Heimskringla - 03.04.1946, Blaðsíða 1
We lecommend foi
your approval our
//
BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
vVe recommend for
your approval our
//
BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
LX. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN. 3. APRlL 1946
NÚMER27.
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
íslendingur myrtur
Á sunnudagsnóttina (31. marz)
var íslenzkur bílstjóri í Winni-
peg myrtur af tveimur mönnum,
er flutning pöntuðu hjá honum.
Islendingurinn hét Jóhann John-
son, 45 ára, til heimilis að 453
Qu’Appelle Ave., Winnipeg, en
var samstarfsmaður United Taxi
félagsins.
Bófarnir lömdu hann í höfuðið
svo, að op var á höfuðskelinni
fyrir ofan annað eyrað. Mun
hann því hafa dáið samstundis.
Jóhann heitinn var sonur Mrs.
Guðrúnar Sólmundsson, áður
Mrs. Jónsson. Hann var giftur
og skilur eftir konu; ennfremur
móður og 6 systkini á lífi. —
Eru tveir bræður hans í Winni-
peg, Einar og Mundi; Mrs. C.
Finnbogason, Vancouver; Mrs.
H. Jacobson í Danmörku og tvær
systur á Islandi. Hann kom vest-
ur um haf 1922 og verið einn af
eigendum ofannefnds bílafélags
síðan 1934.
New York-fundurinn
Ekki hefir alt að óskum geng-
ið á Alþjóðafundinum í New
York. Mestu erfiðleikarnir hafa
stafað af íran-málinu. Þegar
taka átti það fyrir á fundinum,
neitaði fulltrúi Rússa, Gromyko,
að sitja á fundi. Hann bað um
frest á að málið væri tekið fyrir
til 10. apríl, en fundinum þótti
nægur tími gefinn til 3. apríl.
Gromyko hefir ekki síðan verið
á fundi, en úr Alþjóðafélaginu
segjast Rússar ekki hafa gengið
þrátt fyrir þetta. Nú er 3. apríl í
dag. Gefi Rússar íran-stjórn
ekkert svar áður degi lýkur,
virðist sem þeir ætli lítið að láta
sig fundinn og ef til vill Al-
þjóðafélagið skifta, en fara sínu
fram,, vera einir stjórnarar
heimsmálanna.
ÚR ÖLLUM ÁTTUM
áríðandi, því flugmennirnir fóru
ekki út úr vélunum, meðan olíu-
geymarnir voru fyltir.
★ ★ k
Fáar bandaþjóðirnar hafa
greitt Alþjóðafélaginu reksturs-
reikning sinn ennþá. Undantekn-
ing frá því eru Rússar, sem
voru fyrstir að greiða sinn skerf,
var hann $1,1723,000. Aðrar
þjóðir sem gjald sitt hafa greitt,
eru Belgía $332,750, Holland
$357,000, og Noregur $169,000.
★ ★ . X
Gort lávarður, yfirhershöfð •
ingi Breta í fyrstu árásinni á
meginlandi Evrópu í síðasta
stríði og seinna foringi Palestínu
hersins í Vestur Asíu, dó s. 1.
sunnudag. Hann stjórnaði und-
anhaldinu í Dunkirk og hefir
fyrir það fengið nafnið Dunkirk-
hetjan. — Hann var náfrændi
Bretakonungs. Hann varð sök-
um veikinda að segja af sér her-
stjórn í Palestínu og fór heim
til Englands að leita sér lækn-
inga. Hann var skorinn upp, en
náði ekki aftur heilsu.
★ * *
Skömtun smjörs í Winnipeg,
var fyrir nokkru lækkuð úr 6
únzum í 4 og enn er búist við
lækkun. Sannast þar á, að smátt
skamti faðir vor smjörið. En ný-
lega hefir pundið hækkað 4 <ji í
verði.
* ★ *
Verkfall hófu menn í linkola-
námum í Bandaríkjunum í byrj-
un þessarar viku. Taka um 400,-
000 þátt í því. JHækkar það tölu
manna, sem frá vinnu eru, sök-
um verkfalla í ýmsum greinum
í 805,000 í Bándaríkjunum. —
Stöðvar þetta iðnað í ýmsum
borgum að miklu leyti. Verk-
fallsmenn biðja um kauphækkun
er nemur frá 17^^ á kl.st. upp
í 2 dali á dag.
