Heimskringla - 06.02.1946, Blaðsíða 6
6. SIÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 6. FEBRÚAR 1946
HVlTAGULL
1. Kapítuli.
Dick Gamli Sharon lá á banasænginni. í
gegnum opinn gluggann gat hann séð húsþökin
í Calgary. Þau voru öll böðuð í sólskininu.
Þegar sólin hnigi til viðar, vissi hann að lífi
sínu mundi lokið. En þrátt fyrir það var hann
langhressilegastur allra hinna sex persóna, sem
þarna voru inni í herberginu. Hann kvaddi
þetta líf með hinni sörnu æfintýralegu rósemi
og hann hafði lifað því í áttatíu ár.
“Sendið hana Anítu inn til mín — mig
langar til að tala við hana fáein orð áður en hún
fer ofan í skólann,” sagði hann. “Og þið skuluð
nú fara út héðan um stund. En segið henni
samt ekki, að eg sé að hverfa héðan fyrir fult
og alt.”
Gestirnir gengu þögulir út úr herberginu.
Marta, dóttir hans, sem var tekin að eldast,
Erank maðurinn hennar og þrír nágrannar, sem
höfðu komið til að kveðja gamla sjúklinginn í
síðasta sinnið.
Þegar þau voru komin út og hurðin hafði
lokast á eftir þeim, sneri Diok gamli til höfðinu
og horfði út um gluggann yfir bæinn. En nú
var hann með hugann langt til baka í fortíðinni.
þegar Calgary var ekkert nema Indíána bæh
milli hinna grasigrónu hæða, og stórir vísunda
hópar undu þar í högunum — áður en hvítu
mennirnir tóku fyrir alvöru að leggja undir sig
landið. Þá hafði Dick verið í riddaralögreglu-
liðinu, verið þar foringi. Gamlar endurminn-
ingar um Indíána bardaga, fljót ferðalög og
glaðar stundir, með dans og lífi fram á bjartan
dag næsta morgun.
Hurðin opnaðist á ný og grannvaxin, sex-
tán ára gömul telpa kom inn í herbergið — að-
laðandi unglingur með blá augu og silkimjúkt
hár. En blíðu svipurinn bar samt einnig vott
um viljastaðfestu og hjartahlýju.
Þetta var Aniíta Sharon, sonardóttir Dicks
gamla. Höfðu þau Marta og maður hennar
tekið hana til fósturs þcgar hún var sex ára
gömul. Alt frá þeirri stund höfðu þau Dick
gamli og hún verið einkavinir, og fylgst að í
blíðu og stríðu og verið á öndverðum meið við
hina drungalegu Mörtu og Frank. Það sem Dick
gamla þótti sárast var það, að nú yrði Aníta að
standa ein gegn þeim, því að hanh var eini
maðurinn í öllum heimi, sem þótti vænt um
hana í raun og veru, og hún mátti treysta til
fullnustu.
“Fáðu þér sæti Aníta mín,” sagði gamli
maðurinn, “mig langaði til að tala við þig um
ýmisleg smá atriði áður en þú ferð í skólann.
Nei, horfðu nú ekki á mig svona stórum augum.
Það gengur ekkert að mér. Eg hefi hvort sem
er, ætlað mér að tala um þetta við þig fyrir
löngu síðan.”
Aníta leit á hann rannsóknar augum, en
Dick gamli var góður leikari, og gat gert hana
rólega.
“Eins og þú skilur, Aníta, þá get eg ekki
altaf verið hér í þessum heimi — eg er orðinn
gamall maður, og nú langar mig til að vita
hverjar áætlanir þínar eru um framtíðina.”
“Eg veit bara þetta, að hér vil eg ekki vera
lengur!” svaraði Aníta ákveðin. “Eg get blátt
áfram ekki þolað að vera lengur nálægt þeim
Mörtu og Frank, hvað sem í boði væri. Afi,
þau ætla hreint að gera út af við mig! Þau eru
svo fádæmislega réttlát, og — og-----”
“Og skynheilög, já eg er samþykkur þér í
því, að þú hefir verið eins og fugl í búri,” svar-
aði gamli maðurinn. “En hvað hefir þú hugsað
þér að g£ra þegar þúJerð héðan? Eg átti dálítið
fé, sem eg ætlaði til skólakostnaðar þér, en
Frank og Marta hafa náð því.”
