Heimskringla - 21.07.1948, Síða 1
Always ask for the—
HOME-MADE
“POTflTO LOflF”
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
##################################
Always ask for the—
HOME-MADE
“POTflTO LOflF
CANADA BREAD CO. LTD.
Winnipeg Phone 37 144
Frank Hannibal, Mgr.
LXII. ÁRGANGUR
WINNIPEG, MIÐVIKUDAGINN,, 21. JÚLÍ 1948
NÚMER 43.
FRÉTTAYFIRLIT OG UMSAGNIR
Bracken slíðrar sverðið
Hon. John Bracken tilkynti
s. 1. mánudag, að starfi sínu væri
lokið, sem foringja íhaldsflokks-
ins (Progressive Conservative.)
Hann bar fyrir sig vanheilsu,
auk þess sem hann væri farinn
að eldast; hanh er 65 ára. Skipið
ungan mann í sætið, segir hann
í tilkynningunni til flokksmanna
sinna.
J. M. Macdonnell, forseti Pro-
gressive Conservative-félags Can
ada, hefir kallað til fundar 26.
júlí, til að ákveða hvenær og hvar
flokksfund skuli halda til að
velja eftirmann Brackens.
Bracken segir í bréfi sínu, að
enda þótt lasleiki sin sé ekki
hættulegur, hafi sér tvisvar verið
6 árinu af læknum sínum, sagt að
taka hvíld frá störfum.
En það er einmitt nú, sem á
mikilli þörf er á starfi fyrir flokk
inn, því að hann hefir mikla
möguleika á að vinna sigur innan
skamms, sem ekki er víst að bjóð-
ist aftur.
Þykir Bracken því mjög fyrir
að heilsa hans leyfi ekki þá vinnu
sem með þurfi.
King forsætisráðherra skrifaði
John Bracken undir eins og
fréttin barst út og kvað sig
hryggja að heyra að heilsa hans
væri ekki góð, en óskaði honum
skjóts bata.
Stjórnmálastarfi Brackens mun
með ’þessu lokið, en það hófst
1922, er bændaflokkur Manitoba-
fylkis varð í meiri hluta en skorti
foringja. Var Bracken þá kenn-
ari við búnaðarskólann, og fór
flokkurinn fram á það við hann,
að hann tæki að sér forustunna.
Bracken hafði ekki verið neitt
ákveðin flokksmaður og tilheyrði
ekki bændaflokkinum. En for-
ustu bændaflokksins færðist
hann í fang og tók mál hans svo
raunvísindalegum tökum, að
flokkurinn sat óhagganlegur að
völdum í 20 ár. með Bracken sem
forsætisráðherra. Og vinsældir
hans meðal bænda þessa fylkis
munu seint dvína.
Það létu ýmsir þá skoðun í ljós.
þegar Bracken tók við forustu í-
haldsflokksins að hann hefði nú
fallega skift um skoðun. Líkleg-
ast hefir hann staðið nær stefnu
þess flokks, ef hægt er að segja,
að flokksstefna væri honum í
nokkrum skilningi einhvers met-
andi, en það eru einmitt flokks-
stjórnir, sem honum hefir aldrei
geðjast að, og það má líklegast
um hann segja, að hann sé eini
’stjórmálamaðurinn, sem við höf-
um enn átt, sem vísindalegri að-
ferðum hefir viljað gefa meira
rúm í stjórnmálunum, en hér
hefir áður þekst.
Þar sem bændaflokkurinn var
nýr þótti Bracken ekki vonlaust
um, að viðhorfi í stjórnmálum
mætti breyta í vísindalegri átt.
Og honum tókst það hér.
Að honum entist ekki heilsa
til að skapa slíkt viðhorf í lands-
málunum. Þykir þeim nú fyrir
sem hann skildu bezt.. Þeir sem
á klafa flokksfylgis eru ríg-
bundnir,geta líklega ekkert séð
í stefnu hans, nema liðhlaup. —
Svona gegnur það í okkar fíflska
heimi.
Hver eftirmaður Brackens
verður, er ekki hægt að segja um
Líklegastir eru Drew, Deifen
baker og ef til vill ekki sízt
Gordon Graydon. En um það er
léttvægt að spá nokkru. Graydon
er kanske svipaðastur Bracken,
en hinir tveir sterkari flokks-
menn.
