Heimskringla - 02.01.1946, Page 3

WINNIPEG, 2. JANÚAR 1946
HEIMSKRINGLA
3. SIÐA
stundum gaman að okkur
“gömlu kærustupörunum”, —
en því fylgir æfinlega innilegt
bros, eins og hann vildi segja:
“iMér þykir samt ósegjanlega
vænt um ykkur bæði.”
Eg hefi gaman af að færa kon-
unni minni smágjafir, — án
þess að vera í nokkru sérstöku
tilefni. Dóttir mín sagði einu
sinni, gletnislega, þegar eg færði
konunni minni blóm:
“Eg hélt að maður mundi
hætta því að færa konunni sinni
blóm, ilmvötn og sælgæti eftir
tuttugu og fimm ára hjónaband.”
Ekki mömmu þinni, góða mín.
Eg vona bara að þú reynist sú
kona, sem Tom þráir að gefa
gjafir, ár eftir ár meðan þið lifið
bæði.
“Eg vona það líka,” bætti hún
við, um leið og hún lagði hand-
legginn ástúðlega utan um móð-
ur sína.
Smá viðurkenning, í orðum og
verkum, varð sameiginlegur
vottur um ást og virðingu. Kon-
an mín hefir alveg sérstakt lag
á því að sýna að hún álíti mig,
mjög hagvirkan og skemtilegan
í heimili og uatnhúss. Eg, á
hinn bóginn, hrósa henni fyrir
dásamlega umgengni innanhúss.
Ekkert oflof, heldur smáglaðn-
ingur, sem nær einnig til barn-
anna fyrir vel unnið verk, hvað
lítið sem er.
Eg minnist þess ekki, að hafa
heyrt konuna mína, nokkurtíma,
tala stygðaryrði til barnanna, þó
eitthvað færi öðruvísi en ætti að
vera. Engin þjösnaleg prédik-
u.n eða hávær skipun, heldur
hógvær bending — í einrúmi —
hvort það héldi ekki, að það væri
fallegra eða skemtilega á þenn-
an hátt. Og eg verð að segja, að
börnin, — af eigin ákvörðun,
lagfærðu sínar misfellur.
Eg ber fylsta traust til þeirra
fullorðins ára,
“hvað ungur nemur,
sér gamall temur.”
Eg elska mitt heimili, umfram
alt í víðri veröld. Af öllu hjarta
vona eg að þau finni til sömu
þakklætissemi og eg. — Guð
blessi minningu móður minnar
og föður.
ENSKUR SVEITASKÓLI
Það er sveitaskóli í Norður Herts á Englandi, sem fær
nemendur sína úr nærliggjandi sveitum og sveitaþorpum.
Kenslan er öll miðuð við að kenna nemlandum veruleika lífs-
ins. Börnum er leyft að kjósa hvaða starf Ssm er, og hvött til
að þroska þann hæfileika sem bezt á við þau. Andlegu og
líkamlegu atgerfi er gefið sama tækifæri. Myndin hér að '
ofan er tekin í borðstofunni í þessum skóia, þar sem tvö
hundruð börn borða daglega. Börnin leggja á borðið og standa
fyrir beina. Ókaypis miðdagsverður er gefin fátækum börnum.
MOSCOW HLUSTAR
þegar Hon. Solon Low talar
Eftir fréttaritarann Doris French
Ottawa, 17. des. — Þeir heyra
um Solon Low í Moscow, alveg
oins og þeir heyra canadiskan
áróður í Hindu stjórnarráðinu í
Calcutta, og eins og þeir heyra
um Pastor Shields í borginni
Quebec.
Á sarna tíma, og önnur ráð-
stefna hinna stóru þriggja ríkis-
ritara kemur saman á Rússlandi
°g veröldin bíður eftir úrskurði,
^vort sú hin mikla þjóð, vilji
ganga hlið við hlið Bretlands,
Bandaríkjanna og Canada, í því
útnefna alþjóða skipulags-
eefnd, ttil eftirlits atomic
sPrengjunnar, á sama tíma er
fréttaritari frá Sovét ríkjunum
að hlusta á ábyrgðarfullan leið-
toga canadisks stjómarflokks,
breiða sig með fjáleik og anda-
gift yfir konungsstjórn og inn-
lokunarstefnu, um leið og hann
sair þröngsýnis áróðri og hatri
mnan veggja þinghússins.
