Heimskringla - 04.02.1948, Blaðsíða 6

6. SIÐA
HEIHSERINGLA
WINNIPBG, 4. FEBRÚAR 1948
NÝJAR
LEIÐIR
---—--------—----------
Nú komu klúrar og sóðalegar athugasemd-
ir frá félögum hans, er ekki komu hinum ósið-
lega leiðtoga þeirra í nein vandræði.
“Fylgið mér, og þið skuluð sjá til,” sagði
hann. “Ennlþá hefi eg aldrei gefist upp. Það er
auðvelt að fara hér yfir fljótið, ef við þurfum
þess, og fara svo eftir Arbuckle slóðinni með-
fram Washíta ánni. Þeir fara tólf mílur á dag.
Við getum farið fimtíu. Við getum stöðvað iþá
hvenær, sem við viljum. Þessi hjörð skal aldrei
komast til Abilene. Nei, og enginn maður, sem
fylgir henni skal komast suður fyrir Rauðá
aftur!”
Eins og venjulega kom hin miskunarlausa
ránfýsn mannsins þeim til að þagna. Allir voru
þeir á einn eða annan hátt tengdir og bendlaðir
við risavaxið og samviskulaust samsæri í landi,
sem var sama sem lagalaust. Jafnvel hinir
heimskustu þeirra vissu, að velsælustundir
þeirra mimdu verða skammvinnar. Fljótasti
hestur, fimasta höndin, ósvífnasti og frekasti
leiðtoginn — í þessum atriðum fólust framtóð-
arvonir þeirra. Þessvegna fylgdu þeir Ruda-
boug, leiðtoga sínum og foringa á refilstigum
útilegumanna og ræningja, er skildi að á óald-
artímum stjórnmála öngþveitisins, er jþama
ríkti eftir styrjöldina, var skínandi gott tæki-
færi að auðgast, af sigruðu og uppgefnu landi,
er eigi hafði neina hugmynd um sinn eiginn auð.
Rudabough hafði nægilegt ímyndunarafl; hann
gat séð langt fram í tímann.
“Fjandinn hafi það!” grenjaði hann í einu
þessu æðisgengna kasti, sem oft kom yfir
hann, “eg sver við alt sem heilagt er, að einhver
skal fá að borga fyrir alt þetta! I nótt sem leið,
riðu fjórir Indíánar beint inn í tjaldstað okkar,
og stálu sex hestum frá okkur, og við þurfum
hvern einasta, sem við höfum. Hlustið nú á
mig! Eg vinn eið að því, að eg skal skjóta fyrsta
Indíánann, sem eg sé fyrir norðan Rauðá, það
gerir ekkert til hver hann er. Við ráfum okkur
en látum fáeina kúasmala skjóta okkur niður,
og nú fara þessir Chickasaws eins með okkur
og þeim sýnist.”
Enginn svaraði þessu, þótt þarna væri sam-
ankominn samvalinn sá versti þorpara lýður, er
nokkurt land gat sýnt eða alið.
“Er þér þetta alvara, Sim?” spurði loks
einn þeirra.
“Vel veist þú, að mér er þetta alvara,”
svaraði leiðtoginn. Ekkert heiti hæfði undir-
heimaforingjanum og glæpaleiðtoganum Ruda-
bough, betur en að kalla hann ófreskju. Hann
var ekkert sérstaklega eftirtektaverður álitum,
meðalmaður á hæð, en alt útlitið og líkaminn
bar vott um langvarandi ólifnað, þótt hann væri
ekki nema á fertugsaldri. Hann var hárprúður
mjög og sló á dökt hárið rauðleitum blæ, eins og
enduskini af hörundslit andlitsins, er var dökk-
rautt. Augun voru rauðbrún, með dílum á sjá-
aldrinu, og illúðleg mjög. Varirnar, sem voru
þykkar og einkennilega rauðar juku hinn and-
styggilega svip andlitsins. Hann var ruddaleg-
ur og luralegur, en þrátt fyrir það lýsti búning-
ur hans takmarkalausri hégómadýrð, sjálfs-
tausti og uppskafningshætti. Þarna úti í óbygð-
unum var hann búinn eins og leikari, er leikur
hlutverk bófans. Hann var í hástígvélum, flau-
elsfrakka og með marglitt silkihálsbindi — í
landi þar sem kragi og hálsbindi þektust tæp-
lega. Grimdarþróttur lýsti sér eigi eingöngu í
svip hans, heldur og svallara Hfemi, munaðar-
fýsn og ofstæki. Þótt kominn væri á þennan
aldur, hafði hann alls ekki tapað trúnni á mátt
sinn að laða að sér kvenfólkið, sem honum
fanst óviðjafnanlegur; og kvensemin hafði alls
ekki rénað neitt við aðrar athafnir hans. Munn-
söfnuðurinn, sem hann hafði tjöldunum, og verð
ur eigi með orðum lýst, bar vott um tilfinning-
ar hans á þessu sviði.
