Heimskringla - 12.06.1946, Side 1

vVe recommend lor
your crpproval our
"BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
•I---— ——-— -----—- - .< i
We recommend tor
your approval our
" BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
■'—■■—"—■■—————————————4»
LX, ARGANGUR__________________
Iréttayfirlit og umsagnir
Ann málum Vestur-
Islendinga
Eins og vikið hefir verið að í
þessu blaði, er staddur í þessari
borg maður heiman af Akureyri,
er Árni Bjarnarson heitir. Hann
er góðum hæfileikum gæddur, á-
huga og athafnamaður ótrauður,
hægur og eins blátt áfram í allri
framkomu og viðkynningar góð-
ur og nokkur getur verið. Áhugi
hans fyrir því, að sambandið
haldist milli Austur- og Vestur-
Islendinga, er svo mikill, að vér
viljum það eins dæmi nefna. —
Hann hefir nýjar tillögur í þvi
máli að flytja, sem eftirtekt
munu vekja. Mun grein um þetta
birtast frá honum í næsta blaði.
Erindi Árna vestur um haf, er
meðal annars að kaupa flugvél-
ar. Hefir hann nú keypt tvær
þeirra í Bandaríkjunum. —
Vélar þessar eru til flugskóla á
Akureyri, er hann sjálfur stofn-
Árni Bjarnarson
aði, ásamt öðrum; er hann for-
stjóri skólans, (ekki flugkennari,
eins og sagt var í síðasta blaði og
hann biður að leiðrétt sé).
En erindið hingað norður á
Frásagnar vert
Mundi Einarsson
Það skeði nokkuð sem frá-
sagnavert er á meðal vor íslend-
inga nýlega.
1 Bandaríkjunum er miljóna-
iðjuhöldurínn Kaiser nú farinn
að smíða bíla. Á stríðsárunum og
áður smíðaði hann skip og flug-
för með þeim hraða og hagsýni,
að hver frétt um hann vakti
undrun og aðdáun. Nú eftir að
hann fór að gefa sig við bíla-
smíði, þurfti hann á fulltrúum
að halda út um allar jarðir. Eitt
söluhérað hans í Canada er
Manitoba og Vestur-Ontario. —
Auglýsti hann eftir umboðs-
manni og sóttu 650 frá Manitoba
um starfið, sumt voldug bílafé-
lög. En svo fóru leikar, að Is-
lendingur hlaut það. Hann heitir
Mundi (Ingimundur) Einarsson,
fæddur á Seyðisfirði 1882 og
kom hingað til lands 1912, frá
Noregi. Hann hefir unnið hér
hjá bílafélögum, ein 10 ár hjá
Nash-félaginu, getið sér hinn
bezta orðstír, verið upp aftur og
aftur efstur á skrá þeirra er bíla
selja. Þó það sé ekki ávalt að
slíkir hæfileikar séu til greina
teknir hjá alþýðumanninum eins
og hjá þeim, sem með gullspón
eru fæddir í munninum, er það
nú þetta, sem Kaiser-Frazer fé-
lagið virðist ekki hafa gengið
framhjá; það hefir metið mann-
inn af verkunum, eins og á að
vera.
Mr. Einarsson er nú byrjaður
á að reisa geymslu- og sýningar-
hús á River Ave., fyrir vörur þær
er hann selur fyrir Kaiser-Fraz-
er fólagið en þær eru auk bíla,
búnaðarvélar, dráttvélar og véla-
hlutar. Hefir Randver Sigurðs-
son smíði hússins með höndum.
Mr. Einarsson hefir nú mynd-
Daniel J. Einarsson
að félag er hann nefnir: M. Ein-
arsson Motors Limited — Distri-
butor of Kaiser-Frazer Corpora-
tion Products. Forseti félagsins
er Mundi Einarsson, en vara-for-
seti, sonur hans, Daniel Joseph
Einarsson.
Hér er um geysimikið starf að
ræða. En Mr. Einarsson er nú
tekinn til óspiltra mála með að
tilnefna fulltrúa hér og þar í
Manitoba og Vestur-Ontario, er
undir stjórn hans starfa. Býst
hann við að verða búinn að fá
eitthvað af vörum frá félaginu í
næsta mánuði (júlí).
Menn hafa mikla trú á vörum
þessa félags. Þær eru það “nýj-
asta nýtt” í öllum greinum. T. d.
eru bílarnir knúðir framhjóls-
orku og munu seldir ódýrar, en
nokkur hefir áður gert. Kaiser-
Frazer stofnunin er í Willow Run
í Michigan-ríki.
