Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 20.03.1910, Blaðsíða 1
Verð árgangsins (minnst,
60 arkir) 3 kr. BO aur.
erlendis 4 kr. 50 aur., og
í Ameríku doll.: 1.50.
Horqist ýyrir júnimánað-
<irlok.
ÞJOÐVILJINN.
- ~~ 1~ TuTTTJGASTI 08 F J Ó*R T) I ARGANÖUK ='|=_— --
Sím |= KITSTJÓRI SKÚLI THORODDSEN. -
Uppsögn skriflei ngild
nema komið sé til útgef-
anda fyrir 30. da/ juní-
mánaðar, og kaupandi
samhliða uppsögninni
borgi skuld sína fyrir
blaðið
M 13.-14.
Hjórnarskrárbreytingar o. fl.
optir
A. J. Johnson.
— o—
„Þjóðviljinn^ er undantekning frá
mörgum íslenzkum biöðum, utu þessar
mundir að því ieyti, að hann hugsar meira
fram í timanD, en þau, það sýna umræður
hans um Stjbrnmál landsins, er hanr hefir
smámsatnan birt í vetur.
Hann lætur þó vitnast skoðanir sínar,
á flestu því er gert er af stjóm landæ
ins á yfirstandandi tíma en hann er ekki
að tönglast á þeim viku eptir viku, og
máDuð eptir mánuð. Sonnilega er það
Vegna þes9a, að hnnti að rnestu leyti kemst
laus við ílldt ilurnar, er nú eru svo mjög
tikjandi i i leDzkri blaðamensku, á þess-
ari Sturlungaöld. Vissulega á blaðið þakk-
ir skyldar fyrir að rifja upp þau tnál, er
hljóta að koma fyrir næsta þing, og hvetja
landsmenn til að íhuga þau, og láta í
ljósi skoðun sina á þeim „stjórn og þingi
t l Jeiðbeiningaru.
Auk Sambandsmál&ins — sem ætti að
8'.álfsö"ðii að boinast: ttiro<r mf>ira í
o - o
áttina til skilnaðar* ef Danir fara ekki
nú þegar, að sýna sig likleg til vorða við
]<röíinn s ðacta (ilþings. um !ir<‘ii t kon
ungssamband — eru breytingar á stjbrn-
ars&lcránni eitt stærsta málið er fyrir ligg-
ur. H<‘ppilega var það ráðið, að ráðast
ekki í stjórmarskrárbreytingu ásíðastaþingi.
— jafovel þó að þessir breytingar þoli
mjög litla bið — af þessum ástæðum:
1 að, óhyggilegt og ósanngjarnt hefði
verið, að hleypa þjóðinni, út i nýtt kosn-
ingastrið.og nýjau kosningakosntað — sem
æfiolega hlýtur að vora all-rnikill — á
fyrst ári eptir hina afar ströngu og harð-
sóttu kosningabaróttu, er háð var 19C8
Miklu hyggilegra, og sunngjarnara frá
h\aða hli^ sem skoðað er, að láta hana
jafna sig eptir þá orustu, áður en iagt,
er út í nýja. 2. að, stjórnarskrárfrum
varp það er HafsteÍDSstjórnin lagði fyrir
síðasta þing, var i sutnurn atriðum, svo
herfilega meingallað, apturhaldssamt og ó-
frjólslynt, að neuðsyn hefði borið til, að
gorbreytn því, til þess það hefði getað
eamrýmst krötum vorrar aldur, en van-
eoð að þingig hefði hat't nægan títna til
að gera þetta svo vel væri. því þarþarf
) Nu shax ætti þjiðin nð fara að búa sig
undir skilnad. Hún getur ekki annað en qrœtt
við það, hvort sem til hans kemur í framtíðinni
eða ekki. Og ekkert er, eptir þvi er nú horfir lík-
legra en til hans hl.jóti að koma fyr eðn síðar, Er
þá nokkurt vit' í að slú öllu á frest, og tmfast
ekkert að.
E.EYK.TA VÍR cl(). MATtZ. 19 10.
Hyaöa mótorstBinolíu á eg að nota?
