Heimskringla - 10.03.1948, Blaðsíða 1
We recommend íor
your crpproval our
BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Wiunipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr
We recommend for
your approral our
//
BUTTER-NUT
LOAF"
CANADA BREAD CO. LTD.
Wlnnipeq Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
LXII. ÁRiGANGUR
10. MARZ 1948
NÚMER 24.
FRETTAYFIRLIT 0G UMSAGNIR
Búist við að hermála-
samningar takist
Forseti Finnlands, Juho K
Paasikivi, lýsti því yfir síðastlið-
inn xnánudag, að stjórnin hefði
að síðustu komið sér saman um
að taka tilboði Jósef Stalins
Rússa-marskálks, að mynda vin-
áttu og hernaðar-samninga milli
landanna. Forsetinn kvaðst hafa
mælt með því, að samningstil
raunirnar byrjuðu í Moskva.
CÞað er vitað, að mestur hluti
stjórnarflökkanna, sem var
móti því að nokkrir samningar
um hernaðarsamband færu fram
stungu upp á Moskva, þar sem
þeir óttuðust tiltektir kommún-
ista, og æsingatilraunir til enn
'þá meiri vandræða, ef ráðstefn-
an yrði haldin heima fyrir.
Forseti þingsins lýsti því yfir
að Finnland myndi útnefna full
trúanefnd af öllum þingflokk-
um til þess að vinna að isamning
unum. Alkunnugt er, að hinn
megnasti flokkaágreiningur átti
sér stað í Finnska þinginu um
tilboð Sovét-iSambandsins.
Með því voru frá byrjun
kommúnistar og Radical Social-
ists. Hafa þeir yfir 51 sætum að
ráða af 200 þingsætum. Á móti
öllum hernaðarsamböndum, —
voru “Social Democrats”, (48
sæti) Agrarians, (48 sæti) Con-
servatives (29 sæti) Alþýðu-
flokkurinn, (15 sæti) Alla þá
samninga, sem komist verður að
má þingið til að samiþykkja.
Fjöldi “Karelians” er finsku
tala, er sagt að séu að reyna að
flýja til Svíþjóðar. Voru þeir
áður rússneskir borgarar, en
fluttu til Finnlands um 1920.
En sökum þess að fólk þetta hef-
ir ekki fengið finnskan þegnrétt
er það hrætt um að Finnland
verði neytt til að láta það af
hendi við Rússa, ef þessir svo-
kölluðu friðarsamningar takast.
Afnám húsaleigu-
eftirlits rætt
Stjórnin í Ottawa er sagt að
byggi í bráðina alt sitt traust á
þeim réttláta og sanngjarna
lagastaf (clause) verðlagsnefnd-
arinnar', eða fyrirskipunum
hennar að halda sanngjarnri
húsaleigu í horfinu, þótt afnám,
(decontrol) fari fram.
R. W. Mayhew, stjórnar-að-
stoðarmaður Hon. D. C. Abbott,
fjármálaráðherra gaf verðlags-
nefnd neðrideildar þingsins þess-
ar upplýsingar, er C.C.F.-full-
trúar kröfðust þess að nefndin
rannsaki samstundis, hver þau
áhrif yrðu, sem-afnám húsaleigu
eftirlits hefði að sjálfsögðu á
hina almennu dýrtíð. Mr. May-
hew sagði, að hinar sanngjörnu
og réttlátu fyrirskipanir ættu að
haldast í gildi eftir afnámið, eins
og þær hefðu haldist í sam'bandi
við margskonar og mismunandi
varning, sem verðlagseftirlitinu
hefði verið létt af. Donald Flem-
ing, (P.C.-Toronto Eglington)
sem ásamt Mr. Mayhew er fram-
kvæmdafulltrúi verðlagsnefnd-
arinnar, sagði að fyrirskipanirn-
ar myndu mæla :svo fyrir, að
$5,000 sekt yrði lögð við að
krefjast ósanngjarnrar húsa-
leigu.
'Sagði hann að leiguliðar gætu
farið til vegs, ef slíkt kæmi fyr-
ir, og hafið málssókn á hendur
húseigendum.
