Heimskringla - 11.02.1948, Blaðsíða 6

6. SlÐA
HEIMSKRINGLA
WINNIPEG, 11. FEBRÚAR 1948
NÝJAR
LEIÐIR
Snaran, sem Nabours hafði verið að leysa
svona hirðuleysislega flaug skyndilega af stað á
bak við hann, og lenti um hálsinn á Henry D.
Jameson, fyrsta embættismanninum af því tagi,
sem Texas hafði heyrt um. Á sama augnabliki
var sá tigni stjórnarþjónn oltinn úr söðlinum
og reif með höndunum í grasið, er hann drógst
eftir jörðinni, og lá við að hengjast. Del Wil-
liams fór eins að með hestinn. Hann snaraði
hann á svipstundu. Það var sýnilega góður
hestur.
“Þú, þinn argvítugi þjófur! Afhrak og
lygatól frá Suðurríkjunum!’’ Jim Nabours,
sem hafði ibælt niður reiði sína í hálfan tíma
slepti henni nú lausri, og helti skömmum yfir
Jameson á tveimur tpngumálum, og var orð-
bragðið þannig lagað, að það var ekki í letur
færandi. Hann jós yfir eftirlitsmanninn böl-
bænum og formælingum þangað til andlit hans
var orðið eins rautt og á hinum hálfhengda
þorpara. Del Williams vissi skyldu sína og hélt
sig þama nálægt með skammbyssu í hendinni.
“Skreiðstu á lappir, hundurinn þinn!” öskr-
aði formaðurinn loksins. “Stattu upp. Heldur
iþú að þú getir neytt menn frá Texas að borga
fyrir að væta sig í einu fljótinu í Texas? Við
munum sjá þig og alla í Austen í Hades áður en
við greiðum ykkur grænan eyri. Komdu nú
með okkur friðsamlega, annars liggur þú hér
eftir grafkyr. Komdu nú! Það eru höpp fyrir
þig að eldurinn er ekki lifandi, annars mundi eg
brennimerkja þig með öngulmerkinu. Skjóttu
ekki, Del. En hvað getum við gert við þetta af-
hrak, sem við höfum handsamað?”
Mennirnir á verðinum sáu einhverja hreyf-
ingu. Þeir komu á fleygiferð með snörurnar á
lofti, og þegar Nabours hafði útskýrt fyrir þeim
málið, ætluðu þeir að springa af hlátri.
“Reistu upp vagnstöngina!” hrópaði Len
Hersey.
En á þessu augnabliki kom stúlka ríðandi
á einkennilega litum hesti.
“Hvað er þetta piltar? Hvað eruð þið að
gera?” spurði Taisía.
“Miss Taisía”, svaraði Nabours, sem nú
var orðinn rólegri, “við erum svo sem ekkert að
gera. Við erum bara að undirbúa okkur að
hengja þjófs fjanda, sem krefst tuttugu og fimm
centa fyrir hvern grip, sem syndir yfir Rauð-
ána.”
“En hvað? Hvers vegna?” spurði stúlkan
og hnyklaði brýmar.
Jameson fékk nú málið á ný, þótt undrandi
væri, því að nú sá hann að þetta var stúlka, en
ekki drengur, eins og hann,hafði fyrst haldið.
“Frú,” sagði hann og tók hendinni um
kappmelluna á hálsi sér. “Menn þessir rísa gegn
lögunum. Eg er löglegur embættismaður á
þessu svæði. Eg er bara að gera skyldu mína.”
“Það er hættuleg skylda,” svaraði Taisía
Lockhart kuldalega. Hún var sjálf frá Texas.
“Hversvegna krefst þú fjárs af okkur?”
Jameson reyndi að útskýra það fyrir henni.
“Æ, haltu þér saman. Þú ert bara að eyða
tímanum!” sagði Nabours og rykti í snöruna.
“Við höfum enga níu hundruð dali, og jafnvel
þótt við hefðum þá, gefum við hvorki þér né
öðrum grænan eyri fyrir að fá að ríða hvert sem
okkur þóknast.”
