Heimskringla - 26.05.1948, Blaðsíða 5

WINNIPEG, 26. MAÍ 1948
HEIMSKRINGLA
5. SIÐA
“Heimur versnandi fer”
Haft er eftir Montgomery
niarskálki og vísigreifa, að yfir
heiminn gervallan gengju nú ein-^
hverjir hinir ægilegustu hættu-i
límar, og Bretland yrði að standa
á verði gegn slíkum byltingum í
mannfélagsmálum allra þjóða og
^anda, að ekkert þvílíkt hefði
komið fyrir síðan á dögum Róm-
verja.
Er það auðvitað vonlegt að
slíkur maður sem Montgomery
n^arskálkur, byggi traust sitt á
því, að Bretland megi sín ennþá
ndkils, þegar kemur til þess að
hafa áhrif á heimsviðburðina, en
margt er nú öðru vísi en áður
var.
★ •
Gen. Albert Orsborn, aðal-yfir-
foringi Sáluhjálpar-herstofnun-
arinnar, sagði hér nýlega, að
Englendingar drykkju eins mik-
áfengi og Ameríkumenn, en
yrðu þó ekki eins drukknir. Út-
skýrði hann jafnframt, að það
vasri ekki af því að Englendingar
Þyldu meira, heldur væru áfengir
árykkir á Englandi ekki nærri
eins sterkir og bruggið í Ame-
ríku.
Tryggvi og Gagnrýnin
Scholarships for
Barley Research
Pive scholarships good in aný
Canadian university which und-
ertakes barley research, are be-
lng offered by the newly formed
Earley Improvement Institute
which started its work May lst
from its head offices in Winni-
Peg.
The scholarships are being
Provided to encourage univers-
lty graduates to take advanced
study courses in barley research.
is hoped that this may help to
hurry the work of producing
new and better varieties.
The work of the Institute is
hdng financed by the brewing
,and malting industries of Can-
ada.
Þann 1. ágúst (1836) var vor
heiðarlegi sagnaskrifari, Jón
sýslumaður Espholín, um morg-
Uninn staddur á Víðivöllum í
^hagafirði hjá þeim fræga öld-
Ungi séra Pétri prófasti Péturs-
syni og var á tali við hann. Fann
hann þá á sér svefnþunga mikinn.
kona séra Péturs bauð honum
að leggja sig til svefns. Espholín
afþakkaði það. Reið síðan heim-
^eiðis með pilti, er hann hafði til
fylgdar. En á leiðinni hneig Esp-
holín af hestinum og andaðist
haeglega lítilli stundu síðar, 67
ara gamall (Daði fróði).Mbl.
Hvað veldur gremju þinni,
Tryggvi ?
Þyrstir þig í þrætu?
Eg lái þér ekki, þótt þú verðir
leiður á eilífri flatneskju.
Engar hæðir, engin fjöll í
hugsun orði eða verki, meðal vor
Vestur-fslendinga. Vér erum
eins og umhverfið sem vér dvelj-
um í og mótumst af.
Verst er, að þú, svona nýkom-
inn úr fjall-lendinu og andlega
f jörinu á ísl., virðist vera að smit-
ast af ládeyðunni og loðmælsk-
unni í v.-ísl þjóðlífi, svo, að
eg held þú sért að renna gönu-
skeið ofan í sjálfan þig með rit-
pinkli þínum í “Lögberg”, þann
20. maí, s. 1. með fyrirsögninni,
“Hljómleikar og gagnrýni”.
Þú hallar máli þínu að Mrs. I.
J., sem reit umgetningu af sam-
komu Icelandic Canadian Club í
blaðið og þér fannst “ómakleg”.
Um það ræði eg ekki. Mrs. I. J.
getur vel svarað fyrir sig sjálf.
En af því sé eg, að þig “þyrstir
í glaðan leik” og því ekki að
veita þér hann.
Þú ræðir um ósanngjarna rit-
dóma í sambandi við samkomuna
þann 10. maí síðastliðinn. Eg hefi
enga ritdóma séð í blöðunum um
þá samkomu, og gjörði ekki held-
ur ráð fyrir að sjá þá. Varð eg
því ekki lítið undrandi er eg las
grein þína.
f blöðunum las eg aðeins um-
getning um samkomuna. í öðru
blaðinu var hún látlaus og loðin,
en í hinu var svolítil skorpíóna
í endanum, sem ekki var alveg
ástæðlaus.
Eg vil benda þér bróðurlega á,
Tryggvi, að umgetning um eitt-
hvað í blaði, er ekki sama og
gagnrýni.
