Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 24.02.1910, Blaðsíða 3

jPjÓÐVlLJiSK.
35
XAIV., 9.
dráttur skrifara síns og dóttur sÍDnar. —
Sðinna sigldi Páll ÞórðarsoD, er tók sér
ættarnafnio Melsted, til Danmerkur, og
Ð&m lögfræði, og tókst þá litlu siðar ráða-
hagurinn með honum og dóttur Stefáns
amtmann9.
Páll eldri Melsted varð siðan sýslu-
maður í Norður-Múlasýslu, og fluttist Páll
yugri þá þangað með foreldrum sínum,
og ólst upp hjá þeim, að Ketilsstöðum í
í'ljótsdalshóraði. — Stundaði hann síðan
skólanám í Bessastaðaskóla, og lauk stúd-
ontsprófi 1834, od sigldi siðan til háskól-
ans, og stundaði þar lögfræðisnám,en mun
þó fremur hafa hatt huganD við sagnfræði
■o. fl. — Söngraaður kvað hann og hafa
-veríð all-mikill um þær mundir, og fór
8vo, að hann hætti háskólanámi, og kom
heim eptir sex vetra dvöl í KaupmanDa.
höfn, og gekk þá að eiga Jörunní, dóttur
Isleifs háyfirdómara E'inarssonar á Brekku j
á Álptanesi, og reisti þar bú, og bjó þar j
1 fjögur ár, en varð þá fyrir því óhappi, ;
&ð bær han9 brann, og missti hann þá,
auk anDara eigna, bækur sínar, og nokk-
Ur handrit.
Eptir brunann flutti Páll heitinn tij
^eykjavíkur, og gjörðist þá einn at frum.
kvöðlun uru að stofnun „Reykjavíkurpóst?.
insu, er gefinn var út 1S46 — 1S49, og
átti nokkurn þátt í ritstjórn hans; en
með því að nokkur ágreÍDÍngur kom upp
^oeðal útgefandan na, var „Þjóðólfuru stofn-
aður árið 1848, og átti Páll heitinn þar
[*okkurn hlut að máli, en átti þó eigi
þatt í ritstjórn hans, með því að hann
Var sama árið settur sýslumaður i Árnes-
: sýslu, og árið eptir í Snæfellsnessýslu. —
i Bjó hann þá á Bjarnarhöfn, en sleppti
: sýsluDni 1854, og sigldi árið eptir til
j Kaupmannahafnar, og tók próf í dönskum
lögum 28. janúar 1857.
Árin 1858—62 var hann settur sýslu-
maður i Gullbringu- og Kjósarsýslu, og
bjó þá í Reykjavík, og gjörðist 1862 yf-
irdómsmálfærslumaður, og gegndi þeirri
sýslan yfir tuttugu ár, en hafði |
jafnframt á hendi kennslu í sagnfræði í i
lærða skólanum 1866 —1893, sem tima- j
kennari, nema hvað alþingi veitti honum J
íöst árslaun árið 1885, að upphæð 2 þús.
krónur, og hélt hann þeirri upphæð, eptir
það, er hann hætti kennsluetörfunum,
sem eptirlaunum, til dánardægurs.
Fyrri konu sína, Jórunni, missti Páll
heitinn árið 1858, og náðu þrjú af börn-
um þeirra fullorðinsaldri:
1. Avna gipt Stefáni umboðsmanni Steph-
ensen á Akureyri.
2. Sif/ríður, ógipt, í Reykjavík, og
3. Fáll, er dó að nýlega lokDU stúdent9-
prófi.
Árið eptir lát Jórunnar, kvæntist Páll
sálugi Melsted í annað skipti, og gekk
þá að eiga Þóru, dóttur Oríms amtmanns
Jönssonar, og var hjónaband þeirra hið
ás!úðlegasta, þótt eigi yrði þeim barna
auðið.
Ásamt seinni konu sinni átti Páll
heitinn Melsted þátt i stofnun fyrsta
kvennaskólans hér á landi, sem mörgu
góðu til hefir leiðar komið.
Auk þess er Páll sálugi átti þ&tt í
útgáfu „Reykjavíkurpóstsinsw, svo sem
fyr segir, var hann og einn af útgefend-
um blaðsins „íslendingurw (1860—1863)
og ritstjóri blaðsÍD9 „Yíkverja“ (1873 —
1874).
Þingmaður Snæfellinga var liann á
þrem þingum, litlu eptir míðbik síðastl.
aldar.
En aðal-lífsstarf Páls heitins Melsted,
sem leDgi mun halda nafni hans á lopti
var sagnritun hans. — Árið 1844 var
prentað í Yiðeyjarprentsmiðju fyrsta sögu-
rit hans: „Ágrip af merkisviðburðum manu-
kynssögunnarw, og var það i aðal-atrið-
unum byggt á, eða sniðið eptir, sögu-
ágripi danska sagnfræðingsins A. Kofoed.
Önnur sagnarit hans gaf bókmennta-
félagið út: „Fomaldarsögunaw 1864, „Mið-
aldasögunaw 1866 og -Nýju sögunaw
1868 — 77. — Árið 1879 kom og út: „Á-
grip af almennri veraldarsöguw, og 1891
„Norðurlandasaganw.