“Hvað eigum við að gera við hann dreng-
ir?” spurði Nabours og sneri sér til manna
sinna.. “Sleppum við honum lausum, getur
hann fundið upp á einhverju. Svona rándýr
renna oftast í hópum. Hvað eigum við að gera
við hann?”
“Það er spumingin”, svaraði Dalhart. Len
Hersey nefndi aftur vagnstöngina; en Taisía
Lockhart lyfti upp hendinni.
“Nei!” hrópaði hún. “Nei, nei! Bíðið!”
“Við getum ekki beðið, Miss Taisía,” svar-
aði Nabours. “Sú rauða er bakkafull og vex
kanske með hverri stund, sem líður. Við getum
ekki beðið hér.”
“Jæja, bindið hann þ>á og látið hann bíða,”
svaraði þessi Portía af hestbakinu. “Látið hann
liggja hérna eftir. Vinir hans finna hann
kanske.”
“Ó, hver fjandinn!” sagði alt í einu rödd
að baki þeim. Það var Cniquo Centavo, hesta-
gæslumaðurinn. Nabours sneri sér til hans.
“Sinker, sæktu tvö höft.” Drengurinn reið
burtu.
“Hvað ætlið þið að gera við mig?” spurði
Jameson. “Eg aðvara ykkur------”
“Vertu ekkert að aðvara okkur!” svaraði
Nabours. “Ef þú gerir það, drep eg þig. Haltu
kjafti. Stúlkan bjargaði þér. Þama yfirfrá er
ágætis þymikjarr,” bætti hann við. “Bindið
hann nú traustlega og fleygið honum svo inn í
þyrnikjarrið eins langt og ykkur er mögulegt.
Reyni hann að komast í burtu skulið þið skjóta
hann. Þetta er nú þín refsing, herra eftirlits-
maður. Það virðist sem guð hafi verið sál þinni
náðugur. Ef þú losnar, þá reyndu aldrei oftar
að krefja neinn frá Texaas fjárs fyrir að ríða
um frjálst land. Þeir láta ekki slíkt viðgangast
Flýtið ykkur, drengir! Eyðið ekki meiri tíma!”
Portía reið burtu, fremur óviss um vald
sitt yfir sveinum sínum. Er hún reið framhjá
þyrnimnnanum, heyrði hún Jameson barma sér
sáran, er var þar bundinn á höndum og fótum
og aliþakinn kaktusnálum. Er því vel skilanlegt
hatur hans og hefnigimd, er menn hans sjálfs
fundu hann næsta dag. Hann lét í ljósi þær til-
finningar, þótt hann segði lítið frá atriðunum, er
hann sameinaðist Rudabough flokknum, sem
var miklu austar.
.21. Kapítuli.
Það var miðdegis næsta dag. Gripirnir
vom reknir niður að ánni fast að hinu mikla,
leyndardómsfulla fljóti. Formaðurinn stóð hjá
húsmóður sinni á gjáarbrún einni, en þar hafði
hann valið staðinn til að leggja út í ána. Þarna
hafði aldrei verið brú og ferju hafði engan
dreymt um . Framhjá þeim streymdi hið stríða,
gulbrúna fljót er sauð og vall og flutti með sér
veltandi trjástofna, er það hafði rænt einhver-
staðar langt í burtu.
Er Anastasía Lockharf leit á fljótið fanst
henni sem í flest skjól væri fokið og öllu væri
nú lokið. Það virtist með öllu ófært yfirferðar.
Nalbours mundi aldrei hafa fundilst hægt að
fara þama yfir, hefði hann haft meiri þekkingu
í þessum efnum. Minna vatnsfall, síðar um vor-
ið, gat taíið hundrað þúsund nautgripi, og var
hann því sannfærður um, að hætta væri í bið-
inni. Hann ákvað því að freista hamingjunnar
og leggja út í ána.
