Lögberg - 01.03.1900, Blaðsíða 4

4
LOOBEBG, FíAiMTUDAGJNN 1, MABZ 1900.
LÖGBERG.
Gefið út að 309^2 Elgin Ave.,WiNNirEG,MAN
af The Lögberg Print’g & Publjsing Co’y
(Incorporated May 27,1890)
Ritstjóri (Editor): Sigtr. Jónasson.
Ðisiness Manager: M. Paulson.
aUGLÝ-?INGAR: Smá-anglýRÍngar í eltt skifti 25c.
fyrir 30 oró eda 1 þml. dálkslengdar, 75 cts um j
mámdinn. A stwrri auglýsiugnm um lengri ;
tíimi, afsláttur efiir samningi.
BÚSTAD4-SKIFTI kaupenda verdur a<) tHkynna
sk Mflega og geta.um fyrverandibústad jafnfram
Utanáskripttil afgreidslustofubladsinser:
The Logberg Frinting & Publishing Co.
P-O.Box 1292
Winnipeg.Man.
" Utanáskrip ttil ritstjórans er:
Editor L%herg,
P -O.Box 1292,
Winnipeg, Mac.
_ Samkvœmt landslógnm er nppsógn kanpenda á
oladi ógild,nema hannsje sknldlans, þegar hann seg
rnpp. —Ef kaupandi, sem er í sknld við blaðid flytn'
tfjtferlum, án þess ad tilkynna heimilaskiptin, þá er
það fyrir dómstólnnnm álitin sýnileg sónnnmfyrr
rettvisnm tllgangi.
B’LMMTUDAGINN, 1. MARZ 1900.
Fjármál Manitoba-fylkis.
í síðasta númeri blaðs vors lof-
uðum véraS birta þýðingu af þeira
viðbútar-skýringum er fyrrum fjár-
málaráfgjati Manitoba-fylkis, Mc-
Millan ofursti, gaf í samtali viS
fréttaritara „Manitoba Free Press“
!). þ. m., og binduin vér nú enda á
það heit vort. þýðingin af grein-
inni í „Free Press“ hljóðar sem
fylgir:
„Fréttaritari frá blaði voru faun
McMillan ofursta að máli á fimtu-
dag (8. febr.), og spurði hvort hann
viidi nokkuð segja viðvíkjandi því
tiltæki (Macdonaldjstjórnarinnar að
setja nefnd til að rannsaka fjárinál
fyikisins. Hann (McMillan) sagði,
að hann hefði ekkert annað að segja
viðvíkjandi þessu atriði en það, að
efaugnamiðið væri að komast að
niðurstöðu um íjárhags-ástand fylk-
isins við árslokin, þá gæti hter em-
bættismaður í fjármáladeildinni
látið stjórnar-formanninum í té
skýrslu er sýndi þetta, og gæti tjár-
mála-ráfgjafinD, ef nauðsyn hæri til;
sauniært sjálfan sig um að skýrslan
væri rétt“.
.Getið þér sagt um, hvort það
er rétt, sem tagt heíur verið, að út-
gjöldin (árið sem leið) hafi verið
#150,000 eða $200,000 mei: i en tekj-
urnar?' spurði fréttaritarinn.
,Ég ímynda mér að þetta sé hér
um bil rétt' (svaraði McMilIan) ,þótt
ég geti ekki sagt upp á hár hvað
upphæðin var þar til reikningarnir
eru birtir og lagðir fyrir þÍDgið, en
þér megið ekki gleyma því, að þetta
er allur hallinn eftir tólf ára stjórn,
og þegír tillit er tekið til þeirra af-
ar-miklu peninga-npph æða sem vér
(Greenway-stjórnin) veittum til
skólonna og annara þvílíkra hluta,
þá álít ég að þetta sé ágæt niöur-
staða. Og menn verða einnig að
muna eftir því, að þessi niðuvstaðá
er engin nýung, þar sem þinginu
var bent á fyrir ári síðan, að cf vér
fengjum ekki þá 300,000 dollara er
vér báðum um úr skólalanda-sjóðn-
um (í Ottawa), þá*mundi tekjuhall-
inn við árslokin nema $200,000 eða
meiru,og enn fremur var sérhverjum
þingmanni nfhent prentað skjal er
sýndi þetta. það er vitanlega al-
kunnugt, að vér jukum fjárveiting-
una til skólanna stórkostlcga hin
síðustu þrjú eða fjögur ár, og vér
treystum á að fá part’ af nefndum
sjóð til þess að mæta þessum auknu
veitingum til skólanna. Fyrir fjór-
um árum síðan gerðum vér áætlun
um (í áætlaninni yfir tekjurnar) að
fá $50,000 (úr skólalanda-stjóði
fylkisins í Ottawa); fyrir þremur
árum síðan gerðum vér áætlun um
að fá $100,000; fyrir tveimur Srum
síðan gerðum vér óætlun urn að fó
$200,000 ; fyrir einu ári síðnn gerð-
um vér áætlun uui að £á $300,000;
en vér fengum enga af þessum upp-
hæðum. Og þrátt fyrir þetta höf-
um vér fir frá ári borgað út þessar
auknu veitingar þingsins til
skólanna án þess að fá upphæðirn-
ar úr skólalanda-sjóðnum, sem vér
höfðum fullau rétt til að búast við
að vér fengjum. Ég skal taka það
fram, að neðri deild sambands-
þingsins (þjóðkjörna deildin) sam-
þykti frumvarpið um að borga oss
féð (úr skólalanda-sjóðnum), en efri
deildin feldi það. En ég álít samt,
að ef stjórnin gerir gangskör að því
að fá upphæðina, þá fáist hún á
þessu ári, og hún mundi jafna
mismun þann á tekjum og útgjöld-
um, sern svo niikið hefur verið
hjalað um.
