Heimskringla - 27.03.1946, Blaðsíða 5

WINNIPEG, 27. MARZ 1946
HEIMSKRINGLA
5. SÍÐA
51 sæti í þjóðþingniu, en sósíal
demókratar 52.
Kosningamar voru frjálsar og
engri þvingun beitt, svo fólk
greiddi atkvæði sín hiklaust og
án annara íhlutunar.
ý
Argentína
Endileg úrslit forseta kosning-
anna í Argentínu, eru ekki að
fullu ljós enn. Col. Juan D. Per-
on hefir enn fleiri atkvæði en
keppinautur hans Jose P. Tam-
orini. Samt sem áður vonast
stuðningsmenn Senor Tambor-
ini til að hann vinni í Buenos
Aires-fylkinu, þar sem talning
atkvæðanna fer ekki fram fyr
en 11. marz. Minna en 10 pró-
sent af atkvæðum út um landið
hafa verið birt ennþá, að því er
bezt verður vitað.
í>að er of fljótt að ákveða enn-
þá, hversu mikilli þvingun hefir
verið beitt gagnvart mönnum
Col. Peron, sem var opinberlega
brennimerktur af stjórn Banda-
ríkjanna, sem stuðningsmaður
nazismans, en það virðist að
kjósendum hafi verið leyft ó-
hindrað, að fara til kjörstaðanna
og greiða atkvæði sitt, án íhlut-
unar stjómarinnar. í>að er á á-
byrgð Farrell forseta, að sjá um
að engin svik séu höfð í frammi,
eftir kosningarnar.
Þar sem enn er von um, að lýð-
ræðis sinnaðir fylgjendur Senor
Tamborini kunni að vinna kosn-
inguna, þá er samt útlitið alls
ekki gott. Það er sagt í Buenos
Aires, þar sem Senor Peron hefir
yfirstjórn lögreglunnar, og á-
samt því mikil áhrif á herinn, að
Senor Tamborini muni verða
erfitt að stjórna, þó hann verði
kosinn forseti.
(Aths.: Peron hefir unnið
kosninguna síðan þetta er skrif-
að).
Júgóslavía
Almennar kosningar fóru fram
í Júgóslvaíu 24. nóv. s. 1., og 90
prósent kjósenda greiddu at-
kvæði með þjóðeiningar flokk
Titos marskálks, og sem afleið-
ing kosninganna er yfirfljótan
legur meirihluti þjóðþingsins
kommúnistar, og Tito er eins
valdmikill í Júgóslavíu, sem
stendur, eins og Stalin á Rúss
landi.
Þýzkalandt
í fyrsta sinn síðan 1933, hefir
fólki í sumum pörtum Þýzka-
lands, gefist tækifæri, tvo sunnu
daga í janúar, til að greiða at-
kvæði í frjálsum bæja og sveita
kosningum. Þessar sveitakosn-
EYÐILEGGIÐ ILLGRESIÐ
MEÐ 2-4-D
HORMONO
HINS NÝJA UNDRAVERÐA
ILLGRESIS EYÐANDA
dauði fyrir illgresi, gerir
GRASI EKKERT MEIN. Lærið alt um
hið nýja undraverða ÚRVALS 111
gresis eyðanda. Sendið í dag eftir
myndum prýddum skýringum, sem
segja al'la söguna. Þær kosta EKK
ERT. Við höfum fyrirliggjandi 2-4-D
HORMONO, sem sent verður án taf
ar. Stærðir fyrir 25<t, 550, $1.00, póst
frítt. Dallars stærðir hreinsar 2,500
kvaðrat fet. Einnig stærri sendingar,
sem spara enn rneira. 96
DOMINION SEED HOUSE
Georgetown, Ontario
ingar fóru fram í þeim héruðum
sem eru innan gæslusvæðis
Ameríku. Aðrar sveitastjórnar
kosningar innan gæslusvæðis
Ameríku, er og áætlað að fari
fram í apríl og júní. Það er og
ætlað að innan brezka gæðslu-
svæðisins fari slíkar, sveita og
bæjastjórnar kosningar fram í
júní. Umdæmis og fylkja kosn-
ingar er ákveðið að fari fram á
óllu vestur Þýzkalandi fyrir
næstu áramót.
