Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 24.03.1906, Síða 1

Verð árganqsins (minnst
(,0 arkir) 3 kr. 50 aur.; i
erlendis 4 kr. 50aur.,og\
í Ameríku doll.: 1.50. \
Borgist fi/rir júnímán- |
aíarlok.
ÞJÓDVILJINN.
—---1= Tuttugasti ábgangur. =j ——
|= RITSTJÓRI: SKÚLI THOJttODDSEN. ===|a-«5-—*-
' Uppsögn skrifleq, ógild
\nema konnn sé til útqef -
'anda fyrir 30. dt g jvní-
'mávaðar, og kavjaidi
samhliða uppsögninni
jborgi skuld sína fyrir
blaðið.
M 14,
Bessastöðum, 24. MARZ.
10 0 6.
Iriðurinn.
Með helgri vandlætingasemi halda
stiórnarblöðin öðru hvoru all-langar préd-
ikanir um það, hve æskilegt það væri,
að i lanuinu ríkti friður, og gott sam-
koumlag.
Þau fara mörgum orðum um sundr-
ungina, úlfúðina, og flokkshatrið, hve
skaðvænlegt það sé.
Það er og live.rju orði sanuara, að
friðurinn.er góður, og „sælir þeir, sem
friðinn semjau; en þó er það ekki ætið,
að friðurinn sé ákjusanlegur, heldur skipt-
ir í því efni mestu, hvernig friðinum er
háttað.
á milli ber, svo þýðingarmikið, að þeir
telja það bjóðarnauðsyn, að geta losnað
við núverandi stjórn sem allra bráðast.
Stjórnin, og hennar liðar, mega þvi
sjálfum sér um kenna, þjdíi þeim friður-
inn lítill.
Annað mái er það, að skyit er, að
varast allar persónulegar árásir, ogóvild,
sem unnt er, og leggja eigi steina i götu
stjórnarinnar, nema þegar nauðsyn krefur.
En þá verður stjórnin sannaríega að
lrafa annan Itemil á blöðum sinum, en
verið hefir.
Andstæðingar stjórnarinnar haftt til
þessa iítt, eða eigi, gripið til slíkra vopna,
og þarfnast þeirra ekki.
ið í karlmanna-búningum, og barizt fram-
arlega í liði skógarmanna, og þeir jafn
vel haft þær að skildi. En hvað sem
þessu liður, hefir FooseveH forseti tjáð
hersveitinni þakkir sinar fyrir þrekvirki
það, er luín hafi unnið. — — —
Maroeco. Fulltrúar stórveldanna, er
setið hafa á ráðstefnu i Algecíras, hafa
nú frestað fundum sínum urn hrið, með
þvi að þeir hafa eigi getað komið sér
saman, að því er snertir skipun lögreglu-
og bankamála í Maroeco. — — —
Eldgos, mikil, hafa orðið á Samoa-
eyjum í Kyrrahafi, og hafa þar eyðzt
þrjú þorp.
Sé friðurinn í því fólginn, að láta það
hólkast afskiptalau t, að réttindi landsins
séu fótum troðin, eða eitthvað aðhafst,
sem landinu er skaðvænlegt, þá fer því
svo íjarri, að friðurinn sé æskilegur, frá
sjónarmiði þjóðfélagsins, að það er þá
þverc á móti sjálfsagðasta skyldan, að
hafna slíkum friði.
Sama er og, ef stjórn landsins beitir
einstaka menn rangindum, eða sýnir hlut-
drægni, og ekki sizt er sú ýerður stjórn-
arvenjan, að líta að éins ’á stjórnfylgið,
en eigi á vérðleíkana, þegar um embætta-
veitingar, óða önnur störf fyrir landssjóð-
inn, ræðir.
Ekki er það lieldur skárra,' taki stjórn-
in upp þann sið, að beita lögum lands-
ins haria rnisjafnt eptir þýj, hvort fylg-
ismenn, eða atídstæðiúgaiý’óigá hlut að
máli. ' ’ '
I stuttu máli: þegar 'Stjórsföf’í, stað
þess að vera vörður, og frö.ihtlður, . rétt-
læfisíns, gjprist . ve’rkfæri í 'þjó'nustu hiös’
ílla, þá fer þvi ávó fjarrí1,' ^áð friðúriön'sé '
æskilegur, að það verður þá einmitt hvérs
góðs drengs, skylda, að rísa gegn stjórn1-"
inni. og stttðla til þesáþmeð átkvæði sinu,...
að gjöra Séhi fyrst enda á slíkurn leik.
Hér á landi krefjast stjórnarliðar friðiwe
ar, og telja enga ástæðu til friðslitad 1 ‘
Þeir vilja hafa næði, til þess að' sitja
að völdunttöiy ög beita þeifn áð ýild sinni.
Þeir gera þá kröfu, að þagað sé Við
öllu, sem stjófnin jgerir, éf menn ekki
hrósa því, éiús og þeir láta blöð sin gera.,,
A hinn bóginn þykir andstæðingurn,
stjórnarinnar ýmsar gjörðir . hennar ..hafa,
verið þanmg vaynar, að það-væri rangt'
gagnvart þjóðinni, að vinna það til frið-
arins, að láta þær yera pátaldar,, ; . . ,
Þeir telja stjórnina, hvorki hafa gætt
yettinda, og hagsmuna, landsins, sem vera
átti,: né heldur fiþlnyegja þ?:im .skilyrðum,.,
sém gera ber,„ejgi stjóruin að vera heið-
VÍrð Og réttJát..; V V: ,
Erá þeifrá sjónattniði l#r''‘þvt þhðfseni
.! ;«■!:■:'.W. UCUt. .Itctí: Js" i 'd
--------------t-aí—-
XJ ¥l a» JCL C3L -
(Epti r Mareoní-loptskeytui ■ i).