Foreldrar M. Einarssonar eru
Einar Hinriksson og Pálína Vig-
fúsdóttir. Bjuggu þau á Seyðis-
firði. Bræður hans eru Karl
Einarsson fyrrum sýslumaður í
Vestmannaeyjum og Vigfús bú-
andi í Kaupmannahöfn.
Kona Mr. Einarssonar er
norsk, Natalien Neilsen, og er
póstmeistara dóttir. Eru börn
þeirra: Einar, í Vancouver,
starfsmaður hjá Boeing flugfé-
laginu; Daniel Joseph (vara-for-
seti hins nýja félags); Lilian, gift
Russel McKinnon (syni Dr. Mc-
Kinnon); Guðný í Vancouver og
Ethel heima; Ester, dáin 1905.
Islendingar óska Mr. Einars-
syni til lukku í starfi hans og
dáðst að fræknleik hans að ná í
þessa miklu ábyrgðarstöðu hjá
þessu bandaríska báknfélagi.
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN, 12. JÚNl 1946
fund íslendinga, er að kynnast
þeim og líta sig hér um. —
1 dag”, þyrfti ekki fullkomnunar
við heldur væri hægt að taka'til
Hann stofnaði bókaútgáfufélagið þess hvenær sem væri.
“Edda” 1941,‘er gefið hefir útj Þingmaðurinn sem þetta sagði
fjölda bóka, þar á meðal ritverk var í rannsóknarnefnd frá stjórn-
J. Magnúsar Bjarnasonar. Fyrir inni, sem átti að taka við upp-
ári síðan byrjaði hann og að gefa , lýsingum frá foringjum Banda-
út Tímaritið “Edda’”; komu 17 j ríkjaflotans. Upplýsingar þess-
hefti út af því á s. 1. ári. Flytur ar voru um ýmsar nýjar upp-
það margvíslegan fróðleik, eink-: finningar, sem gerðar höfðu ver-
um bókmentalegs eðlis. Síðasta ið og fullkomnaðar í rannnsókn-
hefti ritsins (annað og þriðja
tölublað þessa árgangs), flytur
irstöðvum flotans.
Thomas viðhafði
áðurnefnd
frásögur um og kvæði eftir vest-, ummæli í þingræðu, er verið var
uríslenzk skáld mörg. En við það | að ræða um fjárveitingar til
á ekki að sitja. Ætlar hann að flotans, og eftir fundinn var
gefa út þrjár bækur, eftir vest-'hann beðinn af blaðamönnum
ur-íslenzka höfunda. Verður' um að útskýra frekar það, sem
fyrsta bókin með ljóðum þeirra,' hann hefði verið að tala um.
önnur með 9másögum og sú Hann neitaði því algerlega og
þriðja með ritgerðum. Má Vest- j kvaðst engu geta bætt við um-
ur-íslendingum þetía góðra mæli sín á þingfundinum.
gjalda vert þykja. Er hann hérj
að viða að sér efni og semja við ^ Afkomandi keisarans
er hann vill dæmdur
| höfunda um það
birta.
j Árni er þingeyskur að ætt,
fæddur að Pálsgerði í Þingeyjar-
sýslu, þar sem foreldrar hans
Einn af afkomendum Vil-
hjálms II, keisara hefir verið
dæmdur í tveggja mánaða fang-
elsi af canadiskum herrétti i
bjuggu: Björn Árnason og Guð- j Þýzkaiandi.
rún Sölvadóttir. Kona hans heit- Maður þessi heitir Karl Anton
ir Gerður Sigmarsdóttir frá Mó- yon Hohenzollern, en Vilhjálm-
gili.
ur keisari var langafi hans.
Árni gerir ráð fyrir að leggja_ Hann var foringi í einum af herj-
af stað héðan n. k. mánudag. um Þjóðverja og var látinn starfa
Hann hefir kynst hér all-mörg-^ vjg símaþjónustuna í Oldenburg
um Islendingum; þakka þeir, eftir að stríðinu lauk, sakir þess
honum komuna og áhuga- hans að hann er sérfróður á því sviði.
fyrir því máli, sem þeim er hjart- j Leyndi hann hjá sér útvarpstæki
fólgnast, að halda sambandi við 0g Var dæmdur fyrir það.
heima þjóðina, og óska honumj --------------
alls góðs í starfi sínu.
Bandaríkin eiga enn
ægilegra vopn en
atóm sprengjuna
Þingmaðurinn Albert Thomas
úr flokki demokrata sagði þing-
mönnum í fulltrúadeild Banda-
ríkjaþings 24. maí, að “Banda-
ríkjaflotinn ætti vopn nokkurt,
sem væri enn ægilegra en atóm-
sprengjan, og væri vopnið svo
fullkomnað að það væri hættu-
legra en atómsprengjan þegar í
Fiskur fluttur út fyrir
rúmar 3 milj. kr.