“Já, eg veit það, afi minn, að Frank hefir
náð því, og þessvegna verð eg að reyna að vinna
fyrir mér á skrifstofum á þann hátt að eg geti
lifað af því og gleyma allri skólagöngu í bráð-
ina. Nei, vertu ekki að bera neinar áhyggjur
út af mér afi, eg get sjálfsagt séð um mig sjálfa.”
Dick gamli horfði á hana með aðdáun.
“Já, það hugsa eg að þú getir, elsku barnið
mitt! Þú ert hugrökk stúlka. Og þetta segi eg
þér Aníta, láttu ekkert sem þér mætir skelfa
þig. Líttu bara á þau Frank og Mörtu. Þau eru
svo lafhrædd að þau þora hvorki að lifa né að
koma út í sólskinið. Vertu ekki eins og þau.
Þorðu að lifa!”
Aníta kinkaði kolli þessu til samþykkis og |
skrafaði svo um hitt og þetta án þess að renna
grun í, að þetta væri í síðasta sinnið, sem hún j
ætti samræður við afa sinn.
Það var líka annað atriði, sem Dick gamla j
langaði til að tala við hana um, að það var svo
örðugt að koma orðum að því, í samræðum við
| sextán ára gam'la stúlku. Hann langaði til að
| segja henni, að þegar hún yrði fullorðin, yrði
j hún að íhuga það vandlega hverjum hún gæfi
1 hönd sína og hjarta. Hún hafði ósvikið skapferli
Sharonanna, og mundi því vafalaust varpa öllu
fyrir borð til að fylgja köllun ástarinnar. Ástin
mundi verða henni hið skínandi fagra æfintýri
eða æfiraun, enginn msðalvegur mundi liggja
fyrir henni í þessum efnum. Þessvegna var það
nauðsynlegt fyrir hana að íhuga slíkt mál fyrir-
fram.
En það var svo örðugt að ræða um þetta við
hana. Auk þess vissi hann að öllum hollum heil-
ræðum mundi varpað á glæ, þegar að því kæmi
að fylgja hvöt ástarinnar. Svo hann nefndi þetta
ekkert og Aníta hélt leiðar sinnar í skólann —
og alein út í lífið til að ryðja sér þar braut eins
vel og auðið væri.---------
Á heitu laugardagskveldi í júlí mánuði,
höfðu gestirnir í matsöluhúsinu hennar Rósu
gömlu í Edmonton safnast saman til að dansa
Þessi samkoma fór ekki fram eftir ströngustu
hirðsiðum, fremur an annað í þessari stofnun
Rósu gömlu. Það var næstum ekkert ljós í hin-
um stóra borðsal, svo að pörin, sem sveifluðust
þar fram og aftur um gólfið, litu næstum því út
eins og skuggar. Þarna voru þrjátíu til fjörutíu
manns að skemta sér, og einir tveir herranna
höfðu fengið sér of mikið neðan í því.
Matsöluhús þetta líktist flestum öðrum
matsöluhúsum í Edmonton. Það stóð í námunda
við járnbrautarstöðina og verksmiðjuhverfið, og
þarna bjuggu helzt skrifstofustúlkur og veit-
ingastúlkur, skrifstöfuþjónar og menn, sem
unnu einhverja vinnu í vöruhúsunum.
Aníta sat í legubekk úti í horni og gætti að
radíóinu. Á hinum þremur árum, sem liðin
voru frá því, er hún fór að heiman, hafði hún
víða verið og í mörgum samkvæmum þessu
líku, og var hún orðin leið á þeim. Margir höfðu
komið til hennar og spurt hana hvort hún vildi
ekki dansa, en hún háfði neitað því — fólki
fatast gleðin, þegar það hefir reikað um göturn-
ar frá morgni til kvölds og leitað vinnu árang-
urslaust, og án nokkurar vonar um vinnu í ná-
inni framtíð.