Hvo t heldur þá er eg sjálfur álít bezta, eða hina,
er seljandi segir að sé bezt
?
■
Auðvitað nota eg þá olíu, sem eg veit af eigin reynsln
að tekur allri annari olíu fram, sem sé
Gylfle Motor-Petrolemn
I rá
Skandinavisk-Araerikansk Petroieum A|S
Kongons Nytorv 6. KöbenbavD.
Ef yður hngar til að reyna Gylfie mótor-steinolíu, mun kanpmaður yðar
útvega yður hana.
„vel að vanda sem lengi ó að standau,
og næstu breytingar á stjórnarskránni
þurfa að vera svo víötækar og frjálsleg-
ar, að ekki þurfi að hagga við henni í
nálægri frámtíð, — nerna ef nauðnsyn
bæri til vegni sambands íslands og Dan-
merkur. Einhver, sem betur kann við
að ráðast að mönnum og málefnum úr
skugganum —- einn at þessum mörgu
grímnklæddu stigamönnum, sem nú eru
uppi á íslandi, og réttnefndir eru þjóð-
fóndur — er að fjasa ura það i „Lugr.u
ovað stjórnarskrárfrv. Hafsteins stjórnar
innar hatí veriö frjálslegt. Gætum nú að
hvað hæft er í þessu hjali. Eptir því,
átti eklci að færa niður, a'idurstakmark til
kosninga, eða kjörgengis minnstu vitund.
Skýrt tekið fram að aldurstakraarkið skyldi
vera 2B ór, til kosninga,og 30 ár til kjör-
gengis, eins og nú er. Nú er það vitun-
legt öllum, að hjá þjóðum, som hmgst
eru komnir í frelsis- og mannróttindaátt-
ina, þykir þetta óhæfilega háttaldurstak-
mark Bandaríkjamenn, öndvegisþjóð
heimsins, að því er frelsi, og réttindi
snertir, hefur kosningatakmarkið 21 ár,
en kjör'geDgi 25 ár (til neðri deildar; 30
ór til efri). Hærra aldurst.akmark en
þetta, þykir vera, og er, óþolandi ófrels-
ishaft á yngri kynslóðinni, sem á að verða
tímans herrar.
En þó tók út yfir, að kosningarréttur,
og kjörgengi til efri deiidar, skyidi vera
btradið við 40 ára aldur.
Það er annars mikið að ekki skyldi
tekið fram í stjórnaiskiánni, að allir kosn-
ingabærir og kjörgeDgir til þeirra deildar
skyldu vera orðnir sköllóttir!
Eptir því, átti kvonnfólkið að vera
rétttaust eptir sem áður, að eins heimilað
að réttindi mætti veita bví með lögum
— einhvern tín a ef þÍDginu sýriist svo.
Nú er hvert ríkið á fætur öðru, að veita
kvenrifólki þessi sjáifsögðu róttindi; —
því þá ekki að taka ákæðið beint upp i
stjórnarskrána, utn leið og henni var
breytt. og þannig verða, í tölu þeirra
fyrri, er ekki hinna siðustu, nuðoðveita
þessi réttiudi? Ekkí hefði það heldur á.tt
að spii'a fyrir, að vissa er fyrir þvi að
þjóðin er einhuga um, að giöra þenna
! mannjöfnuð. Eptirj«;f, ótti lúterska kirk-
an, að vera áfratn þjbðkirhju á Islandi,
og rikið átti að styðja hana og vernda
og á þá er ekki kærðu sig urn leiðsögn
(sem eru víst margir) átti að leggja á,
sérstakt gjald tii skóla, ef þeir ekki gátu
sannað að þeir tilheyrðu viðurkenndum
trúarbragðaflokki i landinu. Það erfrjála-
legt þetta og annað eins. Nú á dögum
þykir það herfiiegasta ófrelsi, að mega ekki
trúa því, er hvrrjum eit um þ^kir trú-
iegast, áu þess að vera þvingaður með
lagaboði um sérstök pjöld, ef ekki er
fúslega lofað að láta tjóðra slg í kredd-
j um og kenningum vissrár kirljudeildar
; enda eru flest riki komin það langt, að