Heimskringla - 01.10.1947, Blaðsíða 1
We recommend foi
your gpproTal oui
//
BUTTER-NUT
LOAF "
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
We recommend fer
your approTal our
//
BUTTER-NUT
LOAF
//
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
LXII. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MBÐVTKUDAGINN, 1. OKT. 1947
NÚMER 1.
Bygging þessi var reist 1921 af Viking Press félaginu og
hefir verið bækistöð Heimskringlu síðan. Skrifstofur og vélar
eru alt á einu og sama gólfi. Byggingin er að 853-855 Sargent
Ave., nálægt Banning St., Winnipeg.
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
St j órnar-verðlagsef tirlit
Aðal tildrög og ástæður fyrir
hinni fyrirhuguðu verkamála-
flokka-ráðstefnu frá öllum
landshlutum Canada, “Canadian
Congress of Labor convention”,
er halda á í Toronto, 6. október,
verður það, að krefjast á þess
af Sambandsstjórninni að hún
skipi aftur verðlagshömlur og
eftirlit, og takist aftur á hendur
að borga níkisfjárstyrk, (sub-
sidies) til þess að fyrirbyggja
hið siíhækkandi verðlag á öllu,
ÍSLENZK SENDIRÁÐS-
STOFA í OTTAWA
Thor Thors
Ólafur Pétursson, ráðsm. Hkr.
eftir að stjórnareftirlitinu létti.
Er þetta haft eftir H. A. Chap-
pell, forsetia þjóð-framkvæmda-
nefndarinnar, (C.C.L.) þar sem
verkamálaráðið í Winnipeg (The
Wpg., Labor Council) var fylli-
lega þeirrar skoðunar, að al-
menn samtök þjóðarinnar væri
hin eina leið, er velj'a skyldi til
framkvæmda í máli þessu, —
greiddi það einróma atkvæði um
það í s'íðastliðinni viku, að krefj-
ast þess að stjórnin gerði sam-
stundis tilraunir til að koma
aftur á ströngu eftirliti verð-
lags, og stofnsetja aftur fjár-
framlög af ríkisfé, (subsidies) á
öllum nauðsynja vörum. j
Fundarályktun þessi birtist Í ,ínu’ en Þeir hafa hafti síðaStlið-
P. S. Pálsson, augl.stjóri Hkr.
blöðunum í síðustu viku, frá
ritara ráðsins, Chris Schuibert,
in 25 ár, afsala þeir sér með því
allri ábyrgð viðvlíkjandi vand
og bar hún það fram, að afnám1 ræðamálum ^ss lands 111 Sam*
1 einuðu þjóðanna í þeirri von
efalaust, að allsherjarráð þeirra
leiði þau farsællega til lykta.
Var það síðastliðinn föstudag,
— verðlags-takmörkunarinnar
hefði valdið ónauðsynlegri verð-
hækkun á öllum nauðsynja vör-
og hefði árangurinn orðið
um
Blöð þessa bæjar höfðu þá
frétt eftir forsætisráðherra Can-
ada s. 1. laugardag, að Island
hefði ákveðið að koma á fór
sendiráðsstofu í Ottawa.
Það má fullvíst telja, að Is-
lendingar í Canada fagni þess-
ari frétt.
JÞað hefir lengi verið þeim
mikið og alvarlegt umhugsunar-
efni, að sem nánast samband,
gæti myndast milli fóstrunnar
og ættlandsins.
Thor Thors, sendiherra í
Washington verður jafnframt
slínu starfi þar, sendiherra í Ot-
tawa. En hann er þektur hér
sem annars staðar fyrir dugnað
og góða hæfileika.
Það getur reynst erfitt að
koma af stað eins náinni sam-
vinnu, og æskt er eftir, ekki sízt
í viðskiftum milli Islands og
Canada. En það mun mála sann-
ast, að Vestur-íslendingar treysti
Thor Thors til jafnvel ómögu-
legustu hluta.
Mr. King mintist ekki á það í
fréttinni, hvort Canada ætlaði
sér að hafa sendiherra á Islandi,
en fregnritar segja þó utanilík-
isráð Canada hafa það mál til
athugunar.
