Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 12.10.1895, Blaðsíða 3
ÍVTÓBVILJINN UNGI.
3
V, 1.
fer jórinn trés á rás;
í sama hvíta höklinurn
þú hlærð enn, Snæfellsás.
Hve títt á kyrru kvöldunum
mig kætti fögur sól,
er upp úr svölu öldunum
hún óf þór gullin kjól.
Þið standið rótt á rótunum,
ó römmu liamra tröll!
en skjótt af feigu fótunum
er fallin mannsins höll;
þið anzið minna árunum,
og alda storkið þraut;
en við erum burt á bárunum,
sem brotna Hlés í skaut.
En bezt þið geymið byggðina,
og bjóðið vinum heim;
um elsku, trú og tryggðina
þið talið fyrir þeim.
I þessum háu höllunum
sú Hulda lengi bjó,
er farmanninn að fjöllunum
og fósturknjánum dró.
Matth. Jochumsson.
---COO^OOO-
3L.ífsál>yrsö.
Enn sem komið er munu þeir vera
tiltölulega sára-fáir hór á landi, sem
tryggt hafalíf sitt; vér Islendingar stönd-
um talsvert að baki öðrum þjóðum í því,
seui fleiru.
En þetta þarf að breytast, því að
oviða er reyndar meiri þörf á því, en
emmitt hér á landi, að menn geri sér
það almennt að reglu, að tryggja afkom-
endum sinum og vandamönnum einhverja
fjár-upphæð að sér látnum.
I?að er kunnugra, en frá þurfi að
segja, að efnahagur margra vor á meðal
er svo vaxinn, að eigur þeirra gera ekki
betur, en að hrökkva fyrir skuldunum,
og stundum naumlega það, svo að ofan
á þá sorgina,, sem ástvina-missirinn eðli-
lega bakar konu og börnum, bætast opt
og einatt þær áhyggjurnar, sem af því
leiða fyrir ekkjuna, að sjá sig standa
nppi, hafandi lítið eða ekkert fyrir sig
að leggja, og má ske með stóran barna-
kóp a ómaga-aldri.
^T1 fæstir munu vera svo tilfinninga-
daufir, að þejr vilji ekki gjarnan vita
astmermum sínura sem be.zt borgið, þeg-
ar þeirra fyrirvinna þrýtur.
Og þó að kringumstæðurnar rneini
inörgum, að leggja upp fé, en gott þyki
að berjast í bökkum, eða hafa til linífs
og skeiðar, sem kallað er, þá eru þeir
þó fleiri, sem vel gætu klofið það, — ef
viljann og hugsunarseinina vantaði ekki—,
að leggja fram nokkrar krónur á ári, til
þess að kaupa sér lífsábyrgð fyrir.
Það er líka sá stóri munur á lifs-
ábyrgð, og annari ijársöfnun, að þar sem
það tekur flesta langan tíma, að safna
sér fjárupphæð, sem nokkru nemur, þá
fæst lífsábyrgðar-upphæðin öll út borguð,
þó að maður deyi á fyrsta árinu, eða
rétt á eptir, að fyrsta iðgjaldið er greitt.
En þó að öllum sé þarft að tryggja
lif sitt, þá er þó hvötin til þess einna
mest fyrir þá, sem svo að segja daglega
verða að stofna lífi sínu í hættu, eins og
þeir, sem sjóinn stunda.
Það væri annar hagur almennings
hér við Djúpið, ef menn liefðu um nokk-
urn tíma almennt keypt sór lifsábyrgðir;
þau væru þá færri börnin alin upp á
sveitinni, og efnahagur sveitanna og ein-
stakra manna mun betri, en nú er.
Og hjá mörgum hér við Djúpið eru
óþarfa-útgjöldin og brennivíns-kaupin
svo mikil, að ekki sæi á neinum, þó að
úr þeim væri dregið, svo sem lífsábyrgð-
ar-iðgjöldunum svarar.
Nú vill líka svo vel til, að enska
lífsábyrgðarfélagið „Star“, eitthvert áreið-
anlegasta og auðugasta lífsábyrgðarfólag-
ið, sem til er, liefir tekið til starfa liér
á landi, og fengið sér umboðsmenn í
flestum héruðum iandsins, til þess að
gera mönnurn viðskiptin sem greiðust.
