Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 09.03.1910, Blaðsíða 1

Verð árgangsins (minnst, [
60 arkir) 3 kr. 50 aur. I
erletidis 4 kr. 50 aur., og
* Ameríku doll.: 1.50.
Borgist ýyrir júnimánað-
orlok. “

__— ----- |= TuTTUGASTI OG FJÓEÐI ÁRGANGUB =j ■ -----—
. |= RITSTJÓRI SKÚLI THO RODDSEN. =|■*—
Uppsögn skrifleg ogild
nema komið s'e tit _ útgef-
i anda fyrir 30. dag júní-
i mánaðar, og kaupandi
I samhliða uppsögninni
j borgi skuld sína fyrir
| blaðið
M 12.
ReYKJA VÍR 9. MAEZ.
1910.
flönsku bankamennimiF.
OG
Landsbanka-rannsóKnin.
—o—
T sir'asta nr. „ísafoldaru (5. marz þ. á.)
birtist; vottorð frá dönsku bankamönnun-
um, er dvöldu hér nokkra daga í síðastl.
desembermánuði, til þess að kynna sér
hag Landsbankans.
Vottorðið er svo látandi:
Landmandsbankinn hefur; að fen^inni skýrlu
vorri um Landsbanka íslands og að þar til
gefnu tilefni, veitt oss umboð til að lýsa því
yfir, að endurskoðun sú, er vér böfum gert,
sýnir ekki betri niðurstöðu en þá, er rann-
sóknarnefndin hefur komist að raun um.
Fredericia 18. febr. 1910.
Chr JBrqensen.
bankastjóri.
Kaupmannahöfn 17. febr. 1910.
C. Christenser.
bankastjóri.
Að dönsku bankamennirnir, sem hér !
mega heita öllum nser gjörsamlega ókunn-
ugir, hafi farið að taka það upp bjá sjálf-
Um sér, að gefa vottorð þetta, og blanda
ser þannig inn i bankamáls ágreimngin, |
trúir auðvitað eoginn.
Lað, hversu vottorðið er orðað — rað
þar til gefnu tileíni“ —, bondir og á það
að vottorðið hafi því að eins verið g fið
að þess hefur verið óskað, til hagnýting
ar í bankamálsdeilunni hér á landi, svo
sem nú er raunin á oiðin
Eins og lesendur blaðs vors munu
minnast, þótti oss það leiðinlegt, og ó-
viðfeldið, að leyfa dönskum bankamönn-
um að grúska í plöggum Landsbankans.
Það mál þurfti eigi að fara út fyrir
landsteinana, nema svo sé, að danski Land-
mandsbankinn hafi gert rannsókn af sinni
^álfu að beinu ekilyrði fyrir þvi, að Lands- i
^ankinn fengi að njóta sama lánstrausts, |
Sem verið hafði, og landsstjórnin eigi ver- !
þess rr.egnug, að útvega bankanum fé
1 8v*P, sem þurfti
En þar
sera ráðherra lýsti því yfir í
ntilkynnjngU“ almennings 22. nóv. f.
^að hann hefði gert ráðstafanir til þess,
1 utan lands og innan, að bankinn
8taðig í skilum við alla skuldheimtu-
menn 8ína ....
þá er ' ■ a '*verJura tima, sem væri,
eifi* trfilegt að um vankvæði í ofan
gr””da, á« g.tsð verið .9 reeða.
°n9 U ^kamennirnir hefðu því helzt
a < rei átt að bankanum að koma, enda
uui Ijógt^ ag útlendingar, sem gjör-
sneydd.r eru allri þekkingu, að því er
snert.r atv.nnuvegi lands vors, efnahag
almennings hér á landi yfirleitt, og ástæð-
um hvers einst8ks af viðskiptamönnum
bankans, geta alls enga hugmynd gert
sór um vorðmæti skuldabréfa bankans,
þótt þeir grúski í bókum hans í hálfa
aðra viku.
Þeir verða í þossu efni eirgöngu að
fara eptir sögusögn annara, og geta því
að eins dæmt um bókfærslu, og ýmis
konar tilhögun, sem er sameiginleg öll-
um bönkum.
Að þeir engu að síður leyfa sér að
gefa jafn ákveðið, og stórmennskulegt
vottorð sem raun er á orðin, eins og þeir
séu mennirnir, sem byggandi sé á, sýnir
þvi, hvorir mennirnir eru.
Að komast svo að orði, sem nísafoldu
gerir, að vottorð þetta „taki at skariðu,
nær því engri átt.
Telja má vist að næstk. alþingi skipi
rannsóknarnefnd, er heimtað geti skýrsl-
ur, mnnnlegar og bréflegar, bseði af ern-
bættismönnum og eiustökum mönnum, til
að ihuba bankamálið, og fyr en rannsókn
þeiirar væntanlegu þingnefnda- er lokið,
verður enginn fullnaðardómur lagður á
málið.
