Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 17.09.1908, Blaðsíða 3

J?jóð vi|ljinn£
175
XXII., 44.
TÍsa upp af nýju, því að Japanar hafa
neitað að semja um nýjan innflytjenda-
samning, en þá er búist við, að þing
Bandamanna muni samþykkja lög um mál-
>ið, og er þá hætt við að Japönum þyki
;hallað á sig.
Réttur íslands.
í norska blaðinu „Den 17den Maiu
•er grein eptir N. G- (próf N. Grjelsvik)
með þessari fyrirsögn 22. ágúst siðast-
liðinn. Þar er meðal annars komisi svo
að orði:
„Samband milli Islands og Noregs
var gert 1262, þá var gerður samningur
milli Islending8 og norska konungsins
(c: norska ríkisins), og þessi samningur
ákvað, að Island ávalt skyldi hafa sama
konung sem Noregur. Þetta var sam-
bandssáttmáli, sáttmáli um sama þjóðhöfð-
ingja, þannig að sá, sem var þjóðhöfðingi
í Noregi, skyldi og vera það á íslandi“.
„Það var augljóst, að íslandi var ætl-
að, að halda áfram að vera sérstakt ríki,
það var jafnvel tekið beinlínis fram, að ;
Islendingar gætu sagt Noregskonungi upp j
hlýðni og hollustu, ef hann ryfi það, er j
hann hafði heitið í samningnum. ]
Danmörku i sinn stað, og Islendingar voru
því ekki skyldir til þess að taka Dana-
konung yt'ir sigL.
„Island hefir nú rétt til þess að segja
skilið við Danmörku, en þann rétt missir
það, ef það samþykkir uppkast það að
samningi við Danmörku, sem nú liggur
fyrir. Island verður þá ekki einu sinni
sérstakt ríki framar. Að ganga að upp-
kastinu er þess vegna að selja frumburð-
arrétt sinn fyrir einn skammt af baunum,
og Islendinga mundi síðar meir iðra þess
verks sárlega. Að kaupa þá sjálfstjórn,
sem hér er um að ræða, við slíku verði,
er allt ofdýrt, því að viðtæka sjálfstjórn
hljóta íslendingar allt af að hafa. Island
liggur svo fjarri (c: frá Danmörku) og mun-
urinn á þjóðerni og máli er svo mikill,
að ísland, hvernig sem veltur, hlýtur að
hafa víðtæka sjálfstjórn; það væri óráð að
haga því öðru vísi. Danmörk getur því
engu tapað við samning þenna, sem hér
er um að ræða, en unnið mikið. Heppn-
ist það, að fá Islendinga til þess að við-
urkenna, að Island sé hlnti af danska
ríkinu, þá hefir Danmörk komið ár sinni
vel fyrir borð. Það er því engin undur,
þótt Danir reiðist, er þoir frétta, að ein-
hver Norðmaður sé íslands megin i máli
þessu.
„Samningurinn frá 1262 var sáttmáli
milli íslenzka og norska ríkisins. íslend-
ingar voru skyldir til þess að hafa sama
þjóðhöfðingja sem Noregur, á meðan þjóð-
höfðingi Noreg9 hólt skyldur þær, sem
hann hafði á hendur tekist, gagnvart Is-
lendingum. En Islendingar voru eptir
samningnum að sjálfsögðu ekki skyldir til
þess að hafa sarna konung sem Danmörk.
Noregur hafði eptir venjulegum þjóðar-
róttarregluin engan rótt til þess að setja
lbcrti-hney xlið.
Af því hafa enn borizt þær fregnir,
að þegar sé orðið uppvíst að fjársvikin
neroi 15 millj., og að allt ráðaneyti J. C.
Christensens só fallið. — Sagt er, að það
sé Nationalbankinn, Privatbankinn ogRik-
issjóðurinn, sem fyrir mestu fjártapi verði.
— Ómögulegt er að segja hverjir nú
muni komast til valda í Danmörku, en
sennilegast er, að það verði menn með
sömu skoðanir, eða máske heldur íhalds-
samari, en hinir frá farandi.
Úr Strandasýslu (Árneshreppi)
er „Þjóðv.“ skriíað 27. ágúst: „Héðan úr
hreppi er það helzt að frétta, að tiðarfar yfir-
leitt hefir mátt heita mjög gott, það sem af er
þessu ári, engir verulegir kuldar í vor, svo að
skepnuhöld urðu góð hjá mönnum, og tún spruttu
snemma, svo að sláttur byrjaði almennt í 11.
viku sumars. í’remur góð nýting hefir verið á
heyjum til þessa. Þurkar óvenju miklir, eptir
því, sem hér gerist. Fiskafli mjög lítill í vor,
enda fáir, sem stunduðu sjó. Sild kom hér ekki
fyr en í byrjun þessa mknaðar. Fiskafli þenna
niánuð fremur lítill, svo að menn munu ekki
almennt hafa betra við sjó, en i kaupavinnu hjá
bændum. Verzlanir hér gefa sama verð fyrir
fisk og er á ísafirði. Söludeildin á Norðfirði
hefir nú undanfarin ár skipt við Firmaið Oarl
Höpfner í Kaupmannahöfn, sem hefir reynzt vel
fyrir söludeildina, og mikið betur en „Verzlunar-
félag Steingrímsfjarðar“, sem söludeildin skipti
við áður“.
