Heimskringla - 19.11.1947, Qupperneq 1

»############»#########
^e recommend foi
your opproval oui
//
BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
^♦♦♦^#################### i
LXII. ÁRGANGUR
##################################
We recommend foi
your approral our
//
BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeq Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
##################################; !
WINNTPEG. MIÐVTKUDAGINN, 19. NÓV. 1947
NÚIMIER 8.
frettayfirlit og umsagnir
Vöru-innflutnings-bann
I fréttum frá Ottawa þinginu
1 gser, var þess getið, að inn-
Lutningur á ýmsum vörum frá
undaríkjunum væri bannaður.
Til Iþessa ráðs varð að gnípa,
Segir stjórnin, vegna þverrandi
andarískra peninga í landinu.
Forðin var ií byrjun þessa árs
?1.245,000,000,
^500,000,000.
Hannið áhrærir vörur, svo
Sem: gullstáss, brjóstsykur, leik-
ieng, radío, kæliskapa, þvotta-
vélar og húsmuni.
Sumt af iþessum vörum er hér
ramleitt, að sumu leyti, en af
. ellíl flyzt eigi að síður mikið
mn.
Bílar Qg mótorvagnar eru
annaðir. Vonir margra um að
elgnast nýjan bíl, eru því fyrst
Um sinn úr sögunni. Sérstaka
lla hluta og vagna má þó flytja
inn.
Bve mikið má af sumum vör-
Urn ftytja inn er ákveðið, svo
sem
appelsínur, grapefruits,
em°ns, fruit juices, kartöflur
ePb> lauk, tilbúna klæðavöru,
eður, skó, töskur, úr, klukkur,
nifa, skeiðar, sporting goods
°g reykningaráhöld.
Ferðalag til Bandartíkj anna er
undið við það sem komist verð-
Ur a $150.
Lanada lækkar tolla á alt að
m 600 vörutegundum gagnvart
rum þjóðum. Ætlar Iþað með
essu að reyna að efla viðskifti
þær þjóðir, er hagur er áð
skifta við.
heiðraður
L Hon. W. L. Mackenzie King
j^. L 'Hon. Wm. L. MacKenzie
lng, forsætisráðherra Canada,
s*mdur “The Order of Mer-
var
it”
g ’ síðast liðinn mánudag af
hretakonungi. Er það hæsta
ei Ursmerkið, sem hægt er að
án titils.
Ia e Times, mesta blað á Eng-
«tt l’ sagði um veitinguna:
^ ann hefir verið trúr Canada,
tsek ^retavel<fi °g trúr í víð-
ara skilningi bræðalagi
jj annkynsins. Það hefir verið
^^ns veigamikla starf, að gera
Ur ^arnenn trúa þessum þrem-
þae U^Slnnum, að vinna fyrir
L berjast fyrir þær allar
Sa®«igi„lega.»
við 6^Ur þessi er veittur fyrir
sti 'Ur^enningarvert starf í
]fr?rninálum í þágu brezku
Ununnar, lista, bókmenta og
F
hú °rSæ1;isráðherra Canada, er
jn síáanlega veitt í viðurkenn-
sti fyrir hans 20 ára
þvUrriarforustu, er jafnframt
sýn' Vera metin af Bretum,
fyl T ^Ve *enSl hann hefir átt
þj°ðar þessa lands að
Iagna.
Canda tekur $300,000,000 lán
hjá Bandaríkjunum.
Sjálfsagt á sumt af þessu við,
en í mörgum tilfellum virðist
rifið niður með annari hendi
sem bygt er upp með hinni.
Telur brýna nauðsyn
á verðlagseftirliti og
takmörkunum
Trumann forseti lagði beiðni
fram fyrir löggjafarþing Banda-'
ríkjanna síðastliðinn mánudag,
um að löggilda aftur tákmark-j
anir á sumum neyzluvörum, ogi
eftirlit á kaupgjalds hámarki. j
Forsetinn lagði bæði áætlanir'
sínar um Evrópustyrk, og lög-
eggjan til að verjast kreppu í
sínu eigin landi, fram fyrir sér-j
stakan nefndarfund þingsins, er
settist á rökstóla við að afgreiða
á einhvem hátt þessi vandamál. |
Forsetinn lagði mál sitt fyrir,
þingið í 10 liðum, og komst svoj
að orði, að tillögur sínar væru
neyðarúrræði, til að stemma'
stigu fyrir sívaxandi verðlagi í|
Bandaríkjunum. Um leið og
hann eggjaði á, að frjálsar til-j
raunir yrðu gerðar til þess að
berjast á móti kreppu, lagði
hann til að þingið löggildi þau
10 atriði, er hér segir:
1. Skömtun á framleiðsluvör-
um, er skortur er á, og beinlínis
snertu dýrtíðina.