í skrifi þínu um hina í-mynd-
uðu gagnrýni, finnst þér mikið
til um, að hljómsveitin, sem lék
á samkomunni umrætt kvöld,
hafi orðið fyrir hornapoti gagn-
rýnenda! ! Ekki hygg eg að þeir
séu margir, sem ánægju hafa haft
af því, hvernig hljómsveitin fór
með lögin hans Hjartar. Eg var
einn af þeim sem varð fyrir
miklum vonbrygðum. Ekki hvað
lögin eða leiðarann snerti, held-
ur hvað illa það var undirbúið.
Þú talar um, að hljómsveit og
leiðari þurfi að skilja hvort ann-
að. Alveg rétt. En það getur ekki
orðið á einni æfingu og allra sízt
þegar þeir, sem æft var með
koma ekki allir en setja aðra í
sinn stað. Getur nokkrum komið
til hugar, að góð túlkun geti orð-
ið á nýjum og óþekktum lögum
B R É F

Sufrfront t&e !
CHILDREN’S HOSPITAL
$1,500,000
BUILDING FUND
Til kaupenda Heimskringlu og Lögbergs
Frá því var nýlega skýrt í báðum íslenzku blöðunum
vestan hafs, að verð æfiminninga, sem færu yfir 4 ein-
dálka þumlunga, yrði framvegis reiknað 20 cents á
þumlunginn og 50ý á eins dálks þumlung fyrir samskota
lista; þetta er að vísu ekki mikill tekjuauki, en þetta
getur dregið sig saman og komið að dálitlu liði.
THE VIKING PRESS LTD.
TIIE COLUMBIA PRESS LTD.
með slíkum undirbúningi. Ekki
við öðru að búast en lögunum sé
misþyrmt. (Farið illa með þau).
Þó illa færi, gjörir það Mr. Lár-
usson ekkert til. Hann er svo
frægur fyrir list sína sem leiðari
hljómsveita sunnan línunnar, að
þessi mistök gjöra honum engan|
skaða, jafnvel þó maður viti að
listrænum lnanni eins og honum,
hefir verið þungt innanbrjóst
yfir hvernig fór, þó hann ætti
enga sök á því. En það dylst
engum, að hér var um fljótræði
undirbúning að ræða af hálfu
þeirra sem fyrir þessu stóðu. —
Ánægja áheyrenda var mest inni-
falin í því, að sjá lipurð og leikni
þessa aldraða hljómlistar stjóra
og tónskálds, leiða hljómsveitina
um allar hennar torfærur seni
undirbúningurinn olli. Annars
var þessi skemtiskrá svo stór og
viðamikil, að vel hefði mátt
skipta henni í tvær samkomur.
Hefði það verið nær, því betur
hefði þá verið vandað til hvers
einstaks atriðis. Ef eitthvað er
þess virði, að það sé gjört, þá er
það virði að það sé gjört vel.
Þú, Tryggvi, kemur með langa
lexíu um hvað gagnrýni sé, eins
og enginn íslendingur vestan
hafs viti hvað gagnrýni er og þú
þurfir því að upplýsa þá um það.
Eftir þeim kennzlupistli að ræða
sem “Lögbergs” grein þín túlk-
ar, er mér nær að fallast á, að
flestir Vestur-íslendingar, sem
fögrum hljómleik og tónum
unna, séu færari þér að dæma
um hvað gagnrýni er.
Þú segir í grein þinni:
“Til þess að geta gagnrýnt
hlutdrægnislaust, þarf sá, er
gagnrýnir, að vera þaulkunnug-
ur þeim viðfangsefnum, sem átt
er við á hverjum tíma. Annars
er hann ekki hæfur til slíkra
hluta.”
Já. Þetta er nú gott og blessað.
svo langt sem það nær. En, —
heyrðu! — Ef þú ætlar að gagn-
rýna, eða mótmæla því sem gagn-
rýnt er, er þá ekki einnig nauð-
synlegt, að þú sért þar viðstadd-
ur? Jafnvel þó þú sért búinn að
vera við hljómlista störf í 20 ár”,
getur þú ekki dæmt um hvort vel
eða illa hefir verið gjört ef þú
ert ekki til staðar að hlusta á það
sem fram fer. Þú reynir að mæla:
með því sem fram fór á þessari
samkomu, en þó komst þú ekki
á samkomuna fyrr en rétt í tíma
til að hlusta á sjálfan þig.
Þú ræðir svo mikið um gagn-
rýni, að manni verður á að
hugsa, að þér hafi gramist, að
gagnrýni fór ekki fram á hverj-
um lið skemtiskrárinnar, svo að
þú gætir fræðst um hvernig fólki
hafi fallið í geð, að hlusta á þig.