Auk farsældar þeirrar sem
þetta spor getur haft í för -með
sér fyrir þjóð þessa lands og Is-
lands, fer ekki hjá því, að það
verði mikilsvert fyrir sérmál ís-
lendinga hér vestra.
Heimskringla óskar Thor
Thors bæði fyrir sína hönd og ís-
lendinga í Canada til heilla í
þessu nýja starfi.
óhóflegur ágóði fyrir verzlun og1 að Arthur Creech J(fhes- ný‘
jgnag j lendha-ríkisritari Breta, gerði
Fundarályktun þessi verður! alláherjarráðinu Það heyrum
send samstundis til forsætisíáð-1 kunnugf. að Bretar hefðu á-
herrans, MaoKenzie King, Sam- hveðið að Sefa UPP alla stjórn í
— bandsstjórnar-fjármálaráð- Falestínu, og flytja alt sitt her-
herrans og hinna fjögurra Wpg.,'lið °S bækistöðvar þaðan,
þingmann'a. f ihvernig sem þrætumálin þar
Forseti þessa fundar, J. James enda, en skoruðu jafnframt á
kvað kj ötvinnuverkfallið haf Allherjarráöiö að veita þeim
verið mikið rætt þar, einnig' málum alt það fulltingi, er í þess
gerði ritari verkamálaráðsins valdi stæði.
það heyrum kunnugt, að J. Creech Jones lýsti því einnig
James, A. A. Franklin og hann yíir» að Bretland tæki alls ekki
sjálfur, en þeir eru allir yfir-1 að ser Þa ábyrgð, að hafa nokk-
fulltrúar heildsölu og smásölu-'uð með það að gera, að þrengja
deilda Sambandsins, yrðu erind-, r-okkurri þeirri stefnu eða úr-
rekar Winnipeg-deildanna, sem skurði Sameinuðu þjóðanna upp
allartilheyraC. C. L., — áTor-:a P^lestínu, er hvorki Arabar
onto fundinum, sem haldast á,! eð'a Gyðingar væru ánægðir með
‘ eða sæu sér fært að fallast á.
Kvað hann hið gamla þjóð-
Núverandi starfsmenn Heimskringlu
1 tilefni af 61 árs afmæli Heimskringlu, eru myndir þessar birtar, bæði af húsi því, er hún
starfar í og er eign hennar, og af núverandi starfsmönnum hennar í prentsmiðjunni og á
skrifstofum blaðsins. 1 hópmyndinni var þó ekki hægt að ná öllum, eins og þeim Ólafi Péturs-
syni og Páli S. Pálssyni. Eru myndir af þeim því sérstakar. En nöfn þeirra sem eru á hóp-
myndinni, eru þessi:
í fremri röð (frá hægri talið): Stefán Einarsson ritstjóri Hkr. yfir 21 ár (frá 1920-24 og
1930 til þessa dags). Miss Mildred Storsater, norsk stúlka, bókhaldari og hraðritari, er starfað
hefir hjá Hkr. síðan 1930. Ragnar Stefánsson, skáld, meðritstjóri Hkr.
í annari röð: Miohael Paluk, hraðpressumaður, starfsmaður Viking Press í 6 ár. Sveinn
Oddsson, prentari, starfsm. Viking Press í 6 árA Jón V. Samson, stílsetjari og formaður prent-
verksins, starfsm. Hkr. í 17 ár. Edwin T. Guðmundson, stílsetjari, byrjaði starf hjá Viking
Press fyrir sjö árum, en var 2 af þeim í stríðinu.
eins og áður er vikið að, 6. okt-
óber. . _
Sagði hann að í alt myndu að, handafela§> * The Old League o
líkindum 20 erindrekar frá Nations’ hafa þröngVað yfirráð-
C.C.L. deildum, er allar væru í um Palestírm upp á Bretland
Sam'bandi, og undir umsjón!fynr °r
og
Winnipeg verkamálaráðsins, —
sækja ráðþingið í Toronto. Aðr
sem
25 árum siíðan til llítilla
happa, eins og raun hinna síð-
Eins og á það er litið
Leicester, England, — Clern-
ent Attlee, forsætisráðherra,
hélt því fram í ræðu, er hann
hélt síðastliðinn laugardag, að
árásir Rússa á Bandaníkin og
Bretland, og hrakyrði þau og
ásakanir, er þeir ausa yfir þessi
níki, ætti sér ef til vill ekki
dýpri rætur en það, að Rússland
sjáift ætti í ströngu að stráða
innibyrðis, og léti illsku sína
bitna á öðrum.
