Heimskringla - 09.06.1948, Side 5

WINNIPEG, 9. JÚNf 1948
HEIMSKRINGLA
5. SIÐA
þær skyldur og hollustu alla,
sem krafist er í lögum og stjórn-
arskrá þjóðasambandsins.
Upptökubeiðnin var send tU
Trygve Lie, forstjóra Sam.,
I’jóðanna í Lake Success, og er
búist við að hún verði lögð fram
tyrir öryggisráðið í ágústmán-
Uði, og komið fyrir aðal fram-
kvæmdaréttinn í september.
Vínarborg, — Samkvæmt
^regnum þaðan hefir á að gizka
90% af vegalausum Gyðingum í
Austurríki lagt fram beiðni, og
skrásett sig til að flytja búferl
Um til Palestínu.
Margir af þessum Gyðingum
frá Vínarborg, þjáðust undir sjö
ára harðstjórn Nazista í Austur-
ríki, hafa nú látið í ljósi sterka
löngun til að komast til hins
nýja Gyðingaríkis í Palestínu.
En hvað er þangað að sækja, eins
°g nú stendur?
Einu sinni vakti kunningja-
kona Sahra Bernhardt máls á því.
, /f
1 návist hinnar miklu, frönsku
íeikkonu, að hún gæti ekki skilið
* framferði vissrar hégómalegrar
ungrar konu, upp á síðkastið.
“Það finst mér að eg vel geta
skilið”, sagði Sarha Bernhardt,
‘fyrir nokkru síðan sagði ein-
hver þessaiji konu að hún hefði
fallegan hliðarsvip, (vangasvip)
°g síðan hefir hún verið að reyna
að ganga og lifa öll út á hlið.”
Það var í Ástralíu, að gullleit-
ar maður nokkur sem búinn var
að grafa á mörgum stöðum um 6
vikna tíma árangurslaust, hrúg-
a^i í örvæntingu saman öllu því
Sem hann átti eftir af sprengi-
efni, og dembdi því í ókannaða
holu, svo sem eins og í kveðju-
skyni við það landsvæði, sem
kann hafði helgað sér. En að
sPrengingunni afstaðinni starði
kann í forundrun á gríðarstóra
Srjóthlunka, — fulla af gulli!
Ibúum hins lilta þorps, Cost-
estey í Norfolk á Englandi, hefir
Verið ráðlagt að halda áfram að
Hfa, og reyna ekki til þess að
*ara að deyja, fyr en £1.225 —
$4,00 — er fyrir hendi, svo að
Hasgt sé að stækka kirkjugarðinn.
Edward, svarti prinsinn af
Wales, er var sonur Edwardr
konungs III, fékk ef til vill
þetta nafn vegna þess, að hann
var brynjaður svörtum hertýj-
um.
Þeir sem villja fá myndir
Ptentaðar í bók þeirri er búist er
yið að út komi á komandi hausti
Álftavatns- og Grunnavatns-
Hygðir verða að senda þær til
Jóns Guttormssonar, Lundar, fé-
kirðis útgáfunefndarinnar, fyrir
agúst mánaðar lok. Fjórir doll-
arar verða að fylgja hverri mynd
lyrir kostnaði nema fyrir þá sem
e>ga myndamót, þá verður aðeins
tekið gjald fyrir plássið í bók-
lnni. Þetta verður að gerast svo
^ókin verði ekki of dýr og svo
engin mynd verði eftir skilin sem
fólk vill fá prentaða í bókinni.
JJér er átt við smærri andlits-
^yndir en stærri myndir verða
eÖlilega dýrari.
Mrs. L. Sveinson,
ritari nefndarinnar
H. E. Johnson,
forseti nefndarinnar
ÍÍAUPIÐ heimskringlu—
bezta íslenzka fréttablaðið
MAKLEG VIÐUR-
KENNING
í hvert sinn, er einhver úr vor-
um hópi, íslendinga vestan hafs,
vinnur sér eitthvað til frægðar,
má oss vera það fagnaðarefni, því
að það er jafnframt sómi vor og
kynstofni vorum í heild til
sæmdarauka.