Sagnarit Páls heitins eru mjög lipurt
ritrð, og hafa því víða verið notuð til
skemmtiiesturs, og sum einnig i skólum.
Þrátt fyrir óvanalega háan aldur, nant
Páll heitinn all viðunanlegrar heilsu frain
yfir nírætt; en síðustu misserin missti
hann þó sjón æ meira og meira, og þraut
að lokum með öllu, enda var þá og kom-
inn i rúmið. — Minni sídu hélt hann á
hiun bóginn fram undir andlátið, og höfðu
ýmsir gaman af, að hitta gauda mauninn
að máli, og heyra hann minnnst þes9, er
á daga hans, og ýmsra samtiðarmanna
hans, hafði drifið.
Glullbrúðkaups Páls heitins, og eptir-
lifandi ekkju hans; var minnzt í siðastl.
nóvembermánuði, svo sem getið var um
| i blaði voru um þær mundir.
13
hefi að vísu gengið i skóla, en er þó skammt komin i
laerdóminum. — Ekki öllu lengra. en Felix, vesalingurinn
„Komdu hingað!“ mælti hún enn frémur, og greip
1 handlegginn á Felix. „Þetta er maðurirn, sem á að
§era þig að iniklum manniw.
„Láttu mig vera, Fay“, svaraði drengurinn voln-
'eSa- „Þú gjörir fötin mín vot. -— Mig langar eigi til
^ess> að verða mikill maður, eu skáld vil eg vera“.
-Æ!w sagðí Harley háðslega. „Eptir þeirri skýringu
skáldi® þá engin mikilmenniw.
nHeldur vildi eg vera hershöfðingi en skáldw, mælti
Fay, sem stóð fyrir framan spegilinn, og lagaði á sér
hárið. „Jeg vildi, að jeg væri karlmaðurw.
^ Með sjálfum sér varð Gilbert og að viðurkenna, að
Þ Fay væri að mun meira af hinu karlmannlega, en hjá
° Ur hennar, Og bróður.
hfonum geðjaðist vel að þvi, hve UDga stúlkan var
b .°® var’ 9etn '°ptið væri allt annað í bókasafns-
er erbinu, megan þún var inni.
Fngfrú Fay gat þess nú, að hún ætlaði að fara að
húnI'v,n Snetnr”a morguninn eptir, og róa á ánni. — Bauð
nótt, og þaut út itr herberginu.
í bóka P?ar *Hln var íarrc, fannst Grilbert andrúmsloptið
* llsherberginu fara að verða þyngra.
« avaðmj, j öóttur minni þreytir mig stundumw,
tnælti Harlev « u- -m- , f ^
. ■r’ "en þo vildi eg oska, að h elix væri orð-
,DD Ffn hraustlegur^ sem húnw.
„T’ess verður eigi langt að bíða, að Felis þyki engu
suur gaman að róa eptir énniw, mælti Gilbert, og greip
r lön ina. á drengnum. „Eigum við eigi fljótt að verða
goðir vimr, Felix?“
10
semdar fólk, og jeg vona, að Felix geri yður eigi mikla
örðugleika.w
„Er hann skammt kominn með lærdóminn, hr.
Harley?w
„I sumum námsgreinum er hann það nú ekkiw, svar-
aði Harley, „en mjög skaramt í sumu. — Hann brýtur
heitaDn um ýmislegt, sem skaðlegt er fyrir ekki hraust-
byggðara barn. Jeg vil, að þér látið hann hafa hugann
við nytsaman lærdóm! Leggið einkum áherzlu á heim-
speki, latínu, og grísku, þvi að þar er hann skammt
kominnw.
„Annars hagið þér þessuw, roælti Harley ennfremur,
brosandi, „sem yður sýnist! Percy Barstone lávarður
hefir lokið miklu lofsorði á kennarahæfileika yðarw.
..Percy Barstóne lávarður hefur gefið mér allt of
góðan vitui»burðw, svaraði Gilbert. „Það er rétt, að jeg
bjálpaði honum, er hann las til prófs, en að öðru leyti
hefi eg enga reynzlu, sem kennariw
„Felix hefur og aldrei notið kennsluw mælti Harley
alúðlega, „ og þið eruð þá báðir byrjendui! Geðjast yð-
ur vel að herberginu því arna?w
„Þegar ijeg segi skcðun mína í einlægni, verð eg
að kveða nei við spurningu yðurw, svaraði Gilbert. Jeg
felli mig eigi vel við allan þenna spegla fjöldaw.
„Það er óvaninnw, svaraði Harley, vingjarnlega. „En
jeg felli mig vel við allar spegilmyndirnar, sem láta
manni sýnast margir vera i herberginu, þ ví að einvorunni
hefi eg óbeit á, en má ekki, heilsunnar vegna, vera i
fjölmenni. — En þegar jeg sit iiérna, með glasið mitt
fyrir framan mig, finnst mér, sem eg sitji i kafflsöluhúsi
á Boulovard-9væðinuw.