Heimskringla - 09.01.1946, Page 3

WINNIPEG, 9. JANÚAR 1946
HEIMSKRINGLA
3. SIÐA
sézt á þessum ljóðlínum: “ . . .
Eða mun hiálærður döktor á kné
sér heimsdrottinn setja, hóta
með biblíuball bjagað og teygt
eins og skinn?”
Eg las aðeins fyrri partinn af
snildarkvæði Guðmundar Böð-
varssonar, “Jólakort frá Islandi,”
sem fyrstu lexíu þessa dags. —
Kvæðið er mikið lengra, því höf-
undurinn fléttir við blaðinu og
■les hinumegin sögu feristninnar
eins og hún hefir gerst. Þar í er
þetta erindi.
“Hans (Krists) ríki í rúst! —
Hans starf til einskis unnið. Hans
unga, iheita blóð í sandinn runn-
ið. Hans góðverk út í biáinn.
Hans guð frá honum vikinn. —
Hans gleði um eilífð dáin. Hans
konungsæfi öll ein harmasaga
um endalausa daga: Svilcinn,
svikinn.”
Til einskis? Nei, það er of-
mæli. Ástarstjarnan yfir Bethle-
hem er ennþá vonarstjarna þess-
arar veraldar. Kristindómur
Krists, en ekki kirkjunnar, gef-
ur einn vonir um varanlegan
frið, því kraftur kærleikans
megnar einn að kenna okkur að
fyrirgefa og lifa í kærleiksríku
bræðralagi.
Eitt sinn hlustaði Lincoln for-
seti á fólk fárast yfk því hve
lítinn árangur hin mannúðlega
og viturlega frelsisskrá Jeffer-
sons bæri í hinu ameríska þjóð-
lífi.
“Já, svo kann nú að virðast,”
sagði hinn vitri forseti, “en hins
ber líka að minnast, að þessi orð
og kenningar standa sem vairnar-
múr í kringum vonarlönd ihug-
sjónanna. Á þeim múrum brotna
öldur heimskunnar, hleypidóm-
anna og ' eigingirninnar meðan
lífjurtir gróa innan þeirra, líf-
jurtir sem bera fræ til fegri
gróðurs í framtíðinni.
Kristindómur Krists er líf-
gróður betri og skynsamlegra
þjóðskipulags í framtíðinni og
orð hans eru óbrotlegir varnar-
múrar þeirra ódauðlegu hug-
sjóna. Þessvegna heyrum við
•ennþá englasöngva við vögguna,
og á jólunum. H. E. Johnson
DÁNARFREGN
27. okt. 1945 andaðist Sigur-
björg Símonardóttir Jóhannson
á heimili sonar síns, Jónasar, í
grend við Kuroki, Sask. Sigur-
björg var fædd að Sléttu í Aðal-
vík í Isafjarðarsýslu 18. apríl
1853. Foreldrax hennar voru
Símon Sigurðarson og Sigurlaug
Einarsdóttir. Föður sinn misti
bún árið sem hún fæddist, og
þegar hún var tveggja ára var
hún tekin til fósturs af séra Þór-
arni Böðvarssyni og konu hans,
Þórönnu Jónsdóttir, að Vatns-
firði. Hjá þeim hjónum ólst hún
úpp og með þeim fór hún suður
er þau fluttu að Görðum á Álfta-
nesi. Þar giftist hún Birni Jó-
hannsyni frá Ósi á Skógaströnd
°g fluttu þau vestur á Skarðs-
strönd.
Þau Björn og Sigurbjörg munu
hafa flutt til Ameríku um eða
arið 1887 eða 88. Fyrstu árin
v°ru þau í Winnipeg og Garðar-
bygð í Noirður Dakota. Árið 1901
fluttu þau til Brown, Man., en
heunilisréttarlönd voru þá öll
uPPtekin og leigði Björn þar
land. Arið 1911 fluttu þau til
Víðir, Man., þar sem Björn tók
rbtt á landi. 1921 seldu þau
land sitt og fluttu til Davíðs son-
ar síns, við Elfros, Sask. Björn
þar 1922. Björn varhúinn að
byggja lítið Ihús á heimili Davíðs
aður en hann dó, og þar lifði
^fgurbjörg þar til fyrir 3 árum,
að Davíð flutti til Vancouver,
• Þá fór hún til Jónasar og
kouu hans, Lilju.