Bessastaðir 17. sept. 1908.
Tiðin. Vestan- og landsunnan.itt með rign-
ingu þar tii í gær, þá gokk hann til austurs og
birti í lopti.
Útkomu síðustu tölublaða „Þjóðviljans“
hefir vetið hraðað nokkuð sakir þess að prent-
smiðja hand verður nú flutt til Reykjavíkur,
verðum vér því að biðja lesendur afsökunar á
því, þótt iengra verði í milli þessa tölubiaðs og
hins næsta en venjulegt er, en auðvitað verður
dráttur sá, sem af ílutningnum hlýzt, unnin upp
síðar, svo að kaupendur fái þann tölublaðafjölda,
sem þeim hefir verið lofað.
Eí þór viljið lifa iengi, verðið þér
að muna eptir því, að aföllum meðulum
sem upp fundin hafa verið til þess að
vernda heilsu manna, kemst ekkert í
254
„Hingað?-4 tók hann upp eptir mér, eins og honum
væri það óskiljanlegt. „Hvers vegna hefir hún sent barn-
ið sitt hingað? — Hví ekki beint til helvitis? — Saklaus
og Óspillt, stúlka segið þér — á þessum stað?u
„Þau höfðu sinar ástæður til þessu, svaraði jeg.
„Hún kom ekki ein“.
Nú skildi hann' hvað eg fór.
„Þá er him hér núna! Hvernig get eg efast um
’það? Mig grunaði það, en trúði því þó ekki. — Það er
þá satt, að glæpamaðurinn dragist jafnan þangað, sem
hann hefir fratnið glæp sinn! — Hún hefir verið sama
lögmálinu háð, og komið hingað aptur! En hann?u
Jeg hrissti höfuðið.
Hann hefir ekki þorað það, ef til vill af því, að hann
er enn sekari, eða ástin ekki eins sterk“.
Astin? —“
„ Já, kærleikur móðurinnar til dótturinnar hefir rek-
ið hana hingað, en ekki skuggamynd hinnar látnu. —
Stúlkan, sem einu sinni sveik yður, er ekki tilfinningalaus.
— Hún hefir tellt á tvær hættur, til þess að ganga úr
skngga um, hvort þess væri engin von, að henni tækist
að stuðla að gæfu einu verunnar, sem henni hefir þótt
vænt um“.
„Þér talið í ráðgátum", svaraði hann. „Hvernig
getur það stuðlað að gæfu dóttur hennar, að fara með hana
hingað?“
„Hún vildi fá að vita, hvort glæpurinn, sem fram-
inn var, fyrir sextán árum, hefði orðið uppvis. — Hefði
eigi orðið uppvíst um glæpinn, gat hún gert sór von um
-að dóttir hennar fengi ágæta giptingu".
Er hún þá stödd hór?“
251
jafn veglyndan mann, sera greifann, ekki sízteinsognú
var komið.
Það var orðið áliðið, og jeg var þreytt, og þráði
því hvíld, en fannst eg þó ekki geta farið að hátta, fyr
en eg hefði litið inn til Letellier.
Gekk eg því ofan, en heyrði á leiðinni, að barið
var að dyrum, og flýtti mér því til dyra, þó komið væri
að miðnætti.
Það var hellirigning, og hvassviðri, og kom mér
það óvænt, enda hafði eg alls ekki litið til veðurs, því
að eg hatði hafðt hugann allan við atburði þá gjörzt
höfðu á heimili minu.
Mér brá mjög, er eg sá komumanninn, sem gist-
ingar beiddist, og fannst mór á mér, að hann væri að
einhverju leyti riðinn við óhappa-atbnrði þá, er gjörzt
höfðu á hoimili mínu, þó að mór væri óljóst, á hverju
jeg byggði þann grun minn. - Jeg vis9Í ekki, hvað
hann hét, og minntist þess eigi, að eg hefði nokkru sinni
sóð hann.
Jeg fylgdi honum nú inn i gestaherbergið, sem
greifinn var nýgenginn út úr, og þegar híhin hafði farið
úr vosklæðunum, fannst mér eg finna það á mór, að mað-
ur þessi hlyti að vera — Mark Felt, og nefndi því nafnið,
og virtist hann ekki furða sig neitt á því.
„Nafn mitt er það", mælti hann, „og þór eruð ó-
efað frú Truax. — Hr. Tamworth hefir lýst yður greini-
lega fyrir mér, sem og húsi yðar, svo að mór finnst eg
vera hór gagnkuunugur. — Jeg hafði í raun og veru alls
ekki ætlað mér, að koma hingað svona snemma, en það
er engu líkara, eu að eitthvert leyniafl hafi rekið mig
hingað. — I nótt, er leið, fannst mór jeg eigi geta spyrnt