt að það færi okkur nær
hvert öðru í sorginni en í fram-
tíðinni er aðeins eitt að gera “í,
ættar hefnd”, og það er með
guðs hjálp að gera þær hugsjónir
að veruleika sem ástvinir ykkar
fórnuðu sjálfum sér fyrir með,
því, að gera þetta nágrenni að
kristilegu samúðar og samvinnu
félagi sem vert var að deyja fyr-
ir, að berjast, að lifa fyrir og
deyja fyrir. Með því að stuðla
að því með öllum kröftum lík-
ama og sálar, að fórn þeirra
verði ávaxtarsjóður í eign þessa
kæra lands, sem efli hamingju
þess og heiður í allri framtíð;
með því að hjálpa til, með ráði
og dáð, að þær hugsjónir lifi,
sem þeir féllu fyrir svo heimur-
inn megi verða bræðrum þeirra
slíkt heimili friðar og framfara,
sem hann gæti orðið ef allar
hendur og allra hugir sameinast
til að byggja hér betra jarðlíf.
Fyrir þessar hugsjónir börð-
ust þeir og lifðp — þeir sem með
okkur eru heimkomnir frá hildi
og þeir, er með okkur dvelja í
anda þótt hinsta hvílan sé heið-
arleg hermannsgröf fjarri þeirra
fósturmold.
Guð gefi okkur öllum styrk og
leiðbeiningu í því starfi, svo
andi þeirra megi sjá hinn feg-
ursta lifsgróður á þeirra eigin
leiðum. Engin minnismerki eru
jafn viðeigandi og tignarleg.
Guð blessi ykkur í sorginni og
okkur í starfinu. — Amen.
▲
I have been asked to read a
few lines, that express the senti-
ment of one of our honored dead
towards you, while he was still
alive. Although this reveals the
thought of one, I am sure it ex-
presses the sentiment of all the
boys, living or dead. This is
taken from the letters of Bert
Stinson-Johnson, to his foster-
mother, Mrs. Stinson, who says:
“I would like the people to
know how much he (Bert), ap-
preciated what they have done
for him and to thank Bert’s many
friends and the Ladies’ Aid’s for
all the cigarettes and boxes and
letters he received. He said he
could never thank them as much
as it was worth. It would have
to wait for his homecoming. —
Specially he thanked the Girl’s
Club for their wonderful work.
To quote him: “It is impossible
to describe how much that
means to us. It seems to give us
more strength and courage to
meet the bitter struggle we have
to endure. I always feel that the
harder we fight, the sooner we
will get home to our loved ones.
It often seems a long, long time
between mail days, but then we
get all the more to share with
our comrades.”
He furthermore said: “I hope
and pray that you people at
home will never have to go
through the hornor and hardship,
the poor people over here have to
face. It is someting no one can
imagine, that has not seen it, and
the further we go the worse it
gets.”
In one of his last letters, he
hoped it would not be long till
he could come home to the land
of plenty and freedom.
This from the letters of one of
them to the one he loved as a
true mother, as she loved him as
if he had been of her own flesh
and blood. While listening to
those words from the griave, I
am sure every soldier and every
soldier’s mother realizes it might
have been himself or her son,
and in a very real sense they
died for them and all of us.
FRÉTTIR FRÁ ISLANDl
Þórhallur Ásgeirsson kominn
I af þingi Alþjóðavinnu-
málasambandsins
Fulltrúi Islands á þingi Al-
þjóðavinnumálasambandsins, —
Þórhallur Ásreigsson, fulltrúi .í
utanríkisráðuneytinu er kominn
heim, en eins og kunnugt er
gekk Island í stofnun þessa á
þingi, sem haldið var í París fyr-
ir skömmu.
Alþ j óðavinnumálasambandið
var stofnað eftir síðustu heims-
styrjöld í sambandi við» Þjóða-
- bandalagið, en þó sem sérstök
stofnun og er enda eina stofnun
Þjóðabandalagsins, sem lifað
hefir af þessa styrjöld og þykir
| sanna nauðsyn slíkrar stofnunar.
— Eitt aðalverkefni þingsins var
að ræða samband stofnunarinnar
við samband hinna sameinuðu
þjóða og var kosin nefnd til að
athuga það mál.