Þau Björn og Sigurbjörg eign-
u ust 8 barn. Þrjú dóu í æsku en
in sex eru: Jóhanna, að Biggar,
ask.; Sigurður, að Phoenix,
Arizona, U. S. A.; Gísli, að Van-
couver, B. C.; Jónas, að Kuroki,
askö Davíð, að Vancouver, B.
■) Heigi^ að Wadena, Sasfe.
Sigurbjörg var bráðgáfuð kona
og vel verki farin. Hún var yfir-
setukona í möirg ár. Viðbrugðið
var hve fljót hún var að búa sig
til ferða er hennar var leitað í
þeim erindum, hvaða veður sem
var, þótt um hánótt væri, í hríð-
arveðri eða um ófæra vegi væri
að fara, og mikla ánægju hafði
hún þegar hún gat gert einhverj-
um gott eða hjálpað þeirn ssm
átti bágt.
Minning hennar lifir í þakk-
látum hjörtum barna og barna-
bömum hennar, ásamt hennar
mörgu vinum, er hafa kynst
henni á hinni löngu lífsleið.
Hún var jarðsungin þann 30.
okt. frá heimili Jónasar og lögð
[til hvíldar við hlið mannsins í
Mozart grafreiti. Útförinni var
stýrt af séra A. Fugelsang frá
Wadena, Sask. J. L. J.
The Cursing of Jarl Hakon
(Jarlsníð)
In his hall, by friends surrounded, feasting Hakon sat;
Loud they laughed and loud they pounded, filling paunches fat.
By the door a beggar burly stood with staff and sack,
Grabbing food with glances surly, throwing insults back.
When the angry servant shouted, “Beggar, leave this hall!”,
They were soundly cuffed and clouted; fearful stood they all.
Hakon called the table beating — “Knave, thy teeth are strong;
Dost thou practice aught but eating? Sing our guests a song!”
Spoke the knave, without elation, “They shall hear my tones.
In this place of near starvation first I gnaw some bones.”
Then in notes of rolling thunder buirst he forth in song.
Hakon’s many crimes and blunders praised he loud and lcmg.
Noble Hakon, all have reason now to bless thy heart;
Murderí rape and vilest treason thou hast made an art.
Gold Harold and Greycloak dying, loudly praised thy name, —
Through thy tricks and hellish lying, ibrought to death and shame.
ALMANAK
ó. S. THORGEIRSSONAR
Útgefendur: Thorgeirson Co.
Trusty knight and loyal farmer sent to war by thee,
Sing thy praise, oh, gentle charmer, for thy gallantry.
If a wife or maiden sorrowed, thine was not the blame,
Never stolen—only borrowed, for thy pastime game.
1 tilefni af bréfi sem gamall
vinur í Winnipeg skrifaði mér
viðvíkjandi vetrarkomu þessa
árs, fór eg að athuga Almanak
Thorgeirson Co., í Winnipeg. Eg
hafði lesið bókmentapairtinn, lífe-
að hann vel, eins og alt, sem dr.
Beck leggur hönd á, en 'ekki at-
hugað nákvæmlega dagaregi-
strið. Svo eg fór að líta yfir það,
og mér til undrunar, sá þar
margar villur.
Á titilblaðinu sá eg strax tvær.
Sú fyrri var, að í ár væri hlaup-
ár, en ihlaupár var í fyrra. En þar
var ekkert minst á sumarauka.
En hitt atriðið var þessi endemis j
vitleysa: “Reiknað eftir afstöðu
Winnipeg-bæjar í Manitoba”. —
En sú afstaða er ekki til í Can-
ada. Winnipeg er á því tíma-
sviði, sem nefnt er “Central
Standard Time”, og liggur á milli
Regina, Sask., og Armstrong,
Ont. Er því Winnipeg í Central
Standard tímasviðinu, eins og öll _______________
Almanök í Canada bera með sér. bætt aukavitu> (eftir aukadögun:
Eru þessi tímasvið í Canada 5,
Never on an honest level hast thou drawn thy sword;
Truly hast thou served the Devil—great be thy reward!
Now the priests are slain or scattered; bumt the churches lie.
Wooden gods with blood bespattered thou hast set on þigh.
When the gods for blood were screaming, forth thy son was led.
Young and fair, of great things dreaming, well for them 'he bled.
Sweet but short was Erling’s story—not for him the throne—
Butchered for his father’s glory on the pagan’s stone.