2. Ákveða verð, <hámarks-
verð) á vissum iðnaðarvörum,
og lögákveða hámark kaup-j
gjalds í samlbandi við fram
leiðslu slíks varnings.
3. Umbætur á húsaleigu eft-
irliti. -
4. Ákveða úthlutun og eftirlit
á iþeim nauðsynjavörum, sem
erfitt er að fá.
5. Ákveða vald , er komi í veg
fyrir ólöglega verzlun og gróða-
brall á nauðsynja-varningi.
6. Endurreisa eftirlit á lans-j
verzlun neytenda og fyrirbyggja
stór bankalán.
7. Endurbæta og styrkja eft-
irlit útflutts varnings.
8. Halda áfram eftirliti á út-
hlutun farartækja og verkfæra. j
9. Styðja af alefli að markaðs-
gengi og sölu gripa og alifugla,1
til þess ag hafa sem mest gagn
af (korn) fóðurtegundum.
10. Gera jarðyrkjudeildinni
sem hægast fyrir að færa út
kvíarnar með akuryrkju og
matjurtarækt.
Truman forseti ávarpaði þing-,
ið með þeim orðum, að eins og
komið væri nú, væri ekki annað
sýnilegt en að framtíð állra j
frjálsra þjóða og landa í Evrópu |
væri í stórkostlegri hættu, og
íramtíð síns eigin lands í binu
mesta öngþveiti.
Mikilsverður atburður
Einhverjir hinir stórkostleg (
ustu og róttækustu viðburðir í
stjórnarráðuneyti Bretlands,
síðan Winston Churchill var
stjakað úr valdasessi 1945, og
Attlee-stjórnin komst að, gerð-
ust í síðastliðinni viku, er Huglv
Dalton, ráðherra fjármálarétt-^
arins, (Exchequer) sagði af sér,
og Attlee forsætisráðherra skip-j
aði Sir Stafford Cripps í hans
stað.
Átti þessi breyting rætur sín-
ar að rekja til þess, að Dalton,
af óvarkárni, lét fréttaritara
“Liberal London Star” tí té upp-
lýsingar um mikilsverðar fjár-
málabreytingar, áður en bann
lagði skýrslu sína fram fyrir
þingið; Varð árangurinn af
jþeirri óvarfæmi sá, að iblaðið
hafði frætt almenning um þess-
ar sakir allar, áður en þær komu
til umræðu í þinginu.
Lætur það að líkum, að for-
ingi stjórnarandstæðingaflokks-
ins, Winston Chuchill, lét ekki
sllíkt glappaskot ná fram að
ganga óátalið, og varð eðlilega
hin háværasta sprenging í þing-
inu, er varð til þess að Dalton
gerði hreint fyrir dyrum, játaði
yfirsjón sína, og beiddist lausn-
ar. Staða hans hafði verið hin
vandasamasta sem hugsast get-
ur, á þessum neyðar og erfið-
leika tímum brezku þjóðarinn-
ar, og hafði hann reynst henni
svo vel vaxinn, að jafnvel Win-
ston Churchill hafði þótt mikils
um vert.
Fórust honum svo orð um Mr.
Dalton nýlega, að hann væri ein-
hver gáfaðasti og mikilhæfasti
maðurinn í núverandi stjórnar
ráðuneyti Bretlands. Talið er að
embættisúrsögn Daltons sé
fyrsta alvarlega brotalömin á
stjómarferli hinna fimm stóru
verkalýðssinna — Attlee, Cripps
Dalton, Bevin- utanríkismála-
ritara og ráðþings-forseta Herb-
ert Morrison.
Baroness Orczy látin
l>essi frægi skáldsagna höf-
undur lézt í London, Eng., ií síð-
astliðinni viku, 80 ára að aldri
Á hálfri öld samdi Baroness
Orczy meira en 50 skáldsögur
og leikrit, meðal þeirra margar
spæjarasögur frá stjórnbylting-
unni á Frakklandi. Einhver fræg
asta skáldsaga hennar er “The
Scarlet Pimpernel”, er einnig
var snúið í leik, og var með vin-
sælustu leikjum á fyrstu árum
þessarar aldar, og síðar í kvik-
mynd. Baroness Orczy var ung-
versk að ættemi, enda sumar á-
gætustu skáldsögur hennar
látnar gerast þar, svo sem eins
og “A Son of the People”.