Auk Islands fengu inngöngu í
sambandið ítalía og Guatemala.
Fulltrúar Norðurlanda fögnuðu
því mjög að Island gerðist með-
limur, en það var samkvæmt á-
kvörðun Alþingis, að sótt var um
upptöku í sambandið.
Alþj óða vinnumálasambandið
fjallar um vinnumál og félags-
mál alment og á þingum þess
eiga sæti fulltrúar frá ríkis-
stjórnum þeirra landa, sem eru
meðlimir í sambandinu, ásamt
fulltrúum frá verkamönnum og
atvinnurekendum.
—Mbl. 18. nóv.
* * *
Dronning Alexandrine kom
með 155 farþega
Dronning Alexandrine kom
hingað kl. rúmlega 12 í fyrrakv.
Með skipinu komu 155 farþegar.
Þar af tæplega 50 Islendingar, en
hitt Danir, Norðmenn og Fær-
eyingar. Þetta er fyrsta ferð
skipsins hingað til lands síðan
stríðinu lauk. Kom það hingað
frá Höfn, en hafði viðkomu í
Færeyjum.—Þjóðv. 18. nóv.
AFMÆLISKVEÐJA FRÁ
ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGINU
Eftr dr. Richard Beck
(Flutt á 60 ára afmælishátíð Hins
evangeliska lúterska kirkjufé-
lags Islendinga í Vesturheimi
í Winnipeg, 22. júní 1945)
Herra forseti! Virðulegi sendi-
fulltrúi frá íslandi og aðrir
góðir gestir! Háttvirta samkoma!
Stjórnarnefnd Þjóðræknis-
félagsins er innilega þakklát
fyrir þá vinsemd, er fram-
kvæmdarnefnd Hins evangelisk-
lúterska kirkjufélags Islendinga
í Vesturheimi sýndi félagi voru
með því að bjóða því að eiga
fulltrúa,er flytti kveðjur á þessu
söguríka 60 ára afmælisþingi
kirkjufélagsins. Jafnframt vil eg
nota þetta tækifæri til þess að
þakka kirkjufélaginu hjartan-
lega fyrir hinar hlýju kveðjur,
sem það sendi félagi voru á 25
ára afmæli þess í fyrra vetur.
Slíkar kveðjusendingar eru
miklu meira virði en margan
grunar. Þær eru gagnskifti góð-
viljans, en einskis er oss fremur
þörf í félagslegu starfi á hvaða
sviði sem er.
Mér er það því sérstaklega
ljúft hlutverk að hafa verið falið
að flytja kirkjufélaginu kveðjur
og velfarnaðaróskir Þjóðræknis-
félagsins á þessum merku tíma-
mótum í sögu kirkjufélagsins.
Kirkjan íslenzka vestan hafs
hefir verið meginstoð í þjóð-
ræknisbaráttu vorri á liðinni
tíð. Trúrækni og þjóðrækni hafa
mjög fallið í sama farveg, vérið
vígðir og fastknýttir þættir í
sögu íslendinga í landi hér. Og
enn eru þeir áreiðanlega margir
í vorum hópi, sem heilhuga taka
undir með skáldinu:
“Og allir þeir, sem guði sínum
gleyma,
þeir glata fyrstir sinni þjóð.”
Ekki er það heldur orðinn
neinn smáræðisskerfur, sem
þetta kirkjufélag hefir, beint og
óbeint, lagt til þjóðræknislegrar
viðleitni vorrar, til varðveizlu
máls vors, hugsjóna-arfs og ann-
ara menningar-verðmæta vorra,
með víðtæku og margþættu
starfi sínu á liðnum 60 árum. —
Fyrir þá mikilvægu starfsemi í
þágu þjóðræknismála vorra vil
eg, í nafni Þjóðræknisfélagsins,
þakka kirkjufélaginu af heilum
huga, jafnframt því, sem eg
flyt þér, herra forseti, prestum,
kirkjufélagsins og safnaðarfólki
þess í heild sinni kærar kveðjur
félagS vors og blessunaróskir
ykkur öllum til handa.