Aðl þessum upplýsingum
fengnum, ákvað nefndin að
fresta “í bráðina”, rannsóknum
og Ameríku, að andlegur styrk-
ur og viljaþrek Breta væri enn
I eigi útdautt. >
á verzlanabygginga-leigu — Sagði hann að öllu hugsandi
(commercial rentals), en við þá fólþi hlyti að vera það ljóst, að
tegund húsaleigu fjallaði nefnd- landið væri að komast í eina
in aðallega að þessu sinni. hina ægilegustu afstöðu, bæði
William Irving, (CC.F.-Cari- heirna fyrir og erlendis.
boo) lýsti vanþóknun sinni á Rás viðburðanna í náinni
á gerðum þessum. Fannst honum framtíðí myndi að öllum líkind-
þessar réttlátu og sanngjörnu um ná yfirgnæfandi haldi á, og
fyrirskipanir óákveðnar og hafa hin örlagaríkustu áhrif á
froðukendar, og yrði erfitt að fiokka-stjórnmál á Bretlandi.
beita þeim, og bæði húsaleiga og gvo j£t hann ummælt, sá mikli
framfærslukostnaður myndi að magur
sjálfsögðu hækka við afnám
Stjórtiarnefnd Þjóðræknisfélagsins
Bandalag Vestur-
Evrópu þjóðanna
Bretland, Frakkland og Bene-
lux-löndin, (Belgía, Niðurlöndin
og Luxenlbourg), hafa komið sér
saman um að mynda bandalag;
eftirlitsins.
Endurtekur fyrirætlanir
sínar
MacKenzie King, forsætisráð-
herra, endurtók það áform sitt
nýlega í ræðu er hann hélt, að koma þar ^ gr;ina samtök ~á
leggja niður völd, og láta af iði verzlunar óg stjórnmála,
stjórn frjálslynda flokksins. ! verður hinum þjóðum
Kvað hann það hryggja sig Vestur-Evrópu boðið að vera
mjög, að sá tími væri þegar kom- með - þesgu bandaiagi.
inn, að hann aldurs síns vegna
hlyti að breyta til. Sagði hann! Þrátt fyrir Það’ Þótt sumir
að á þessum tímum væru það byggíust við Þvi- er ekkert 'Það
flest yngri menn, er tekist hefðu f uppkastinu að bandalags-samn-
á hendur stjórnarstöður. Fyrir i^g11111 þessum, sem bendir á
því kvað hann að sér fyndist það hergagna birgðir, eða neitt sem
skylda Sín að láta flokkinn vita að stríði Er Þess getið ti!
að að því væri nú komið, að hann að ait slíkt hafi verið feIt úr- tú
(flokkurinn) þyrfti að velja sér Þess að gera samningana að-
(Kosin á ársþingi 1948)
Forseti
Séra Philip M. Pétursson -
681 Banning St., Winnipeg
Vara-forseti
Próf. T. J. Oleson
484 Montague Ave., Winnipeg
Ritari
Sr. Halldór Johnson
Lundar, Man.
annan foringja.
gengilegri fyrir væntanlega
llA , ,, .. ■ þátttakendur, svo sem Skandin-
Fulltruar verkamala þingsms, i , ,’
aviu-londin. Pessum nýju samn-
ingum var lýst yfir af Sir George
Kendel, sendiherra Breta í
Bruissels. Voru þeir, (bandalags-
(Canadian Congress of Labor),
sem hann hélt ræðu sína fýrir,
skildu yfirlýsingu hans á þann
veg, að hann væri enn þá á- . , , , „
kveðnari i því að beiðast lausnar samimgarmr) tullgerðir a mjog
en hann var, eftir ræðu hans að
dæma, i síðastliðnum janúar-
mánuði.
Æskir umbóta á
ellistyrks-fyrirkomulagi
Stanley Knowles, (C.C.F.-
stuttum tíma á ráðstefnu í Brus-
sels.
Lítið er á þessa sambands-
samninga eins og hornstein að
sameiningu Vestur-Evrópu, og
átti Rt. Hon. Ernest Bevin, ut-
anri'kisritari Breta, uppástung-
__ . N , ,,, , * . una í fyrstunni til þess að hefta
Wmmpeg N. C.) endurtok 1 neðri , .
& \ , íramgang komumsmans.
deild þingsms 1 OiJtawa 1 siðast-
liðinni viku, kröfur um urnbæt-1 hækkar 1 8 stísr
ur og breytingar á ellistyrk Visita,an næhhai 1.8 Stlg
fólks í Canada. \ Samkvæmt því sem ríkishag-
Kvað hann öryggi og velferð stofan í Ottawa hefir lýst yfii
hinna aldurhnignu ekki gefinn hefir dýrtíðar-vísitalan hækkað
nánda nærri svo ákveðinn gaum-! um 1-8 í janúarmánuði, og var
uí af stjórninni, eins og vera 'Þrvi 2. febrúar 150.1 stig, í stað
ætti. Hefði árið 1941 verið íj 148.3, en það var vísitalan 2.
Canada 767,815 manns 65 ára að janúar síðastliðinn. Með því að
aldri og þar yfir. Arið 1971; komast yfir 150 stigatölu skortir
myndi þessi tala hafa hækkað uu vísitöluna aðeins 0.5 stig til
upp í 1,523,000. Sagði hann að þess að ná því hæsta dýrtíðar-
aldrað fólk, í mentuðu og siðuðu marki, 150.6 — sem nokkurn
þjóðfélagi verðskuldaði hvíld og’ tíma hefir komið fyrir í Canada
áhyggulítið líf eftir hita og en það var á dýrtíðar-tímabil-
þunga dagsins, með sanngjörn-j inu eftir fyrra alheimstríðið.
um og réttsýnum inntektum, j
(ellistyrk). Kvað iMr. KnowlesjAlt í þágU friðarins
Féhirðir
Grettir L. Jóhannsson
7 Cavell Apts., Kennedy St.
Vara-ritari
Jón J. Bildfell
238 Arlington St., Winnipeg
Vara-féhirðir
Sr. Egill Fáfnis
Mountain, N. D.
40% af Canada-fólki 70 ára og
þar yfir, er ætti heimtingu á elli-
Á ráðstefnu Sameinuðu þjóð
anna 'í Lake Success, gengust
Fjármálaritari
Guðmann Levy
251 Furby St., Winnipeg
Vara-fjármálaritari
Árni G. Eggertson, K.C.
919 Palmerston Ave., Wpg.
Skjalavörður
Ólafur Pétursson
123 Home St., Winnipeg
styrk, þrátt fyrir öll þau skilyrði Bandaríkja-fuUtrúar inn á og
stjórnarinnar, eftirgrenslanir og aðhyltust fjölda af breytingartil-
óþægindi, er umsækjendur. lðgumj er Sovét-fulltrúar gerðu
þyrftu í gegnum að ganga. | yið uppástungur viðvíkjandi
Aldurinn, til þess að fullnægja binu þráláta vandræðamáli
ellistyrkslögunum, kvað hann palestínu, skiftingunni.
ætti að vera 65 ára fyrir karl-
ét-fulltrúans Andrei A. Grom-
yko. Sýnist mest vera afrekað
í friðaráttina í matartímum og
einka skeggræðum, en alt virð-
ist fara í háaloft, þegar til fund-
arstarfa er gengið.
Er svo að sjá, að Austin hafi
aðhylst uppástungu Sovét-full-
trúa um einkaráðstefnu Stór-
veldanna utan öryggisráðsins,
íremur en frumvarp frá nefnd
menn, og 60 ára fyrir konur, og
ættu að afnemast.
