Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 12.01.1898, Blaðsíða 1

Verð árgangsins (minnst
48 arka) 3 kr.; erlendis
4 lcr., og í Ameríku doU.:
1,30. Borgistfyrirjúní-
mánaðarlok.
M 16.—17.
ÞJOÐVILJINN UNGL
-1 , ■■—[=: SjöUNDI ÁB&ANÖUE. =|::'"..'v:=--
--R'ITST JÓEI: SKÚLI THOEODDSEN. =\b*x$-{——
ísAFIBÐI, 12. JAN.
Uppsögn skrifieg, ó-
gild nema komin sé til
útgefanda fyrir 30. dag
júnímánaðar.
18 9 8.
Áramót.
——
j
Arið 1897, sem nú hefir nýlega kvatt
oss, mátti hér á landi að öllu saman
lögðu teljast til mögru áranna.
Hvað veSurfar snerti var árið yfir
höfuð mjög rosa- og storma-samt, byrj-
aði með rosum, eptir nýárið i fyrra,
og þegar vora tók urðu rosarnir og
stormarnir enn tíðari og ákafari, einkum
hér vestanlands, og mátti heita, að
sumarið allt væru hér sifelldir rosar, eða
þá kulda nepjur, enda lá hafísinn þá
jafnan skammt undan Hornbjargi, og
öllum vestur-kjálka landsins, þótt eigi
yrði hann siglingum að baga. — Við
sama rosa- og óveður-tóninn kvað svo
haustið, og framan af vetrinum, unz
stillur og hagstæða tíð gerði rétt fyrir
jólin, og héldust þau stillviðri til árs-
loka, rétt eins og gamla árið vildi þó
kveðja menn vel, og draga þannig ögn
úr þeim óþægilegu endurminningum,
sem óblíða veðurfarsins hefði fest i
hugum manna.
Vegna ótíðarinnar, og hins afar-
óþurrka- og rigninga-sama sumars, nytt-
ust hey manna víSa mjög ílla, og reynast
þvi mjög léttgjöful, og ónit tii mjólkur,
í vetur
Hvað fiskiveiðar á opnum hátum snert-
ir hélzt enn sama aflaleysið við Faxaflóa,
svo að viða horfir þar til bjargarskorts
meðal almennings, ef ekki réttist þvi
betur og fljótar úr, þvi að þó að fiskur
kæmi þar nokkur inn á flóann um sum-
armánuðina, júli og ágúst, hafði almenn-
ingur þess eigi not, með því að fjöídi
verkfærra karlmanna var þá farinn ann-
að, að leita sér atvinnu, eður og átti
öðru að sinna. — Hér við ísafjarðardjúp
var aflatregða frá nýári til vorvertíðar-
loka, og þó að synd væri að vanþakka
björgina, sem fengizt hefir hér úr sjón-
um, síðan í haust, þá eru þau aflabrögð-
in þó yfir höfuð mjög smávægileg í
samauhurði við aflabrögðin undanfarnar
haustvertíðir. •— Á Eyjafirði urðu all-góð
aflabrögð á opna báta, og nokkur einnig
á Austfjörðum, og i öðrum helztu ver-
stöðum landsins, en þó hvergi stórvægileg.
Við Faxaflóa lánaðist þilskipaútvegur
all-vel, en miður á Vestfjörðum, og þó
einkum hraparlega hjá þilskipum frá
ísafirði, enda eru þau þilskip og flest
of smá, og verða þvi eigi að notum i
storma- og óveðra-tið. — Þau fáu skip,
er til hákarlaveiða gengu héðan að vest-
an, öfluðu þó í góðu lagi, en Norðlend-
ingum varð sá útvegur nú yfir höfuð
óarðsamari, en að undanförnu, vegna ó-
tiðarinnar, er gerði þar mikinn hnekki.
Hvalaveiðar gengu mjög tregt í fyrra
vetur, en réttist þó úr, er á leið sumar-
ið, svo að veiði sú varð í viðunanlegu
lagi, og þó yfirleitt lakari, en nokkur
undan farin ár.