Vafalaust hefir það þessvegna
verið hinum mörgu vinum og vel-
unnurum Guttorms J. Guttohms-
sonar skálds verulegt ánægju-
efni, þegar það fréttist nýlega
hingað vestur um haf, að hann
hefði verið sæmdur skáldalaun-
um af hálfu þeirrar nefndar, sem
ráðstafar úthlutun f jár til styrkt-
ar skáldum, rithöfundum og lista-
ríiönnum fyrir hönd Alþingis, og
þá jafnframt í rauninni í nafni
ríkisstjórnar og þjóðar.
Var hér um maklega viður-
kenningu að ræða; og er hún
þeim mun athyglisverðari og
þakkarverðari, þar sem þeir á-
gætu menn, er úthlutunarnefnd-
ina skipa, sýndu hinu mikilhæfa
og vinsæla skáldi voru með þeim
hætti, ótilkvaddir, verðuga sæmd
og glöggan skilning á varanlegu
framlagi hans til bókmennta
vorra.
En í úthlutunarnefndinni áttu
sætti: Þorsteinn sýslum. Þor-
steinsson alþingismaður, formað-
ur; dr. phil. Þorkell Jóhannesson
prófessor, ritari; séra Ingimar
Jónsson skólastjóri og Sigurður
Guðmundsson, ritstjóri “Þjóð-
viljans”. Þekkir sá, sem þessar
línur ritar, flesta þessa menn per-
sónulega, og alla af orðspori, og
er kunnugt um, að þeir bera hinn
hlýjasta hug til íslendinga vest-
an hafs og kunna að meta bæði
þjóðræknislega og menningar-
lega viðleitni vora, enda lýsir það
sér einnig í umræddri veitingu
skáldalaunanna til Guttorms
skálds. En slíkur og annar virk-
ur góðhugur heiman um haf, sem
drengilega hefir komið fram í
heimboðum og með öðrum hætti
undanfarið, ætti að vera oss byr
í segl í þjóðræknisstarfseminni.
hvatning til framhalds og víð-
tækari átaka og samstarfs á því
sviði.
Þá hefir Guttormi skáldi á
Víðivöllum einnig verið sá sómi
sýndur, að heima á íslandi er ný-
útkomin fyrsta og vönduð heildar
útgáfa af kvæðum hans. Ber því
einnig að fagna af heilum huga.
Því að með útgáfunní er merki-
legt spor stigið í þá átt að halda
við menningarlegum tengslum
milli fslendinga yfir hið breiða
haf, og má fyllilega ætla að hún
verði til þess að kynna íslenzkum
almenningi rækilegar en verið
hefir frumleg og sérstæð kvæði
skáldsins. En þau standa, eins og
kunugt er, djúpum rótum í jarð-
vegi vestur-íslenzks frumbyggja-
lífs og varpa um margt björtu
ljósi á baráttu framherjanna við
andvíg og örðug kjör, sorgir
þeirra og sigra. Eiga kvæði þessi
því bæði menningarsögulegt og
bókmenntalegt gildi, og eru að
því skapi lestraverðari og eggj-
andi til umhugsunar.
Richard Beck
skóla, ákveðið að halda honum
samsæti í fyrstu Lutersku kirkju
þann 12. júní, á laugardag kl. 8.
að kvöldi. Fáir Vestur-fslending-
ar eiga þfenna heiður skilið fram-
ar séra Rúnólfi, eftir langt og ó-
sérplægið starf í þágu mentunar
og íslenzkra mála hér vestra. Um
leið og fyrverandi nemendurj
hans langar til að sýna honumj
virðingarvott þá eru þeir um leiðj
að endurnýja fornan vinskap og
endurminningar frá skóla-árum,
Óskað er eftir að f jöldi nemenda
verði til staðar þetta kvöld, og til
að undirbúningur geti verið sem
fullkomnastur er óskað að þeir
sem ætla að koma g«fi sig fram
við einhvern af eftirfylgjandi;
Miss Salome Halldorson, Trans-
cona. Mrs. Paul Goodman 652
Goulding St. Mr. A. S. Eggert-
son, 209 Bank of Nova Scotia.
