Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 16.09.1913, Síða 1

Þ JÓÐVILJINN.
44. tbl.
Brimbrjóturinn i Bolungaryík
Niðurl.
n.
„Brin)brjótsmálið“ í efri deild.
jAnnað „áhlaupið“ haíið.
í>á er nú næst að víkja að því, hvað
nm málið varð í efri deildinni.
Þar sem málið var, í neðri deild, sam-
þykkt með svo yíirgnæfandi atkvæða-
fjölda, sem fyr segir, — þ. e. nær fielm-
ingur alls þingsins (19 af 40) orðnir á
eitt mál sáttir, þá var eg að vona, að
efri deild færi nú sizt að reyna, að hagga
við því, sem orðið var.
Hér fór þó nokkuð á annað veg, þótt
óliklegt mætti þykja.
l'jivr laganefndin þai, eða þá megnið
af henni, snerist gegn málinu, — lagði
það til, að eigi væru úr landssjóði veitt-
ar til „brimbrjótsinsu, nema l1^ þús.
kr. á ári, þ. e. 16 þús. alls, og gegn
þessu skyldi þó héraðið leggja fram 30
þús.
I>að var „leyni-þráður“ milli ijárlaga-
nefndar neðri deildar, og fjárlaganefndar
efri deildar — sinn „þróðirmn111) í hverri
þeirra —, sem þessu var aðallega, ef
eigi eingöngu, valdandi.
Eins og fyr var getið, höfðu sumir
fjárlaganefndarmenn neðri deildar orðið
leidir, yfir ósigrinum, og nú var þá hugs-
að til hefnda, — og þá farin þessi leíðin.
Málið því i nýrri hættu, — eða þó
það í brádina.
En hér rættist betur úr, en á horfð-
ist.
Fyrir tilstyrk síra Sig. Stefánssonar
i "Vigur, Gvdjóns á Ljúfustöðum, Gud-
mundar landlæknis Björnssonar o. fl., —
tókst, að fá tillögum nefndarinnar hrund-
ið (með 8 atkv. gegn 4).
Tillögur mínar (Sk. Th.) höfðu því
náð samþykki beggja deilda þingsins, —
og það með yfirgnæfandi atkvæða-
fjölda.
Sigurinn — algjörlega unninn.
III.
Þriðja, og sídasta, „áhlaupið“ haflð.
Fjárlaganefndin fœr enn veiri útreid.
En þó að svo væri nú komið, sem
sagt hefir verið, bar pó enn alóvænt
atvik að höndum, — atvik, sem — eins
og á stóð — reyndar má einsdæmi kalla.
Sumir menn eru ■ - þvi miður —
mjög minnugir, er annað væri þeim hent-
ara, — gleyma þvÁ eigi, er þeir eigi fá
vilja sinum fi amgengt.
Þeir byggja þá œ á hefndir — og
freista œ aptur og aptui.
Svo fór þá og að þessu sinni, að því
er framsögumann fjárlaganefndar neðri
deildar (hr. Pétur frá Gautlöndum) snerti.
Ivöfaldi ósigurinn, fyrst í neðri, og
Pctur a Gautlönduni. og Steingrímur sýslu-
maður.
Reykjavik 16. september 1918.
siðar í efri deildinni, gat eigi gieymst
honum.
Eékk hann því nú til leiðar komið,
er málið kom að nýju til neðri deildar,
að meiri hluti fjárlaganelndarinnar fór
enn af stað, — vildi nú láta BolviMnga
ieggja fram 40 þús. ieróna, gegn opt
nefndum 20 þús. króna landssjóðsstyrk.
Svo var kappið mikið, að þetta sicyidi
nú borid fram, — þrátt fyrir atkvæði
nær */4 hluta þings (þ. e. þrátt fyrir at-
kvæði 19 þingmanna í neðri deildinni,
og átta í efri).
Letta gaf tilefni til, þess, sem ann-
ars má heita nær alóþekkt í sögu fjár-
laganefndanna á þingi, — tilefni til þess,
að jeg (Sk. Th.) fann mig knúðan til
þess, að láta uppi skriflegt ágreinings-
álit i nefndinni.
JJLar segir um „brimbrjóts-“málið, sem
nú greinir:
! Sérstaklega kann jeg því mjög illa,
er meiri hluti nefndarinnar leggur til,
að breyta þvi, sem ybegar hefr samþykkt
verid med 19 atkvœdum i nedri deiid, og
8 i efri, þ. e. ákvæðunum um fjárveit-
inguna til „brimbrjótsins11 i Bolungar-
vikurverzlunarstað.
Skal og í því efm bent á, að „brim-
brjóturinn11 á alls ekkert skylt við
bryggjugerðir, og því eigi rétt, að um
brot á ákominni reglu ræði, er eigi er
þar áskilið jafn mikið framlag á móti,
sem við bryggjugerðir.
„Brimbrjóturinn11 er fyrirtæki, sem
miðar að þvi, að bjarga lífi fjölda sjómanna
úr lífshættu, -— fyrirtæki, sem þvi er
landinu skyldara, en allt annað, og þar
sem alls ekkert tillag ætti því að áskilja,
gegn landssjóðstillaginu; sbr. öll lífshætta
á æ að fyrirbyggjast, sem unt er.