Þýðing þessara kosninga —
bæði þeirra sem hafa verið
haldnar, og þeirra, sem á að
halda — verður ekki mótmælt.
Það er að vísu býsna fljótt undir
kringumstæðunum, að ætlast til
að þýzka þjóðin sé við því búin
að greiða atkvæði í almennum
kosningum. Margir samherja
hernaðarleiðtogar, og margir
þýzkir, settir embættismenn
halda, að hið stríðs hrjáða og
innikvíaða þýzka fólk, sé ekki
fært um að greiða atkvæði á
skynsamlegan hátt ennþá.
Stjórnarvöld Bandaríkjanna
og Englands hafa samt sem áður
ákveðið, að það gæti verið til
mikils gagns að láta kosningar
fara fram á hinum einfaldasta
pólitíska grundvelli, því það
væri til að finna út hvernig af-
staða almennings væri gagnvart
lýðræðislegu stjórnarfyrirkomu-
lagi, og hvernig hugsunarháttur
fólksins væri. Þessar kosning-
ar sem þegar hafa farið fram,
hafa gefið dálítið til kynna hugs-
unarhátt almennings, sem að
nokkru leyti má skoða sem leið-
arvísir þess, að hvaða pólitískri
stefnu fplkið muni helzt hallast.
Það skal viðurkent, að ekkert
sem ekki mátti búast við kom í
ljós í þessum kosningum sem
haldnar hafa verið. Þar sem að-
allega var um sveitastjórnar
kosningar að ræða, er ekki hægt
að taka þáu úrslit sem fulla
sönnun fyrir pólitískum hugsun-
arhætti þjóðarinnar.
Mörg héruð og sveitir hafa
verið að mestu ósnert af stríðinu.
Það eru borgimar sem hafa orð-
ið tilfinnanlegast fyrir skelfing-
um stríðsnis og ósigrinum, eyði-
leggingu og hungri.
Kosningarnar í Bavaríu, Bad-
en, Hesse og Wurtemberg, gengu
í vil kristnu sósíal sambandinu,
sem er endursköpun hins gamla
rómversk-kaþólska pólitíska
flokks, sem var alls ráðandi á
þessu svæði áður en nazistar
komu til valda. Sósíal demókrat-
ar voru næstir, en kommúnistar
þriðju í röðinni.
Noregur
í Noregi fóru fram fyrstu al-
mennar þingkosningar, eftir níu
ár, þann 8. okt., sem gáfu verka-
manna flokknum yfirgnæfand'
meirihluta í þinginu. Verka-
mannaflokkurinn fékk meir en
75 þnigsæti af 150 þingsætum í
stórþinginu. Ásamt kommúnist-
um hafa verkamenn meir en 80
þingsæti í stórþinginu. Sigur-
vinningur vinstrimanna var að-
allega á ósigri íhaldsmanna og
bændaflokksins, sem töpuðu 15
þingsætum. Eitt af hinu merki-
legasta við þessar kosningar var
INSURANCE— Zu
LIFE, CASUALTY, SICKNESS, FIRE and
AUTOMOBILE INSURANCE
Ask about our PREFERRED RISK POLICY.
Maximum coverage at lowest possible cost.
Let Us Handle Your Insurance Needs
VALDI THORVALDSON,
390 Boyd Ave., Winnipeg, Man.
Phone 98 211 and 59 052
DORI HOLM,
Gimli, Man.
það, að fólk sýndi áhuga fyrir
kosningunum og sótti kjörstað-
ina betur en dæmi voru til, til
þess að nota kosningarétt sifm
og greiða atvkæði.
Frakkland
22. okt. s. 1. eftir nærri því
fimm ára undirokun nazista,
veittist frönsku þjóðinni aftur
tækifæri til að notfæra sér hinn
aýrmæta arf stjórnarbyltingar-
innar frá 1789 — frjálsar kosn-
inga á seðlum. 1 þessum al-
mennu kosningum var kosin
þingmannanefnd, sem nú vinnur
af miklu kappi að því, í umboði
kjósenda, að semja nýja stjórn-
arskrá.