I verdunarlegu tilliti varð liðna árið
landsmönnum mjög örðugt, vegna afar-
lágs verðs i útlöndum á íslenzkum af-
urðum, einkum fiski og lifandi fó.
Mannskaðar á árinu urðu mjög mikl-
ir, einbum i mannskaðaveðrinu 1. mai,
er þilskip ýms fórust, svo sem frá hefir
verið skýrt í blaði þessu, og í áhlaupinu
1. nóv. síðastl., er bátstaparnir 5 urðu
hór i Djúpinu. — Auk þess urðu og á
liðna árinu ýmsar fleiri drukknanir, og
slysfarir, svo að mjög margir eiga um
sárt að binda.
Engar skæðar landfarsóttir gengu hér
á landi árið, sem leið, og var heilsufar
almennings yfir höfuð all-gott, nema hvað
kvefvesöld stakk sér viða niður, fyrir ára-
mótin, og var þó hvergi skæð, að þvi
er til liefir spurzt.
í poUtisku tilliti var liðna árið einnig
nokkuð óveðra- og storma-samt, og bar
einkum til, að nú var komið til valda i
Danmörku sátt- og samninga-fúsara ráða-
neyti, en þar hafði um langa hrið verið,
og tjáði stjórn þessi, fyrir drengilega
meðalgöngu alþm. dr. Valtys Guðmunds-
sonar, sig fúsa til að ganga að ýmsum
' eigi óverulegum breytingum á stjórnar-
. skránni; en áður liafði Danastjórn, sem
kunnugt er, sett þvert og, eindregið nei
gegn öllum stjórnbótakröfum íslendinga.
— AUt alþingið varð nú og ásátt um það,
að ekki hœri að halda fram gamla endur-
skoðúnarfrumvarpínu að svo stöddu; en
lengra náði samkomulagið eigi. — Þótti
17 alþingismönnum, eða þvi sem næst
helmingi alls alþingis, sem breytingar
þessar væru gott spor í áttina til frekari
sjálfstjórnar, som ekki bæri að hafna,
einkum þar sem skoðanir þings og þjóð-
ar væru orðnar svo tvístraðar, að full-
kominni endurskoðun yrði eigi fram hald-
ið með festu og krapti. — En með því
að landshöfðingja Magnúsi Stephensen
þótti, sem stjórnin hefði farið bak við
sig i samningunum við dr. Valty, og
mun hafa óttast skerðing hins ábyrgðar-
lausa valds síns, og eigi talið sér ráð-
herra-sessinn visan, reis hann öndverður
gegn breytingum þessum, og urðu svo
þær lyktir á, sem kunnugt er, að málið
féll á þingi, með því að fijarstœðurnar,
— landshöfðingja- og Ben. SveinsSonar-
liðar — tókust í liendur, til þess að aptra
því, að breytingarnar fengju fram að
ganga, og til þess að núverandi stjórnar-
óstand héldist óbreytt.
Út af þessu hafa nú blöð þeirra sam-
bands-, eða íhalds-liða, gert hávaða mik-
inn, síðan þingi lauk, og reynt að slá út
meðal almennings æsinga- og tortryggnis-
fræum; en vonandi kveður þó stillileg
og skynsamleg yfirvegun almennings alla
slíka ^ æsinga- og tortryggnis-drisla niður
á nýbyrjaða árinu.
Auk stjómarskrármálsins hafði alþingi
ýms þýðingarmikil mál með höndum, svo
sem fjárveitingar til fróttaþráðarlagningar,
samgöngubóta o. fl. — Það samþykkti
og þýðingarmikinn lagabálk um lækna-
skipunina, um aðgreining holdsveikra frá
öðrum mönnum, og um útbúnað holds-
veikisspítala, sem „oddfélagaru í Dan-
mörku hafa heitið að gefa landinu, og
reistur verðurj að fullu á þessu ný-
byrjaða ári. — Í botnvörpumálinu skorti
þingið þrek til þess, að láta rannsaka
aðgjörðir landshöfðingja, út af botnvörpu-
samninginum sæla, og í fleiru kenndi þar