Auk frekjunnar, sem var augljós í skapi
hans og hinna djörfu draumóra um fjárgróða,
sýndi Rudabough algert hirðuleysi um réttindi
eða þjáningar annara manna, en það eru eigin-
leikar, er hefja þann, sem hefir þá, í æðsta sæt-
ið í bófaflokknum. Hin auðsæilega illmenska
Rudhboughs hóf hann til virðingar meðal félaga
sinna.
Lítið vissu menn um hina fyrri lífsleið
Rudaboughs en sennilega var það glæpaferill.
Mjög fáir í hinu nýja heimkyrmi hans, vissu, að
hann hafði verið ræningi á landamærum Mis-
souri og Arkansas í hinu ókannaða Indíánalandi,
sem jafnan var griðastaður allskonar þrælalýðs.
Hann stundaði þar forustu í þjófafélagi, er
raendi hjarðir er reknar voru norður til mark-
aðar áður en jámbrautin kom. Nú hafði hann
ennþá stærri ráð með höndum. Hann flutti
suður til þeirra staða, sem gripimir voru upp-
aldir Hann mátti eiga það, að hann hafði
gróðavit; hann skildi að griparækt gat verið
arðberandi. Úr smárri byrjun lagði hann fyrir-
ætlanir til hins stórfeldasta þjófnaðar, sem
þekst hefir. Hvorki betri né verri en margur
annar, sem hefir mikil ráð með höndum, en eng-
an drengskap, og verzlaði með stolið nautfé, sá
hann að stjórnmálin voru honum haganlegust
til að auka þjófnaðinn. Eftir að hann hafði náð
fótfestu í ríkinu, sem leynilegur foringi fjöl-
menns bófaflokks, skorti hann ekki fylgjendur.
Hann og fylgifiskar hans urðu þess valdandi, að
landamæralögreglan og ríkislögreglan var end-
urreist og aukin. Hann var nógu séður til að
skilja hvílíka þýðingu járnbrautin hafði fyrir
markaðinn, og hafði sú skoðun hans víðtæk á-
hrif.
Að flokkur Rudaboughs var svona norðar-
lega var án efa af því, að þeir voru gramir og
vonsviknir, og eins og vér höfum áður minst á,
var maðurinn allra manna þrályndastur. Eitt
sagði hann engum manni. Mynd Taisíu Lock-
hart hafði fest rætur í huga hans. Hvort hann
ætlaði sér að ræna hana og auðmýkja, eða að
ræna hana og látast svo sýna henni göfug-
mensku og reyna þannig að koma sér í mjúkinn
hjá henni, er eigi gott að segja, því að hugsana-
l'íf hans var svo truflað, að eigi varð skilið?
Hvað sem því leið, var hann fast ákveðinn í
því, að elta hjörðina og eiganda hennar alt að
ákvörðunarstaðnum, ef með þyrfti. Sýndi það,
að hann var stöðu sinni vaxinn og gat geymt
ráð sín svo aðrir komust ekki að þeim.
“Jæja,” sagði Rudabough er hann náði sér í
matinn við eldinn, “þeir hafa bara fengið sér
frest. Þeir hafa sent tvo af okkur til heljar, og
annar þeirra var Sam Bartley, bókhaldarinn
minn, og eins hæfur maður og nokkur annar í
minni þjónustu.”