Þrátt fyrir það að flokka fram-
bjóðendur væri lítið færri en
fyrir stríðið, komu fram þrír
sterkir vinstrimanna flokkar,
sem eru aðal pólitíska aflið. —
Þessir þrír flokkar eru kommún-
istar, sósíalistar, og hin sterka
rómversk-kaþólska samsteypa,
Republicain Populaire (M.R.P.),
sem væru öll næstum því jafn
sterk. Þessir þrír flokkar unnu
til samans 435 þingsæti í þjóð-
þinginu, af 568 alls.
Belgía
Þegar árangur kosninganna í
Belgíu, 17. febr. var birtur, létu
þrír aðal stjórnmálaflokkarnir
þar í landi, kristnir-sósíalistar,
demókratar og kmomúnistar, á-
nægju sína í ljósi með úrslit
kosninganna. 1 þinginu hafa nú
kaþólskir-kristnir-sósíalistar 92
sæti, sósíalistar 69 og kommún-
istar 23 þingsæti, en 19 sæti
skiftust milli smærri flokkar. í
ráðinu (senate) hafa kristnir-sós -
íalistar 51, sósíalistar 35 og kom-
múnistar 11.
Þar sem flokka leiðtogarnir
hafa nú haft tíma til að yfirvega
afstöðu flokkanna, er vafasamt
hvort þeir eru eins ánægðir og
fyrst var látið. Flokkarnir virð-
ast hver um sig of sterkir til
þess, að úrskerandi stjórnar-
| stefna geti hvorki hægri né
ivinstri manna komið til greina.
Því meiri hluti kristna-sósíalista
í senatinu, virðist að ónýta sam-
einingar tilraunir vinstrimanna
í þinginu, eins og var fyrir kosn-
ingamar.
Rúmanía
Ef núverandi áætlun fyrir-
ferst ekki, fara fram fyrstu al-
mennar kosningar þar, eftir átta
| ár, einhverntíma í vor, þó engin
kjördagur hafi enn verið ákveð-
in. Það liggja í loftinu margar
getgátur um það, hvort að þær
kosningar munu verða frjálsar
og óháðar. Stjórnarfarsgrund-
völlurnin var rýmkaður, sam-
kvæmt kröfum sambandsþjóð-
anna, til þess að þær viðurkendu
stjórnina sem réttmæta, til að
hafa á hendi undirbúning fyrir
næstu kosningar. Að hve miklu
leyti -að kosningin verður laus
við utanaðkomandi áhrif, er ekki
gott að segja um ennþá.
Japan
Kosnnigar í Japan voru á-
kveðnar í marz, en hefir verið
frestað til 10. apríl, og jafnvel
það er álitið að sé langt of fljótt
fyrir þjóð, sem verður fyrir jafn
stórkostlegum breytingum í
hugsunarhætti, áður en hún gæti
skilið til hlítar demókratiskt
stjórnarfyrirkomulag.
Niðurlönd
Ríkisstjórn Wilhelmínu Hol-
lands-drotningar hefir ákveðið
að láta fara fram almennar þing-
kosnnigar einhverntíma í maí,
og á því leikur engin vafi að öll-
um lýðræðislegum reglum og
rétti verður fylgt í þeim kosn-
ingum.
Indonesian málið er aðal mál-
ið á dagskrá allra fimm stjórn-
málaflokka þar í landi, sem
sækjast eftir að ná völdum í
næstu kosningum.
G. E. Eyford þýddi
ATTRÆÐUR
HELGI JOHNSON
Þessi mynd er af honum Helga
frá Eskiholti, eins og hann er
vanalega nefndur af kunningjum
hans. Ástæðan til þess að Heims-
kringla flytur nú mynd af hon-
um, er aðallega sw, að hann verð-
ur áttræður áður en næsta blað
kemur út, fæddur 2. apríl 1866.