Mr. B. E. Johnson, 1059 Domin-
ion St., Mr. Axel Vopnfjörd, 1267
Dominion St. B. E. J.
BRÉF TIL
HEIMSKRIN GLU
NEMENDA MÓT
í tilefni af því að séra Rúnólf-
ur Marteinson verður sæmdur
Doktors nafnbót við Gustafus
Adolphus háskóla um þessi mán-
aða mót hafa fyrverandi nemend-
ur hans við Jóns Bjarnasonar
24, maí, 1948
Herra Ritstj. Heimskringlu,
Winnipeg, Man.
í þrítugasta og^. f jórða tölu-
blaði Heimskringlu, sem út kom
þann 19. maí, birtist bréf til þín
frá Þórði Kr. Kristjánsyni, sem
er sjáanlega ritað á tímabilinu
milli þess 9. febrúar og 10 maí.
Það er aðeins eitt atriði í því
bréfi Sem eg vil benda á að geti
orsakað óþægilegan misskilning.
Þar stendur að til beggja hliða
okkar íslenzka Elliheimilis, séu
tvær umferðarmiklar strætis-
járnbrautir.
Eg, sem einn af þeim nefndar-
mönnum sem börðust fyrir stofn-
un þessa heimilis, vil geta þess
að eitt af þeim áríðandi atriðum
sem vakti fyrir okkur öllum var
að velja heimilinu þann stað,
sem ekki væri í svo mikilli nánd
við almennar verzlanir, verk-
stæði eða alfara vegi, að skrölt
og hávaði gæti trubblað næði
gamla fólksins, en samt þægilegt
til ferðalags, að eða frá heimil-
inu. Millbilið milli þessara spor-
vagna stræta sem hr. Kristjánson
getur um er nálægt því hálf míla
eftir korti borgarinnar Vancouv-
er að dæma, og okkar Elliheim-
ili stendur sem næst á miðpúnkti
þar á milli, eða sem svarar tæpum
þremur “blocks” frá næsta spor-
vágni frá austri eða vestri og er
því engin hætta á því að umferð
á þeim götum sem sporvagnar
eða “Bus” ganga eftit* geti orðið
heimilinu til meins með hávaða
eða ónæði, en samt nægilega
stutt til þægilegrar samgöngu
og ferðalagi út um borgina.
Eg vona að þessi athugasemd
mín komi í veg fyrir að aðstend-
endur og vinir þeirra göfugu
öldunga sem valið hafa sér þenn-
an rólega bústað til hvíldar í
ellinni, beri engan kviðboða fyr-
ir ónæðis vökustundum heimil-
isfólksins sem það yrði að líða
ef org og ýlfur, skellir og lúðra-
blástur væru sífelt að berast frá
straumnum á götunni fyrir neð-
an gluggan, ef heimilið stæði
við alfaraveg. Ósk mín er einnig
að allir þessir öldungar, konur
sem karlar, geti í rólegheitum og
næði spjallað saman og rifjað
upp öll þau þrekvirki sem hafa
hjálpað þeim til að yfirstíga
þrautir lífsins frá vöggutíma æf-
innar á íslandi, gegn um frum-
byggjalífið í Ameríku, og stofn-
un þess þjóðveldis sem nú er
þeirra bakhjallur í ellinni. Það
er brot af íslendingasögu, sem
eflaust mundi auka gildi ís-
lenzkra bókmenta ef á prent
kæmist.
Þinn einlægur,
H. J. Halldórson
Afráðið hefir verið að halda
næsta þing Hins Sameinaða
Kirkjufélags Islendinga, á
Gimli, dagana 25. — 27. júní
næstkomandi.
ORIGINAL ICELANDIC
MUSIC WINS ACCLAIM
Icelandic Canadian Club hefir
sent Hkr. eftirfarandi grein og
æskir að birt sé — áensku — í
blaðinu. Hún ibrtist í blaðinu
Winnipeg Tribune.
★
0
A novel progxam of Icelandic
music, representing 14 different
composers was given Monday
evening in the I. O. G. T. hall,
which was filled to capacity.