Eg bygg samt, að þér hefði
ekki orðið sú gagnrýni til gam-
ans því kvæðalist þín var ekki á
“marga fiska”. Þú söngst marg-
ar vísur undir sömu stemmu, að-
eins í breyttri tónhæð. Þegar þú
fórst að kveða vísuna, “Hér er
ekkert hrafnaþing”, hélt eg þú
mundir koma með stemmuna, —
sem þessi vísa var oftast kveðin
undir heima á fslandi, Vatnsdæl-
ingastemmuna. Nei. Þú hefir
líklega ekki kunnað hana heldur.
Þú hefir karlmannleg hljóð,
Tryggvi, og laglega Baritone
rödd, en þú kannt ekki að kveða.
Davíö Björnsson
Icelandic Canadian Club
We have room in our Winter
issue of The Icelandic Canadian
Magazine for a number of photo-
graphs for Our War Effort Dept.
We are anxious to have a com-
plete record of those, of Iceland-
ic descent, who served in the
armed foroes of Canada and the
United States. Kindly send
photographs if at all possible as
snapshots do not make a clear
newspaper cut.
Information required: Full
name and rank, full names of
parents or guardians, date and
3498 Osler St„
Vancouver, 16. maí
Ritstj. Hkr.:
Kæri vinur:
Eg held að eg megi segja fá-
ein orð þó eg sé varla í færum til
þess. Það er eins og engin vilji
gleðja Heimskringlu með að
senda henni eitthvað sem gaman
er að hér frá Vancouver. Eg hélt
hún ætti hér góða kunningja.
Þá ætla eg að segja fáein orð
um íslenzka elliheimilið. Aldrei
er góð vísa of oft kveðinn. Þetta
er stór og mikil höll eins og eg
var búinn að segja. Nú skulum
við, lesari góður, koma inn og
sjá hvað er innan borðs. Já, þar
er svo margt fallegt að það dugar
ekki upp að telja, það yrði stærra
en Jóns postilla. Það er um 30
manns hér í höllinni sitt af hvoru
körlum og konum, og heilsufar,
með ágætum eftir hætti því þett-
að er reglulegt himnaríki á vorri
jörð. Eg skal segja þér landi, eg
hefi mætt mörgum gömlum kon-
um um æfina en engum eins ynd-
islegum eins og þær eru hér, þær
virðast yngjast upp fyrir hvíld-
ina, þær synast vera færar í flest-
an sjó, þær geta dansað við þig,
ef þú bíður þeim upp, þær ganga
ekki við staf þegar þær fara út
en sunlir karlmennirnir brúka
staf, bæði úti og inni. Eg brúka
staf þegar eg er úti upp á meiri
móð. Við erum ný búnir að missa
vinnu- og matreiðslukonuna
mér þótti fyrir því og öllum hér,
og aðrar 2 eru komnar í staðinn.
Þær eru enskar, mér líst vel á
þær og svo eru fleiri. Það var
ekki hægt að fá íslenzkar konur.
Svo ekki meira um þær.
Þá erum við karlmennirnir
ekki amalegir eða svona eins og
gengur dálítið með skiftar skoð-
anir. Það sker í brínu á milli okk-
ar út af pólitík, en það gufar út
jafnóðum enda væri ekkert ‘fonn’
ef við værum allir sammála. Svo
sitjum við og þyljum til kl. 9 á
kvöldin. Já, það fer vel um okk-
ur.
Góðir gestir koma hér margir
til að sjá þetat undrahús. Það er
stundum messufært en þá vantar
prestinn. Eg get ekki farið að
telja upp nöfn þeirra, aðeins skal
eg geta um tvo dómarana, Joseph
Thorson, sem eg hef þekt síðan
að hann var svolítill drengur og
alla þá familíu; hinn var lög-
maðurinn Einar Símonarson frá
Blaine í Washington.
Jæja vinur minn, það eru allir
hér að verða vitlausir út af tíðar-
farinu nema eg. Eg er orðinn því
svo vanur, .búinn að vera hér á
ströndinni í 28 ár. Það hefir samt
verið óvanalega kalt þessa síðast
liðnu mánuði, það hefir verið hér
grænt gras í allan vetur og nú
glitra hér blóm um glestann völl
og gullroðin verða Klettafjöll.
Og himininn heiður og blár og
hafið er skínandi bjart. Engar
almennar fréttir frá Vancouver
og frá Campbell River, þar er alt
á framfara vegi.
Svo fer eg að setja botninn í
þetta rugl og óska öllum gleði-
legs sumars austur þar og alls
góðs.
Þinn einlægur,
K. Eiríksson
Svo eru hér vísur ef þú vilt lofa
þeim að fljóta með:
Teygist úr þessum tíma hér
tóbakslaus eg orðinn er.
Æ þessi örlög eru hörð,
alveg eins og skötu borð.
*
Þessi maður sem þarna fer
þrífst hér eftir vonum,
á handahlauppum altaf er
á eftir þessum konum.
Clubs, Churches,
Business Firms!
JCet EATON'S
Shopping. Setvice
Select Your Picnic Prizes
It’s such a chore to buy, wrap and tag a
multitude of prizes for large picnics . . . to know
what’s suitable, and then to find time to shop.
That’s where EATON’S Shopping Service will
help ýou. Just give us a line-up of your sports
events, the age groups, sex; etc., how much you
want to spend, and we will do the rest.
Jón Thorvaldson
Fæddur 12. maí 1883 — Dáinn 16. marz 1948
f
Jón Thorvaldson lézt að heim-
ili sínu í Calgary, Alberta, 16.
marz 1948. Hann kom til þessa
lands 1905, og settist að í Red
Deer, Alberta. Hann var ættaður
frá Skaftholti í Ytrahreppi í Ár-
nessýslu og er hann af góðum
ættstofni kominn.
Þann 3. apríl giftist hann eftir-
lifandi ekkju sinni, Sesselju dótt-
ir Ófeigs Sigurðssonar í Red
Deer.
Árið 1912 flutti Jón til Cal-
gary, Alberta. Eftir stutta dvöl
þar, fékk hann stöðuga atvinnu
hjá C.CP.R. félaginu og vann
hann hjá því félagi í samfleytt
32 ár.
1946 varð hann fyrir því mót
iæti að fá slag, og eftir það var
hann altaf heilsuveill, og ekki
vinnufær. Þann 16. marz 1948
lézt hann í svefni. Hann til-
heyrði “The Brotherhood of
Railway Trainmen.
Hann lifa ekkja í Calgary, Al-
berta, ein dóttir, Mrs. G. R. Hen-
derson í Elrose, Sask.; einn son-
ur, Wallace, í Nerman, Okla-
homa, er hann við nám við Uni-
versity of Oklahoma, að læra
Petroleum Engineering; og tvö
barnabörn. Einn bróður á hann í
Reykjavík og þrjár systur, og
eina systur í Vestmannaeyjum á
fslandi.
Útförin fór fram frá Jacques
útfararstofunni þann 19. marz,
þar sem fjöldi af vinafólki hins
látna var saman kominn. Kistan
var þakin í blómum, og útförin
hin virðulegasta. Hann var jarð-
settur í Union grafreitnum. Rev.
A. R. Hubbard þjónustaði við
útförina.
Jón heitinn var mætur maður,
vel látinn og vinsæll af öllum
sem kyntust honum, það ber því
bezt vitni hvað lengi hann vann
hjá sama félaginu. Hann var ætíð
glaður og fjörugur í anda, og
Bkemtinn í viðræðum. Á yngri
árum var hann talinn góður söng-
maður, og æfði hann það talsvert,
er hann var á því skeiði. Með
Jóni Thorvaldsyni er fallinn í
valinn einn af okkar góðu og
gildu íslendingum. O. S.
Skilarétt, — kvæði —
eftir P. S. Pálsson
Eftirfarandi taka á móti pönt-
unum og greiðslu fyrir þessa
bók:
K. W. Kernested, Gimli, Man.
Mrs. Guðrún Johnson, Árnes
Man.
Séra Eyjólfur J. Melan, River-
ton, Man.
Tímóteus Böðvarsson, Árborg,
Man.
Mrs. Kristín Pálsson, Lundar,
Man.
Th. Guðmundsson, Leslie, Sask
J. O. Björnsson, Wynyard, Sask.
Chris. Indridason, Mountain, N.
Dak.
M. Thordarson, Blaine, Wash.
J. J. Middal, Seattle, Wash.
Björnssons Book Store. Winni-
pæg, Man.
The Viking Press Ltd., Winni-
peg, Man.
P. S. Pálsson, Winnipeg, Man.
Bjöm Guðmundsson, Reykja-
vík, Iceland
Árni Bjarnarson, Akureyri, Ice-
land.
place of birth, date of enlistment
and discharge, place or.places of
service, medals and citations.
There is no charge.
Kindly send the photographs
and information to:
Miss Mattie Halldorson
?13 Ruby St. Winnipeg, Man.
Winnipeg, Man.
8 '
VERZLUNARSKOLANAM
Aldrei hefir verið eins nauðsynlegt og ein-
mitt nú, að hafa verzlunarskóla mentun,
og það fólk sem hennar nýtur hefir venju-
lega forgangsrétt þegar um vel launaðar
stöður er að ræða.
Vér höfum nokkur námsskeið til sölu við
fullkomnustu verzlunarskóla í Winnipeg.
Spyrjist fyrir á skrifstofu vorri þessu
viðvíkjandi, það margborgar sig.
The Viking Press Limited
Banning og Sargent
WINNIPEG :: MANITOBA