Rífa upp járnbrautirnar
Einn af fregnritum New York
Times segir frá því s. 1. mánudag,
að hann hafi horft á það með
eigin augum, að Rússar séu að
rífa upp járnbrautirnar til Ber-
línar, svo að vestlægu þjóðunum
verði ekki kápa úr því klæðinu að
nota þær til matvælasendinga að
vestanverðu með eða án vopna.
Þetta var aðhafst á sama tíma
og vestlægu þjóðirnar höfðu efnt
til fundar um, hvort ráðlegt
væri, að senda vopnaðar mat-
vælalesthir til Berlínar.
Konstantin Rokossovsky, mar-
skálkur, frægur fyrir herstjórn
sína í Stalingrad, kvað hafa verið
sendur til Berlínar. Er talið víst
í blöðum vestlægu þjóðanna í
Berlín, að hann eigi að taka þar
við forustu hermálanna af Vas-
sily Sokolovsky marskálki, ef
vinátta Rússa og vestlægu þjóð-
anna fer alveg út um þúfur og til
vopna verður gripið.
Tíu rússnesk flugför flugu
yfir flugvelli vestlægu þjóðanna
í Gatow og eitt þeirra elti vöru-
flugvél og lézt ætla í bardaga
við hana, en var sjáanlega í gráu
gamni gert.
Truman útnefndur
Á fundi er demokrata flokk-
urinn í Bandaríkjunum hélt s. 1
miðvikudag í Philadelphia, var
Truman forseti útnefndur í einu
hljóði, sem foringi og forsetaefni
í næstu kosningum.
Alben W. Berkley senator, var
og valinn sem vara-forsetaefni.
Fundurinn ræddi mörg mál og
samþykti þar á meðal tillögur
Trumans forseta um réttindi
Islenzk blaðamanna-fjölskylda heiðruð
Á myndinni hér að ofan eru
fimm vestur-íslenzkir blaðamenn,
allir í einni og sömu fjölskyldu.
Það eru Gunnar Björnson og
synir hans fjórir. Eru nöfnin á
myndinni, lesið frá vinstri.
Björn, fregnriti National Broad-
casting Co., í Washington;
Hjálmar, einn af ritstjórum Min-
neapolis Tribune ; Gunnar Björn-
son, ritstjóri emeritus Minneota
Mascot; Valdimar, einn af rit-
stjórum St. Paul Dispatch-Pio-
neer Press og flytur útvarps-
fréttir hjá KSTP stöðinni jafn-
framt, og Jón, sem er starfsmað-
ur hjá Minneapolis Advertising
Agency. —'
Alla þessa menn heiðraði
Minnesota Editorial Association
(ásamt tveimur öðrum blaða-
mönnum: J. C. Morrison ritstjóra
og útgefenda Morris Tribune
yfir 50 ár og Harry Rasmundsen
frá Austin Daily Herald) á árs-
fundi sínum 16. júlí í Owatonna,
með viðurkenningar skírteini, er
félagið veitir fyrir blaðamensku-
starf er til fyrirmyndar er talið.
Og að því er þá Björnsons feðga
áhrærir, segir í ritstjórnargrein i
Minneapolis Tribune, er það víst
og áreiðanlegt, að þeir hafa síðast
liðin 40 ár sett það mót á blaða-
mensku innan fylkis síns er þeim
verður ávalt til verðugs sóma
talið.
Brautryðjandinn, Gunnar B.
Björnson, gerðist um aldamótin
síðustu eigandi að Minneota
Mascot, er fram til ársins 1944,
var í höndum hans og sona hans
og alment er viðurkent eitt af
áhrifameiri bygðablöðum sinnar
tíðar. Og með því er mikið sagt,
því við áhrif góðra blaða jafn-
ast ekkert í því að þroska skiln-
ing almennings á málum þjóðfé
lagsins og í mentun borgaranna
yfirleitt.