1 síðustu viku seldu 17 íslenzk
fiskiskip ísfisk í Englandi fyrir
samtals kr. 3,096,949.
—Vísir, 6. maí.
* * *
Hafis út af Vestfjörðum
Bátar frá Isafirði urðu í dag
varir við hafíshroða norðanvert
við Barðagrunn.
Sumir bátanna mistu nokkuð
af veiðarfærum í ísinn.
—Vísir, 11. maí.
Sigtryggur Ágústsson
Hann var eins og vilta jurtin,
sem vex upp við heiðarbrjóst,
í næðingi allra átta
en útsýnið vítt og ljóst.
Af ættbræðrum öfugt skilinn,
um einstígi þröngt hann fór,
á andvegum almanna-leiða
varð ilsárt, og þröngur skór.
Þó langt væri milli leiða
var lágmenskan á það gjörn,
að beita hann álass-örfum
sem átti sér litla vörn.
Sá hópur sér lætur það lynda,
sem lægst kann á mannviti skil,
að dæma í öfugsýn alla
þó eigi ekki dómgreind til.
En, þeir sem að þektu hann nánast
og það sem að með honum bjó,
þeir taka’ ofan hatt fyrir honum
sem hæddur og misskilinn dó.
Hann stiklaði’ á hnullungs steinum;
— um steinvölur hirti sízt —
var arnskygn á yiirmensku
í orðsins og hljómsnis list.
•
Eg minnist nú margra stunda
og met, sem eg átti með þér;
þær lifa unz birtu bregður
og byrgð er mér útsýn hver.
Nú vordögg um villijurt hrynur
en vefur þig moldin að sér.
í guðsfriði gamli vinur,
og góð verði hvíldin þér.
Jón Jónatansson
CARL F. FREDERICKSON
1886—1946
Þegar við hjónin fluttum á
síðastliðnu hausti til hins nýja
starfssviðs okkar í Vancouver,
B. C., þá var það eitt meðal ann-
ars, sérlega ánægjulegt að hitta
fyrir ýmsa kunningja og sam-
verkamenn frá fyrri árum. Með-
al þeirra voru hjónin Matthildur
og Carl Frederickson. Carl hafði
eg þekt þegar hann var unglings
drengur í Argyle-bygð. Er eg
svo gerðist fyrst kennari og síð-
ar prestur í Vatnabygðunum í
Saskatchewan, hitti eg hann þar
fyrir ásamt með fólki hans. Og
síðan átti eg öll starfsár mín þar,
mikið og gott samstarf með þeim
hjónum, og naut vináttu þeirra
og góðsemi. Og nú er til Van-
couver kom var af þeirra hálfu
hinu sama að mæta: alúð, vin-
semd og géstrisni. Reyndist sú
vinsemd þeirra og annara góðra
kunningja frá fyrri árum, okkur
sérstaklega mikilvæg er við vor-
um að hefja hér starfið og koma
okkur fyrir í algerlega nýju um-
hverfi.
Það var okkur líka mikil á-
nægja að sjá hvað Carl var nú
hress og frískur, þrátt fyrir þau
veikindi, er við vissum að hann
hafði orðið að þola. Eins og fyr
var hann glaðvær og góðlyndur,
j félagslyndur og starfsmaður í fé-
lagsmálum íslendinga hér. Fanst
mér stundum að hann í því efni
leggja of mikið á sig, af því eg
vissi um hina takmörkuðu
krafta. En áhuginn og viljinn
var svo ótakmarkaður.
Ekki hvað sízt tók hann mik-
inn þátt í söng, bæði í söngflokk
íálenzka lúterska safnaðarins,
sem hann tilheyrði; í hinum al-
menna íslenzka söngflokk hér,
þar sem hann skipaði forystu; og
einnig í fleira sambandi. Dáð-
umst við að því hvað hin fagra
tenór-rödd hans var enn skær
þrátt fyrir undangengna sjúk-
dómsbaráttu. Með söng sínum
og allri þátttöku í honum skemti
hann sífelt öðrum og gladdi þá.
Og í söngnum fann hann líka sí-
felt gleði og styrk.