Through the hall unearthly vapors, fanned by ghostly drafts,
Shrouded out the burning tapers. Then the singer laughed,
“Hakon, now thy gods are falling to the brimstone hole,
Hear ye, Hakon! Hell is calling for thy shrivelled soul!
None should whet the poet’s ire—hidden things they tell;
Theirs—the scorching holy fire! Theirs—the grip of hell!”
Then the bard, with blade extended, bolted from the iroom.
Tyrant! Fool!’ Thy reign hath ended. Cometh now—thy doom!”
Not a spearman moved to stay him, not a halberdier
Raised a hand to smite or slay him—stricken numb with fear.
Hakon lay, his spirit broken, on the palace floor.
Mighty words had Thorleif spoken—paid in full the score.
Kristján Pálsson
og heita' Atlantic time, Eastern
time, Central time, Mountain
time og Pacific time. Yfir stærra
tímasvið nær Canada ekki. En
Winnipeg-tími er hvergi nefnd-
ur, og líklega hvergi á þessari
jörð.
um 4. Svo eftir það verður hver
mán. talinn 7 dögum of snemma,
og þess vegna kom vetur 27. okt.
en ekki þann 20. eins og stóð í
Almanakinu.
Það er leiðinlegt, og jafnvel
I sorglegt, að sjá slífean urmul af
Svo er á þriðju bl.s villa, sem vinum { þessu annarsvegar
búin er að standa þar í mörg ár, smekklega og fróðlega riti, sem
>en það er viðvíkjandi páskaregl- ag prentun, efni og öllum frá-
unm, sem sett var árið 325.
Þar stendur í þeirri reglugerð,
gangi er svo prýðilegt.
Það vaari fyrir sig að bjóða oss
en sem enn stendur obreytt, að Vestur_Isl þetta> sem erum svo
páska skuli halda næsta sunnu- (vanir yið prentvillur, mállýti og
dageftirfulttungl, semspringi ;stafvillur; &n að y€rða að láta
út eftir 20. marz. En m- or j þ£ssi ósköp sjást heima á ís-
geirssona, hefir það nýtt tungl.
En þetta er auðsjáanlega
prentvilla, en ekki af vanþekk-
ingu.
En nú koma árstíðirnar. Eru
þær miðaðar við jafndægur og
sólstöður.
Vetur komur í ár 21. des. kl.
11.04 m. e. m. Sumar kom 21. éftir Winnipeg-tíma; í skýringu
;ssi osxop sjast neima a
landi, er sannarlega raunalegt.
S. B. Benedictsson
Aths.: 1 ofanskráðri grein eru
tvær aðfinningar, sem við lítið
hafa að styðjast, að því er oss
virðist. Það sýnist vera hártogun
ein, að ekki sé hægt að reikna
júní kl. 12.52m. f. m.
Haust, 23. sept. kl. 3.50 f.m.
Vor, 20. marz, kl. 4.38 e. m.
En þess ber að gæta að þetta
er stjörnufræðisími, siem gefinn
er í almanökum vorum og er
miðaður við Central Standard
Time, en ekki stjörnuturninn á
Sargent.
En þegar snertir íslenzka tíma-
talið, þá kemur nú annað upp á
diskinn, þá kom —
Vetur (Þorri) 19. jan.
Vor (Harpa) 19. apríl.
Sumar (Heyannir) 29. júlí.
Vetur (Gormánuður) 27. okt.
Eru hér ií Alm. 6 mánuðirnir á
röngum tíma. En ástæðan fyrir
því er sú, að gleymst befir að
taka til greina að í ár var lagn-
ingarvika (aukavika) sem er
vanalega þegar sd. bókstafur er
G.
Á milli júní og júlí koma 4
aukadagar, og yrði þá sd. þann
22. júlí, en sem þó aldrei kemur
fyrir nema þegar aukavika kem-
ur inn — eins og nú. Þess vegna
á bls. 2 í Almanakinu stendur:
Tíminn í þessu Almanaki er mið-
aður við 90. hádegisbaug. Win-
nipeg og hvern annan stað sem
er innan þess svæðis, má því nota
og er góð og gild greinargerð.
Páskatímabilið á bls. 3 í Alman-
akinu 1945, ætlum vér einnig
rétt vera; þar er ekki minst á
“nýtt tungl”, eins og S. B. B.