Mig langar til að láta myndinni
fylgja fáeinar línur um Helga,
því mér skilst að margt sé um
hann að segja, sem þess sé vert
að getið sé, þó það verði, því
miður, ekki gert hér sem vert
væri.
Þess má fyrst geta, að hann er
af góðu bergi brotinn, voru for-
eldrar hans Jón og Rósa, sæmd-
ar hjón sem lengi bjuggu að
Eskiholti í Mýrasýslu. Munu þau
hafa haft bæði vilja og getu til
að koma börnum sínum til menn-
ingar og þroska.
Helgi Johnson er áttræður. —
Þetta mun mörgum, sem ekki
vita aldur hans, nokkuð ótrúlegt
þykja, því hann ber það ekki
með sér, að hann sé svona aldr-
aður orðinn, gengur enn teinrétt
ur og léttur í spori, heldur enn
fullri heyrn og sjónin er svo góð.
að hann les og skrifar án þess að
nota gleraugu. Ávalt er hann
glaður og vinsamlegur þegar
hann hittir kunningja sína, sem
eru margir, og það er langt frá,
að það máltæki sannist á hon-
um, að það “ergist hver sem
hann eldist”. Alt til þessa hefir
hann stundað iðn sína, trésmíð-
ar, og unnið mikið, og síðast
snemma í vetur, eftir að kominn
var snjór og kuldaveður, sá eg
hann vera að vinna við hús sem
verið var að reisa frá grunni hér
í nágrenninu. Slíkt úthald og
vinnuþrek má áreiðanlega með
afbrigðum teljast. Helgi hefir
átt óvanalega langan vinnudag,
því vafalaust hefir hann snemma
byrjað að vinna á heimili for-
eldra sinna, eins og aðrir bænda-
synir á hans ungdómsárum. —
Hann var ungur þegar hann fór
að vera að heiman nokkurn hluta
af árinu og stunda sjómensku og
varð mjög ungur formaður á
opnum bátum, bæði til fiskiveiða
og flutninga og þótti honum far-
ast það prýðilega vel, þó ungur
væri.
Það var árið 1900 sem Helgi
og Ásta komu til Ameríku. Sett-
ust þau þá þegar að í Winnipeg
og hafa verið hér ávalt síðan.
Hefir hann aðallega stundað tré-
smíðar siðan, en þegar þá vinnu
hefir ekki verið að fá, hefir hann
ekki hikað við að vinna hverja
aðra vinnu sem bauðst, og aldrei
rígbundið sig við iðn sína, enda
er hann svo verklaginn maður og
fjölhæfur, að hann getur unnið
flésta vinnu sem fyrir fellur.
Kona Helga heitir Ásta Jó-
hannesdóttir og er ættuð og upp-
alin í sama bygðarlagi og maður
hennar. Hún er vel gefin kona
og hefir reynst svo prýðilega vel
í sinni stöðu, að orð er á gert af
þeim er bezt þekkja til. Börn
þeirra hjóna eru sjö, fjórar dæt-
ur og þrír synir, og eru nöfn
þeirra sem hér segir: Kristín,
Rósa (Mrs. Olsen),- Jónína Þór-
unn (Mrs. Matthíasson), Sigríður
Sesselja (Mrs. Bardal), Jón Gúst-
av, Magnús Friðrik og Jóhannes
Haraldur. Tveir af sonunum
hinir síðast töldu, hafa sem sjálf-
boðar, tekið þátt í stríðinu og
verið all-lengi handan hafs og
getið sér góðan orðstír. Er Har-
aldur nú heimkominn, heill og
hraustur, en Magnús er enn í
herþjónustu í Norðurálfunni. Öll
eru þessi systkini hið gerfileg-
asta fólk og mjög vel gefin á alla
lund og hafa öll reynst ágætlega
og má með sanni segja, að þau
Helgi og Ásta hafi notið einstak-
lega mikils barnaláns, sem er
mesta lífsins lán sem foreldrum
getur hlotnast. Það mun óhætt
að segja, að samheldni og samúð
allrar fjölskyldunnar sé sérlega
góð og ánægjuleg. Það er hvor-
tveggja að þessi hjón hafa lagt
mikla alúð við uppeldi barna
sinna, enda hefir það lánast ein-
staklega vel. Fimm af börnunum
eru nú gift og eru tengdabörnin
öll íslenzk, svo ættin hefir þar
ekki enn blandast öðrum þjóð-
flokkum og er þó slíkt orðið
sjaldgæft hér í landi. Barnabörn-
in eru nú þegar orðin talsvert
mörg, og er senniegt að niðjar
Helga verði margir þegar stund-
ir líða, þó þeir verði kanske ekki
eins og sandur á sjávarströnd,”
eins og niðjar Abrahams.