Hér er vitanlega hvorki
staður né stund til þess að rekja
nánar fjölþætta hlutdeild
kirkjufélagsins í þjóðræknis-
málum vorum, þó fróðlegt hefði
verið, né heldur hægt að geta
allra hinna mörgu í hópi félags-
manna þess, karla og kvenna,
sem verið hafa einlægir unn-
endur þeirra* mála og lagt þeim
lið víðsvegar um byggðir vorar.
Eg verð að láta mér nægja að
nefna þá aðeins úr þeirra flokki,
sem mest hafa komið við sögu
Þjóðræknisfélagsins, skipað þar
lengst embætti eða eiga nú sæti
í stjórnarnefnd þess, jafnhliða
því, sem þeir hafa gengt öðrum
nefndarstörfum í þágu þess.
Úr hópi prestanna eru það
séra Jónas A. Sigurðsson, árum
saman forseti Þjóðræknisfélags-
ins, séra Runólfur Marteinsson,
fyrrum varaforseti þess og um
mörg ár skólastjóri laugardags-
skóla þess; séra Valdimar J. Ey-
lands, vara-forseti félagsins um
allmörg undanfarin ár og áður
ritari þess og vara-forseti; séra
Sigurður Ólafsson, fyrv. ritari
þess; og séra Egill H. Fáfnis, nú-
verandi vara-féhirðir og fyr-
verandi vara-fjármálaritari, og
séra B. Theodore Sigurdsson,
fyrrverandi vara-ritari.
Úr flokki leikmanna skulu
þessir sérstaklega nefndir: Jón
J. Bildfell, forseti þjóðræknis-
félagsins um margra ára skeið,
auk þess, sem hann hefir skipað
sess vara-forseta og ritara;
Ásmundur P. Jóhannsson, fé-
hirðir og vara-féhirðir árum
saman, umsjónarmaður laugar-
dagsskóla félagsins í meir en
áratug, er átt hefir kringum 20
ár sæti í stjórnarnefnd þess;
Árni Eggertson, féhirðir félags-
ins í hálfan annan áratug, er
einnig gengdi embætti vara-for-
seta; Guðmann Levy fjármála-
ritari í meir en 10 undanfarin
ár; Sigurbjörn Sigurjónsson,
skjalavörður félagsins fyrstu
tvö árin; Sigurður W. Melsted,
skjalavörður árum saman; Finn-
ur Johnson, er gegndi því em-
bætti um fjögur ár; Mrs. Ingi-
björg Jónsson, vara-ritari um
allmörg ár og skólastjóri laugar-
dagsskólans um langt skeið, eina
konan, sem átt hefir sæti í stjórn
arnefndinni; Grettir L. Jóhann-
son ræðimaður, núverandi fé-
hirðir og Árni G. Eggertson, K.
C. núverandi vara- fjármála-
ritari. Enn aðra mætti nefna úr
leikmannahópi félagsins, þó eigi
verði lengra út í þær sakir farið.
En þeim öllum, sem þar eiga
hlut að máli, bera sérstakar
þakkir fyrir áhuga sinn og
menningarlega starfsemi í þá
átt.
Minnugur er eg þess einnig
að jafnframt því, sem haldið pr
á þessu þingi 60 ára starfsafmæli
kirkjufélagsins, er að verðugu
minnst 100 ára afmælis hins
mikilhæfa og ástsæla leiðtoga
þess, dr. Jóns Bjarnasonar.
Hann var íslendingur og þjóð-
ræknismaður í orðsins fegurstu
og sönnustu merkingu; vildi
bæði varðveita og ^vaxta hinn
íslenzka menningararf sinn og
að vegur hinnar íslenzku þjóðar
yrði sem mestur. Hann getur
verið oss til fyrirmyndar um
heilhuga og heilbrigða rækt við
VERZLUNARSKOLANAM
Aldrei hefir verið eins nauðsynlegt og ein-
mitt nú, að hafa verzlunarskóla mentun,
og það fólk sem hennar nýtur hefir venju-
lega forgangsrétt þegar um vel launaðar
stöður er að ræða.
Vérhöfum nokkur námsskeið til sölu við
fullkomnustu verzlunarskóla í Winnipeg.
Spyrjist fyrir á skrifstofu vorri þessu
viðvíkjandi, það margborgar sig.
The Viking Press Limited
Banning og Sargent
WINNIPEG :: MANITOBA