Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 16.10.1913, Side 1
Þ JOÐVIL JINN.
——— «- - I xx
48.-49. tbl. Reykjavik 16. október 1913. VII. árg.
A\ ai*|) til Islendinga.
Yér, sem vitum nöfn vor hér undir, teljum það miklu
varða fyrir heill og hag landsins og þjóðarinnar, að alllir þeir,
er fullkomnu sjálfstæði landsins unna, vinni með alúð og sam-
heldni að því, að kosningar þær til alþingis, sem bráðlega
eiga fram að fara vegna stjórnarskrárbreytingalaga þeirra, sem
síðasta Alþingi samþykkti, fari þannig úr hendi, að á þing
komist sem allra fiestir sjálfstœdismenn.
Yér vitum, eins og nú er komið málum vorum, að enginn
ágreiningur er nú eða getur verið um stjórnmálastefnu sjálf-
stæðismanna, hvort sem um sambandsmálið eða önnur sjálf-
stæðismál þjóðarinnar ræðir, en viljum þó drepa á nokkur
atnði, sem vér teljum, að hljóti að verða á stefnuskrá allra
sjálfstæðismanna við kosningarnar, er nú fara í hönd.
1. Sanibandsniálið: Yér teljum það nú komið berlega
í ljós, að árangurslaust sá með öllu, að haldið sé áfram samn-
ingatiiraunum við I)ani um sambandsmálið. Yiljum því eigi
að haldið sé áfram slíkum tilraunum af hálfu Islendinga. En
verði málinu hreyft, — og því verður hreyft, ef Sambands-
flokkurinn, Heimastjórnarflokkurinn eða aðrir IJppkastsmenn
verða í meiri hluta — viljum vér eigi að þjóðin sætti sig við
það, er skemmra fer, en frumvarp meiri hlutans á Alþmgi
1909, sem byggðist á Þingvallafundarsamþykktinni 1907.
2. Stjórnarskrármálið: Sjálfstæðismenn hafa unnið að
þvi utan þings og innan, að bráðnauðsyrilegar og réttmætar
breytingar fengist á stjórnarskrá vorri og er því máh nú svo
langt komið, að síðasta Alþingi hefir samþykkt stjórnarskrár- |
breytingarlög.
Enda þótt ágreiningur geti að sjálfsögðii verið um einstök
atriði þessara breýtinga, þá teljum vér þó fengnar með þeim
svo miklar rét.tarbætur, að eigi beri að tefla málinu enn í tví-
sýnu, sérstaklega þar svo margt annað af bráðnauðsynlegum
umbótum bíður úrlausnar og þarf á öllum tima og kröftum
þings og þjóðar að halda, óskiptum. Teljum vér því sjálfsagt,
að stjórnarskrárfrumvarp siðasta Alþingis verði samþykkt ó-
breytt á aukaþinginu.
3. FjárhagS- og‘ atvinnunál teljum vér vera þau mál,
sem komandi þingum beri að leggja alla aðal-áherzluna á:
a) Samgöngumál. I þeim málum teljum vér sjálfsagt að halda
áfra-m stefnu þeirri, er siðasta Alþingi aðhjdltist, act Jcoma
öllum samgöngum í liendur Islendinga, og víljum því að
löggjafarvaldið vinni að því, að gera innlendar siglingar
frá landinu og að, svo og með ströndum fram, svo sem
þörf er á og það sér sór fært.
b) Verzlun landsins — sem og aðra atvinnuvegi — viljum
vér að komandi þing leggi áherzlu á að gera innlenda:
1) með bættum samgöngum;
2) með bættu bankafyrirkomulagi, sem fari í þá átt, að út-
vega verzlun landsins nægilegt og eðlileg veltufé í inn-
lendum böndum í landinu sjálfu og þannig fyrir komið,
að allir hlutar land,sins geti haft not áf;
Stjórn sjíilfsttrðisílokksins:
Benedikt Sveinsson Björn Kristjánsson
alþm., ritstj. Ingólfe. alþm.