Segir þunglega hugur
um margt
hinna 5 Stórvelda, sem ábyrg
Warren R. Austin, fulltrúi
öll skilyrði og spumTngatekj^ Bandankjanna, sagði nýlega, aðj öTyggis'raíínu
J b hann hefði gengist mn a all-
margar breytingar á fyrirætlun-
unum, er Rússar báru fram. Er
þetta hin fyrsta tilslökun frá
hendi amerískra fulltrúa um af-
Winston Churchill sagði um stöðu Palestínu,
Samhliða því, að koma fram
máli sínu lagði Gromyko á-
herzlu á það, að Bretland hefði
smáð þátttöku í öllum þeim
nefndarstörfum, er hefðu leitast
við að finna einhver ráð til þess
að skiftingin næði fram að
í öryggisráði
síðustu helgi í bréfi til íhalds- ^ Sameinuðu þjóðanna. Kvað
flokks-frambjóðanda í auka- Austin þessar tilslakanir gerðar
kosningum, að hið þriðja al- ,Sem tilraunir til að koma á sam-
heimsstríð hangdi eins og sverð ræmi, eða samkomulagi milli
yfir höfðum vorum, og færðist Bandaríkjanna og Sovét- Sam-
nær við hverja árásartilraun bandssins. Er slæmt að Banda-
Rússa til einræðisstjórnar, og ríkja-fulltrúunum hugsaðist —
hverja ofbeldistilraun kommún- ekki það snjallræði fyr! Er svo
ista. Kvað Churchill sigur í að skilja, að til þess góða sam-
kosningunum myndi verða til komulags hafi verið stofnað íj borgar.
þess að sýna og sanna Evrópu matartíma, milli Austin og Sov- Bláir logar leika hátt á lofti
ganga!
Gos í Vatnajökli?
Óttast er nú um gos í Vatna-^
jökli, eftir frétt að dæma, er s. 1.
laugardag barst frá New York og
birt var í dagblöðum Winnipeg-
suðvestarlega yfir Vatnajökli,
segir í fréttinni. Vegna þess hve
vestarlega þeir eru, óttast menn
að þetta kunni að vera frá eld-
hrauninu mikla, er vestan frá
Skaftárgljúfri nær austur yfir
þvert fjallið taka og inn í Skaft-
árjökul, suðvestur til í Vatna-
jökli. Þarna varð árið 1783 eitt
hið mesta eldgos, er sögur fara af
síðan Island bygðist. Því fylgdu
Móðuharðindin árið eftir. Af
gosi þessu leiddi meira mann-
tjón, skepnumissi og eyðilegg-
ingu jarða, en nokkru öðru gosi
fyr eða síðar. Ef þetta mikla
eldsumbrota svæði færi nú að
bæra á sér eða gjósa, er ekki að
vita hvað af því gæti leitt.
“Svenska Dagbladet” í Stokk
hólmi flutti fréttina af þessu
nýja fyrirbæri eystra, frá
Reykjavík, fyrir helgina, og úr
því blaði var hún símuð vestur
um haf.
1 nýkomnum þriggja vikna
gömlum blöðum að heiman, get-
ur um hlaup í Skeiðará, sem
sagt er að stafi af eldsumbrotum
i Vatnajökli. Það er ekki ýkja
mikið austar, en á þó líklega
ekkert skylt við hina nýju frétt.
Vissa virðist þó ekki enn fengin
fyrir hve vestarlega logarnir sá-
ust.
Maður vonar aðeins, að annað
stóreldgos sé ekki að byrja; það
væri landinu bágur vágestur í
kjölfar Heklugossins.
Sjö manna undirbúnings-
nefnd ritara Sameinuðu þjóð-
ann, í sambandi við skiftingu
Palestíu, er komin til Jerúsalem
samkvæmt lögregluliðs-fréttum.
Segja þær heimildir, að sendi-
nefnd þessi hafi lent á Lydda-
flugvellinum 2. marz, með sér-
stakri lögregluliðs-vernd og
nánu eftirliti.
Fýrstu nóttina hafi ritara-
nefnd þessi verið á flugstöðva-
gistihúsinu, innan hernaðar,
eða hervébanda Breta og lög-
reglu vörður umkringt alt “King
David Hotel”- svæðið í Jerús-
alem, en þar segja fréttirnar að
ritarar þessir eigi að halda til.