Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 30.04.1895, Side 1
Verð árpangsins (minnst
40 arka) 3 kr.; í Ameríku
1 doll. Ijorgist fyrir júní-
múnaðarlok.
DJÓÐVILJINN
-—- .—I—- Fjóbði ábganoub. =
UNGI.
Uppsögn skrifleg ógild
nema komin sé til útgef-
anda fyrir 30. dag júní-
mánaðar.
•i—EITSTJÓEI: SKÚLI THOEODDSEN. =|=<6g—!-
ÍSAFIBÐI, 30. APBÍL.
1«)5
M Í33.
Kjörfundarboð
Með því að áformað er, að þingvalla-
fundur verði haldinn 28. júní nœsth., hoð-
ast litr með til hjörftmdar fyrir lcjördæmi
ísafjarðarsýslu og haupstaðar, sem haldinn
verður á ísafirði þriðjudaginn 4. júní
nœsth. hl. 2 e. h., og shorum við undirnt-
aðir þingmenn fastlega á hosningarbœra
menn í hjördœmi þessu, að senda á fund-
inn 2 hosna menn úr sveitarfélagi liverju,
til þess að hjóso' tvo erindsreha til Þing-
valla-farar fyrir hjördœmið.
■ Vigur og ísafirði, 24 apríl 1895.
SigurÖui* 1 Stefánsson,
Sliúli Tliox'odtlsen-
Vegna óvissu þeirrar og ruglings,
scm Kóllábúða-fundarhoð það, er birt var
í 12. nr. „Þjóðólfs“ þ. á., hlýtur að valda,
þá getur ehhert orðið af neinum Koila-
biiðafundi fyrir 3 vestur-sýslurnar í vor,
og aptur hallast því htr með Kollabúða-
fundurboðið, sem birt var í 2. nr. IV. árg.
„Þjóðv. unga“.
A'igur og ísafirði, 25. apríl 1895.
Sigurðm- Steíáusson,
Tliox*oddsen.
Þingmálafundur.
TU þess að ræða um ýms alþingismál-
efni óshum við undirritaðh■ þingmenn að
eiga fund með hjóscndum ohhar á ísafirði
þriðjudaginn 4. júní nazsth. á hádegi.
Vigur og ísatírði, 24. apríl 1895.
Sigui*ður Steíánsson,
Slíúli Thoroddson.
Tvær lagasynjanir enn.
—MA—
Þeir eru sí-starfandi landshöfðingi og
ráðherra, að gæta þess, að alþingi Islend-
inga ekki vinni þjóðinni skaða með laga-
setning sinni.
Nýjasta stór-virkið er að slá af búsetu-
lögin, sem svo eru nefnd, og lögin um
að létta nokkrum gjöldum af jafnaðarsjóð-
unum, en leggja þau á landssjóð.
Um bæði þessi lög má segja það, að
þau snerti atvinnumál landsins, hvort
upp á sinn ináta, annað þeirra miðar að
því, að láta verzlunar-arðinn lenda rneira
hér innan lands, en nú er, og hitt átti
að minnka gjöld jafnaðarsjóðanna, og
létta þannig gjöld á lausafó bænda.
Vér getum þessa að eins til saman-
burðar við mark 1 eysu-skvaldrið í nóvem-
ber- og desember-auglýsingum stjórnar-
innar um þennan einstaka áJiuga á at-
vinnumálum landsins, sem hún þar er
svo gagntekin af!
En annars er ekki til neins að fara
út í synjunar-átyllur stjórnarinnar, því
að þar sem ástandið er svo, að ekkert
ræður í raun og veru úrslitunum annað,
en einþykkni ábyrgðarlausrar landstjórnar,
þar liafa engar röksemda-leiðslur minnstu
vitund að þýða.
„Sic volo, sic jubeo, stat pro ratione
voluntas“*, það er allt og sumt, sem á-
byrgðarlaus landstjórn þarf að segja, og
væri það í raun og veru miklu einlæg-
ara og drengilegra, heldur en þessi ástæðu-
marningur, sem verið er að tildra upp í
B-deild Stj.tíð., til þess ögn að skýla
einveldis-kreddunum.
Það er, sem sagt, Magnús landshöfð-
ingi, sem hér er aptur á ferðinni, sem
hvetjandi stjórnina í Hofn til stórræð-
anna, og styrkir það þá skoðun, sem í
þessu blaði hefir áður verið fram fylgt,
að við afskipti þess manns af íslenzli-
um löggjafarmálum væri einkar æskilegt
að losna.
Stjórnin í Höfn hefir auðvitað ekki
þann kunnugleika á högum vorum, sem
liún þyrfti að hafa, og þegar svo er ýtt
undir hana til lagasynjananna af þeim
manni, sem — launaður af íslands fé —
á að tala íslands máli, eða þingsins og
þjóðarinnar máli, þá er ekki von, að
vel fari.
*) «Svo vil jeg, svo skipa jeg, sé vilji minn
i röksemdii stað“.
Stúlluirnar koma meö.
Islenzka kvennfélagið gengst fyrir
því, að konur sendi alþingi í sumar á-
skorun um aukin réttindi kvenna, og er
áskorun sú á þessa leið:
„Hér nieð leyfum vér undirskrifaðar konur
oss að skora á. alþingi, að það, þrátt fyrir
synjun stjórnarinnar á lagafrumvarpi um kjör-
gengi kvenna í lireppsnefndir o. s. frv., sam-
þykki frumvarp þetta á næsta alþingi og áfram,
þangað til það nær staðfestingu. Þá æskjum
vér og þess, að hinir háttvirtu þingmenn sam-
þykki réttindakröfur þær oss til handa, er
frumvarp það fer fram á, sem ckki varð
fullrætt á alþingi 1893, um fjárráð giptra
kvenna o. fl.
Um leið og vór þakksamlega viðurkennum
réttindi þau, er alþingi þegar hefur veitt oss,
berum vér það traust til þess, að það fram-
vegis eptir atvikum veiti oss allt jafnrétti
við karlmenn, samkvæmt tímans vaxandi
menningar- og frelsiskröfum“.
Það er vonandi, að áskorun þessi fái
bezta byr hjá kvennþjóðinni, og að þær
grípi nú þetta tækifæri, til þess að hrinda
algjörlega þeim ummælum landshöfðingja,
og annara andvígismanna kvennfrelsis-
málsins, að konur hirði ekki um aukin
réttindi, enda myndi sú áskorun verða
forvigismönnum málsins bezti styrkur á
alþingi.
Líklegt er nú að vísu, að Magnúsi
1 andshöfðingja Stephensen verði ekki skota-
skuld úr þvi, að finna upp einhverja aðra
átylluna, málinu til tálmunar í bráð, þó
að lmgsunar- og Iiirðu-leysi kvennfólks-
ins verði ekki til að dreifa; en um slíkt
tjáir ekki að hugsa, eða að leggja árar
í bát, meðan hann ræður mestu um ís-
lenzka löggjöf, enda getur lians lands-
höfðingja-tíð, og þar með hans barátta
gegn ýmsum áhugamálum þjóðarinnar,
verið á enda, fyr en varir.
En þó að ýms réttindamál kvenna
ekki fái strax í stað samþykki löggjaf-
arvaldsins, þá ávinnst það þó, ef einatt
er haldið í horfinu, að málið skýrist við
umræðurnar, og fylgismönnum þess fjölg-
ar, bæði meðal karla og kvenna.
Það er og auðséð á áskoraninni, að
forgöngumenn ináls þessa meðal kvenna