Sigurður Jónsson
formaður Sjálfstæðisflokksins.
3. með því að bæta og efla álit og lánstraust áreiðanlegra,
innlendra verzlana.
c) Laildbúnað og íiskiveiðar viljum vér að ljöggjafarvaldið
láti sér annt um að styðja og efla, ekki sízt méð því að
því að skapa aíurðunum betri og greiðari markaði.
4. Hag r/nkamanna og húsmanna viljum vér efla og bæta
kjör þeirra stétta með endurskoðun á löggjöfinni.
B. Það teljum vér grundvöll undir öllum heilbrigðu stjórn-
artari í landinu, að heimtuð só fullkomin ráðvendni og
réttlæti af öllum þeim er með umboð þjóðarinnar fara,
embættismönnum og öðrum, og fullum lagajöfnuði sé
haldið uppi íyrir æðri sem lægri. Að því viljum vér
vinna.
í fjármálum viljum vér að sýnd sé gætni og aukin sem
minnst á komandi árum önnur útgjöld en þau, sem miða til
bóta og eflingar atvinnuvegunum.
Leiðir þær, sem hér eru nefndar, teljum vér liggja allar
að takmarki vor sjálfstæðismanna: fullu efnalegu og stjórn-
málalegu sjálfstæði íslands, og í samræmi við stefnu vora
viljum vér einnig vinna að sjálfstæði héraða og einstaklinga
í öllum greinum.
Jafn framt því að framfylgja ötullega sjálfstæðismálunum
hlýtur hver sjálfstæðismaður að veita ákveðna andstöðu liverri
þeirri stjórn, þeim flokki og þaim einstökum þingmannaefnum,
sem eigi vilja ganga hiklaust brautina með oss í aðal-málum
vorum og stefna að marki voru, og þá auðvitað núverandi
stjórn, sem berlega befir sýnt sig andvíga sjálfstæðismálum
þjóðarinnar yfirleitt, enda sama sem ekkert hugkvæmst í lands-
málum, sem Alþingi hefir geta aðhyllst eða talið þjóðinni horfa
til viðreisnar.
Vér viljum enn tremur, að þegar i stað verði efnt til itar-
legrar rannsóknar á þessum atriðum:
Hvort, og þá hvernig breyta megi umbodsstjór n og dóma-
skipun landsins i annað eða betra horf en nú er og til sparn-
aðar; og komi þá jafn framt til rannsóknar launakjör embœtt-
ismanna yfirleitt og afnám eptirlauna. Enn fremur hvernig
framkvæma megi adskilnad ríkis og kirkju.
Auk þess viljum vér, að Alþingi geri ráðstafanir til þess
að gera landið og þjóðina kunnugt öðrum þjóðum, t. d. með
þvi að gefa út á aðal-tungumálum heimsins fræðandi rit um
land og þjóð, sjá um að ritað sé um landið í erlendum blöð-
um o. s. frv.
Að lokum viljum vér taka það fram, að vér væntum þess,
að þjóðin sé oss samdóma um það, að eigi séu þeir öðrum
ólíklegri til þess að vilja yfirleitt vinna að viðreisn þjóðarinnar
í öllum greinum, sem sýnt hafa það, að þeir öðrum fremur
beri sjálfstæðismál hennar fyrir brjósti.
Vinnum nú við kosningarnar með eindrægni og ötulleik
að sameiginlegu markmiði allra sjálfstæðismanna: fullu sjálf-
stæði Islands í efnahag og stjórnmálum.
Ólafur Björnsson ólafur ólafsson
ritstj. ísafoldflr. írikirkjupreetur.
Sveinn Björnsson
y firdómslðg m aður.
Reykjavík í október 1913.
Skúli Thoroddsen
alþm., ritstj. Þjóðviljans: