Þjóðviljinn + Þjóðviljinn ungi - 30.12.1913, Síða 1
r
60.—61. tbl.
Reykjavík 30. desember 1913.
XXVII. ánr.
Kosningarnar i april.
(Kjarna-atriðin.)
Þegar byrjað var fytst, að bollaleggja
það1), að rétt væri, að miðstjórn sjálfstæð-
isfiokksins sendi þjóðinni ávarp, datt und-
irrituðum (Sk. Tb.) í fljótu bragði í hug,
ab það, sem kjósendurnir yrðu — fyrst
af öllu — að hafa í huga, er til kosn-
mganna kæmi — þ. e. auk þess, að glöggva
sig þá einnig á einstökum málum, er rétt
þætti að minnast á í ávarpinu —, væri,
i fám orðum, þetta'2):
„Ávarps-punktar:
I. Að allur ágreiningur, sem í sjálf-
stæðisflokknum hefir brytt á, sé nú
alhorfinn, og standi þvi allir, sem
einn madu), gagnvartþjódinni — og
ella — vid kosningarnar, er núfari
i hönd.
II. Að stefria sjálfstæðisfiokksins, í hin-
um ýmsu málum, er að sjálfstæði
landsins út á við lúta, sé þjóðinni
svo þekkt, að eigi þurii út í að fara
(sbr. sambandslögin, er Alþingi sam-
þykkti 1909, o. fi. o. fi.
Að sjálfstæðismenn vilji þá og
eigi síður ad sjálfstœdinu inn á
rid studla, þ. e. sjálfstæði héraða,
og einstaklinga, i öllum greinum,
þeim, og þjóðinni, til góðs.
HL Að þad megi þjódin vita, aö þeir,
sem ríkast flnna til hennar vegna,
og beri sjálfstœdismál hennar fyrir
brjósti, séu þá og eigi síður þeir,
er annt láti sér um það, að efla
sem mest í öllum greinum við-
reisn þjóðarinnar: í fjármálum,
samgöngu- og atvinnumálum, og
ella, — sem og vilji vinna að þvi,
að bæta, sem unnt er, hag og vel-
liðan hverrar stéttar í landinu, sem er.
Enn fremur bendist og á þetta:
1. Að því er núverandi stjórn snertir,
gitji hún enn að völdum, þrátt íyrir
það, þótt ÖU samvinna milli hennar, og
néðri deildar þingsins yfirleitt — hafi
reynzt alómöguleg, og farið út um
þúfur.
2. Hafi og sýnt það, sbr. launahækkunar-
frumvörpin, og skattamálafrumvörpin,
og stjórnarfrumvörpin ella, að hún eigi
hafi getað látið sér hugkvæmaet, að
bera neitt það fram fyrir þingið,
er þjóðinni horfði til viðreisnar.®)
1) Þ»ð var í sept þ. á. (191B). Sk. Th.
2) Blaðið birt orðrétt, sem upp var letrað
1 Sýti. Sk. Tb.
3) Þ. e. að áliti þingsina — eða þó neðri
Seildar — I kino Teralrga, eða þvi, er þýðingu
kaíði. 8k. Tb.
Sé þá og eigi síður andvíg öllum
sjálfstæðismálum þjóðarinnar, og hafi
það hnekkt áliti þjóðarinnar út á við.
3. A audsyn þvi, ad kosningai nar skeri
svoúr, að landið losni við stjórn þá,
sem nú er, sem sýnt hafi sig, ad ver a
eigi annad, en þröskuld i vegi fram-
fara, og sjálfstœdis, þjódarinnar.
Rv:'k i sept. 1913.
Sk. Th.
Hér við er þá og fráleitt vanþörf á,
að bæta þvi:
að varast nú og, sem eldinn heitan, ad I
láta lygarnar og blekkingarnar, i
er beitt mun verða að vanda, villa !
[sér sjónir, — eða þá „slagorðin“,
sem upp verða fundin, til að láta
þá gina við, sem fáfróðastir eru.
Andstæðingar vor sjálfstæðismannanna
hafa jafnan birgt sig vel að „slagorðun-
um“, að undanförnu, á undan hverjum
kosningum, og gleymist það því tæpast
að þessu sinni.