“Við sendum kermrnar yfir fyrst, Miss
Taisía,” sagði hann. “Hestana látum við bíða
þangað til síðast í þetta skiftið. Og svo þegar
alt er komið yfir, komum við eftir þér. Þegar
svo er komið vitum við hvernig fljótið er. Vertu
óhrædd, við komum þér áreiðanlega yfir. Svona
finst mér að við verðum að hafa það, Miss
Taisía.”
“Áin er vatnsmikil, Jim,” svaraði hún
hægt. Þótt hún hrædd væri, reyndi hún samt
að sýnast hugrökk.
“Já, en hún er feti lægri nú en hún var í
gærkveldi. Eg sé sandrif þama yfir frá og flöt,
þar sem vatnið virðist grynna. Eg hugsa að það
sé raunvemlegi bakkinn að ánni, og er kanske
örðugt uppgöngu þar. Við gætum kanske beðið
hér í viku, en áin getur vaxið og minkað, um
það get eg ekkert vitað. Við þurfum að synda
kanske tvö til þrjú hundruð álnir. En hér vil
eg ekki bíða. Þú veist hversvegna.”
“Heldur þú að við getum þetta, Jim?”
spurði hún alvarleg.
“Já, eg hugsa það,” svaraði gamli formað-
urinn hæglátlega. “Heldur þú að eg mundi
leggja út í þetta væri það ekki hægt? Það hefir
verið farið áður yfir þetta fljót lengra niður
frá, með hjarðir, sem fóm til Akansas. Hann
faðir þinn fór yfir það. Því getum við það þá
ekki? Fyrst Chisholm og brennivínssalamir
fóm yfir það, því getum við það þá ekki? Eg er
góður nautahirðir og hefi þá bestu menn sem
til eru og á hestum sitja.”
Taisía Lockhart horfði á hann alvarlega,
en svaraði ekki strax.
“Jim,” sagði hún loks og sneri sér að hon-
um.
“Já, Miss Taisía.’ ’
“Jim, eg á engan annan að en þig, svo að
eg verð að tala við þig. Cal Dalhart hefir beðið
mig á ný í dag að giftast sér.”
“Nú, en Iþú gerðir það ekki, og getur það
ekki. Síðasti presturinn var í Worth víginu.
Aðrir bera sama áhuga í huga. Hefir Del Wil-
liams sagt nokkuð. Dalhart hefir logið.”
Hún hristi höfuðið.
“Vesalings Del,” sagði hún. “Hann er svo
hæglátur.”
“Jæja hann hefir oftar en einu sinni talað
við mig um þetta. Honum finst eins og mér, að
enginn ætti að ræða þessar sakir við þig á með-
an hann er að vinna fyrir þig, og það verður
þangað til við komum til Abilene. Þannig lítur
Del á þetta. Eg mat það við hann. Cal Dalhart
finst mér, að sé í of miklum flýti.”
“Því em stúlkumar ætíð til svona mikilla
óþæginda, Jim? Eg hefi verið til mikillar ar-
mæðu fyrir ykkur. Eg hefi verið stúlka alt af
síðan við lögðum af stað.”
“Nú, Miss Taisía. Eva var sú fyrsta, sem
byrjaði þetta, og allar hafið þið fetað í fótspor
hennar. Eg verð líklega að gefa út nýjar fyrir-
skipanir um, að engar biðilsfarir séu famar
framar á þessari ferð, ekki fyr en við komum
til Abilene. Eg bað þig að gifta þig og fara svo
heim, en þú vildir það ekki. Nú sérð þú hvar þú
ert stödd! Það er nógu snemt að giftast og
ganga í heilagt hjónaband, þegar við komum
til Abilene, ef við komustum þangað nokkum
tíma. Ef ekki, losnum við við að hugsa um
það. Eða hvað?”
“Eg lofast til að vera góð,” svaraði Taisía
ibrosandi.
En er hún leit á hið mikla fljót var hún
vonlaus um að komast til Abilene. Hún áleit,
að hún væri hin síðasta af Lockhartunum í
Texas. Hún ætlaði sér ekki að verða nafninu
til skammar.
