Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 30.06.1890, Qupperneq 2
86
þJÓÐYILJINN.
Nr. 22.
2 0 6 atkvæðum; dbrm. Einar Asmunds-
son liluut 45 atkvæði.
Kjörfundurinn stóð alls yfir rúma 4
klukkutíma.
Alpingiskosningin
í
S u ð u r-M ú 1 a s ý s 1 u.
Eptir óljósum fregnum, er borizt hafa
af kjörfundi Sunnmýlinga, er haldinn var
34. júní, voru þar þrjú þingmannsefni í
kjöri: próf. Jön Jónsson í Bjarnanesi
niiðlunariuaður. og sjálfstjórnarraennirnir:
séra Sigurður Gunnarsson á Yalþjófsstað
og séra Páll Pálsson á fdngmúla. — Við
iýrstu kosningu hlaut enginn nögu mörg
atkvæði; en við bundna kosningu milli séra
Sigurðar og séra Páls, var séra Sigurð-
ur Gunnarsson kjörinn alþingis-
maðUr. Um atkvæðafjölda hefir ekkert
spurzt.
K Y E N N F R E L SISMALIÐ.
—o—o:o—o—
„J>ess raá geta sem gert er“, segir gam-
a]t orðtak, en þess má lika geta sem látið
er ógjört; það hefir mér að minnsta kosti
opt dottið i hug, síðan í fvrra sumar, er
eg sá, að útséð var úm, að kvennfrelsismál-
ið yrði rætt á alþingi.
|>að hefir um langan tíma hljómað í
oyrum vorum, að það væri oss sjálfum að
kenna, að ekki væri aukin réttindi vor, vér
nenntura ekki að gjöra neitt sjálfar raálinu
til stuðnings, og þar fram eptir götunum.
Amæli þetta rákum vér að nokkru leyti
af oss með því, að senda |>ingvallafundin-
um 1888 áskorun um, að hlutast til um
að vér næðum að minnsta kosti einhverju
af því, sem hver sanngjarn maður ldýtur
að finna með sjálfum sér, að oss ber.
f>ingvallafundurinn tók vel í málið og
samþykkti í ejnu hljóði svofellda tillögu:
,.|>ingvallafundurinn skorar á alþingi
að gefa málinu um jafnrétti kvenna
við karla, sem mestan gaum, svo sem
með því fyrst og fremst að sam-
þvkkja frumvarp er veiti konum í
sjálfstæðri stöðu kjörgengi í sveita- og
safnaða-málum.
I öðru lagi með því að taka til
rækilegriir íhugunar, hvernig eignar-
og ijár-ráðum giptra kvenna verði
skipað svo, að réttur þeirra gagnvart
böndanum sé betur tryggður en nú er.
I þriðja lagi með því, að gjöra
konum sem auðveldast að afla sér
inenntunar“.
Askorun þessari hefir nú alþingi þóknazt
að stinga undir stól, en livers vegna?
HeyrZt hefir, að orsökin hafi verið sú, að
enginn hafi treyzt að flytja málið, sökum
þess hve erfitt það væri viðfangs; en sliku
er tæpast trúandi. Ætli hitt sé ekki nær
sanni, að þeiin finnist vér vera fullu bætt-
ar með þeim litlu réttindum, sem vér höf-
um, eða getuni með lagi dregið oss, 'en
fjárráð og öll opinber réttindi séu, eins og
að undanförnu, bezt koinin í þeirra eigin
liöndum.
Eptir því, sem fram er komið þurfum
vér ekki að vænta mikils fylgis af alþing-
ismönnum þeim, er hingað til hafa á þingi
setið; en gætum þess, að það er að eins
eitt alþingi þangað til almennar kosningar
fara fram.
Ætli það væri af vegi, að vér gerðum
vort ýtrasta til að þeir einir næðu kosn-
ingu, sem styðja vildu mál vort framvegis.
Margur karlmaður hefir orðið til að
kannast við, að vér gætum komið málum
vorum fram i kyrþey, þó oss sé bannað að
gjöra það opinberlega; látum það verða
orð og að sönnu í þetta skipti.