TT tlölicl.
Til viðbótar útlendu fréttunum í síð-
asta nr. blaðs vors, getum vér enn fremur
þessara tíðinda:
Danmörk. Bæjarstjórn Kaupmanna-
bafnar hefur nýlega ákveðið, að tak i 40
miilj. króna lán, til að framkvæma ýms
störf, sem ella yrði að fresta.
Nýlega andaðist elzti maður í Dan-
mörku, Níels Níelsen að nafni. — Hann
var á 107 árinu, og átti 79 afkomet.dur
á lífi. — Tvíkvæntur hafði hann verið,
fyrst 1835, og í seinna skipt-ið 1840, og
minntist hann deroantsbrúðkaups síns árið
1900. en missti seinni konuna árið 1908.
Ymsir blaðamenn frá Þýzkalandi hafa
áformað að fara skemmtiferð til Kaup-
mannahafnar 14. maí næstk., og verður
þar þá óefað mikið um veizluhöld, og
dýrðlegar viðtökur.
12. febrtiar brann stórt vörugeymslu-
hús í borginni Korsör, og eyðilögðust þar
400 tn. af hveiti, og 4000 tn. af rúgi.
— Skaðinn alls metinn 100 -125 þtis.
króna.
I Kaupmannahöfn hefur í vetur verið
afar-hart manna á millí, og fjöldi fjöl-
skyldna orðið að búa við sult og kulda.
Prestar í Kaupmannahöfn hafa því,
auk annara ráðstafana, sem gerðar hafa
verið, gengizt fyrir samskotum, og hvatt
monn af prédikunarstóli, að efla samskot-
in af ýtrustu föngum.
Aðfaranóttina 16. febrúar þ. á. st.rand-
aði við Noregs strendur eitt af skipum
Austur-Asíufélagsins daoska, rChmLodíau
að nafni.
Af skipverjum var óvist um örlög
sextán, er farið höfðn frá skipinu i skips-
bátunuro; en þrettán bjargaði eituskip,
sem i grenndinni var.
Aðiaranóttina 13. febrúar þ. á. brann
Haarslev-prestssetur, og bjargaðist fólkið
með naumindum, en svínin fórust, og sex
hesta skaut presturinn sjálfur, áður en
eldurÍDn náði þeim, með því að þeim varð
eigi bjargað. — — —
Noregur. Þar er nýlega látinn Hans
Jœger, skáldsagnahöfundur — -- —
Bretland. Mælt er, að Játvarðnr, Breta
koDungur, hafi áformað að heimsækia Nico-
Jaj Rússakeisara, á komandi sumri, og ætli
keisararnir að hittast á herskipum sínum
í grennd við Finnland.
A horskipum Breta er áfoiun>ð, að
fa < ið verði að hagnýta oliu til eldsneytis,
í stað kola, og kvað það auka hraða skip-
auna að mun.
Ung stúlka, Alexandra Ladma Knollys
að Dafni, sonar-dóttir Knollys lávarðar,
handritara Játvarðar konungs, flýði ný-
skeð frá Lundúnum, með unnusta sÍDum
og vita tneDn eigi, hvort þau leynast í
Frakklandi, eða Ameriku. — Segja sumir,
! að unnustinn sé liðsforingi, en aðrar sagn-
I ir, að stúlkan hafi hlaupið á brott með
vagnstjóra föður síns. — LeyDÍlögregiu-
menn hafa verið sendir, til þess að kom-
ast á snoðir utn verustað þeirra.
Þing Breta hófst 16. febiúar síðastl.,
og var Lowther endurko9Ínn forseti neðri
málstofunnar.
Úrslit kosninganna urðu þau, að flokka-
j skiptingin er nú þessi:
1. framsóknarmeDn........274
2. íhaldemenn............273
3. írskir heimastjórnarmenn 82
4. verkamaDnaflokkurinn . 41
Það er verfemannaflokkuiruD, og írskir
heimastjóraarmenn, er stjórninni fylgja
að málum, en báðir flokkar binda fylgi
sitt þó ýmsum skilyrðum, svo að Asquitli-
ráðaneytið á að líkindum fremur örðugt
uppdráttar, og óvíst, hve lengi það fær
völdum baldið. — — —
Frakkland. Eimskipið „General Chan-
zyu, frá Marseille, rakst ný skeð á kletta
milli eyjanDa Mallorca og Minorca í Mið-
jarðarkafinu, og komst að eins eínn mað-
ur lífs af, en 153 menn drukknuðu.
f Dáinn ei* Dý skeð Jules Guéiin,
stjórnroálamaður, fæddur 1860. — Aiið
1899 var hann sakaður um sarosæ;i gegn
lýðveldinu, og Loubet forseta, og er lög-
reglumenn ætluðu að taka hann fastan,