Eg spurði annan fréttaritara,
um leið og umræðunbyrjuðu, um
at°mic orkuna og möguleika
^onnar. “Heldur þú að Social
redit menn, stigi sinn vanalega
^milokunar-dans við þetta tæki-
®ri?” Yjg naunum eftir, í síð-
Ustu viku, þegar þeir þrákálfuð-
Ust út af Bretton Woods málinu,
°g eyddu mörgum klukkustund-
Um af dýrmætum tíma þingsins
roisð fáránlegar ákærar og hótan-
lr viðvíkjandi millilanda fjár-
málastefnunni.
Nei,” sagði aðspurði frétta-
ritarinn. Honum gat ekki dottið ' þurkaðar út og ekki mundi nokk-
1 ug, að þeir mundu setja sig Ur lifandi maður, þora að segja
UPP á móti millilanda samningi okkur sannleikann, af hræðslu
um atomic sprengjuna. Nei,
það gat ekki átt sér stað.
Þetta var á meðan Mackenzie
King var að lesa skýrslu sína.
frá ráðstefnunni í Washington.
Var hann svo að biðja þingið, að
yfirvega málið vandlega í því
ljósi, hve afar mikla ábyrgð og
varfærni þyrfti að hafa við fram-
Mðslu atomic orkunnar, fyrir alt
mannkynið.
“Það er erfitt að sjá nokkra
möguleika á að leiða það mál til
lykta, nema ef lil vill, að leggja
í sölurnar einhvern skerf ac
fullveldisrétti þjóðanna.”
Litlu síðar kom heldur þurlegt
ávarpt frá John Bracken, í þá
átt, “að það væri ómögulegt að
hafa skiftar skoðanir um ann-
marka og niðurstöður þær sem
Mr. King hefði borið fram.”
Fyrir hönd C. C. F. flokksins í
fjarvieru Mr. M. J. Coldwell,
talaði Mr. Angus Maclnnis. Hélt
hann hátt á lofti umræðum og
gagnrýni, lagði fast fram, að
atomic framleiðsla og rannsókn-
ir væru teknar úr höndum ein-
staklinga og yfirráðum C. Y. L.
og allar vísindalegar rannsóknir
á framleiðslu verði falið því
eina rétta umboðsfélagi og það
sé United Nations Organization.
“Yfirstjórn á alþjóða grund-
velli er nú óhjákvæmileg,” sagði
hann.
Alt fram að þessu gekk alt
eins og í sögu. 1 næsta sæti við
mig, sat nýr fréttaritari frá hinni
rússnesku fréttastof nun, Tass. —
Eg var gerður honum kunnugur
Spurði eg hvenær hann hefði
komið. “í gær,” sagði hann.
Þetta var fyrsti dagur hans a
áheyrenda pöllunum, og hann
hlustaði með mikilli athygli, því
honum veitist erfitt að skilja
canadiskan framburð á ensku
tunugmáli.
Ekkert frjálsræði til á Rúss-
landi. Þá var nú komið að Social
Credit leiðtoganum að taka til
máls um atomic sprengjuna. —
Minn góði vinur, sem hafði áður
látið bjartsýni sína í ljósi við
mig, og vonaðist eftir hliðholl-
um tillögum í þessu stórmikils-
varðandi máli, varð brátt illa
vonsvikinn.
Þetta er það sem Solon sagði:
Að hvaða gagni koma milli-
landa skuldbindingar, meðan
Rússland heldur áfram að vera
það sem það er?
Hvernig getum við nokkurn-
tíma verið viss um að ráðstjórn-
in byggi ekki sprengjur og önn-
ur hroðaleg drápsverkfæri í
leynikimum landsins, þar sem
allir utanveltu “besefar” fá
aldrei augum litið eða fæti stig-
ið. I Rússlandi eru seinustu
leifar alls persónufrelsis alveg
við lögregluna og yfirvofand1'
dauðadóm.
Rússlandi verður aldrei hægt
að stjórna. Eigum við nú að
fara að gera okkur að undirlæg-
um einhvers hins voðalegasta
stórveldis utan lands — verða
handgengir Rússum?”
“Eg ætla ekki að selja land
mitt þrælasali. Eg ætla ekki að
horfa á brezka ríkið molast í
sundur, með þessu kjaftæði um |
alþj óða-yfirstj órn. Eg ætla ekki
að selja fæðingarrétt minn fyrir
þessum djöfullegu prédikunum
um eftirgjöf á fullrétti þjóðanna.
Það getur komið sá tími, og það
áður en nökkurn varir, að Can-
ada þurfi að taka sína afstöðu og
iráða fyrir sjálfa sig. Já, og það
fljótt.” |
Solon sagði meira, miklu
meira. Hinir skriftlærðu á á-
hleyrenda-pöllunum skrifuðu alt
niður, svo það gæti komið út á
prenti næsta morgun í öllum
canadiskum dagblöðum. Eg tal-
aði til þessa fréttaritara frá Tass,'
sem hafði sig allan við, til að
skilja þetta, honum útlenzkt
mál.