Presented by the Icelandic Can-
adian Club of Winnipeg, the
various items along with many
other compositions, are being
collected by a committee, of
which Mrs. Louise Guðmunds is
chairman, for ultimate public-
ation in book form.
Proceeds from the concert will
form a nucleus fund established
for this purpose, to help and
preserve for the benefit of post-
erity the contributions of people
of Icelandic origin on this cont-
inent.
Axel Vopnfjord, president of
the Icelandic Canadian club, int-
erduced the program and thank-
ed all who had helped to make
the concert a success.
Mrs. Gudmunds gave a “Sketch
on the History of Icelandic Mus-
ic”, stressing the fact that “this
little nation” had much to offer
the rest of the world in musical
benefits.
The program opened with sel-
ections by the Canadian Legion
Band under direction of Hjortur
Lárusson, who organized the
first Icelandic band in Winnipeg.
A resident of Minneapolis, he is
visiting here and conducted per-
formance of his own excellent
Zuhrah Temple March, “Hurrah,
Zuhrah, Hurrah”.
A vocal quartet, comprising
Mrs. Unnur Simmons, Olive
Stefanson, Örn Thorsteinsson
and Elmer Nordal, sang eight
songs. “Órar”, by Jónas Pálsson,
was especially beautiful for ex-
pressive detail and blend and
balance of voices, which atteain-
ed best unity in this number. Mr.
Pálsson was a former resident of
Winnipeg, who died in Vancouv-
er last year. Another song.
“Snorri Sturluson”, by Harald
Sigurgeirson, held a folk-like
haunting melody, with upward
curving phrases. “Kvols”, by
Mrs. Gudmunds, and “Sonur
frumbyggja”, were other quartet
items which projected unity in
lyric and music.
Vocal Duets Appeal
Elma Gislason, soprano, and
Elmer Hordal, who possesses an
unusually big and resonent bari-
tone, which he uses to artistic
effects, presented vocal duets.
“Visnar Vonir” by Mrs. Gud-
munds, held expressive verbal
passages and lofty climaxes, and,
Jón Fridfinnsson’s “Ljósaálfar”
represented one of this compos-
er’s best works. He was long
known in Winnipeg and district
as composer-organist and choir
leader.
Both Mrs. Gislason and Mr.
Nordal presented solos, Two
Cameos, by Anna Sveinsson
Lowe, sung by Mrs. Gislason,
were lyric gems and “Mamma
ætlar að sofna”, by Mrs. Gud-
munds, was another lovely song,
which won first place in the Cali-
fornia Composers’ Society state
contest in 1941. Mr. Nordal’s
contributions included an espec-
ially expressive rendition of
“Vogguljóð”, by Fridfinnsson.
Tryggve Thorstensson’s pres-
entation of Rímnalag” won pop-
ular approval.
Irene Thorolfson, with Chester
Duncan at the piano, presented
the Violin and Piano Sonata by
Thordur J. W. Swinburne. A
brief work in five sections, it is
simple in structure, unpreten-
tions, and has melodic sequences
of pleasing variety, with an es-
pecially appealing Allegro and
Moderato.
The two artists later gave an
invigorating performance of the
quickly changing tempos of
“Enigma” by S. O. Thorlakson,
and Frank Thorolfson’s “Minn-
ing” still holds personal appeal
after many years’ hearing.
Other composers presented on
the program included Gunn-
steinn Eyjólfsson, B jörgvin Gud-
mundsson, S. K. Hall, Gisli John-
son and Sigurdur Helgason.
Mrs. Jonina Matthiason proved
a hihghly efficient accompanist
for all the vocal work.—S.R.M.
Icelandic Canadian Club
We have room in our Winter
issue of The Icelandic Canadian
Magazine for a number of photo-
graphs for Our War Effort Dept.
We are anxious to have a com-
plete record of those, of Iceland-
ic descent, who served in the
armed foroes of Canada and the
United States. Kindly send
photographs if at all possible as
snapshots do not make a clear
newspaper cut.
Information required: Full
name and rank, full names of
parents or guardians, date and
place of birth, date of enlistment
and discharge, place or places of
service, medals and citations.