★
Þetta var örðugt fyrirtæki, sem krafðist
bæði dugnaðar og hugrekkis; en Sólbakka pilt-
arnir gengu að starfinu eins og þeir hefðu aldrei
annað gert alla sína æfi.
Samkvæmt boði og leiðsögn Nabours snör-
úðu þeir með ólarreipum sínum stofnana, sem
flutu í ánni og drógu þá upp í fjöruna. Þeir
ákváðu að koma fyrst yfir ána vagni mat-
reiðslumannsnis. Þeir bundu saman fleka og
notuðu vagnstöngina sem oka. Vagninn var
klunnalegur mjög og hlaðinn þungavöru. Na-
bours sneri sér við hjá ánni og sagði:
“Haldið ykkur á bak við mig og haldið
honum á hreyfingu! Reynið ekki að draga
hann móti straumnum. Látið hann fljóta ofan
eftir, og látið hestana synda jafnt. Náurn við
sandrifinu, klárum við þetta. Del, þú getur rið-
ið á undan austur yfir. Cal, þú ferð á undan
neðra megin. Þú tekur töngina á vagninum að
neðan. Þið Sanchez og Len takið hina töngina
að ofan. Haldið flekanum í hreyfingu alveg eins
og þetta væri á landi. Hann ætti að fljóta eitt-
hvað.” Hann keyrði hest sinn sporum. Hest-
urinn fnæsti og titraði á brúninni, en greip brátt
til sunds í hinu djúpa vatni. Þeir stefndu beint
yfir fljótið, þótt straumurinn bæri þá niður
eftir þvá. Mennrnir voru í nærfötunum einum
og höfðu ekki skambyssu beltin er þeir riðu út í
ána. Flekinn steyptist fram af bakkanum og
flaut á eftir þeim.
“Húrra, hann flýtur!” hrópaði einhver frá
bakkanum.
Cal Dalhart hrópaði og veifaði hendinni,
Sanchez gamli krossaði sig og signdi í sífellu.
Allir fjórir hestamir syntu eins vel og þeir gátu
á eftir leðtoganum, sem synti á undan þeim,
svo hátt að söðulhornið var upp úr. Enginn
skynsamur maður hefði getað neitað því, að
þetta var óðra manna æði að reyna þetta. En
forsjónin er góð þeim mönnum, sem reyna og
voga.
Þeir sem eftir stóðu á fljótsbakkanum
horfðu á þessa einkennilegu ferju og sögðu ekki
°rð. Taisía hélt höndunum fyrir augun. Ráðið
að komast þannig yfir var gott, en gat eigi orðið
framgengt nema með sérstakri hamingju. Til
allrar hamingju tók straumurinn nú að bera
flekann að sandrifinu er var í miðju fljótinu;
bakkinn morraði í vatninu og var varla sýnileg-
ur, en hann gat orðið mikil björg hestunum, sem
syntu. Loksins sáu áhorfendurnir hest leiðtog-
ans taka niðri og ná fótfestu og brátt náðu allir
hestamir niðri, þótt þeir væru allir í kvið í
vatni. Hinir fimm hestar drógu nú flekann upp
á rifið, þar sem hjólin náðu niðri. Er þeir hvíldu
sig um stund horfði Nabours gaumgæfilega á
þann hluta fljótsins, sem þeir áttu eftir.
“Bíðið þið hérna, drengir, meðan eg reyni
fyrir okkur, eg held að hérna sé flatara en hinu
megin,” sagði hann. Ef vagninn flýtur ekki
'hérna verðið þið að skera úr stofnana, hnýta
saman kaðlana og láta mig fá einn þeirra, svo
að við getum dregið hann.”
Vagninn flaut stuttan spöl frá rifinu, en
brátt varð svo grunt að flekinn var fremur til
hindrunar en hjálpar. Þeir skám þá böndin og
létu hvem staurinn af öðrum fljóta niður ána.
Vatnið var nú bara í kvið og fjórar taugarnar,
hver fjörutíu feta löng, drógu vagninn á þurt
land.