Þetta hefir verið hlutverk einn-j
ar stærstu blaðamanna fjölskyld-1
unnar sem vér höfum nokkrar
sögur af, Gunnars Björnsonar og,
sona hans. j
Eftir að þeir höfðu verið
heiðraðir af Minnesota Editorial
Association með hinni mestu við-
urkenningu, er það félag á völ á
og viðhöfn, var mynd sú tekin, er
hér að ofan birtist. Vitum vér
fyrirfram, að íslendingum hvar
sem eru, er ánægja að fréttinni,
og taka undir hana með því að
þakka Gunnari Björnsyni og
konu hans og sonum og dætrum
fyrir allan þann sóma, sem þau
hafa ávalt verið þjóðstofni sín-
um og árna þeim hjartanlega
heilla.
svertingja, sem ýmsir innan
flokksins hafa harðlega mótmælt.
Stjórnin á Frakklandi fallin
Á Frakklandi er alt í öng-
þveiti þessa stundina. Stjórn Ro-
bert Schumans féll s. 1. mánu-
dagskvöld; stjórnarflokkurinn
klofnaði við atkvæðagreiðslu um
f járveitingu til hersins. Atkvæð-
in féllu þannig, að stjórnarand-
stæðingar urðu 297, en með
stjórninni voru 214.
Stjórnin sagði samstundis af
HARRY S. TRUMAN
sér og hvort að Vincent Oriol
forseta tekst að mynda nýja
stjórn, er eftir að vita.
Stjórn Frakklands var sam-
vinnustjórn lýðveldissinna og
sósíalista. En sósíalistar skárust
úr leik; fylgdu kommúnistar
þeim eindregið við atkvæða-
greiðsluna, en de Gau-lle-istar
lýðveldissinnum.
Virðast þarna aðalflokkarnir
hafa leitt hesta sína saman. En
að í flýti verði aftur hægt að sam-
eina einhverja þeirra, til að
mynda stjórn, er ekki líklegt.
Eins og á stendur í Berlín, er
fall stjórnarinnar mikið óhapp.
Verkfalii járnbrauta-
þjóna lokið
Þær urðu sættir í verkfalls-
máli járnbrautaþjóan s. 1. mið-
vikudag, að verkamönnum yrðu
greidd 17 cents í kauphækkun.
Urðu lok málsins þessi undir hið
síðasta á fundi, er verkamenn og
Mitchell, verkamálaráðherra sam-
bandsstjórnar áttu með sér. Virt-
ist bæði verkamenn og ráðherra
vera hinir ánægðustu. Járn-
brautafélögin hafa kanske ekki
verið neitt hrifin.
FJÆR OG NÆR
Skömmu eftir að prófessor
Piccard kom seinast ofan úr há-
loftunum, hitti hann dr. William
Beebe, sem þá var alveg nýkom-
inn neðan af hafsbotni.
“Hvað sástu þarna uppi?”
spurði Beebe.
“Enga engla”, anzaði Piccard,
“en hvað sást þú?”
“Engar hafmeyjar”, anzaði
Beebe.
Gísli Blöndal látinn
Það hræðilega slys vildi til s.l.
fimtudagskvöld, að Gísli Blöndal
maður háaldraður, var á gángi
yfir Sargent Ave (hjá Home St.)
og varð fyrir motór-hjóli; hlaut
hann svo mikinn áverka, að hann
dó af því morguninn eftir.
Gísli var 82 ára og var sonur
séra Markúsar, Gíslasonar prests
á Blöndudalshólum og síðar á
Stafafelli í Lóni í Austurskapta-
fellsýslu. En móðir hans hét
Matta Einarsdóttir prófasts í
Stafholti. Kona Gísla, Lára Vig-
fúsdóttir lézt fyrir nokkrum ár-
um, hún, var skaptfelsk að ætt.
Gísli kom vestur um haf fyrir
50 árum, hann bjó um skeið í
Nýja-íslandi, en lengst af í
Winnipeg og stundaði húsamáln-
ingu.
Börn þeirra Gísla og Láru voru
þrjú: Mrs. Lillian Bowley í
Winnipeg, Mrs. S. Fowler í
Schumacker, Ont. og Gustav, er
býr í Chicago. N
Jarðarförin fór fram frá J.
Thomson útfararstofu í gær. —
Séra Philip M. Pétursson jarð-
söng.