En þarna var samt maður, sem hún hefði
gjarnan dansað við — en hann bauð henni ekki
upp.
Hina síðustu mánuði hafði Aníta fengið æ
meiri og meiri óbeit á sínu tilbreytingarlausa
lífi í Edmonton. Hún var orðin dauð leið á að
búa í ódýrum og óhreinum matsöluhúsum, og af
að slíta skrifstofustólnum á þessum staðnum og
leita svo eftir tækifæri til að slíta öðru stólsæti
í einhverri annari skrifstofu. Og hversu leið-
inlegt þótti henni að vaka fram eftir öllum nótt-
um til að þvo og þurka fötin sín, svo að hún
gæt komið nokkum veginn þokkal'ega til fara á
skrifstofuna næsta dag. Engu skemtilegra þótti
henni að dansa kvöld eftir kvöld við náunga,
sem voru þýðingarlausir, leiðinlegir og lítils-
virði sjálfum sér og öðrum. Henni leiddist alt.
Þegar hún hafði farið frá Calgary til að
sigra heiminn, hafði hún verið gagntekin af trú
á tilveruna, og full af björtum vonum á framtíð-
ina. En heimurinn lét ekki sigrast. Hún var
nú nítján ára gömul og svo þroskuð fyrir aldur
sinn, að henni skildist, að þetta gat ekki gengið
svona lengur. Hún var orðin svo uppreistar-
gjörn, að henni stóð næstum á sama hvort hún
fengi nokkra vinnu eða ekki.
Enda þótt Aníta hafði búið einsömul í þessi
þrjú ár í Saskatoon, í Winnipeg og nú í Edmon-
ton, og hefði séð lífið í mörgum myndum, þá
hafði hún aldrei orðið ástfangin í neinum. Hún
hafði dansað heilmikið, brosað við sumum, en
hjarta hennar var ósnert. Hún var ennþá svo
ung.
En nú, þótt hún vildi ekki kannast við það
fyrir sjálfri sér, var þarna maður, sem hana
langaði til að kynnast. Hann stóð þama hjá
gamla píanóinu og spjallaði við Phyllis Barnes
og eirihvern ókunnugan mann. Hann var ekki
einn þeirra tægis sem bjuggu hjá Rósu gömlu.
Hann hafði búið þar í eina viku, og Aníta.hafði
bara talað við hann fáein orð þegar þau mætt-
ust í göngunum, og þetta kvöld hafði hún dans-
að við hann aðeins einu sinni. Það var eini
dansinn, sem hún hirti um að dansa.
Það helzta, sem hún vissi um hann hafði
hún heyrt frá öðmm, því mikið hafði verið talað
um hann. Hann hét Jim Lansing og hafði kom-
ið til Edmonton til að læra að fljúga. Hann var
einhverstaðar norðan úr óbygðum frá Nýju-
Northumbría, hvar sem það nú var. Einhver
hafði sagt, að þetta væri í fyrsta skiftið í fimm
ái-, sem hann kæmi til mannabygða.
Þarna þar, sem Jim Lansing'stóð með ljós-
glampann frá lampanum yfir sér, horfði Aníta á
hann, og íhugaði hann með dreymándi augum.
Hann gat ekki verið meira en tuttugu og
sex til sjö ára gamall. Hraustlegur og veður-
barinn maður. í raun og veru var hann ekki
snotur. Drættirnir voru of ákveðnir og hörku-
legir til þess, að hann gæti kallast það.
Jó'LAGESTIR
Eftir Jóhönnu Benson
| segir hann honum frá atburðin-
! um voðalega á bryggjunni — og
! svo var þögn.
“Ert þú alveg viss um að kon-
an þín var þér ótrú — ertu viss
! um að gullhjartað var það sem
“Já, um það er eg viss,” sagði
Uran um leið og hann tók það
upp í lófa sinn.
“Lof mér að skoða það,” sagði
Mr. Eadon. “Sérðu ekki að fest-
in er slitin, hún hefir ekki tekið
hana af sér sjálf, lásin er ekki
opinn.”