MERKUR ÍSLENDINGUR
LÁTINN
gróða ($267,850) Hydro kerfisins
og $250,000 úr varasjóði bæjar-
ins.
Ymsir bæjarráðsmanna and-
mæltu þessum skatti, sem er sá
hæsti í sögu borgarninar vegna
gerður fyrst eftir hún kom frá
Englandi til þessa lands. Að því
búnu söng flokkurinn, Fóstur-
landsins Freyja.
Mrs. Valgerður Sigurðsson tók
því næst til máls. Flutti hún
Björn kaupm. Pétursson
Orðrómur gengur nú um það
í London, að Elizabeth krón-
Tvö flugför frá Rússlandi j pnnsessa í Bretlandi muni gift-
komu við í Irlandi í gær; voru ast dönskum prins, Georg að
þau að fá sér eldsneyti. Ferðinni nafni.
hétu þau til Washington. Voru * * *
þrjú eða fjögur sæti fylt skjala-] Foringi sósíaldemókrata í
bögglum, sem eflaust hafa verið Vestur-Þýzkalandi hefir haldið
1 ræðu og rætt m. a. um möguleika
Kjartan Johnson, R.C.A.M.C.
kom í vikunni er leið heim úi
herþjónustu. Hann fór til Frakk-
fyrir samvinnu við kommúnista,
en eins og kunnugt er hafa Rúss-
ar fyrirskipað sameiningu sósíal-
demókrata og kommúnsta á her-
námssvæði sínu í Þýzkalandi.
Hinn þýzki sósíalistaforingi seg-
ir, að ekki komi til mála nein
samvinna við kommúnista, með-
an þeir vinni að því að koma á
einsflokksskipulaginu. — Hann
sagði, að Þjóðverjar sæju nú á-
rangurinn af því fyrirkomulagi,
þar sem stjórn nazista hefði ver-
ið og gætu því ekki kosið að fá
það aftur. Hann sagði það hins-
vegar skoðun sína, að æskilegt
væri, að verkalýðsflokkarnir
gætu unnið saman á lýðræðis-
grundvelli. Eftir þessu að dæma
Björn Pétursson, fyrrum
kaupmaður í Winnipeg, en sem
búið hfefir vestur við haf nokkur
undanfarin ár, lézt föstudaginn
29. marz í Vancouver.
Vestur flutti hann í hið mild-
ara loftslag, vegna heilsubilun-
ar er hann átti við að stríða og
sem að líkindum reyndist honum
vægara, en hér eystra.
Björn var 74 ára gamall, fædd-
ur á Ytri-Brekkum í Skagafirði
1871, þar sem foreldrar hans
bjuggu Pétur bóndi Björnsson og
Margrét Björnsdóttir; var Mar-
grét systir séra Ólafs Björnsson-
ar að Ríp. Fluttu foreldrar
Björns vestur um haf 1883 og
hann, ásamt fleiri systkinum,
sem nú eru dáin, nema Hannes
og Ólafur, sem fasteignasölu
reka í Winnipeg. Var eitt syst-
kinanna séra Rögnvaldur Pét-
ursson. Foreldrar Björns bjuggu
í Norður-Dakota um mörg ,ár,
en síðar í Saskatchewan. Átti
Björn í fyrstu heima hjá þeim,
en byrjaði snemma að vinna út,
sem hér er kallað. Stundaði hann
barnaskólanám syðra og varð
brátt barnaskólakennari. Til
þess að það drægi úr ýmsu starfi, kvæði, mjög falleg og viðeigandi.
svo sem húsabyggingum. Aðrir Það var á ensku. Þakkaði hún
töldu hækkunina réttmæta ! öllum, sem höfðu heimsótt sig
vegna þess, að hún gengi að þennan dag, og fór fallegum orð-
mestu til aukinna veitinga til um um þá skoðun, sem hún hefði
skólamála. altaf haft frá æsku, að forsjónin
* k * væri ætíð að leiða oss, og því
Mikil flóðalda skall í byrjun tæki hún öruSS árum ellinnar
þessarar viku á nálega allri vest- hverJu sem að hðndum bæri.
urströnd Ameríku. Hlaust nokk- |Mrs- Sigurðsson er mjög vel máli
urt tjón af henni bæði í Alaska farin °S hefir um æfina oft tekið
og Suður-Ameríku. En mest ,til máls á mannamótum, og var
kvað þó að þessu á Hawaii- i'ekki að heyra að henni væri far'
eyju. Þar er sagt að um 160 .ið að förlast> Þótt aldurinn sé
Á T T R Æ Ð
manns hafi farist vegna flóðsins.
svona hár.
