Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 11.02.1909, Qupperneq 3

XXIII., 5.-6.,
.Þjóðviljinn
19
ÞING-RÆÐISMÁL.
Svohljóðandi tillaga var borin upp
og samþykkt með 9 atkv, 8 greiddu
ekki atkvæði.
Fundurin lýsir roegnri óánægju yíir
þaulsetu ráðherrans og skorar á al-
þingi að halda uppi þingræðinu."
Enn voru mörg mál rædd, sem hór
yrði of langt mál upp að telja. Meðal
annars vildi fundurinn láta lögskipa mat
á allri ull, er úr landi er flutt, og að
enginn megi reka neÍDskonar atvinnu á
íslenzkri lóð eoa landhelgi, nema hann
sé búsettur i landinu sjálfu.
Nýjar bækur.
—o—
Tímarit hins islenzka bókmennta-
SKýrnir. félags. 82. ár. fiitstjóri, Einar Hjör-
leifsson.
Uppgangur bókmenutafélagsins hefir
verið mikill hinn síðari árin. Árið sem
leið liafa til dæmis félaginu bæzt 119 fé-
lagar. Mun það mikið Skýrni að þakka,
þvi að isann er nú miklu fjölbreyttaii að
efni og veigaineiri en áður, er hann að
eins flutti belztu tíðindi erleDd og inn-
lend, og kom út að eins einu sinni á ári.
Nú koma af honum 4 6-arka hepti
árlega, og er þar fjöldi ritgerða fræðandi
og 9kemmtandi efnis.
1 þessum síðasta árgangi eru alls 25
ritgerðir, og auk þess all-margir ritdómar,
og yfirlit yfir helztu erlend tíðindi i hverju
hepti, loks er í síðasta heptinu getið helztu
atburða er gerst hafa á Islandi árið 1908.
Ein skáldsaga er í hverju hepti, 3
eptir ritstjórann (E. H.) og ein eptir.Ión
Trausta. Sögur Einars heita: Á vega-
mótum, Marjas, og Vistaskipti, þeirri sið-
ustu er þó ekki lokið. Allar eru þær
laglegar, og það er saga Jóns Trausta Hka.
Þá er ræða um móðurmálið, er landlækn-
ir Guðmundur Björnsson flutti á stúdenta-
fundi hér í Raykjavik í fyrra, fróðleg rit-
gerð um sjálfstæðisbaráttu Norðmanna ept-
ir hinn góðkunna norska prest 0. P. Monrad.
Haraldur Nielsson prestaskólakennarihefir
ritað 2 greinar, aðra um Prédikarann og
og bölsyni hans, en hina um keDningar-
frelsi presta, sem hann er mjög hlynntur.
dr. Helgi Pétursson hefir skrifað um upp-
tök mannkynsins, og íslenzka heimspeki. I
Þórhallur Bjarnason biskup hefir skrifað
mjög skemmtilega og fróðlega grein um
Konráð Gíslason, væri gaman að sjá meira
af íslands sögu frá hans hendi, því að
þar fer saman mikillfróðleikurog skemmti-
leg frásögn. Indriði Einarsson, hagfræð-
ingur, ritar um peningaverð á Islandi.
Jón Jóns^on sagntræðingur, og Matthías
Joohumtson hafa báðir ritað um rússnesku
spekinginn Leo Tolstoj, Guðmundur
Kamban ritar um ættarnöfn, sem hann
vill að íslendingar taki upp. Guðmund-
ur Björnsson landlæknir skrifar um rot-
þrór, og aðra grein um taugaveiki, og
er sú hugvekja einkar þört, og ættu sem
flestir að kynna sér hana. Þorleifur H.
Bjarnason ritar um hið nýlátna stórskáld
Norðmanna Jónas Lie, Jón Jónsson próf-
astur á Stafafelli hefir skrifað grein um
stikukerfið. Vill hann hann hafa stutt
og lagleg heiti í stað hinna útlendu orða,
er notuð eru í lögum siðasta þings. Matt-
hías Jochumsson ritar um Sigurð L. Jón-
assOD, er lengi var forseti flafnardeildar
hins islenzka bókmenntufélags. Þá hefir
SteÍDgrímur Mattbíasson skrifað langt mál
um ofát, sem hann telur almennan löst
hjá oss Islendingutn, er spilli heilsu fjölda
manna Bríet Bjarnhéðinsdóttir blaðstýra
segir frá upptökum og sögu kvennrétt-
índa-hreifingarinnar í Ameríku. Loks
er þar eitt kvæði eptir Stephan G. Stepb-
ansson, er heitir: „í páfagarði“, og þýð-
ing á dómiuum yfir Galilei, eptir Einar
Hjörleifsson. Galilei var eins og kunn-
ugt er dæmdur fyrir það, að hann hélt
j því fram, að jörðin snerist í kringum
sólina, en það kváðu klerkar gagnstætt
heilagri ritningu. Hann varð að afneita
kenningu sinni til þess að bjarga lífinu,
og rit hans voru bönuuð í kaþólskum
löndtim.