En lygarnar, og blekkingarnar —
og þá eigi síður hitt, að reyna æ að hag-
nýta sér fáfræðina — ætti æ að verða
þeim skæðast, er beita.
Svo verður og einatt að lokunum, —
hið illa þeim verst, er því beitir.
En það á ekki að borga sig í svip, —
ekki eitt augnablikið.
Yeri nú kjósendur vakandi!
Sjálfstæðis-stefnan á æ að vera
rikjandi hjá þjóðinni.
Látið nú og kosningarnar 11. apríl
næstk. sýna, að svo sé.
Rvík «/w 1913.
Sk Jh.
Til Cairo, höfuðborgarinnar i Egypta-
landi, er nú í ráði, að flutt verði líkneski
Bamses’ II., er öldum saman hefir legið
þar, sem Bedravin nefnist, og lítt eður
eigi hefir til þessa verið um hirt.
Líkneskið kvað vega alls yfir 1000
smálestir, svo að flutningurinn verður að
mun örðugur og kostnaðarsamur.
En Eamses II. var konungur á Egypta-
landi 1388—1322 f. Kr, og mjög at-
kvæðamikill að ýmsu leyti, — lótmeðal
annars byrja að grafa skipaskurð milli
Miðjarðarhafsins og Rauðahafsins og not-
aði þá Gyðinga sem þræla, eða heimtaði
. af þeim mjög mikla skylduvinnu.
Hann lét og reisa ýms dýrindindis
stórhýsi, - - fór herferðir til Sýrlands og
Arabíu o. s. frv.
Stemoliu-hlutafélagið.
(Nýjar oliu-tegundir).
I umburðarbréfi, dags. 1. nóv. þ. á.,
sem oss — sem fieirum —- hefir borizt,
frá „isl. steino!iu-hlutafélaginu“, getur
iélagið þess, að olíutegundirnar, sem það
ætlar sér að selja, séu:
Sólarljós (Pensyl v'aiisk Water
White)...................85 kr. pr. tn.
Óðinn (Pensvlvansk Standard
Wbite....................32 — — —
Þór (Anierikansk Standard
White)...................30 — — —
Royal Daylight . .
Alfa (Jarðarolía)
Lux ......
Aladdin.............
30
28
35
36
Félagið, sem byrjar störf sín nú á ný-
árinu, ætlar sér því alls eigi, að selja sömu
oliu-tegundirnar, sem danska steinolíu-
hlutafélagið („D. D. P. A.“) hefir selt
mönnum, nema hvað það tjáist þó geta
útvegað þær „fyrst um sinn“, ef „sérstak-
lega“ sé óskað.
Hvað það er, sem þessum tiltektum
félagsins — að velja sér nýjar olíu-teg-
undir — veldur, lætur umburðarbréfið
ósagt.
Vitanlega er það þó gert i ákveðnum
tilgangi, — engan veginn hlaupið til slíks
út i bláinn.
Og hver getur þá tilgangur nýja fé-
lagsins verið?
Liggur eigi mjög nærri að ætla, að
iélagið vilji græða sem mest, og ætli sér
því, að selja að mun dýrar, en „D. D.
P. A.“ gerði?
Sé svo, þá er tilbreytingin mjög skilj-
anleg, þar sem ekkert ber þá á verðhækk-
uninni, í stað þess, er henni yrði á hinn
bóginn alls eigi leynt, ef sömu væru olíu-
tegundirnar.
En nú verður eigi við olíu-verðið hjá
„D. D. P. A.“ miðað, er oliu-tegundirnar
eru aðrar.
Félagið kemst því á fyr greindan hátt
hjá því, að vekja gegn sér óánægju.
Á hinn bóginn eru þetta íslendingum
engin gleði-tíðindi.
Menn hafa fremur hom í síðu félagins.
En góður hugur leiðir til góðs, og íllt
því einatt, að missa af honum.
Fæðingunum á Grænlandi fer fremur
fjölgandi, og menn eru að verðaþarögn
langlífari en áður.
Við manntalið 1. okt. 1911 var mann-
fjöldinn alls 13459.
Af íbúunum voru 941 danskir.
1) Umbúðir felast i verðinu, og oliau seld
téðu rerði á biuum ýmsu höfnum landsint.