Helztu tiðindi, er borizt hafa frá út-
löndum, eru þessi:
Bretland. 12.—13. marz gekk afskap-
legt rok yfir Englandshaf, og fóist þá
fjöldi skipa. — Meðal annars sökk gufu-
skip eitt, er þar var á ferð, og drnkkn-
uðú 12 menn — —
Belgía. Mikið flóð hljóp nýiega í
ána Scheldo, og gerði það all-mikinn
skaða i grennd við borgina Antwerpen,
Qg fórust .12 nienn — — —
Frakkland. Nýtt ráðaneyti er þar sett
á laggirnar, og fylgir þó sömu stefnu í
landsmálum, sem ráðaneytið, er frá fór.
Talið er, að í Cöuríeres-námunum hafi
alls farizt ' nær 2 'þús. manna. — Lik þau,
er-náðzt liöfðu, voru jörðuð 13. marz, og
gekk þá mikið á, og haldnar svæsnustn
sósiögai'æðui' á eptir, og þess krafist. að
ýánnsókn Væri1 látin fara fram, til þess
,að .grenr.slast eptír,' hvort slysið stafaði
eig^„jfl einhverju leyti af hirðuleysi nárau-
eigauda, og gullu við ópin: „Niður með
' morðingjana í hóp auðmannannu!“
Samskotin handa þjiim, er misst hafa
vi'nzlamenn sína,: ihafa gengið mjög greið-
legn. ,— Meðal ahnars erbþess getið, að
pýi dýðveldisforfeetinri, hr.-: FcdUeres, hafi
gefið til saunskotanna 10 þus, króna. •*—:
Spánn. Þing Spánverja hefir þegar
ájjyeðið, að Ena, drottningarefni, skuli
bafa 180 þús. lrróna í árlegan lifeyri, sem
drotlning. ^ ^ ' j ■■
, Handaríkiri. 'j.Þáð síyþ váyð nýlygy' í
Godseod í ríkimi Ohío, . að farþegjaiest:
raksþvá fiutningavagn, og 'biðú 10 menn
baruij en' lö jhlrttn méiðsli. ví jj;'!
Yins 'blpð i 'Bábdafikjþoi fara hörrðumí
( pr|pm . um dráp skógarmannanna á FiÞ'
ipps.ey.jum,; sbí, sfðasta: nr. yýj'Þjóðv.1’, og
: ségja,' að þar hafi ‘Véirið lí'díí,'eþriar ’komtr,
’rig!'börh, engu síður en karlar. „A hinn
bþþinn' sep ja aði'ir, að kpnurnar hafiiver-
j f ■ ',..■ 'Af • ÚfetA
í-.if ••-.» ! .,■ ••■:•• ■ . '
Nýjar bœkur.
Þorleifur H. Bjarnason: Mannkyns-
saga handa unglingum, — Snúið eptir
sögu-ágripi Johan’s Ottosen. Rvík 1905.
160 bls. 8— — Kostnaðarmaður: GuSnt.
Gamalíelsson.
Eins og titilblað bókarinnar ber með
sér, og getið er i formálanum, er ágrip
þetta að nokkru leyti þýðing á sögu-á-
gripi Johans Ottosen: „Börnenes Yerdens
Historie14, en Þorl. H. Bjarnason tjáist
þó hafa breytt nokkuð til í sutmim grein-
um, og aukið bókina, svó að hún er nú
um þriðjungi lcngri, en á frummálinu.
Eins og kunnúgt er, gat Johan sál.
Ottosen sér mikið lof í Damnörku, sem
sagnaritari, enda eru kenöslúbækur hans
einkar skýrar, og festa vpl í minni mánna
aðal-söguþráðinn, án þes|. að binda Sig
. urn of við ártala ruuur, og konga nöfn,
og þentia kost hefir Sögu-ágripið, sein
hér utn ræðir, í fullutn mæli.
Af því að vér höfum eigi dánska frnm-
ritið i höndum, getum vér é:gi sórstak-
lega dæmt um viðauka þá, er stafa frá
þýðandanum sjálfum; en yfirleitt virðist
oss bók þessi svo úr garði gerð, að máð-
ur veiti þvi. eigi sérstaka é'ptirtékt, að
hér áé uiii þýðingu'að ræða. — Frásogn-
in er viðast'lipur, og málið látlaust, og
blát.t áfram. r- • : ! ;
Bók þéssi vérður að líkindum alniennt
ribtúð við barnakennslu hér á landi, aúk
þéls ér ýmsÍT, áérstaklega þeir, serri eigi
liafa lært inamn.kvnsúögu á uppvaxtarár-
'únum. ættú að eig-násthana,' Og lésa hariá,
því að hún ge'fiyr 'íftutt, en þó gíögg't,
' yfirlit yfii’ heizt.ú atriðin í sögu riiann-
• kytisins frá elztu tímunö, er sögtlr fara
áf, til jvorra títúa.
: !:■ ilíostnuð'armáðurinn, hr. 'Guðm: Gam-
j (ÉWssonj hefir Séð rirri, að útgáfa bókar-
Íönar er vel vönduð, eins og aðrar bóka-
útgáfur hans, óg er bókin því að öllu
■ loyti bin eigulegastac "
A,b-; :•■:■. ■ .:■/