Félag þetta var stofnað í Lundúnum
árið 1843, og stendur undir eptirliti
enska verzlunar-ráðaneytisins, og er vara-
sjóður þess nú orðinn um b5 milj. króna.
Iíefir það einkum aukið vinsældir og út-
breiðslu félags þessa i öðrum löndum, að
fiinmta hvert ár út býtir það 90 °/„ af
ágóðanum, sem „bónus“, meðal þeirra,
sem ábj^rgðir eiga hjá félaginu, og hefir
sú uppbót farið vaxandi ár frá ári.
Það væri þvi fyrir margra hluta
sakir æskilegt, að fólagi þessu tækist
einnig vel að út breiða liina heillaríku
starfsemi sína hér á landi.
Mannfjoldi og; trúiirbrög'ð lieimsins. í þýzka
kivkjuritinu „Deutsche lcirchénzeitung11, sem
gefið er út í Berlín, var nýlega birt lauslegt
yfirlit yfir mannfjöldann og trúarbrögðin á jörð-
irmi, og er þar talið, að á jörðinni lifi alls um
1500 milj. manna, er skiptast á heimsálfurnar,
sem hér segir:
í Evrópu............... 381,200,000
- Afríku............... 127,000,000
- Asíu................. 854,000,000
- Ástralíu............... 4,730,000
- Ameriku.............. 133,670,000
Alls 1,500,600,000
En aðal-trúarbrögðin skiptast á mannfjölda
þennan, sem hér segir:
Kristnir (mótmælendur) .... 200,000,000
■---(rómversk-kaþólskir) . . 195,000,000
----(grísk-kaþólskir) .... 105,000,000
Gyðingar.............................. 8,000,000
Múhameðstrúarmenn................... 180,000,000
Heiðingjar (þ. e. öll önnur trúarbr.) 812,600,000
Alls 1,500,600,000
Þeir, sem kristna trú .játa, eru því enn tæp-
lega þriðjungur mannkynsins, svo að það á enn
að líkindum nokkuð langt í land, að hérájörðu
verði „eitt sauðahús og einn hirðir“.
Sjálfsmorð. Svo telst til, að af hverri miljón
manna fyrir-fari sér árlega: í Saxlandi 311, i
Danmörku 250, í Frakklandi 240, í Prússlandi
133, í Bæjaralandi 90, á Englandi 66, og í Rúss-
landi 30.
Sumir þykjast hafa veitt því eptirtekt, að
faraldur só að sjálf'smorðum, og telja óhyggilegt,
að þeirra sé getið í blöðum, með því að sjálfs-
morðs-fregnin hafi næm áhrif á ýrnsa.
Stærsta kirkju-klukka í heimi er í kirkju
einni í Moskva á Bússlandi; hún var steypt árið
1668, og vegur 348 þús. pund.
Hvað selirnir jeta. Það hefir verið ætlazt
á um, að selir þeir, sem hafast við á svæði einu
umhverfis Alaska strendur, muni árlegajetaum
6—12 milj. „tons“ af fiski, og er það 10—20
sinnum meira, en Englendingar liöfðu sér til
matar af fiski árið 1892.
-------------—
Norðmenn eru um þessar mund-
ir að koma á laggirnar ábyrgðarfélagi
fyrir báta, er til fiskjar ganga í norðan-
verðum Noregi, og er gert ráð fyrir, að
norska stór-þingið muni leggja 10 þús.
krónur til stofnsjóðsins fyrsta árið.
Fyrir nokkrum árum komu Danir
liku ábyrgðarfélagi á fót, og veitti ríkis-
þingið þá 20 þús. krónur til stofnsjóðsins
fyrsta árið, og síðan 10 þús. krónur ár-
lega í 10 ár.
Hvað gerir alþingi Islendinga?
Skipströnd. 22. f. m. strandaði
norskt kaupfar á Miðnesi í Gullbringu-
sýslu, fermt ýmis konar útlendum varn-
ingi, sem átti að fara til bænda þar syðra,
og var hvorttveggja, skipskrokkurinn og
vörurnar, selt við stranduppboð.
21. s. m. strandaði Faxaflóa-gufubát-
urinn „Elín“ á Straumfirði á Mýrum;
hann rakst á sker þar á firðinum í út-
sunnan-veðri, svo að gat kom á hann,