Bretar og Palestínu málin
•
Ekki virðist enn þá með öllu
bitið úr nálinni með skiftingu
Palestínu, þótt fulltrúum ÍRússa
og Bandaríkjanna kæmi óvenju-
lega vel saman um það mál fyr-
ir skemstu, og samkvæmt þeirra
fyrirætlunum og ályktunum,
skyldi þing Sameinuðu þjóðanna
biðja Breta að takast á hendur
ábyrgð á, að lög og reglur ríktu
í Palestínu fram að 1. maí, 1948.
En Bretar eru, að því er virð-
ist, og ekki mót von, orðnir
langþreyttir á að halda uppi,
eða reyna að halda uppi, lögum
og reglum í því landi, og heyr-
ist nú samkvæmt hæstaráðs-
fréttum frá “Whitehall”, að
Bretar hafi ákveðið að neita
því með öllu að bera nokkra á-
byrgð á því, er fram fer í Pal-
estínu-málunum, og sú segja síð-
ustu fréttir að fulltrúanefnd
Breta í Lake Success, hafi verið
íalið að láta Bandaríkin vita
eftirfarandi atriði: 1. Bretland
vill ekki eiga neinn þátt í því, að
neinu valdi, eða þröngvun sé
beitt við úrlausn Palestínu-mál-
anna. 2. Bretland vill vera laust
við þann vanda að leggja nokk-
uð verulegt til nokkurra þeirra
ályktana, er bæði Arabar og
Gyðingar ekki eru ánægðir
með, eða fallast ekki á. 3. Bret-
land vill ekki upp á eigin á-
byrgð, framfylgja þeim skift-
ingar-ákvæðum Rússneskra og
amerískra fulltrúa, að landið,
(Bretland) haldi áfram yfirráð-
um, (mandatory) yfir Pálestínu
þangað til næsta maímánuð, að|
völdin verða fengin í hendur
Elizabeth prinsessa
Lieut. Philip Mountbatten, R.N.
Giftast 20. nóvember
Gifting þeirra Elizaibeth
prinsessu og Lieut. Philip
Mountbatten, R.N., fer fram í
London á morgun.
Hefir múgur og margmenni
safnast til borgarinnar ekki ein-
ungis til og frá úr brezka ríkinu,
heldur einnig frá öðrum löndum j
til að vera við giftinguna.
Fjórir erlendir konungar og
sex drotningar ásamt 27 manns
alls af konungaættum í Evrópu,'
eru nú þegar gestir í Bucking-
ham höllinni.
Um 10,000 manns hafa greitt
$50 hver fyrir pláss við glugga
uppi á loftum í húsum, sem
nærri eru götum þéim, er skrúð-
för konungshjónanna fer um.
Það má segja að allar götur
liggi nú hvarvetna að úr heim-
inum til London.
Einn meðal gestanna er Mich-
ael konungur Rúmaníu, 26 ára
gamall. Eru Bretar að spyrja
sjálfa sig hvort hann sé kominn
til að biðja Margaret prinsessu,
systur Elizábeth.
Ein þrjú vöruhús eru full orð-
m af brúðargjöfum.
Frá Bandaríkjaforseta er
krystalsskál, frá foreldrum
prinsessunnar hálsfesti úr de-
möntum og rúbínum. Frá Can-
ada silfurbikar virtur á $8000,
með áletrauninni: Frá stjórn og
þjóð Canada. Fjöldi annara
brúðargjafa er frá einstakling-
um í Canada.
Brúðhjónin eru skyld, bæði
komin af Kristjáni IX Dana-
konungi, “hinum kynsæla”.
London er sagt að aldrei hafi
verið eins mörgum flöggum
skreytt og nú.
Erkibiskupinn af Canterbury
giftir.
ríkjum Araba og Gyðinga, sem
þá á að hafa verið lokið að
stofna.
Ráðstafanir Sovét-manna og
Bandaríkjanna viðvíkjandi —
skiftingunni, komust í fram-
gang á þinginu í Lake Success,
nýlega, og þóttu bæði fulltrúar
Rússa og Bandaríkjanna óvenju
lega ráðþægir og tilslökunar-
samir í þeim málum; tóku full-
trúar Canada mikinn og góðan
þátt í, að þessu nauðsynjamáli
yrði rutt úr vegi á sem farsæl-
legastan hátt. En hvað gerist
nú, er Bretland tekur svona í
strenginn?