Ritað i júní 1890.
Yestfirzk kona.
ORÐHELDNI KVENNA OG KARLA.
—o—o—
Vinnukonur hafa seint og snemma verið
minnst virti flokkur mannkynsins, en þar
eð allflestum konum hér á landi stendur
enginn annar vegur opinn fyrir lengri eða
skemmri tíma, leiðir þar af ósjájfstæði í
hugsunum og framkvæmdum hjá kvenn-
þjóðinni meira en eðlilegt er.
Fyrir 7 árum siðan gjörðum vér félag,
20 vinnukonur. og tókum 7 ára gamalt barn
til fósturs af fátækri ekkju, sem missti
manp sinn í sjóinn; vér lofuðum að gefa
með því til fermingaraldurs, og þótt vér
höfum margar breytt stöðu vorri, þ:i höf-
um vér alls okki álitið það undanþágu frá
loforði voru, og ein (húsfrú,, Rósinkranza
Hafliðadóttir) sent sinn lilut . ríflega frá
Ameríku ; og þótt eipstakar hafi ekki getað
lialdið áfram, þá höfum vér hinar tekið
þess betur í, og gefið ,með di'engnum til
þessa tíina, svo að uú er drengurinn fermd-
ur, og með guðs hjálp fær um að vinna
sér brauð sjálfur.
1 saina sinn tóku 10 karlmenn í félagi
barn af sömu ekkju; fleiri fengu ekki að-
gang. J>að Ivarn. er komið heim til iiióður
siiinar fyrír 3 áruin og liefir ekki einn eyr-
ir verið gefinn með því í þau 3 ár; einn
þessara manna er að vísu dáinn, eli hinir
9 eru alls ekki þurfameniu
Með þessu litla dæmi vildi eg sýna, að
þrautseigja og virðing fyrir sínum eigin
orðnm á sér eins vel stað hjá konftin sein
körlum; og einnig vil eg vekja athygli betri
manna á því, hvort ekki muni margir krapt-
ar verða ónotaðir með því að halda kon-
um jafn ósjálfstæðnm og gjört hefir verið
og gjört er enn í dag.
ísafirði, 7. júní 1890.
Ein af 20.
„I N F L U E N Z A“.
Kveflandfarsóttin, sem nú er almennt
nefnd útlenda nafninu „Infiuenza“,> virðist
rnunu herja land allt; í Vestmannaeyjuin
höfðu sýkzt fjórir fimintu hlutar allra ibú-
anna, og eptir síðustu fréttum var sóttin
töluvert farin að gera vart við - sig í Ár~
nes- og Rangárvalla-sýslum og í Reykja-
vík ; nyrðra kvað landfarsótt - þessi vera
komin á Siglufjörð ; þangað komu um miðj-
an júnímánuð tvö fiskiskip, og var nieiri
hluti beggja skipshafnanna sýktur; hér í
ísafjarðarsýslu eru kvefveikindin einnig
farin að stinga sér niður, og leggjast all-
þungt á stöku menn.
Hér á landi hafa kvef-landfarsóttir áður
orðið all-mannskæðar, og er því nauðsyn-
legt, að menn, livað „influenza“-veikina
snertir, gæti allrar varúðar, ineð því að
veikí þessari fylgja og opt ýnisir hættu-
legir kvillar t. d. lungoabólga; sérstaklega
brýna þeir læknarnir Schierbeck og dr.
Jónassen það fyrir alinenningi, að gæta
hins inesta hreinlætis, bæði utan húss og
innan, og þrífa vel allan fatnað, eigi sízt
sængurfatnað; þá er það og áríðandi, að
hægt sé að opna glnggn, svo að hleypt
verði inn hreinu andrúmslopti, en vai",sk
skal þó. að súg leggi á sjúklingana;
veikinni fylgir hitasótt, sem optar kvað
vera, telja læknarnir sjálfsagt að Rggjast
í rúmið, og verður að varast, að fara of
sneinmii á fætur, með því að hættast er
við, að öðruin sjiikdóinum slái að, þegar
1 sjúkliqgurinu er í aptwrbutu.