Mikið áhyggju- og sorgarefni
varð það ástvinum hans og vin-
! um er heilsa hans alt í einu bilaði
alvarlega í síðastliðnum febrúar-
mánuði. Og svo varð það þá sorg-
arefnið mesta, að þrátt fyrir hina
beztu læknishjálp, og allar
mögulegar tilraunir til að yfir-
buga sjúkdóminn tókst það ekki;
og hann andaðist á St. Pauls
sjúkrahúsinu hér, laugardaginn
16. marz, eftir mánaðar sjúk-
dómsstríð. í veikinda stríði hans
nú eins og oft áður, og einnig er
feigðin sveif að, var hin góða og
trúlynda eiginkona hans hjá hon-
um öllum stundum og bar dyggi-
lega með honum þá sáru og
þungu byrði er á hann hafði
lagst.
Carl Friðrik Frederickson
fæddist í Argyle-bygð í Mani-
toba 30. desember 1886. Foreldr-
ar hans voru Tryggvi Frederick-
son og Valgerður Bjömsdóttir,
(systir dr. B. B. Jónssonar og
þeirra systkina).
Hjá foreldrum sínum ólst Carl
upp til ársins 1905. Þá fluttist
hann með þeim til Kandahar,
Sask., og bjó þar með þeim til
1917.
Árið 1917 giftist Carl eftirlif-
andi eiginkonu sinni Matthildi
Kristjánson, mágkonu dr. Rögn-
valdar Péturssonar. Var hún hin
mesta rriyndarkona, nýlega út-
skrifuð af Manitoba-háskólan-
' um, og um þær mundir við skóla-
NÚMER 37.
Carl F. Frederickson
kenslu í Vatnabygðunum í Sask.
Þau Matthildur og Carl bjuggu
svo á búgarði hans við Kanda-
har, Sask., þar til árið 1936. Var
heilsa hans þá mikið biluð, svo
þau brugðu búi og fluttu til Van-
couver, B. C., keyptu sér þar
heimili og settust þar að. Áttu
þau þar ávalt síðan heimili, þó
þau um stundarsakir byggju í
Winnipeg og Gimli.
Auk eiginkonunnar lifa Carl
fimm systkini: Björn og Sigrún
(Mrs. B. Hjálmarson) í Regina,
Sask., Ethel og Oddný (Mrs.
Thos Gorrick) í Saskatoon, Sask.,
og Björg í Ottawa, Canada.
Eins og að hefir verið vikið var
Carl mesti sómamaður eins og
hann átti kyn til, — ljúflyndur,
góðgjarn og félagslyndur. Mátti
segja að hann væri hvers manns
hugljúfi. Hann var ágætur söng-
maður, og tók mikinn og góðan
þátt í söng þar sem hann var,
jafnvel þó hann væri stundum
svo óhraustur. Hjónaband Carls
og Matthildar var hið ástúðleg-
asta ávalt. Hún var honum hin
sterkasta stoð bæði í starfi hans
og sjúfcdómserfiðleikum. Vin-
sælda mikilla nutu þau bæði
hvar sem þau dvöldu.
Jarðarför Carls sál. fór fram
miðvikudaginn 20. marz frá út-
fararstofunni Simmons & Mc-
Bride Ltd., á Broadway í Van-
couver. Afar mikið fjölmenni
fylgdi hinum látna til grafar. —
Söngflokkarnir og fólkið sungu
viðeigandi útfararsálma og Mrs.
Thora Thorsteinson Smith söng
tvo fagra sólósöngva af þeirri
miklu list sem hún á yfir að ráða.
Til hvíldar var Carl lagður i
hinum undurfagra Forest Lawn
grafreit hér í borginni. Séra H.
Sigmar jarðsöng.
Guð blessi minningu hins
látna góða manns, og guð leiði og
styrki syrgjandi ástvini hans.
H. Sigmar
Manitoba-búi vinnur að
viðreisn fyrirmyndar
bús í Ukraine
Hagfræðingur frá Manitoba,
sem Lawrence A. Skeoch heitir,
vinnur að viðreisn eins stærsta
fyrirmyndarbús Rússa, um 12
mílur frá Odessa.
Hið mikla fyrirmyndar-bú
(það er á 17 ekrum af landi) var
eyðilagt eða mjög mikið skemt
af Þjóðverjum í síðasta stríði.
Skeoch er mjög vel mentaður
maður og hefir góðan vitnisburð
frá hérlendum skólum (McMast-
er og Toronto háskólum). Hann
er af úkrainskum ættum, giftur
íslenzkri konu (áður Thorsteins-
son). Hann vann hér hjá hveiti-
söluráðinu.
Kvað þó nokkuð af sérfróðum
mönnum frá Canada vera við
ýms viðreisnarstörf í Rússlandi.
Magnús Sigurðsson frá Kee-
watin var staddur í bænum fyr-
ir helgina.