Helgi hefir ekki látið mikið til
sín taka í félagsmálum, en þó
hefir hann, og fjölskylda hans,
um langt skeið tilheyrt Fyrsta
lúterska söfnuði og verið ein-
lægt, gott og trútt safnaðarfólk
og enn sækir gamli maðurinn
kirkju sína á hverjum sunnudegi
og syngur sálmana og syngur
vel.
Það ber ekki eins mikið á þeim
mönnum sem þögulir leysa af
hendi þarfleg störf alla virka
daga og gera það vel og trúlega,
eins og hinum sem skrifa rit-
gerðir eða bækur, eða flytja ræð-
ur, eða yrkja ljóð, að maður nú
ekki tali um þá sem safna mikl-
um auði. En þeir eru engu síður
þarflegir menn í þjóðfélaginu —
mannfélaginu, og verðskulda
engu síður virðingu, tiltrú og
góðhug samferðafólksins. Það er
mikinn sannleika að finna i
þessari vel gerðu vísu eftir skáld-
ið Örn Arnarson, og þarf hún
ekki skýringar við:
“1 svip þeirra, seintekna bónd-
ans,
hins sagnfáa verkamanns,
og sjómannsins svarakalda,
býr saga og framtíð lands.”
Helgi Johnson hefir verið
þarfur maður sínlu kjörlandi,
hefir unnið langt og mikið dags-
verk og gert það vel og verð-
skuldar virðingu og þökk sam-
borgara sinna. Hann er nú orð-
inn gamall maður, en svo er
hann enn hraustur og knár, að
það virðist beinlínis líklegt að
kerling Elli þurfi enn að þreyta
við hann löng og hörð fang-
brögð áður en hún kemur
honum á kné. Hann virðist enn
geta notið lífsins og lífsgleðinn-
ar, sem honum var gefin í vöggu-
gjöf. Og eg vildi enda þessar
línur með þeirri ósk, að enn megi
hann lifa marga sólríka, glaða
og góða daga. Vafalaust berast.
honum margar hlýjar kveðjur
og góðar óskir á þessum næsta
afmælisdegi hans. F. J.
Saga íslendinga í Vesturheimi
þriðja bindi, er til sölu á skrif-
stofu Heimskringlu. Verð: $5.00.
ALlar pantanir afgreiddar tafar-
laust.
PERMANENTS
$2.S0 and up .
Margra ára þekking og reynsla.
Verk alt hið íullkomnasta.
Miss Willa Anderson og Miss Margaret
Einarsson eru þar til leiðbeiningar og
þjónustu islenzkum viðskiftavinum.
Sími 97 703
NU-FASHION
327 PORTAGE—móti Eaton’s
NU FYRIR
VOR
FRAKKA
Það verður ánægjulegt að skoða hinar mismun-
andi gerðir og liti þessara áferðarfallegu og
nýju frakka . . . og finna þar á meðal einn sem
alveg passar þér. Birgðirnar samanstanda af
vel til búnum klæðskerasaumuðum frökkum
í fallega mislituðu ullarefni og smekklega ofið,
ennfremur hreinni litir fyrir þá sem þá kjósa.
Stærðir 35 til 46.
$2500 «i $35 00
—Karlmanna fatadeildin, Hargrave“& Portage.

T. EATON C?
LIMITED