There is no charge.
Kindly send the photographs
and information to:
Miss Mattie Halldorson
213 Ruby St. Winnipeg, Man.
Winnipeg, Man.
* * *
Að tilhlutun Glenboro safnað-
ar hefir Mrs. Rósa Hermannson
Vernon söngsamkomu í íslenzku
kirkjunni í Glenboro fimtudags-
kvöldið 10. júní, ung dóttir henn-
ar verður einnig á skemtiskránni.
Mrs. Vernon er . nafnkunn frá
fyrri tíð hér fyrir listræni í söng,
og hún vann sér mikinn orðstýr
á sviði sönglistar í Toronto* —
Dætur hennar, þó ungar séu, hafa
einnig vakið mikla athygli. ís-
lendingar í Argyle bygð, notið
tækifærið og sækið þessa sér-
stæðu söngskemtun. Inngangur
50c.
.. ■ ■ -------~=r; ■ =- ..-■ 1' -T " .V
The case of the...
* THREE SICK CHILDREN

The routine work períormed in any hospital is largely a
matter of mystery to the layman. Here in synopsis form
are the case histories oi three typical patients at the Chil-
dren's Hospital. They have been selected not because' of
■any dramatic content, but merely to illustrate a cross-
section of the 3,468 sick children admitted for treatment
last year.
BERNICE NANCY DOWIE
Ten years old . . . suffering from rheumatic fever . . . health deteriorated over
• four year period following exposure after home burned near Teulon. Complex
investigation and diagnosis involving consultation with five specialists all donating
their services . . . extended laboratory tests, including cardiograms . . . blood
counts . . . blood cultures and X-ray examinations. Series of strokes due to dis- ___________ ________
lodgement of blood clots from heart valve. Series of special Rh negative blood
transfusions necessary. Discharged three months later after receiving over 70,000,000
units of penicillin with no fever or further symptoms and with no germs in blood stream.' Has been In excellent health since dis-
charge. Investigation and treatment cost between $750 and $1,000— total of $225 received from government sources. Balance
of cost borne by the* hospital.
*
EDWARD EVERETT H0LIDAY
D0R0THY EVELYN H0CH
Born 2 months prematurely and brought to the hospital at
3 days of age, weighing 31 j lbs. Hospital has facilities for
only four prematures, requiring humiaity and temperature
controlled room. After 52 days' care, Edward was discharged
as healthy, weighing almost 6 lbs.; 2 months later weighed
10 lbs. Success due partly to specialized equipment, partly
to specialists' supervision; most of all to intensive, painstaking
and enthusiastic nursing care. Less than half the cost of this
public ward case received from family and government sources.
Nine month old girl admitted suifering from meningitis—high
fever, vomiting and listlessness. Microscopic examination oí
spinal fluid revealed vast numbers of influenza bacilli. Placed
under rigid meningitis routine, with special rabbit serum,
streptomycin and sulfa drugs. Two relapses, but returned
home cured after one month. Cost of treatment $10 JJWr day—
responsibility for less than half expense assumed by M.H.S.A.
Five years ago, 95% of such cases did not recover. Due en-
tirely to research such as that being carried on at the Children's
Hospital, over 80% now are cured.
^ A/J /rue mtdical casea, but names bave been changed and do not represent any individual persons.
yesterday and today...
what of tomorrow?
Today, the Children's Hospital, forming miracles in curing chil-
nearly 40 years in the same dren. The needs of the hospital
building, is crowded and old; grow each year — something
doctors and nurses alike work MUST be done — and soon!
with out-of-date equipment, per-
$1,500,000 NEEDED
and must be raised by popular subscription. That is a lot ol
money. It will be solicited in the area served by the Hospital—
in Winnipeg, and throughout Manitoba and Western Canada.
The wonderful work of the Children's Hospital must not be
hindered or slowed. Your contribution is urgently required.
John Driemen Photographs
SEND CONTRIBUTIONS TO:
Children's Hospital Building Fund, New hospital building requires 200 beds, 4 oper-
Bank of Nova Scotia Buildina. Winnipea. ating rooms, facilities for convalescence, labora-