“Hann var kanske góður bókhaldari,” vog-
aði einn sér að segja, “en aumari hjarðmaður
var ekki til. Mennirnir frá Sólbakka riðu með
hjörðinni og náðu hverri klauf nema hinum,
sem duttu yfir Sam. Og þeir fleygðu ekki svo
miklu sem moldarreku ofan á hann,” bætti
hann við. “Það er óhæfilegt að fara svo að við
nokkurn mann. Þetta eru sannarlegir glæpa-
menn. Og eg er viss um, að þeir hælast yfir
að hafa drepið Bentley.”
“Þeir eru góðir hjarðmenn,” svaraði Ruda-
bough eftir stundar þörn. “Við ættum ekki að
leggja okkur í neina hættu við þá, hvorki á nótt
né degi. En eg á fáeina rauða vini á svæðinu
héðan og til Kanada fljótsins, sem munu hjálpa
til að steikja þá gæs, býst eg við. Enginn hvítur
maður hefir nokkru sinni skotið Comanchunum
skelk í bringu, alla sízt Gulu hendi, og eg skal
ábyrgjast, að nú er hann norður í Indíána land-
inu. Getum vér fundið flokk hans og sýnt hon-
um fjögur þúsund nautgripi og tvö hundruð
ágætis hesta, hugsa eg varla að hjörðin fari
mikið lengra norður. Comancharnir hafa auga
á leið Texasbúa norður! Eg hugsa að eg geti sýnt
vinum okkar frá SóLbakka ýmislegt.”
“Þú,” sagði einn félaga 'hans hlægjandi, “eg
heyrði ekki betur, en þú segðist ætla að drepa
.fyrsta Indíánann, sem þú sæir fyrir norðan
Rauðána.”
“Og það skal eg efna. Eg geri ekki slík
heit til að gleyma þeim. En það er bara einka-
mál. Það er samvizkusök að drepa þennan Ind-
íána,” svaraði Rudabough og glotti.
“En áður en við höldum lengra, ættum við
að heyra frá MoMasters. Eg hefi ekki séð neitt
til hans síðan hann var rekinn úr félagskap við
þá á Sólbakka, og þeir höfðu næstum drepið
hann. Hann sagðist ætla að fara þangað aleinn
og taka kistuna úr tjaldi stúlkimnar. Hann gat
það nú ekki. Og nú er hann horfinn.”
“Honum lætur það vel að hverfa,” sagði
einn iþeirra. “Hann vill ekki vinna með okkur.
Eg treysti ekki þeim náunga.”
“Nú hann sagðist verða að láta eins og hann
væri með þeim,” urraði Rudabough. “En hann
ætti að koma og gera grein fyrir gerðum sínum.
Ekki hefi eg neitt á móti að menn séu leyndar-
dómsfullir, en eg vil ekki að þeir breyti óskilj-
anlega. Eg gat ekkert annað en samið við hann,
eftir að okkur lenti saman við þessa lögreglu-
þjóna hjá Sólbakka áður en hjörðin fór norður.”
★
Víðar en í herbúðum ræningjanna píndust
menn af ótta og óvissu. Sömu vikuna færði
Aníta gamla húsmóður sinni þar, sem hún sat í
tjaldi sínu í birtingunni, samanbrotinn bréf-
miða, og var engin utanáskrift á honum. Bréfið
var vel skrifað — en höndin á því var henni
óþekt.
“E1 Cabellero vien aqui, Senorita,” sagði
Aníta rólega, er hún rétti Taisíu samanbrotinn
bréfmiðann. “Esta nochi, heem vien aqpi. —
(“Riddari kom hingað, ungfrú. Hann kom hing-
að í nótt”).
“Kom hingað í nótt, Aníta? Hver kom —
hvaða maður? Og hvað er þetta?”
“Ya no sais” (það veit eg ekki), svaraði
Aníta. “Eg veit það ekki. Þetta var hár maður.