.segir. Línuna á fyrstu síðu sem
heldur fram að árið 1945 sé
hlaupár, sást bara yfir að taka
út; hún stóð þar árið áður og var
þá rétt. Þar er um yfirsjón í
próairkalestri að ræða og var á
það bent í ritdómi um Almanak-
ið er það kom út. En í íslenzka
tímatalinu hefir aukavikan sjá-
anlega gleymst á þessu ári. Með
það er rétt farið í ofanskráðri
grein og má heita eina bagalega
villan.—Ritstj. Hkr.
Mrs. J. B. Skaptason. 378
Maryland St., Winnipeg tekur á
móti áskriftargjaldi fyrir “Hlín”
sem að vanda.
“RÆÐA YÐAR SÉ’
“Ræða yðar sé já já, nei
neá, því aJt sem framyfir er,*
er frá hinum vonda.”
Eitthvað líkt þessu hefir bisk-
up Islands hugsað, er hann
samdi Hirðisbréfið, sem hefir
valdið svo miklu umtali nú upp á
síðkastið. Með þetta í huga hefir
svo biskupi þótt varhugavert að
halda fram friðþægingarkenn-
ingunni bókstaflega.
Hefir því nokkurntíma verið
trúað að Kristur hafi borgað fyr-
ir allar syndir mannanna með
pínu sinni og dauða?
1 móðurkirkjunni var það dag-
legt brauð, að presturinn seldi
fólkinu syndaaflausn. Bæði
presturinn og fólkið vissi, að
maðurinn sjálfur verður að borga
fyrir syndir sínair.
1 dótturkirkjunni er hinu sama
að mæta, bara í annari mynd.
Presturinn kallar á fólkið til
sakramentisins, og hlýtur synda-
kvittun. Hvorki presturinn né
saferamentisgestirnir trúa því að
syndir þeirra hafi áður verið
borgaðar, heldur verði hver og
einn að borga þær sjálfur.
Syndin til dauða hefir aldrei
verið strikuð út, af því að prest-
urinn og fólkið trúir ekki að hún
hafi nokkurntíma verið afmáð
með endurgjaldi.
Ekki verður sá urmull talin
er við sárlega kennum í brjósti
um fyrir þeirra óttalega ástand
hinumegin, af því þeim auðnað-
ist ekki að kvitta fyrir syndir
sínar áður en þeir dóu, því seint
er að iðrast eftir dauðann.
Þegar við förum með faðir-
vorið okkair, þá biðjum við guð,
æfinlega, að fyrirgefa okkur
skuldir vorar, það er syndir vor-
ar, af því við vitum að þær liggja
ógoldnar. Annars værum við að
falsa fyrir okkur, og skaparan-
um sjálfum.
Eg geng útfrá því að biskupi 1&-
lands hafi fundist, og finst enn,
eins og mér og ótal mörgum öðr-
um, að sá sé vinurinn 'hollari,
sem vill gera okkur að meiri
mönnum, með því að kenna okk-
ur hvernig við getum borgað
skuldir okkar, heldur en hinn
sem greiðir skuldina okkur að
f yr irhaf narlausu.
Ræða yðar sé: Já já, nei nei,
alt sem framyfir er, er frá hin-
um vonda.
Til leiðbeiningar þeim sem svo
eru haldnir, að viðhorf þeirra
gagnvart syndinni, heimtar sálu
þeirra vegna, bókstaflega frið-
þægingarkenningu, þeim bendi
eg á að búa sér til nýja og líma
yfir þá gömlu í heimsskoðunar-
plöggum sínum, hún gæli hljóð-
að svona: Með lífi sínu áorkaði
frelsari mannkynsins því, hjá
himnaföðurnum, að hann gerði
mennina alfrjálsa og sjálfráða
hvað þeir vildu gera, og engin
verk mannanna skyldu framveg-
is kallast synd. Þannig var heim-
urinn leystur af syndinni, en
hvað er nú.orðið langt til fjár-
húsanna?
Guð gefi oss öllum farsælt og
uppbyggjandi nýtt ár, og að við
megum vaxa bókstafnum yfir
höfuð.
Fyrsta janúar 1946.
John S. Laxdal
ÞÚ OG EG
Andstæður tvær sem ýmislegt
þó hugsa,
ætli það séu bara þú og eg,
að hrekjast um geim $em fanna-
flugsa,
finna þó á endanum sama veg?
Oss virðist sem lamandi logn
milli bylja,
lærdómur sá er skráði dulin
hönd.
Þó verður ennfremur þyngra að
skilja
þögula glampann frá sólar rönd.