“Jú, eg sá það seinna, en það
greip mig svo mikil trýlling að
eg sá ekki neitt.”
“Viltu fá að vita sannleikann
í þessu máli, hvað sem það kost-
ar þig?” spurði Eadon þá.
“Já, alt vildi eg gefa til að vita
að hún hefði verið saklaus ef
það væri mögulegt, þó það geri
mína synd mikið svartari.”
“Þá gerir þú það sem eg segi
þér, þú kemur með mér heim til
ættlands þíns, eg skal útbúa þig
þannig að enginn þekki þig, þú ! ar-
framh.
Skipið var rétt að koma að
landi, Amy var að leggja af stað þý gafst henni en ekki annað af
fram bryggjuna til að verða sú sömu gerð?’
fyrsta sem tadki á móti Dave. —
En hvað >er þetta, hver er að
komast um borð í skipið áður en
það kemst að bryggjunni? —
Hver er í ákafa að tala við Dave
um leið og , hann stígur yfir á
bryggjuna?
Henni sortnar fyrir augum —
það er Bob, hann er að sýna hon-
um eitthvað sem hann heldur á í
lófa sínum. — Amy hraðar sér
alt sem hún getur, gengur til
móts við mann sinn með út-
breiddan faðminn. Hann hrindir
henni frá sér, hún dettur í sjó-
inn. Dave snýr við fer um borð
á skipinu og gefur skipun um
að halda til hafs aftur, skips-
höfnin hlýddi. — Alt gerðist
þetta á svipstundu áður en fólk
hafði áttað sig.
Fáir veittu þessu nákvæma
eftirtekt, nema Goven, sem
aldrei hafði augun af Amy. Því
var það að maður hennar gat náð
Amy meðvitundarlausri upp úr
sjónum eftir nokkur augnablik.
Var hún flutt heim í hús sitt og
eftir nokkrar lífgunar tilraunir
tókst að lífga hana við.
Það var látið berast út að Amy
væri dáin. Engin vissi um leynd-
armálið nema þau þrjú, Amy og
Mansons-hjónin. Þau voru á-
kveðin í því að Bob skyldi ekki
fá vitneskju um það. Jarðarför
fór fram. Bob er beðinn að vera
líkmaður, ekki vissi hann að
hann var að bera trjábol til graf-
ar, en ekki konu vinar síns, sem
hann hafði reynst svo illa.
Nú var Amy ákveðin í því að
íara að leita að Dave. Með hjálp
Goven *býr hún sig sem ungur
maður með dökt hár og yfir-
skegg, tekur far með næsta skipi
og hygst að komast í samband
við þá sem hún vissi að Dave
hafði verzlunarviðskifti við í öðr-
um löndum. Tekur hún sér nafn-
ið Mr. Eadon og kvaðst vera að
Dont Guess at your Expenses
Keep Accounts with these
Farmer's Account Book has 12 pages
—Receipts one side, Expenses oth-
er side and a page for Summary
at back.
The Family Account Book has 12
pages and a sample page.
You write in your own Headings to
suit your individual needs .Each
book good for one year. Size 8M,xl4
Either Book EACH BA.
Send Cash with order to vUC
the manufacturers
Merchants
Somerset, Man.
Special Price to Merchants as Agents
Leduc Bros.
það varð þeirra beggja dauði —
eg >er fantur — erkifantur.”
Rétt í þessu er dyrunum a
setustofunni hrundið upp og þeir
sjá báðir hvar Amy stendur
fyrir framan þá — Amy sem var
dáin fyrir mörgum árum — Amy
sem þeir báðir ásökuðu sig fyrir
að hafa deytt. Það stein leið yfir
Dave og það virtist sem Bob yrði
alsgáður á sviþstundu.
Goven kemur inn, tiguleg og
róleg að vanda og segir:
“Við skulum taka grímuna af
honum, þetta er elsku Dave okk-
hittir æskuvin þinn aftur, hann
er skrafhreifinn við vín. Þú get-
Þegar hún hafði lyft hárkollu
hans og baðað höfuð hans um
ur komist að sannleikanum, sem' stund raknaði hann við og átt-
hann einn getur sagt þér.”