* * *
Hrefna ólafsdóttir frá Wash-
ington, kom til Winnipeg s. 1.
fimtudag; hún er að finna frænd-
fólk sitt hér nyrðra, sem býr út í
Minnedosa-bygðinni. — Hrefna
kom vestur um haf fyrir nærri
tveim árum, er dóttir Ólafs bónda
á Knarrarnesi í Vogum, en
stundar heimilisstörf hjá Thor
Thors sendiherra í Washington.
Dr. Pétur Jakobsson og frú frá
íslandi komu til bæjarins frá
New York s. 1. viku. Dr. Pétur
hefir verið við framhaldsnám hér
vestra í New York í þrjá mánuði
og verður á sjúkrahúsum bæði í
Chicago og Baltimore í aðra 3
mánuði. Norður kom hann til að
sjá sig um á fornum slóðum, því
hann kom hingað barn með for-
eldrum sínum fyrir mörgum ár-
um, en fór aftur heim með þeim
14 ára gamall. Foreldrar hans
voru Jón Ármann Jakobsson og
Valgerður kona hans. Síðan eru
nú 28 ár; hefir hann varið mikl-
um tíma til náms bæði heima og í
Danmörku og verið víðförull. —
Síðari árin hefir hann verið
læknir heima og tekur við sér-
stakri deild á spítala í Reykja-
vík, er hann kemur aftur heim;
lýtur nám hans hér einnig að því,
að kynna sér fyrirkomulag slíkra
deilda. Kona hans, Margrét Ein-
arsdóttir, kom vestur um haf 1.
júlí og aðallega til að vera með
honum í ferðinni hingað norður.
Héðan fóru þau suður til Chi-
cago s. 1. mánudag og verður dr.
Pétur þar við nám, sem áður get-
ur. Honum þótti mjög gaman að
koma til Winnipeg, og kunni hér
hið bezta við alt. Hann brá sér og
norður til Ashern og vestur til
Baldur, en þar átti hann frænd-
fólk. Hann mundi hér vel eftir
mönnum og stofnunum frá fyrri
árum. Hann dvaldi hjá Jónas-
son’s systkinunum, 693 Banning
St., meðan hann var í Winnipeg.
* * *
Ragnar H. Ragnar hljómleika-
kennari og frú, eru stödd í bæn-
um Þau eru að leggja af stað til
íslands og voru hér nyrðra að
kveðja kunningjana. Frá New
York er gert ráð fyrir að sigla 30.
júlí.
Hjónunum fylgja héðan inni-
iegar heillaóskir og þakklæti
íyrir starf Ragnars um langt
skeið í söngstjórn og ótal, ó-
gleymanlegar söngskemtistund-
ir; þeirra verður hér lengi saknað
Ragnar átti hér hvar sem hann
dvaldi eða kom víðtækum vin-
sældum að fagna.
* * *
Skírnarathöfn
í ferð sinni vestur til Wyn-
yard, Sask., síðustu helgi, skírði
séra Philip M. Pétursson ungan
son þeirra hjóna Mr. og Mrs.
Herman V. Melsted. Barnið heit-
ir Gerald Gordon Thor Melsted.
Athöfnin fór fram á heimili Mr.
og Mrs. J. Bjarnason, foreldra
Mrs. Melsted. Nokkrir vinir og
ættingjar voru viðstaddir. Mrs.
Melsted var í heimsókn til for-
eldra sinna, en fer innan skamms
aftur til Oxbow, Sask., þar sem
þau hjónin hafa dvalið síðastliðið
ár.
* * *
Séra Eiríki Brynjólfssyni og
frú hans, var haldið samsæti á
Alexandra hótelinu af stjórnar-
nefnd Þjóðræknisfélagsins s. 1.
mánudagskvöld. Var nefndin að
kveðja prestshjónin, en þau
Jeggja af stað n. k. fimtudag til
fslands. Séra Eiríkur hefir þjón-
að Fyrsta lút. söfnuði hér ár-
langt og áunnið sér mjög miklar
vinsældir. Hann hefir tekið mik-
inn þátt í íslenzku félagslífi og
verið því hin bezta stoð. Honum
fylgja einlægar þakkir fyrir það
og árnaðaróskir allra Vestur-fs-
lendinga.
* * *
Magnús Markússon skáld er
nýfluttur og er hið nýja heimil-
isfang hans að 704 Langside St.
Sími 88118. Vinir hans eru
beðnir að minnast þessa.