Nabours reið að dymm þessarar ferju og
sá þar matreiðslumanninn Buck, sem hafði
staðið í hné í vatni á meðan dýpst var, og lesið
allar sínar bænir. Hann var ennþá grár í fram-
an af skelfingu.
Mennimir fimm urðu að fara aftur yfir
fljótið. Er þeir höfðu athugað ráð sitt, ákváðu
þeir að ríða út á rifið eins pfarlega og unt var og
láta sig svo berast með straumnum að landinu
hinu megin. Tveir af mönnunum gátu tæplega
synt. Allir urðu þeir að treysta hestunum fyrir
lífi sínu. hugrekki þeirra og þreki. Skyldan
kallaði á þá og henni urðu þeir að hlýða. Þeir
léttu byrði hestanna með því að fara af baki,
halda í ístaðsólina og synda við hlið hestanna
undan straumnum á ská yfir ána.
Það dugar að geta þess, að þeir komust
heilu og höldnu yfir en langt fyrir neðan, þar
sem fólkið beið. Votir og hálfnaktir riðu þeir
hrópandi til félaga sinna.
“Við getum þetta, Miss Taisía,” sagði Na-
bours. “Þetta er hægðarleikur. Vertu þar sem
þú ert, eg sendi Molly og Anítu í næstu kerru.
Við fylgjum þér á hestbaki. Það er miklu ör-
uggara en í bát. Alt sem þú þarft að gera er að
sitja kyr og láta hestana vera í friði.”
Ekki leið á löngu þangað til hinn vagninn
var kominn af stað. Milly og Aníta, sem lá á
hnjánum í sandinum og baðst fyrir, hálf ærð af
ótta, var nú lyft með valdi upp í kerruna, þar
sem Aníta sat og beið þess, sem að höndum
bæri, og taldi þolinmóð perlurnar á talnaband-
inu sínu.
Aftur lögðu þeir frá landi og náðu rifinu.
Aftur héldu mennirnir yfir, rennvotir og nöldr-
andi yfir þeim forlögum, er hefðu leitt þá að
ánni þegar hún var í vexti. Ennþá hafði alt
gengið vel, en Nabours horfði efablandinn á
hestana, er höfðu farið yfir ána tvisvar. Menn-
imir hrestu sig á kaffi og matarbita og voru
fljótir. Alt var nú svo komið, að þeir gátu feng-
ið kaffi hvoru megin árinnar sem var. Nú urðu
þeir að hefja harðasta þátt verksins, að koma
gripunum yfir. Reyndar hafði hjörðin synt
þrjú stór fljót. En þar hafði ströndin andspænis
ætíð verið sýnileg og árnar mjórri. Hvað mundu
skepnurnar gera í þessu hafi, ólgandi straum-
iðu?
“Hafið ólúna hesta tilbúna, drengir!” hróp-
aði Nabours. “Rekið hjörðina út í héma. Rekið
hana beint á eftir mér, og dreifið henni. Látið
eins og þið séuð á landi. Del og Cal verið þið
fremstir. Þið getið riðið beggja megin alveg
eins og þið eruð vanir að gera. Þau munu
hrekja langt niður ána. Ef þið verðið hræddir
verða gripirnir það líka, og komi það fyrir mun
illa fara þetta ferðalag. Látið þá vera dreifða
og halda áfram.”
Hnarrreistir með miklu glamri, er hornin
núðust saman, gengu fremstu uxamir út að
fljótinu. Alamo var fremstur að vanda. Þetta
vom árvökul og skynsöm fomstunaut, langhyrn
ingar af öræfunum, og höfðu í sér eðlisávísun
viltra dýra og þar að auki reynsluna, sem þau
höfðu öðlast á ferðalaginu. Knúður áfram af
þeim, sem á eftir fóru, skók Alamo hausinn,
beygði sig í hnjánum og mddist svo út í fljótið
á eftir hestinum, sem synti á undan honum.