“Eg býfet við að þú hafir kynt
þér eitthvað canadisk stjórn-
mál,” sagði eg. — “Veizt þú
hver þessi náungi er, sem er að
tala?”
Hann hneigði sig mjög alvar-
llega. “Já, eg heyrði eitthvað
um Social Credit flokkinn í Mos-
cow,” sagði hann.
—Þýtt úr Winnipeg News.
J. Ásgeirsson
FRÉTTIR FRÁ ÍSLANDI
Tveir íslendingar, sem
hittust í Honolulu
Nýlega er komið bréf hingað
frá Manilla á Philipseyjum frá
Geir Jónssyni, stýrimanni á ame-
ríska sjúkraskipinu “Chateau
Thierry”. Bréfið er til foreldra
hans, Jóns Árnasonar, skipstjóra
frá Seyðisfirði, og Guðbjargar
Guðmundsdóttur. Segir Geir frá
ástandinu í Manilla, sem er mjög
slæmt og frá fundum sínum og
Vestur-lslendingsins — Jakobs
Árnaisonar, sem hann hátti í
Honolulu.
Fer hér á eftir úrdráttur úr
bréfinu, með leyfi föður Geirs.
“Hér 'í höfninni liggja 96 sokk-
in skip og borgin er öll í rústum.
Það er ekkert hægt að fá í landi.
Það er auðvitað hægt að fá alls-
konar skran, en ekki er öragt að
kaupa neitt til að borða. Fólk,
sem fer í land, hefir með sér vatn
og kaffi, því ekki er hættulaust
að drekka vatnið í landi.
Japanar höfðu yfirráðin í
Manilla í 2 ár og hér bjuggu fyr-
ir stríð 800,000 manns. En fyrstu
vikuna, sem Japanar vora í borg-
inni, drápu þeir 100 þúsund
manns. í einum elzta hluta borg-
arinnar sem var kallaður “Vall-
arborg” bjó efnaðasta fólkið. —
Japanir vora hræddir um að
þeir myndu hafa vandræði af
þessu fólki og gerðu sér þá lítið
fyrir og lokuðu þeim hluta borg-
arinnar og drápu hvern einasta
mann, karl og konu, ungan og
gamlan. Þarna bjuggu 80,000
manns. Síðan jöfnuðu þeir öllu
við jörðu.. . .”
“Þegar við voram í Honolulu
síðast, hitti eg Íslending, sem er
fæddur í Ameríku, en foreldrar
hans era að heiman. Hann heitir
Jakob Árnason og er í sjóhern-
um. Hann var á Islandi 3 ár og
var um alt land, meira að segja á
Seyðisfirði, og hann trúlofaðist
eða giftist á Siglufirði. Þegar
hann fór frá Islandi, var hann
Ssndur til Kyrrahafsins og er nú
á Honolulu. Honum hundleiðist
þar.
Hann kom um borð með ein-
hverjar fyrirskipanir til skip-
stjórans og einhvern veginn
barst það í tal, að skipstjórinn
væri sænskur. Þá sagði Jakob
honum, að hann væri Íslending-
ur. .
Eg var á verði uppi í brú, þeg-
ar skipstjórinn hringdi og bað
mig að koma og tala við sig.
Þegar eg kom, sagði karlinn:
“Talaðu við hann íslenzku’V
Eg vissi ekki hvað um var að
vera, en sagði þó: “Sæll og bless-
aður”. — “Sæll og blessaður.
Ertu Íslendingur?” sagði hann.
Við urðum báðir steinhissa og
vissum ekki hvort við áttum að
tala íslenku eða ensku. Eg hitti
hann svo í landi um kvöldið og
við skemtum okkur prýðilega við
að tala íslenzku”.
Geir Jónsson stýrimaður er 27
ára og hefir stundað sjómensku,
m. a. á Eimskipafélagsskipunum.
Síðan gekk hann á sjómanna-
skóla í New York og útskrifaðist
þaðan 20. febr. s. 1.—Mbl. 6. des.
* * *
Hallgrímur Hallgrímsson
bókavörður látinn
Hallgrímur Hallgrímsson, —
bókavörður, varð bráðkvaddur í
gærdag, er hann var að neyta
hádegisverðar að Hótel Skjald-
breið. Leið hann út af þar sem
hann sat. Var þegar farið með
hann í sjúkrahús, en er þangað
kom var hann andaður.