Hélt hann því fram, að Rúss-
■ar væru að reyna að kasta ryki
í augu Sovét-lýðsins og gera lít-
ið úr sínu eigin öngþveiti, með
því að hella úr sér illyrðum yfir
hin vestlægu lýðræðislönd. —
Attlee hélt ræðu þessa fyrir
miklum mannfjölda verkalýðs-
sinna, og sagði að skýrslan frá
Panísráðstefnunni um Marshalls
fyrirætlanirnar sýndu það ljós-
lega, að öll lönd Vestur-Evrópu
væru flakandi í sárum af völd-
um stníðsins. Ekki hefðu heldur
lönd austur-Evrópu umflúið af-
leiðingarnar. Byggjust þau við
sömu hörmungunum — fæðu og
eldsneytisskorti — óhægum við-
skiftum, og flutningatækjum, er
beðið jafn óbæt'anlegan skaða
eins og í Vestur-Evrópu löndun-
ustu og verstu tíma bæri vitni
ir fulltrúar, sem H. Ohappell ““ Þessi yfirlýsing Bretlands ............
sagði að yrðu sendir á ráðstefnu- sýnist þvá þýöa þaö, 'að liver þau kom.st hafa . somu ore.ðu, og
una frá “Canadian Broiherhood er Sameinuðu þjoðimar
of Bailway Employees”, og öðr- U,kle8“‘ 411 a5„lelð“.
um flutninga félögum, yrðu T.'»=ta ofriðareldinn . Patetmu
A. McGregor, aðalformaður; Sid yrðu að verða framkvæmdI með
Simpson, ritari “National Ex- [ sameinuðum kroftum meðluna
eeutive”, Alf Buzza, J. S. Mac- t>«"a sJalf«.
Mabb, og George Beckford "t65 urskurð. Alþjoðlegs valds,
Um miðja siðustu viku, hélt « stofnað yrð. eða sk.pað ser-
Hon. Colin Gibson, rikisritari. ataltleSa af Allsherjarraðmu.
ræðu yfir útvarpið (CBC) þar,»vorugur kosturmn v.rð.st a-
sem hann sagð að afnám stjórn-j rennilegur.
ar-eftirlitsins hefði ekki kom- reec 0,1 el ,ar , , , ,, . , ,, .
ist á vegna einræðis eða mála- uppastungu fulltruanefndarmn-! de.lda fulltrua fylkjanna.
fylgjustefnu neins sérstaks aB að Palaa‘mu yrðl Mt, þess að gera utum Kjotvmnu
fiokL, en stjórnin hefði lýst þvi. °S fGalst stjornarfar e.ns verkíalhð, væn ekkert nem;
vfir iafnvel 1944 að stiómar-'flÍott °8 unt vœn, og lagð. a- “opmlber sknpaleikur . Kva.
eftirlitið yrð'i ekki afnumið, alt 4 Það. að Það Þ°fðl »arið. ha™ róðstefnuna hafa verið að-
y og væri aðal stefna Breta, hvað f.m,r “Tr,v-tr.f7-QT«.
“Landið helga” snerti. Kvað
hann Bretland vonast eftir úr-
lausn, sem líkleg yrði til að
t verða varanleg vegna þess að
Svo er nú komið, að Bretar^hún væri grundvölluð á sam-
hafa 'afráðið að sleppa öllum þykki þeirra þjóðflokka, er
yfirráðum og stjórn yfir Palest- mestan ættu þar hlut að máli.
um.
Stjórnmálaskæiur ,
M. J. Coldwell, þjóðleiðtogi
C. C. F. flokksins, sagði síðastlið-
inn mánudag, að gerðir forsæt-
isráðherrans í Onatrio, George
Drew síðastl. viku, með því að
fram þá boða til ráðstefnu verkamála-
til
í einu, heldur smátt og smátt.
