Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 30.09.1913, Blaðsíða 5

XXVIL, 46.-47.
ÞJOÐVILJINN.
177
Úr Dýrafirði
«r „Þjóðv.“ ritað 27. ág. þ. á.:
Það eru fáar iréttir héðan að segja
Tun þessar mundir og sízt góðar. Aldrei
hftta þvílík vandræði verið með heyskap
sem á þessu sumri. Seinni hluta maí og
fram í júní voru sífelldir kuldar og þurk-
»r, og svo leit út, sem ekkert gras ætl-
aði upp úr jörðinni að koma, sumstaðar
-var farið að brenna af og skrælna, en
J>á komii vætur, og grasið þaut upp og
■varð’ fljótt mikið, en strax með sláttar-
byrjun gekk í óþurkana, og enda fyrri,
©g hefur síðan verið sífelld óþurkatíð fram
á þenna dag. Einn óslitinn votviðrakatíi
fullar 8 vikur, svo að á þeim tíma hafa
komið að öllu samtöldu 6 dagar þurrir,
■enda eiga menn enn — all-flestir — meira
©g minna úti af töðum sínum, og sumir
«nn mjög lítið búnir að fá inn í heystæð-
Tir, svo til stórra vandræða horfir. Hey-
skapartíminn er á förum og allar votar
engjar orðnar ófærar af vatni. Þó eitt-
Jhvað kynni að þorna hér eptir, þá verða
|>ær ekki slegnar í ár. Hið sama er með
eldsneyti manna. Mórinn er litlu þurr-
ari enn heldur en þegar hann kom upp
-úr gröfinni; hann liggur blautur úti á
jörðinni eins og hann var borinn út.
Fiskiskipin eru nú að hætta veiðum
ninum að þessu sinni, og láta menn mis-
jafnlega af afla sínum, segja menn að
lítið sé um fisk nú orðið, enda hefur haf-
ísinn verið all-nærn landi um langan
tíma, Og hætt við að fiskurinn hlaupi
undir hann, eða haldi sig nálægt honum,
og þó að viðkoma eða fjölgun fisksins
»é mikil, þá er mjög hætt við að honum
fækki í sjónum fyr en varir, með því
gengdarlausa drápi og feiknarlegu víg-
vélum, sem farnar eru að þekja hafið
allt, á öllum ársins.tímum; væri betur,
að það væri aðgætt og rótt athugað áður
en komið er í meira ó«fni en er. Eitt
er ölþim kunnugt, að þar sem nægur fiski-
afli var á mörgum tímum árs fyrir fáum
árum á opnum bátum, til innfjarða og
upp við land, þær fæst nú ekki nokkur
dráttur ár eptir ár, og er hægt að rekja
sögu þeirrar eyðileggingar frá byrjun, sem
öli er af mannavöldum. Það er mönnum
í fersku minni, hversu síldarafli var hér
á Dýrafirði, allt fram yfir 1890, vanalega
frá því í maí og það allt fram á haust,
skipti stundum hundruðum í róðri fram
undan hverjum bæ allt inn í fjarðarbotn,
en þá komu danskir kolaveiðarar, og sóp-
uðu fjörðinn upp í þurra laDdsteina
með vörpum sínúin, af enda óg á, sumar
eptir sumar, tóku allan fisk og umrót-
uðu botninum, svo fiskur hefir aldrei kom-
ið i fjörðinn síðan að neinum mun. A
þetta urðu menn að horfa varnarlausir
og réttlausir, en að því liðnu komu botn-
verpingar, skrapandi og skafandi upp að
þurru landi og inn í hvert fjarðarminni,
og þeim jafnhliða mótorbátarnir, með
alla sina síldarlóða þvögu, djúpt oggrunnt,
svo þó að fiskigangur komi, þá kemst
ekkert upp að landinu, og engum fært í
það að ná, nema niðii á reginhafi. Mun
vera bágt að segja með fullri vissu, hvort
botnverpingarnir sóu nokkuð skaðlegri
fyrir fiskiveiðar landsins heldur en mót-
orbátaútvegurinn, þegar allt er rétt og
vel athugað, en um það þyrfti að rita
ýtarlega af mönnum, sem hafa þekkingu
og dómgreind á því máli.
Heilsufar fólks á þessu sumri hefur
almennt mátt teljast gott, og engin far-
sótt eða kvilli gengið, nema hvað stöku
menn httífa kennt kvilla, sem aldrei fæst
undanþága frá, en fátt hefir dáið hér i
firðinum. Um mannalát þau sem orðift
hafa, verður getlð hér á ððrum stað.