Hallgrímur var fæddur 14.
sept. 1888 í Stærra-Árskógi við
Eyjafjörð. Hann lauk stúdents-
prófi 1912 og magisterprófi í
sagnfræði 1918. Settur bókavörð-
ur við Landsbókasafnið 1919 og
skipaður í það embætti 1924 og
verið það æ síðan. Hann hefir og
fengist við mörg önnur störf.
—Mbl. 14. des.
* * ★
Lárus Pálsson setur Gullna
hliðið á svið í Oslo
Frá Oslo hefir Morgunlbaðinu
borist sú fregn, að.Lárus Pálsson
leikari hafi verið ráðinn til að
setja “Gullna hliðið”, eftir Davíð
Stefánsson, á svið í “Det Norske
Teater” í Oslo.
Leikrit þetta mun verða leikið
í Oslo í febrúarmánuði og verður
H HAGB0RG FUEL C0. H
★
Dial 21 331 No.^11) 21 331
leikin við það hljómlist dr. Páls
Isólfssonar. — Leikið verður á
landsmáli.
Leikarar verða allir norskir,
en Lúrus Pálsson verður leik-
stjóri. Lárus hefir fengið frí frá
störfum hér hjá Leikfél. Reykja-
víkur til að takast þetta hlut-
verk á hendur.
Ekki er kunnugt, hvenær
Láras fer utan. Þetta er að sjálf-
sögðu hinn mesti heiður fyrir
Lárus Pálsson fyrst og fremst, en
einnig fyrir íslenzka leiklist yfir-
leitt, og höfund leikritsins. Upp-
haflega var ætlunin að sýna
“Gullna hliðið” í Oslo 1940.
—Mbl. 7. des.
* * ★
Séra Bjarni Jónsson
skipaður dómprófastur
Séra Bjarni Jónsson vígslu-
biskup, var í gær skipaður dóm-
prófastur í Reykjavík í stað séra
Friðriks Hallgrímssonar, sem
látið hefir af embætti.
—Alþbl. 7. des.
Mrs. J. B. Skaptason, 378
Maryland St., Winnipeg tekur á
móti áskriftargjaldi fyrir “Hlín”
sem að vanda.
THE R
OF
BANK
DA
General Statemezit, 30th November, 1945
ASSETS
Notes of and deposits with Bank of Canada........................$ 154,458,345.62
Other Cash and Bank Balances..................................... 166,690,950.57
Notes of and Cheques on other Banks.............................. 97,040,916.90
Government and other Public Securities........................... 1,001,072,550.27
Other Stocks and Bonds............................................ 32,767,405.11
Call and Short Loans fully secured................................ 106,446,918.06
$1,558,477,086.53
Commercial Loans in Canada...................................... 284,038,691.85
Loans to Provincial Governments................................... 5,070,535.17
Loans to Cities, Towns, Municipalities and School Districts. 4,459,634.54
Commercial Loans—Foreign......................................... 88,441,196.18
Bank Premises.................................................... 10,848,254.92
Liabilities of Customers under Acceptances and Letters of
Credit.................................................... 49,482,848.75
Other Assets...................................................... 6,728,730.92
Total Assets...................$2,007,546,978.86
LIABILITIES
Notes in Circulation.............................................$ 7,007,429.94
Deposits ........................................................ 1,888’,757’,074.14
Acceptances and Letters of Credit öutstanding................... 49,482,848.75
Other Liabilities ................................................... 1,480,446.73
CaPital............................................................. 35,000,000.00
Reserve Fund........................................................ 20,000,000.00
Dividends due Shareholders............................................. 572,660.73
Balance of Profit as per Profit and Loss Account................. 5,246[si8.57
Total Liabilities..............$2,007,546,978.86
PR0FIT ANÞ L0SS ACC0UNT
Profits for the year ended November 30, 1945, before Dominion Govern-
ment taxes, but after contributions to Staff Pension Fund, and after
appropriations to Contingency Reserves, out of which Reserves pro-
vision for all bad and doubtful debts has been made.................. $6,003,142 89
Less provision for Dominion Government taxes............................. 2J75,000.00
Less appropriation for Bank Premises
Dividends: No. 230 at 6% per annum...................... $525,000.00
No. 231 at 6% per annum....................... 525,000.00
No. 232 at 6% per annum....................... 525,000.00
No. 233 at 6% per annum....................... 525,000.00
$3,828,142.89
729,295.88
$3,098,847.01
2,100,000.00
Amount carried forward...................................................... $ 998,847.01
Balance Profit and Loss Acfóunt, November 30, 1944.......................... 4,247,671.56
Balance Profit and Loss Account, November 30, 1945.......................... $5,246,518.57
MORRIS W. WILSON SYDNEY G. DOBSON JAMES MUIR
President Executive Vice-President General Manager