“Eg — morðinginn — eg þori
það ekki — eg get ekki hætt á
það.”
“Jú, þú kemur, við förum á
stað á morgun. Þú verður aldrei
rólegur fyr en þú veist sannleik-
ann.”
“Rólegur! Já, eg skal koma.
Eg hefi hlaðna skammbyssu í
vasanum þegar eg tala við Bob.
Hafi hann logið að mér þá ætla
eg mér að skjóta okkur báða.”
aði sig loks á því að Amy var
þarna í lifandi lífi — þetta var
ekki svipur, þetta var hún sjálf.
Svo áttaði hann sig á því með
skelfingu, hvað Bob hafði sagt
honum og mundi, að eins og ó-
sjálfrátt, hafði hann leitað í vas-
anum eftir skammbyssunni þeg-
ar alt í einu að Amy kom inn.
Goven segir: “Hugsaðu ekki
um það, en mundu eftir að það
er ekki heift eða hefnigirni sem
á að komast að, í hvers manns
morgun förum við á stað.”
Stuttu þar á eftir komu tvö
bréf heim á Mansons hsimilið,
annað var frá Mr. Eadon til Bob,
sem skýrði honum frá því að
hann hefði getað leyst af hendi
það sem honum var falið að út-
rétta. Ennfremur að á jóladag
mundi hann verða staddur á
vissu gistihúsi, í för með sér yrði
stórríkur kaupmaður sem lang-
aði að kynnast honum, mundu
selja útlendar vöru.r Áður en
hún fór af stað átti hún tal við
Bob og tók að sér að gera mikils-
verða verzlun fyrir hann í Ev-
rópu.
Nú er liðið heilt ár, ekkert
hafði Amy frétt til manns síns,
hún vissi ekki hvaða nafn hann
mundi brúka, og var orðin von-
laus um að hann væri á lífi. Loks
eftir nærri þrjú ár hugkvæmdist
henni herramaður nokkur á
Spáni, sem hún vissi að Dave
hafði viðskifti við. Hafði hann
stórkostlega blómarækt. Hún
kom þangað og óskaði eftir að
eiga tal við einhvern sem gæti
talað ensku, var þá einn garð-
yrkjumaðurinn sóttur. Þar þekti
hnú mann sinn þó hann væri
undanlega breyttur. Fékk Mr.
Eadon svo vinnu þarna og gerði
alt sem hann gat til að kynnast
Uran (svo var Dave nefndur).
Tókst brátt með þeim hinn bezti
kunningsskapur, þó Uran undr-
aði sig oft yfir því þessi smá-
vaxni og fíngerði maður sæktist
eftir þessari vinnu.
Þeir ræða svo margt saman.
Eadon tók eftir því að einhver
ótti og kvíði var ávalt ,í svip
Urans, aldrei var hann glaður þó
hann væri vingjarnlegur.
Svo var það loks eitt kvöld að Bob á hvert reipi og altaf jókst
Uran opnaði hjarta sitt fyrir mælska Bobs eftir því sem hann
þessum vini sínum og sagði hon- drakk meira. Svo sagði hann
honum alt, hvernig þessi yndis-
lega kona vinar hans hefði gert
hann sturlaðan, hvernig hann
hefði náð hálsmeninu og hver
afleiðingin varð.
“Nú get eg aldrei losað mig
“Um það tölum við síðar, á ^ huga er sáttgirni hið göfugasta
hugboð sálarinnar, ekkert annað
gefur varanlegan frið og sælu
eins og að fyrirgsfa, þá aðeins
getur maður beðið um að sér sé
fyrirgefið. Manstu að þetta er
jóladagur Dave, sem ætti að
vera helgur reitur í hvers manns
hjartá?”