Ef ljósið og myrkrið æ haldast í
hendur,
huggun í vonarlífs gleði og sorg,
firá átt hverri birtast oss ókunnar
strendur,
alfaðir ríkir í hugarins tborg.
Þar hefir andi lífs ásthelgi skap-
að,
eilífðar fegurðin mynd þá til bjó,
heimsgjarni maðurinn hér hefir
tapað
helgidóm kastað í saurirennu þró.
Þar sér maður alskonar bölvan
lífs bálað,
brennivargs æði og hervopnað
lið, '
þó hagur sé mannsandinn, hann
fær ei málað
helstríð og kvalir Sem mátað er
við.
1 hæsta guðs nafni , þín huggar
lífsmeinin,
hentu þeim maður, sem lengst
burt þér frá.
Sundrunar andúöin svellur við
steininn,
sannleikans perlur ef falla ei
þar á.
Eg þarf ekki kirkjur, né kon-
unga hallir,
kreddur né bibUu heimstrúar
vés,
HHAGBORG U
FUEL CO. H
★
Dial 21 331 no'FU) 21 331
sálfræðis vísdóminn séð getum
allir
sá hver er viljugur bókina les.
Ef að þú skilur ei guðstrúna
góða,
getur þá dómgreindin túlkað þitt
mál,
hefir þú nokkra þá blessun að
bjóða
bstri en kraftinn frá elskandi
sál?
Ef lætur þú sálar þíns ljósið
skína,
lýsa upp sérhvern hugar rann,
þá lítur ein'hver á listina þína,
lærir að þekkja sinn guð og
mann. Yndo.
BRÉ F
Langruth, 10. des.
Heiðraði ritstj. Hkr.:
Eg sendi þér athugasemdir við
Alm. þeirra Thorgeirssona — og
óbeinMnis vel meinta bendingu
til dr. Beck.
Af því þú ert vanalega tals-
maður sannl. eins og þú varst í
þinni góðu ádrepu til Jónasar
með kalda bakið. Þú sannarlega
kvaðst “Verúlfinn” niður. Það
er sannarlega kominn tími til að
taka í lurginn á þessum háværu
dulspekingum. Eg er þér því
mjög þakklátur fyrir Kringlu
hönd, því mér tekur sárt til
hennar, bæði frá fyrri og síðari
tímum. — Og vel Mka mér ræður
Ph. Péturssonar — hann skal
vera minn “sálusorgari”.
Mig langar til að gefa sr. H.
Johnson vinsamlega athugasemd
við hans, að mestu leyti mjög
góðu ræðu um skáldið Jónas
Hallgrímsson. Hann hefir — í
ógáti — misskilið kvæði J. H.,
sem 'hann vitnar í, í ræðu sinni.
Eg veit þú tekur það, þegar
þú sérð það. Þú skalt ekki þurfa
að óttast að eg stingi títuprjóni
neinstaðar í hann.
Þó eg sé altaf lasinn, þá get
eg skrifað, liggjandi í rúmi mínu.
— En hvað mig langar mikið inn
til Winnipeg.
Þinn,
S. B. Benedictsson
BABUi* SOLEMACHER. Þessi óvið-
jafnanlega tegund, framleiðir stærri
ber úr hvaða sæði sem er. Blómgast
átta vikur frá sáningu. Ræktun auð-
veld. Greinar (runners) beinar og
liggja ekki við jörðu, framleiða því
stór og mikil ber. Hafa ilm viltra
berja. Ásjáleg pottjurt og fin í
garði. Sáið nú. Pantið beint eftir
þessari auglýsingu. (Pakkinn 25c)
póstfrítt.
FRI—Vor stóra útsœðisbók fyrir 1946
Enn sú fullkomnasta. 94
DOMINION SEED HOUSE
Georgetown, Ontario
KAUPIÐ HEIMSKRINGLU—
útbreiddasta og fjölbreyttasta
íslenzka vikublaðið
L
John S. Brooks Limited
DUNVILLE, Ontario, Canada
MANUFACTURERS OF GILL NETTING
Okkar net eru búin til úr beztu tegund af hör tvinna
og fyrsta flokks “Sea Island Cotton” og egypskum tvinna.
Þér megið treysta bœði vörugœðum og verði
Allar pantanir fljótt og ábyggilega afgreiddar.
Captain M. R Janes, Leland Hotel, Winnipeg
Umboðsmaður fyrir Manitoba, Saskatchewan og Alberta
1