Hann kom að kerrunni minni, hristi mig.og
vakti. Sanchez var á verði. Hann sagði: “Fáðu
la Senorita þetta”. En ef eg æpti mundi hann
hengja mig í greip slnni. Eg veit ekkert meira.”
Aníta sagði ekkert um skildinginn, sem
maðurinn hafði gefið henni, og hún hafði falið í
fötum sínum, og það var líka alveg eins gott að
Sanchez fengi ekkert að vita um hann heldur.
Húsmóðir hennar mátti geta sér til það, sem
henni sýndist. Hún gat lesið Americano, en
það gat Aníta ekki.
Innhald bréfsins var stutt og ópersónulegt,
eða það fanst Taisíu. Hún hraðaði sér með það
til formannsins, og ef hún hafði nokkra hug-
mynd um hvaðan bréfið var, þagði hún um það.
“Farið beint norður til Bolivar frá Worth
víginu. Farið ekki til stöðvarinnar þaðan —
sveigið til norðvesturs meðfram Elmánni. Far-
ið yfir hina rauðu hjá spanska víginu. Síðan
skuluð þið halda í vestur til Bífur fljótsins. Síð-
an fylgið þið norðurstjörnunni, sex hundruð
mílur norður. Gott vatn og gras. Þið getið far-
ið tyfir allar ár. Þurfið í kring um tvo mánuði
til að komast þetta. Haldið ykkur vestur af
whisky slóðinni. Nautaþjófar. Verið ætíð á
verði gegn Indíánum.”
Þetta bréf hlaut að vera himin send gjöf
handa ferðamönnum, sem voru án landabréfs og
nokkurrar þekkingar á landinu, sem þeir voru
að ferðast um, þótt þeir vissu ekki hvaðan bréf-
ið var.
20. Kapítuli.
Jim Nabours hafði aldrei komið út fyrir
Texas nema þegar hann var i her Kirt>y Smitíhs,
hershöfðingja; og vegna þeirrar reynslu hafði
honum fundist hann vera all mjög forframaður.
En ennlþá þurfti hann margt að læra til að skilja,
hversu snögg umskiftin urðu í Texas. Hann
.. hafði reyndar heyrt talað um “umbætur við
fljótin”, sem voru goldin með sölu landseðl-
anna, en lítið vissi hann, og hirti ennþá minna
um, í hverju þær umbætur fólust, en þetta var
í rauninni ekkert nema ný aðferð til að svíkja
út fé úr almenningi.
Ekki hafði hann heldur heyrt neitt um
eftirlit með nautpeningi — sem l'íka var ný
blekking, fundin upp í Austen, þar sem menn
sáu öðrum betur framtíðar möguleika á naut-
gripaútflutningi frá Texas. Alls engan grun
hafði hann um, að prúðmenni eitt að nafni
Jameson, er var mjög inn undir hjá stjórninni,
hefði þá tvöföldu starfsemi, að vera í senn
nautaeftirlitsmaður og forseti í félagi, sem
nefndist “Land og umbóta félag”. Einnig var
honum ókunnugt um að Jameson þessi var nú í
leyndum erindagerðum með flokk manna þama
norður frá. Þóttist hann vera að líta eftir trjá-
stofnum sem draga þurfti upp úr fljótinu, og
einnig til að líta eftir nautpeningi, sem þurftu
yfirskoðunar við, “guði til dýrðar”, eins og
fyrirrennarar þeirra, spönsku eftirlitsmennirn-
ir, mundu hafa aðorði komist. Vezlun snýst
stundum í trúarbrögð, eins og trúarbrögðin
stundum snúast í styrjöld.
Frásagan um för Sólbakkahjarðarinnar
yfir Rauðá, var ætóð mjög óljós. Jameson, sem
hafði hálaunað starf fyrir “endurbætur á fljót-
unum”, og var líka nautaeftirlitsmaður af hálfu !
stjórnarinnar í Austen, gat ekki gefið neina
4 greinilega skýrslu um það atriði, né virðulega
greinargerð framkomu sinnar sem embættis-
manns við þetta tækifæri, er fjögur þúsund naut
gripir, reknir af hálfviltum hjarðmönnum,
braust út úr eikarkjarrinu nálægt verbúðum
hans. Það var reksturinn frá Sólbakka. En þar
sem Jameson var bara eftirlitsmaður, var tæp-
lega til þess ætlandi, að hann tæki eftir mark-
inu og önglinum, sem var leiðarmarkið.