Er hún lauk máli sínu, söng
flokkurinn, ó þá náð að eiga
Jesúm.
Að því búnu tók til máls, Mrs.
Lára Sigurðssort og því næst Dr.
L. A. Sigurðsson. Benti hann á
hver aðstaða frænku hans hefði
verið til lífsins, og hvernig sú
171 * n- * 0. aðstaða hefði verið leiðarvísir
Valgerður Sigurðsson, moðir Sig- ... .... ...
* ..*„<• r jj or Itil lifshamingju hennar. Hun
urðar, ættræð. Hun er fædd 25.1
SAMKVÆMI
Sunnudagnin 24. marz s. 1.
höfðu þau Mr. og Mrs. Sigurður
V. Sigurðsson gestaboð mikið að
heimili sínu í Riverton. Tilefni
boðsins var það að þá var Mrs.
marz 1856. Hefir hún nú í mörg |
ár dvalið á heimili sonar síns og
hefði ætíð leitað hins bezta í sál
samferðamannanna og trúað því
Mrs. Valgerður Sigurðsson
góðri greind og prúðmensku í
hugsun og breytni, hefir látið
hana sigrast á raunum þessa lífs
°S styrkt trú hennar á tilveru
morgunlandsins, þar sem myrkr-
ið er ekki til.
1 hárri elli nýtur hún friðar og
rósemi, umkringd vinum og
vandamönnum, sannfærð um að
gæfan hefir verið förunautur
hennar á hinni löngu leið gegn
um árin, fram að kveldinu, sem
konu hans, og er ennþá vel ern, ;að Jað ™ri sterkas“ tá“urinn boiSar nœsta morgun geislana úr
þótt aldurinn sé orðinn þetta
hár.
jí eðli þeirra, en eigi hið mis
jafna, og að hún hefði tekið ham-
ingjuna með þakklæti og raun-
Þegar gestirnir höfðu safnast um lffsins með staðfestu og jafn.
saman, bauð húsráðandi þá vel-1 agargeði
komnameð nokkrum vel völdumI ,, T , , , T.
, _ T , , , , Mrs. Ólafia J. Melan oskaði
orðum. Gat hann þess að ymsir ! . ... . ....
. afmælisbarnmu til hamingju og
vinir afmælisbarnsins gætu eigi „ . , TT ,, ,,
, , ii* , . flutti visu, sem Damel Halldors-
austri.
E. J. Melan
FRLTTIR FRÁ ÍSLANDI
verið þar viðstaddir vegna ýmis
legra ástæða, sem eigi yrði við
gert. Sagði hann, að hér væru
samankomnir margir vel söng-
hæfir menn og konur, og bað
Mr. Gísla Sigmundsson, kaup-
mann frá Hnausum að sjá um
sönginn. Varð hann við þeim til-
mælum og bað menn að syngja
son á Hnausum hafði ort og sent
Valgerði. Vísan er svona:
Þó fölni brá og hrímgist hár
hverfur ei sá ljómi,
sem að lýsti öll þín ár
í andans helgidómi.
Þá mælti Gísli kaupmaður
O Canada.
Miss Stefanía Sigurðsson á- Sigmundsson nokkur orð. Mint
varpaði þvínæst Mrs. Sigurðs-1 ist á þá daga, sem hann hefði
Winnipeg kom hann 1903. Byrj-json með nokkrum vel völdum Sem unglingur dvalið á heimili
aði hann þá á starfi því, er varð orðum og óskaði henni til heilla Valgerðar þegar hún bjó á
æfistarf hans, verzlun, ásamt
húsabyggingum og rak hér með
tlugnaði, unz heilsan þvarr.
Þeir sem kyntust og áttu við-
skifti við Björn, minnast hans
nú við lát hans með söknuði. —
Hann var ekki einungis einlægur
og skemtilegur í viðkynningu,
með afmælisdaginn. Á eftir Hnausum. Óskaði hann henni til
söng flokkurinn Happy Birthday 1 aRra heilla og bað menn að end-
og Hvað er svo glatt.