Boðið til Canada
Þegar King forsætisraðherra
Canada afhenti brúðargjafimar
til Elizabeth prinsessu, bauð
hann konungshjónunum ungu
að heimsækja Canada við hent-
ugleika. Varð prinsessan mjög
hrifin af því, kvaðst lengi hafa
langað að sjá landið, en tímann
gæti hún ekki ákveðið. King
sagði henni, að canadiska þjóð-
in biði þess með tilhlökkun, að
bjóða þau velkomin.
Vistabirgða-samningar
Frá Ottawa heyrist það, að
sérstök nefnd frá Bretlandi
hafi komið þangað 15 nóv., til
skrafs og ráðagerða um vista-
kaup frá Canada.
Meðal annars þess, er nefnd-
in ræðir um við canadiska stjórn
arfulltrúa, verða samnings-skil-
málar um hversu mikið af nauta
kjöti, kindakjöti og svínafleski
verði flutt héðan til Bretlands;
en fyrri samningar um það eru
nú nýlega útrunnir. Eftir þeim
samningum hefir Canada skuld-
ibundið sig til þess að flytja í það
minsta 265,000,000 pund af
svínakjöti til Bretlands, á árinu,
eða til ársloka 1947. Og kinda-
kjöts-samningarnir hljóðuðu
upp á 98,000,000 pund.
Samningarnir um flutning
nautakjöts hafa ekki verið bind-
andi, (an open contract) en Can-
ada hefir flutt 120,000,000 af því
til Bretlands á þessu ári.
Ævintýralegt ferðalag
Eins og blaðið “Winnipeg Free
Press” hefir auglýst svo ræki-
lega undanfama daga, barst 16
ára gamall stúlku Betty White
(íslenzk í móðurætt) til heimilis
að 1288 Dominion St. hér í borg-
inni, og nemanda í 12 bekk
Daniel Mclntyre skólans, boðs-
bréf, að taka þátt í síðdegissam-
kvæmi, er konungshjónin
brezku héldu í gær, 18. nóv., að
St. James Palace. Er þetta virðu
lega samkvæmisboð fyrir Eliza-'
beth prinsessu og Lieut Philip
Mountbatten, <en brúðkaup
þeirra fer fram 20 nóv).
Tildrögin að því að þessi ungl- (
ingsstúlka fær þetta virðulega
boð eru þau, að í síðastliðnum
ágústmánuði, sendi hún Eliza-j
beth prinsessu eitt par af vönd- j
uðum “Nylon” sokkum.
Hafði hún heyrt að erfitt væri
að fá slíkt á Englandi, og lang-.
aði til, á sinn ófullkomna hátt,
að bæta úr sokkaþörf prinsess-
unar fyrir giftinguna. 1 fyrst-
unni leit svo út, sem unga stúlk-
an myndi aðeins njóta ánægj-
unnar af að sýna skólasystkin-'
um sínum og öðrum þetta kon-
unglega boðsbréf, því ekkert fé
eða möguleikar virtust vera fyr-.
ir hendi, að hún gæti notað sér
iboðið. En úr því rættist íþó bráð-
lega. Fyrir atbeina góðra manna
bauðst blaðið “Winnipeg Free
Press” til þess að kosta ferðalag
ungu stúlkunnar til Englands,
og til baka.
Var undinn hinn bráðasti
bugur að því að útbúa ferð
hennar, og henni fengið far,
flugleiðis — er sagt, að aðeins
Betty White
3 kl.stundir hafi tekið að koma
því í kring. Gjafir og fjárstyrk
nokkurn fékk hún frá kennur-
um og nemendum skólans, er
hún stundar nám við, og víðar
að, og borgarstjórinn, Garnet
Coulter, tók á móti Betty í ráð-
jhúsi borgarinnar og nældi á
barm hennar brjóstnál með
skjald'armarki Winnipegborgar.
Lagði hún svo af stað héðan
síðastliðinn laugardag, og verð-
ur komin til Englands lí meira
en tæka tíð fyrir samkvæmið
og giftinguna. Er svo ráð fyrir
gert, að hún dvelji víkutíma á
Englandi, og hefir Free Press fé-
lagið séð svo um, að ált mögu-
legt verði gert til þess að gera
hinni ungu stúlku ferðina sem
ánægjulegasta og eftirminnan-
legasta.
Er það vel farið, er félög og
einstaklingar bregðast svo vel
við, og sýna svo veglega hjálp,
undir slíkum kringumstæðum
sem þessum.
Móðir þessarar ungu stúlku
er íslenzk, eins og áður er að
vikið, og heitir Sigríður, dóttir
Sigurðar Jónssonar frá Mikla-
hóli í Eyjafirði, gift hérlendum
manni að nafni G. P. White.