„Brimbrjóturinn11 er þá og ennirem-
ur fyrirtæki, sem að því miðar eigi hvað
sízt, að afla landssjóði tekna, þ. e. að
fjölga róðrardögum í Bolungarvík, einni
að fjöllsóttustu, og fiskisælustu, af ver-
stöðum landsins.
Alþingi 11. sept. 1913.
Skúli Thóroddsen,
alþm. Norður-ísfirðinga“.
Við atkvaðagreiðsluna um málið í
deildinni, aðfaranóttina 12. sept. þ. á., fór
þá og, sem vænta mátti.
Tillaga meiri huta fjárlaganefndarinn-
ar, um 40. þús. króna framlag af hálfu
héraðsins, móti opt nefnda 20 þús, króna
lanssjóðsstyrknum, var feld, með 21 atkv.
gegn 4.
Fjárlaganefndin fór því eim vei'ri
harakfarirnar, en fyr.
Hefndinni vard eigi fiam komid.-)
Tillaga* mín fSk. Th.), er að framan
getur, var þá og þar með samþykkt til
fullnaðar.
Efri deild samþykkti og daginn eptir
*) Að býsna harðar rimmur urðu þá og
milli framsögumanns tjárlaganefndarinnaa (hr.
P. J.), og Sk. Th., þarf vart að geta, — þótti
víst flestum óþarfi, að harðari væru.
XXVII. árg.
(12. sept. þ. á.) fjárlaga-frumvarpið óbreytt,
eins og neðri deild skildi við.
Svona var þá saga „brimbrjóts“-máls-
ins í þinginu 1913 — í aðal-dráttunum.
Eg hefi orðið nokkuð fjölorður um
hana, — hugði og kjósendur mína, Norð-
ur-Isfirðinga, gjarna vilja vita hana sem
glöggast
Læt eg svo út talað um málið.
B-vik. 12. sept. 1913.
Sk. Th.
„ísafold“.
Grein vorri í 40.—41. nr. blaðs vors þ. á., þ.
e. „Úr eldhúsdagBumræðunum11 — þar sem vér
sögðum, sem satt var, að ritstjóri „ísafoldar11
hefði eigi „fundið upp púðrið“, þ. e. hefði eigi
skilið, hver var mergurinn málsins, í eldhúsdags-
ræðu“ vorri —, svarar hann i „ísafold11, 6. sept.
þ. á., með endurtekningu alveg sömu ósannind-
anna, sem vér víttum bann fyiir:
Enn fremur hnýtir hann nú og, við fyrri
ósannindin, nýjuni ósönnum hríxlunum í vorn
garð.*)
Sannleiknum svarar hann þannig með liefni-
yrðum á he/rá-orð o/an, — vitandi þó, sem a)l-
ir, hve félegt það er(!)
Öll greinin í „ísafold“ sannar því mjög ljós-
lega, að hann veit það ekki — eða vill þá eigi
vita það —, að illt leiðir æ fyr eða síðar. til
ílls.
En það, að sýnt var fram á það í „eldhús-
dags-ræðu“ vorri, að sliks hefðum vér séð óræk
dæmin, hvað ráðherrann snertir, það var núein-
mitt niergurinn málsint.
Og það skildi „lsafoldar“-ritstjórinn ebki, —
eða lézt þá ekki skilja.
SSnnunina færir hann svo lesendum sínum,
sem allra órækast, í fyrgreindu nr. blaðs síns,
shr. hér að ofan.
*) Það, að „ísafold11 hregður oss um ósann
indi, tökum vér eigi með þökkum, — ætlum
hvorki henni, né öðrum, að geta hent á eitt, né
neitt, í „JÞjóðv “, fri hyrjum vega hans, til þessa
dags, er vísvitandi sé ósatt sagt, eða almenning-
ingi til blekkingar ætlað,
En ritstjóri „ísafoldar“ hefur eigi viljað gæta
— eða þá minnaBt — þess, að í grein vorri í
40.—41. nr. blaðs vors þ. á., þá eru engin orð
tilfærð þar orðrétt, er sagt sé, að i „ísafold“
hafi staðið, en að eins lýst skilningi vorum á
greininni „Stjórnmálahorfur,11 sem hirtist í 64.
nr. „ísafoldar11 (13. ág. þ. á.)
Hver, sem þá grein „ísafoldar11. les — ýting-
inn þar undir það, að ráðherrann sitji, eður og
atsakana-upptininginn, til réttlætingar því, að
hann eigi sleppi’ völdunum — mun óefað telja
dóm vorn, eða skilning vorn á henni bárréttan.
Sbr. þá og ráðhorra-,.hallandann“ allan í „ísa-
íold“ að undanförnu. sem varð afleiðingin af
„hræðings-kvillanum" sæla. sem blaðið var tæp-
ast al-læknað af, er greinin „Stjórnmálahorfur11
birtist þar 13. ágúst síðast!.