Dr. St. Thompson tók þá til
máls. Gat hann þess í ræðu
sinni, að heimiii Mrs. Sigurðsson
ingu að syngja Eldgamla Isafold
og God Save the King.
Voru þá frambornar hinar
rausnarlegustu veitingar og
hefði ætíð verið stórt og gestris- j dvöldu gestirnir fram eftir deg-
ið, nokkurskonar höfuðstaður ,inum. Þarna var samankomið
heldur jafnframt góður maður, bygðarinnar, og svo væri enn þar 1 fóik frá Mikley, Árborg, Hnaus-
er öllum vildi greiða gera er til sem heimili sonar hennar væri, \ um og Winnipeg. Er eg ekki í
hans leituðu. Hann reyndist vonaði hann, að það mundi í ætt- j neinum vafa um, að allir þeir er
löndum hér ávalt hollráður og, ir ganga.Einnig kvaðst hann trúa 'þarna voru samankomnir, voru
Skagfield var þrisvar
tekinn fastur
Fyrir nokkuru flutti Lúðvíg
Guðmundsson skólastjóri fyrir-
lestra um ferð sína um Mið-Ev-
rópu á s. 1. sumri og hausti. Lýsti
hann þar kynnum sínum af hög-
um Islendinga, er hann hitti á
ferð sinni m. a. Árna Ziemsen,
Einars Kristjánssonar söngvara
o. fl.
Einn þeirra landa, sem Lúðvíg
leitaði að var Sigurður Skagfield
óperusöngvari. Siðast er fréttist
hafði hann dvalið í Göttingen,
en er Lúðvíg kom þangað var
Sigurður fluttur til Hamborgar.
Þar hefir Skagfield verið að
undanförnu og vegnar honum
sæmilega. S. 1. sumar var hann
í þjónustu Breta og söng á sam-
komum þeirra víðsvegar. Um
miðjan nóvember s. 1. hafði hann
í hyggju að stofna til hljómleika
í Hamborg.
Skagfield hafði á stríðsárun-
um orðið mjög fyrir hattbarðinu
á nazistum, en átti þess ekki kost
að komast heim. eða til annarra
leiðbeindi þeim meðan þeir voru því, að þó aldur Valgerðar væri; þaklátir þeim S. V. Sigurðson og hlutlausra landa. Þrisvar sinnum
konu hans, fyrir að eiga kost á
að dvelja stund á heimili þeirra,
lands með læknadeild skömmu virðist ekki vera neinn áhugi
eftir D-Day í júní 1944, og þjón- meðal þýzkra sósíalista fyrir
aði í Belgíu og Hollandi. þeirri sameiningu, sem Rússar
Kjartan, ásamt konu sinni hafa nú fyrirskipað.
'Irene Hartmeir, frá Roblin, * * *
Man-), er um þessar mundir í ^ Tekjur iðn- og f jármálastofn-
heimsókn hjá systir sinni, Mrs. ana í Canada, uxu yfir marz-
Hólmfríði Danielson, 869 Gar- mánuð talsvert. I hreinan ágóða
Leld St., Winnipeg. Mun hann eða til hluthafa sinna greiddu
bráðlega taka aftur við stöðu þær nærri 36 miljón dali yfir
si«ni sem umsjónarmaður (sup- mánuðinn, en nærri 35 í sama
ervisor) fyrir smjörgerðardeild mánuði 1945 og 29 árið 1944. —
Manitoba-fylkis. Kjartan er Bankar, lánfélög, iðnaðar- og
sonur ólafs og Ragnheiðar John- viðskiftastofnanir sýna þennan
son, fyrrum búsett í Árborg, gróða. Það er ekki að furða, þó
Man-, nú bæði látin. þessar stofnanir rengi eða skilji
að venjast landsháttum hér, við nú hár orðinn ætti hún mörg ár
skiftum og athafnalífi. | eftir enn. Er læknirinn hafði
Björn var tvígiftur. Fyrri lokið máli sínu var sungið Þú
kona hans hét Guðrún Jóhannes-, sæla heimsins svala lind og
dóttir, ættuð frá Dakota. Áttu j There is a Long, Long Trail A-
þau þrjú börn: Louis, Arthur og' winding. Þá tók til máls Mr. J.