Nokkur hluti mannanna riðu ennþá á sömu hest
unum og áður. Við og við léttu þeir þeim byrð-
ina með því að renna sér ofan í fljótið og synda
við hlið þeirra.
Eitt af öðru ag stundum tugum saman,
lögðu nautin út í fljótið. Straumurinn bar þau
niður eftir því svo að keðjan myndaði lykkju, en
þau syntu áfram og sáu vel hvar þau áttu að
lenda.
Þau fengu brátt fótfestu á sandrifinu og
óðu svo grynninguna í land. Nautalestin virtist
alveg endalaus, en þegar hún var komin af
stað, gengu hin, sem á eftir voru, viljug í fljótið
og mynduðu nú samanhangandi, lifandi brú
yfir hið mikla fljót. Það var mikilfengleg sýn.
Karlmenska og hugrekki sameinað þekking-
unni á réttri meðferð á nautgripum, gerði þeim
auðið að fara yfir rauða fljótið. En forsjónin
hlaut sannarlega að hafa verið að verki með
þeim, við þessa fyrstu og hættulegustu ferð yfir
fljótið. Fyrstu ferðina, sem farin var með gripi
norður að jámbrautinni.
Er fyrstu nautin komust á rifið í fljótinu,
þörfnuðust þau engrar leiðsagnar, mennirnir
sneru því við yfir um. Fleiri og íleiri naut lögðu
út í ána. Þetta áhættuspil virtist ætla að hepn-
ast. Gamli formaðurinn á Sólbakka var góður
nautahirðir, einn hinna beztu, sem til voru, og
fá voru þau fyrirbrigði í verkahring hans, sem
hann skildi ekki eitthvað í. Mennirnir tóku
eftir því, að hann horfði oft þennan dag upp í
loftið með miklum áhyggjusvip. Það var þykk-
mikið og þungbúið. Þetta var óheppilegur dag-
ur til að reka rekstur yfir fljót. Útlitið var rign-
ingarlegt; lengi sást ekkert til sólar. Hefði verið
nokkrar líkur til að sólin sæist mundi hinn
reyndi nautahirðir ekki hafa rekið hjörðina út
í fljótið svona seint á degi, og allir reyndir menn
á þessum sviðum vissu hversvegna.
Fljótið rann þarna frá norðri til suðurs,
svo að nautin urðu að synda yfir það beint í
vestur. Um kvöldið mundu sólgeislamir stafa
beint austur yfir fljótið.
En naut vilja ekki synda beint á móti sól-
inni. Enginn reyndur hjarðmaður reynir að
reka þau á móti skáhöllum geislum kveldsólar-
innar. En von Nabours fólst í því, að sólin kæmi
ekki út.
En er hann leit nú í vestur skildi hann bet-
ur hvað hinir svörtu skýbólstrar boðuðu. Neðri
brún þeirra var jöðruð silfurgliti. Eftir stutta
stund mundi sólin skína. — Og þá mundu
geislar hennar stafa beint í augu nautgripanna
er syntu yfir fljótið.
Blótsyrðið sem braust af vörum Jims gamla
fól ií sér margskonar tilfinningar — sorg yfir
því, sem hann vissi að hlaut að koma fyrir;
reiði yfir fljótfæmi sinni; átti við þann skaða
er hann bakaði húsmóður sinni, gremja yfir því,
sem honum fanst ranglát tilhögun og óréttlátt
endurgjald á hugrekki hinna hraustu manna.
Náttúran sem ætíð virtist tilfinningalaus virt-
ist háðslega hefnigjörn. Enginn mannlegur
máttur gat afstýrt því, sem nú kom fyrir. Sólin,
sem var að ganga til viðar, sendi geisla sína
eins og gullna brú yfir hið gula vatn. Geislarnir
skinu bent í augu nautanna, eitthvað þrjú fjög-
ur hundmð þeirra vom enn á sundi. Mennimir,
sem fylgdu þeim, blinduðust sem snöggvast.
Fljótandi trjábolur hitti fremsta nautið og sneri
þVí undan straumnum. Keðjan var slitin.