Það var Nábours sjálfur, sem rakst á em-
bættismanninn og verbúðir hans, er hann reið á
undan til að yfirlíta vað yfir fljótið.
“Góðan daginn, vinur!” sagði formaðurinn
er Jameson kom á móti honum.
“Hvert eruð þið að fara?”
“Norður”, var hið stutta svar.
“Norður? Yfir fljótið! Það er Indíána-
landið.” _
Nabours hló. “Já, svo er það sennilega.”
“Norður? Við Hvað áttu með því?”
“Fyrst þú spyrð mig, vinur, þá er því að
svara, að eg er formaður, og markið mitt er
öngull og hjörðin mín er fjögur þúsund naut-
gripir, og er á leið til Abilene, hvar sem það nú
er. Hefir þú heyrt um hinn gamla Chisholm
veg?”
“Chisholm vegurinn? Ó, hann er langt í
austur héðan. Hann fór yfir annaðhvort við
Calberts eða við Rauðu stöðina. Stöðin var
venjulegi staðurinn. Þú ert fjörutííu eða fimtíu
mílur frá réttri leið.”
“Er það svo?” spurði Nabours sakleysis-
lega, “það er heldur en ekki slæmt. Jæja, við
getum kanske fundið aðra leið norður einhver-
staðar? Eg hefi vel uppalinn, gamlan uxa,
Alamo að nafni, Santa Ana hersihöfðingi ól hann
upp, og heldur uxinn, að við getum farið ein-
hverstaðar hérna yfir fljótið. Hann veit hvar
Abilene er. Veist þú það?”
Jameson var ekkert gefið um léttúð. Hann
blés sig upp. “Jæja, gott er að þú rakst á ver-
búðir mínar,’ ’sagði hann. “Þú fórst víst svona
vestíarlega til að forðast lögin.”
“Lögin? Hvaða lög?”
“Nú þú ert að reyna að flytja gripi norður
yfir fljótið og út úr ríkinu án þess að embættis-
maður ríkisins skoði þá.”
“Skoði hjörðina? Við höfum skoðað hana
mörgum sinnum, og fundið alt í röð og reglu.”
“Þú veist vel hvað eg á við. Lögin ákveða
endurgjald fyrir að yfirliíta hjörðina, sé hún
flutt út úr ríkinu, og á öllum nautum, sem
þannig eru flutt — við verðum að yfirMta mörk-
in, sjá hvort allir gripimi hafa sama mark, gera
reikningskap þeim, sem eiga þar í skepnur o. s.
frv. Mér virðist nú sem þú hafir ætlað þér að
komast hjá þessu gjaldi. Jæja, eg er embættis-
maður ríkisins á þessum slóðum.”
“Svo er það. Og þú býst við að innheimta
peninga frá okkur?”
“Já, auðvitað. Eg verð að sjá hjörðina þína,
áður en hún fer yfir fljótið; það er skylda mín.
Eg verð kanske að senda ykkur niður til hins
venjulega vaðs á fljótinu. Þið eigið ekki að vera
hér og þú veist það. Hvar er hjörðin þín?”
“Þarna yfir hjá eikarkjarrinu við fljótið”,
svaraði Nabours strax, en augu hans skutu eld-
ingum, sem hinn maðurinn sá ekki. “Getur þú
riðið með mér þangað og litið yfir hjörðina?”
Jameson gekk til manna sinna. Þar voru
einir tólf hvítir menn, sem voru sjúkir af köldu-
sótt. Hann bauð þeim að leggja á hest handa
sér. Hann steig svo á bak til að fylgjast suður
eftir með þessum sakleysingja, og það var mik-
ill misskilningur og sá stærsti er hann lenti í í
embættisfærslu sinni í þessu nýja landi, er
hann var seztur að í, enda vildi hann aldrei
gefa miklar skýringar á þessu síðar meir er
hann fann hÚ9bónda sinn, Rudabough, er þar
kom síðar.