Maríu. G. Gowan, asst. Deputy Minister! gerður Sigurðsson kom til þessa
Seinni kona hans var ensk, of Mines and Natural Resources ;lands hefir hún dvalið í þessari
Miss C. Ferguson. Hafa þau , Las hann upp heillaóskaskeyti til bygð. Þar hefir hún reynt margt
eignast fjögur börn. Valgerðar frá Lieut. Govemor Hamingju og sorgir, sem um
var hann tekin fastur af Gestapo
og í tvö skifti sat hann alllengi
Jarðarför Björns Péturssonar
fór fram í Vancouver s. 1. mánu-
dag. (Sjá nokkur minningarorð
á fjórðu síðu þessa tölublaðs).
ekki, þegar almenningur talar
og óska hinni öldruðu móður í fangelsi. Lúðvíg Guðmundsson
húsráðanda til heilla á þessum átti kost á að kynna sér gögn um
afmælisdegi. Þær óskir voru ákærur á hendur honum og
hugheilar. Alla þá tíð síðan Val- handtökur hans. Ekki mun vera
neitt ráðið hvað Sigurður tekur
fyrir á næstunni.
Ennfremur skýrði Lúðvíg frá
heimsókn sinni til baróns van
Jaden og konu hans, Ástu, syst-
urdóttur dr. Helga Péturss. Þau
of Manitoba, R. J. McWilliams. jbreytingar æfinnar færa þeim,
Því næst söng flokkurinn For sem lengi lifa. Á þessari löngu
He Is a Jolly Good Fellow. leið hefir hún hlotið að kveðja eru nú bæði við allgóða heilsu,
Guttormur skáld Guttormsson marga ástvini. Hún er nú ein
tók þá til máls. Hélt hann fjör-. eftir af sex systkinum. Mann
lega ræðu að vanda, mintist sinn misti hún fyrir mörgum ár-
sem íslendingar hefðu nokkru berginu hennar í austur, og leyf
um atvninuleysi, tekjumissi og'gömlu tímanna þegar Mrs. Sig-j um síðan og öll börn hennar eru
dýrtíð. ! urðson bjó ásamt manni sínum dáin nema Sigurður, er hún
* * * I Stefáni á Hnausum, og lýsti boði, j dvelur nú hjá. En eins og hún
Á bæjarráðsfundi s. 1. mánu-jsem þau höfðu þar eitt sinn, er sjálf sagði svo fallega í ræðunni
dag í Winnipeg, var skatturinn hann taldi fjölmennustu veizlu, sinni, þá snýr glugginn á her-
hækkaður upp í 40 mills (af þús-
undi) eða um 3^/> mill. Skattur-
inn sem á fasteignir lendir, eyk-
ur tekjurnar um $643,541 fram
yfir það sem þær voru á árinu
j 1945. Bæjarstjórn gerði ráð fyr-
jir teyjuhalla er næmi 1.9 milj.,
jeða nærri tveim miljónum. Auk
þessa tekur bæjarráðið 50% af
sinni haft í þessu landi.
Á eftir ræðu hans var sungið,
Heyrið morgun söng á sænum.
ir geislum sólaruppkomunnar að
komast inn í herbergið. Andlega
séð hefir glugginn hennar, sem
Því næst tók til máls Mrs.'veitti henni útsýnið yfir tilver-
Kristíana Thórðarson, mágkona una snúið í austur, móti sólar-
Valgerðar. Mintist hún á liðna uppkomunni. Hún hefir trúað á
tímann þegar þær hefðu fyrst Ijósið og handleiðslu þess er gaf
kynst í Mikley. Þar dvaldi Val- það. Þessi lífsskoðun ásamt
en búa við þröngann kost eins og
raunar flestir eða allir Vínar-
búar. Báðu þau Lúðvíg að skila
kveðjum til Islands og allra
gömlu vinanna þar.
Fleiri landa gat Lúðvíg í erindi
sínu og gat þess m. a. að á þessum
árum hefðu íslendingarnir þar
syðra komist furðanlega fram
hjá erfiðleikum styrjaldarár-
anna, þó að oft hefði skollið hurð
nærri hælum, og enginn Islend-
ingur fórst af hernaðarvöldum.
Sérstaklega rómaði fyrirlesar-
inn dugnað og þrautsegju ís-
lenzku kvennanna.
Vísir 22 febr.