Menn sjá á þessari skýrslu, að Skýrn-
ir er ærið fjölbreyttur að efui, og vel
þess verður að vera keyptur og lesinn.
L.
----CjQO-----
Á Blönduósi var þingmálafundur háð-
ur 8. jan. þ. á. samkvæmt íundarboði
þingmanDa sýslunnar. Meðal annars voru
þar rædd þessi mál:
SAMBANDSMÁLIÐ.
Samþykkt var með öllum atkvæðum
gegn einu svo hljóðandi tillaga frá Sig-
urði Sigurðssyni bónda á Húnsstöðum:
92
En jeg er sendur í því skyni, að mér takist betur!
’Þér vekið mig aptur eptir tvo kl.tíma!“
Að svo mæltu kastaði Frank sér í fötunum upp í
rúmið, horfði nokkrar mínútur upp í Ioptið, og lét síðan
augun aptur, og litlu síðar mátti heyra, að hann var
sofnaður.
Bátarnir héldu nú af stað, hver á eptir öðrum, og
seinasti báturinn fór ekki, fyr en sólin var að renna und-
ir í ve_tri; on eptir það beið Myers rúman hálfan kl.tíma
udz farið var að rökkva; þá kallaði hann í Frank, er spratt
•upp, jafn skjótt, er hann heyrði nafn sitt nefnt.
Frank leit út um gluggann, sá, að bátarnir voru
farnir, og tók nú að týgja sig til ferðar, fór í gulu oliu-
'treyjuDa utan yfir einkennisbúninginn sinn, og lét suð-
vestið á höfuðið á sér.
„Þessi búningur gerir það að verkum, að í fjarska
þekkist, eg ekkí! Haldið þér ekki?“ spurði Frank.
Myers yppti .öxlum, því að honum leizt alls ekki á
þetta.
Frank gerði sér á hÍDn bóginn beztu vonir, og hló.
„En til þess að þór álítið mig eigi allt of léttúð-
ugan, undirliðsforingi“, mælti bann góðlátlega, „þá lítið
á, hvað eg tek með mór til verndar, þó að eg grípi ekki
til þess, fyr en í nauðir rekur“.
Að svo mæltu tók hann skammbyssu upp úr koff-
ortinu, og stakk honni í treyju vasann.
„Yerið nú sælir undirliðsforingi, og gætið dú vel að,
hvað þér sjáið á hafinu, því að óhugsandi er ekki, að toll-
svikararnir sóu í greudinni einniitt i dag“.
Að svo mæltu fór hann frá stöðvarhúsinu, og var
;þá orðið nær aldimmt. — En í stað þess að stefna til
81
að liann hafði eigi innt eptir, hvað hann hét; það hefði
ef til vill getað gefið honum einhverja leiðbeiningu.
„Annars væri það kynleg tilviljun“, hugsaði Frank,
tækist honum að ná tökum á tollsvikurunum, af því að
svo vildi til, að hann var líkur einum þeirra í sjón! „En
þetta verð eg að nota mér“, mælti hann.
„Látum gömlu konuna álíta, að eg sé Dan, eða ein-
hver annar, geti það leitt til þess, að hún verði skraf-
hreifnari“.
Hann sneri sór nú frá glugganum, er hann heyrði
Maggy koma inn í herbergið.
Var auðséð á henni, að henni líkaði miður, er hún
sá ókurnuga manninn þar enn.
„Hvað? Þér eruð hér þá enn!“ mælti hún. „Mig
rninnir, að eg segði yður, að þér gætuð ekki fengið flutn-
ing til Osceola í dag.“
„.Teg hafði gleymt að borga“, svaraði Frank, en lót
sem hann tæki ekki eptir óánægjunni, er lýsti sór raál-
rómi stúlkunnar.
Hann benti nú á rommflöskuna, og lagði banka-
seðil á borðið.
Maggy leit á glas hans, og ýtti svo seðlinum frá sér.
„Þér hafið alls ekkert drukkið“, mælti hún, „og
gjafir viljum vór engar af yður þiggja. — En mér þyk-
ir vænt um, ef þó afsakið ruglið, sera amma mín þreytti
yður m.ið. — - Gamla konan missti elzta son sinn fyrir
mörgum árum, og gerir sór enn von um, að hann komi
aptur. — Sú tilhlökkun er eina gleðin hennar, og vér
látum hana því standa í þessari ímyndum. — En jeg
skil v l, hve leiðinlegt það hlýtur að vera fyrir yður, sem
eruð liðsforingi, að vera álitinn einn úr vorum hóp.“