Afsala sér yf irráðum
Palestínu
eins afsökun fyrir “Tory-fram
kvæmdaráðið í Ontario”, til þess
að koma því á framfæri, sem það
alla tíð hefði ætlað sér að segja.
Mr. Coldwell bar það einnig
fram í Ottawa, að ábyrgð á af-
stöðu þeirri og ás^gkomulagi,
sem verkfallið hefði valdið.
hvíldi ialgerlega á herðum frjáls-
lyndu, (liberal) stjórnarinnar í
Ottawa, er hlyti að sjá um síð-
ustu rannsóknir og úrslit í því
n>áli.
Vandasamasta starfið
Mrs. Franklin D. Roosevelt
hefir verið útvalin af George C.
Marshall, ríkisritara, og með
samlþykki og staðfestingu “The
White House”, að sagt er, til
þess veglega, en vandasama
verks, að svara ákærum Andrei
G. Vishinskys, að mest af afskift-
um Bandaríkj anna gagnvart al-
heíms-vandamálunum, væri
stríðsmangara-brall (War Mong-
ering).
Ákveðið var að velja ekkju
hins látna forseta til þess að
standa -fyrir málum Bandaríkj-
anna í þessum sérstæðu og stór-
kogtlegu pólitísku nefndiadeil-
um Allherjarráðsins, eftir að
Marshall ríkisritari kom af ráð-
stefnu við Truman forseta.
Líflát Petkovs
Stjórnarráðuneytið í Búlgaríu,
er lét taka Nikola Petkov af lífi
sem pólitískan glæpumann, hef-
ir nú upphafið hann til hetju-
tignar í augum hálfs heimsins.
Þótt stjórnarvöld sumra lýð-
ræðislandanna mótmæltu aftöku
hans harðlega, fylgdu föngum
hans, réttarhald, dómur hegn-
ingarákvæði og aftaka hvert
öðru eins og kvöld og óhjá
kvæmileg harmleiks viðburða
rás. Ef til vill hefir Petkov, eftir
“Machiavellian” skilgreiningu
verið klaufi, of þrár og heimsku
lega mótfallinn kommúnista á
hrifum í bulgariska stjórnar-
ráðuneytinu. Ef til vill hefir
hann líkst um of forsætisráð
herra Ungverjalands, er féll úr
tign sinni, en lét þó ekki liífið; í
svipaðri afstöðu var þessi fyr-
verandi andstöðuflokks-leiðtogi
fómardýr afsafenginna samsær-
ismanna, er töldu sig meðal vina
hans, og leið hann fyrir mis
gerðir þeirra.
Hver svo sem sorgarsaga
þessa viðburðar er, þá eru enda-
lokin óafsakanleg.
Skeyti Bandaríkjanna til Búl-
garíu hefir ef til vill ekki inni-
haldið þær greinar, er komm-
únistafélög telja mikilsvarðandi.
En það sem í því skeyti stend-
ur, er nægilegt til þess að sann-
færa heiminn um, að Petkov
hefði ekki átt að vera líflátinn'
Skeyti það, er stjórn Bret-
lands sendi Búlgaríu, kallár tíka
líflát þessa manns glæp.
Slík mótmæli munu geymast
á hinum bjiartari opnum þessa
myrka kapítula í sögu mann-
kynsins.
VEITT FRELSISORÐA
KRISTJÁNS X.
Mr. G. L. Jóhannson
konunglegur danskur konsúll i
Winnipeg, hefir tilkynt blöðum
hér, að Frelsisorða Kristjáns
konugs X, verði veitt 8. Winni-
peg-búum sem viðurkenning
fyri störf unnin í þágu Dan-
merkur á stríðsárunum.
Afhending orðanna fer fram í
dönsku Ansgar lút. kirkjunni
á Bannerman Ave., 5. okt., kl.
11 að morgni. Þessi eru heiðr-
aðir: Mrs. E. Christinsen, Knud
Soheel, Fred aHnsen, Hans A.
Brodahl, Octavius Andersen,
Jacob H. Hansen, Dr. Charles
C. S. Fleming, konunglegur v.-
konsúll og Grettir Jóhannson
konungurlegur konsúll Dana.
Heimskringla gratúlerar.