Bob hafði komið til sjálfs síns
en hann langaði ekki að komast
til lífsins aftur. Honum fanst
lífið einskis virði, og hann hafði
báðir hafa gróða af þeirri kynn- enga vissu um sálarfrið. En
ingu. i hvað er þetta góða fólk að tala
Hitt bréfið var til Goven frá um fyrrigefningu og sáttfýsi. —
Amy — sagði henni að hún og Ef gott fólk getur fyrirgefið
Dave yrðu hjá þeim um jólin og manni þá er það uppörfun að
útskýrði alt sem skeð hafði. biðja guð um fyrirgefningu. Nei,
Alt fór eins og ráðgert var. þetta voru draumórar — hver
Ferðin gekk að óskum. Gerfi
Dave gerði hann alveg óþekkjan-
legan. Þeir ferðafélagar komu
á jóladagsmorgun heim til átt-
haga Daves.
Bob hafði haft mikinn undir-
búning til að taka á móti þessum
stórkaupmanni. Hafði Goven
boðið honum að hafa jólaveizlu
fyrir þá heima hjá sér og þáði
Bob það með þökkum, ef hann
fengi að borga allan kostnað.
Meðal annars lét hann senda
þangað mikið af dýrindis víni.
Áður en þeir Eadon og Uran
voru ferðbúnir að fara frá gisti-
húsinu heimtaði Eadon að mega
geyma skammbyssu félaga síns.
“1 dag er jóladagur, hinn
mundi nú verða vinur hans?
“Nú sættast allir heilum sátt-
um,” sagði Goven. “Bob hefir
einnig átt bágt, kanske bágast af
öllum.”
Þetta var líkt Goven, hinum
góða verndarengli, sem alt vildi
bæta og alla vildi blessa.
“Amy hefir mest að fyrir-
gefa,” sagði Dave. Hvað segir
þú elskan mín.”
“Eg fyrirgef af hjarta — mín
stærsta sæla er að hafa fundið
þig aftur Dave.”
“Bob”, sagði Goven, “þú heyr-
ir þetta' við erum öll vinir þínir.
Því skyldum við ekki fyrirgefa,
við erum öll skipbrotsfólk, sem
guð leiddi upp á sömu eyjuna —-
merkilegasti jóladagur sam við ekki til þess að við yrðum óvin-
höfum lifað,” bætti hann við.” ir, við verðum því aðeins sæl að
Bob beið úti með bíliftn, var við getum rekið allan kala úr
mjög stimamjúkur við stórkaup- hjörtum okkar. — Bob og Dave,
manninn og var auðsjáanlega nú hafið þið báðir skilyrðið sem
nokkuð hreyfur af víni. þarf til þess að verða gæfu-
Eftir máltíðina færðu þeir sig menn.”
inn í setustofu, og hrósaði Uran
um allar sorgir sínar. Sagði hon-
um frá sinni einmanalegu æsku,
frá dýrgripnum sem móður hans
gaf honum, frá æskuvini sínum.
Bob, sem hann sagðist hafa elsk-
að svo heitt af því hann hefðij
verið svo einmana og þráði ein- j við þessa ógurlegu hugarkvöl.
hv£rn sem skildi sig. Svo sagði ekki einu sinni með því að
hann frá skipbrotinu — frá heit- drekka vín — illa gerði eg er eg
strengingunni — frá eyunni — sveik saklaust blóð — en eg var
og ferðinni þaðan — frá árunum það verri en Júdas, að eg hafði
sem hann beið eftir Amy — frá ekki kjark til að hengja mig —
“Eg, gæfumaður?” sagði Bob-
“Við hvað áttu?”
“Eg á við það að þið hafið báð
ir meðvitund um sekt ykkar, þið
eruð undur nærri guði í kvöld.”
Svo stóðu allir á fætur, tóku >
hönd Bob með orðunum: “Gleði-
leg jól og heilar sættir.”
Bob varð svo klökkur að hann
mátti ekki mæla. — Tárin runnU
niður kinnar hans. Loks sagð>
hann: “Draumurinn minn! —
Draumurinn hefir rætst — jóla*
Ijósin — jólakertið hennar
mömmu — það á að tákna kær-
leikann, friðinn og fyrirgefning'
giftingunni og alt um sæludag- mér kom aldrei til hugar að þetta una.”
ana sem á eftir fylgdu. Svo gæti orsakað dauða hennar — en Vinahópurinn sat og rædd>