1 dalverpi einu fengu þeir að líta hina miklu
Sólbakkahjörð, er var deifð yfir tveggja mílna
svæði þar, sem skepnurnar annað hvort voru á
beit eða lágu. Tylft reiðmanna sat þar sofandi
á hestunum meðan þeir biðu húsbónda síns.
“Er þetta ekki falleg sjón?” spurði Na-
bours, sem elskaði nautgripi eins og allir sannir
nautabændur gera. Og þetta var sannarlega
mikilfengleg sýn í þessu ótamda landi.
En Jameson var miklu fremur að hugsa um
auraná. “Nú, já”, svaraði hann. “Þetta er
fallegur hópur. Satt er það, að þú hefir horfið
af réttri leið, en það er ekkert undarlegt. Eg
skal trúa því, sem þú segir mér um tölu hjarð-
arinnar. Hvað mörg sagðir þú að nautin væru? ’
'“Þrjátíu og átta hundruð sextííu og fimm,
er við töldum þau síðast”, svaraði Nabours og
augu hans glömpuðu. “En því spyrð þú að því?”
“Jæja, mér fellur aldrei að gera gripasmöl-
um nein óþægindi. Þú ert á rangri leið, en það
er eðlilegt. Eg skal trúa því, sem þú segir um
fjöldann, og svo getur þú borgað mér tollinn, og
eg ónáða þig svo ekki framar.”
“Ætlarðu ekki að ríða í gegnum hjörðina
og líta á mörkin?”
“Nei, til hvers væri það. Eg get treyst öðr-
um eins manni og þú ert. Borgaðu mér tollinn
og þá er öllu lokið okkar á milli.”
“Hvað mikið á eg að borga, herra eftirlits-
maður?”
“Næstum ekkert svo að segja. Tuttugu og
fimm sent fyrir hvert naut samkvæmt þinni
tölu. Látum okkur nú sjá. Segjum að hjörðin
sé þrjátíu og sex hundruð, svo að auðvelt sé að
margfalda þetta. Það verða níu hundruð dalir.
Það ætti að vera þúsund, en eins og eg sagði,
fellur mér aldrei að gera öðrum óþægindi. —
Borgaðu mér þetta, og eg skal fara án þess að
líta á hjörðina. Eg treysti öðrum eins manni og
þú ert.”
Jim Nabours hafði oft setið við spil þar,
sem menn sýndu ekki hvað í skapinu bjó. And-
lit hans var nú rólegt og augun höfðu engan
glampa, þótt hann reiður væri. Níu hundruð
dalir voru sama og níu miljónir fyrir hann.
Hann vissi að allir mennimi áttu ekki í eigu
sinni hundrað dali, ekki einu sinni í mexikönsk-
um peningum.
“Eins og þú segir, þá er þetta smáræði.
Tuttugu og fimm sent er ekki neitt fyrir menn
eins og okkur. En bara til að styrkja vináttuna, N
skulum við ríða yfir að vagninum og fá okkur
kaffisopa, — þú ættir að sjá hvað það er þunt.”
Hann var svo ákveðinn að hinn maðurinn
gat ekki neitað þessu. Þeir riðu mílufjórðung.
Nabours rétti upp hendina. Del Williams reið
frá stað sínum við hjörðina og kom til þeirra á
harða stökki. Nabours losaði snöruna sína.
“Del,” sagði hann. “Þetta er — eg veit
ekki hvað þú heitir.”
“Jameson, Henry D. Jameson frá Austen.”
“Og hann segist vera yfirlitsmaður naut-
gripa hér við Rauðána. Það kostar okkur tutt-
ugu og fimm sent að fara með hvert naut yfir
ána. Del, það er ekki mikið. Bara níu hundruð
dalir! Og svo------” '
“Níu hun------” En Del Williams komst
ekki lengra.