Margir kvarta undan samgöngufyrir-
komulaginu, því sjaldan mun verrahafa
verið en nú, síðan strandferðirnar byrj-
uðu hér við land, eða hvað skildi eiga
að verða verst úr því sem eitt sinn var
þó orðið bezt? Meðan það „Sameinaða“
fær að ráða eitt samgöngunum, þarf aldrei
að búast við neinu góðu, og miklu skyn-
samlegra væri að tala um og undirbúa
friðsamlegan og bróðurlegan skilnað við
Dani, heldur en samband við þá, sem
aldrei verður nema landi og lýð til 9-
hamingju. Það mættu öll opÍD augu vera
búin að sjá fyrir löngu.
Sighvatur Gr. Borgfv dingur.
tfjf Yfírlits-oiðin, uui þingstörfin, sem áfo.-ruað
var, að k»mu í þessu nr. blaðs vors, geta —
atvikanna vegna — eigi komið; fyr en 1 jblað-
iau næst.
Tvo gull-skepta dolka (eða rýtinga),
og nokkur gullkeröld, fann bóndi nokkur
í grennd við Otsjakow á Suður-Rússlandi.
Munir þessir eru æva-gamlir, og taldir
stafa frá tímanum er Skyþar byggðu hér-
uðin milli Kaukasus og Svartahafsins, þ.
e. þá líklega frá tímanum fyrir eða litlu
eptir Krists burð.
37
Spurling þáði það, — vissi sig og þarfnaet hjálpar
bennar, ef honum versnaði á leiðinni.
„Við komum væntanlega heim aptur, eptir tvo, eða
þrjá kl. tima!“ mælti hann við konu sína. Annars tinnst
imér, að eg sé nú ögn hressari!“
í>að var kolniðamyrkur, svo að þeim veitti full-
■örðugt, að rata til sjávar.
1 vestri aán þau þó æ öðru hvoru bregða fyrir ljósi
'írá Caacow-vit8num.
Loks komuat þau þó til sjávar, settu ofan bátinn,
og stigu siðan upp í hann, er á flot var komið, og síðan
var sezt að árum.
Hann hefði ratað, þótt verið hefði dimmasta þoka,
og gilti því og einu, hvort myrkur var, eða bjaitasti
dagur.
En allt i einu brá þá upp ljósinu frá „Cormorant“-
gufufleytunni, svo að þau fengu glýju í augun, af ljós-
‘birtunni.
„Skip hér á ferðinni!“ mælti Rsgna, og greip hönd-
uinum fyrir bæði augun.
III.
„Jú! Það er bátur!* mælti skipherrann. „í bátn-
vtm er karlmaður, og kvennmaður!“
Skipherrann kallaði nú til bátsins: „Þið þarna
i bátnuro!“
„Látið ijósið þá kastast til okkar!“ var svarað, með
mijög veikri röddu. „Við sjium ekkert!“
34
„Æ, veslings drengurinn“, mælci skipherrann, nær
grátandi. „Eins laglegur piltur, eins og hann er! Hann
kom opt hingað út á skipið, settist við stýrið, og —“
Skipherrann þagnaði, brá höndinni upp að auga-
brúninni, og starði.
„Hvað er þarna stjórnborðs megin?“ kallaði hann.
„Þér, þarna frammi! Er það bátur?“
„Það er bátur!“ var svarað
„Gfuði sé lof!“ mælti skipherrann. „Nú fer þá
aldrei svo, að vór fáum eigi vitneskju um það, hvar vér
erum staddir!“
n.
Sextán ár voru liðin, siðan er John Spurlíng settist
að á Hardwood-eyjunni, og hafði hann búið þar allan
þann timann, ásamt konu, og dóttur.
Hann bjargaðist þar á þann hátt, að hann stundaði
humra- og eíld-veiði.
Vetur og sumar, var hann kominn á sjóinn, áður
en sól var á lopti, og farinn að sýsla við netin sín.
Einu sinni í viku hverri kom vélarbátur, frá „Goose
Cove“, hinu megin við flóann, og sótti veiði hans, sem
flutt var til stórkaupmanneins, er fé hafði lánað hoDum,
— til báts- og veiðarfæra-kaupa, enda þá og áskilið sér,
að sitja fyrir kaupum, með mjög lágu verði, að því er
aflaföngin SDerti.
Lifið var i meira lagi örðugt, að honum fannst.