„Menu verða einnig að muna
eftir því, að árið sem leið var þungt
ár hvað útgjöld snerti, þar eð vér
urðum að borga stóra upphæð í
capital-reikningi. þannig borguð-
uðum vér til dæmis Northern Paci-
fic-járnhrautarfélaginu 100,000 doll.
styrkinn fyrir Belmont-greinina af
braut þess, Can. Pacific-félagiuu
$60,000 styrk fyrir lenging Fóxton
og Reston greina þess, og vexti á
Manitoba & Northwestern og Hud-
sonsfióa félaga járnbrauta-skulda-
bréfum, fyrir utan aðra'r capital-
útborganir fyrir opinberar bygging-
ar og jáinbrautir, sem til samans
mundi gera um $250,000, svo að ég
álít að þegar þessar capital-
útborganir eru dregnar fx-á, þá
mundi verða peninga-afgangur í
árslokin, þrátt fyrir að vér fengum
ekki þá $300,000, sem vér gerðum
áætlun um að fá‘.‘.
*
* *
V ér leyfum oss að minna á í
þessu sambandi, að fyriirennarar
Greenway-stjóraarinnrr (afturhalds-
stjórnin) skildi ekki einasta við
fylkis-f járhirzluna tóma, heldur
vantaði í hana $315,000. Aftur-
haldsmenn höfðu sem sé hrúkað alt
geymslufé, sem í henni átti að verá,
og varð Greenway-stjórnin auðvitað
að bæta upp þessa miklu sjóðþurð
—það var sjóffþurd í orðsins rétta
skilningi — hjá fyrirrennurum sín-
um. þótt Greenwa-stjórnin hefði
því ekki einasta skilið við fjárhirzl-
una tóma, heldur vantað i hana
$315,000, þá heffi hún látið tekjur
og útgjöld mætast í öll þau 12 ár,
sem hún var við völdin. En í stað-
inn fyrir að Greenway-stjórnin
skildi við f járhirzluna tóma, þá voru
í henni $691,883.34 þegar hún skil-
aði af sér. þetta sýna bréf banka-
stjóranna til Mr. McMiIIans, sem
þýðing af er birt í Lögbergi 25. jsn.
síðastl., og þetta hafa ekki aftur-
balds-málgögnin „stór og smá“ get-
að hrakið, þótt þau hafi verið að
þyrla upp ryki til þess að ger les-
endum sínum missýningar í því
efni. það er nokkur munur á að
skilja eftir $691,883.34 (nærri £
miljón doll.) í fjórhirzlunni eða að
lóta ekki einastavanta í hana$315,-
000, heldur hafa einnig veðsett
hfilfsárs tillagið frá Ottawa, eins og
fyrirrennarar Greenway-stjórnar-
innar skildu við.
TvO sterkustn sprengiefni
niitiðarinnar.
„Lyddite", hið sterkasta og voða-
legasta sprengiefni, sem nokkurn
tíma hefur verið uppgötvað,
dregur nat'n af bænum Lydd, þar
sem það var fyrst búið til. „Picric“-
sýra er aðalefnið í því, blandað
brennisteinssýru, saltpéturssýru og
ýmsum fieiri efnum, eftir vissum
hlutföllum, og vita ekki aðrir en
hrezka stjórnin og trúnaðarmenn
hennar, hvernig þeirri efnablöndun
er vatið' þegar „lyddite" er altil-
búið, þá er það l kast steyttum
brennisteiui að sjá. Sprengikraftur
þess er alveg vofalegur. Við Orn-
dnrman (í Soudan), þar sem það var
fyrst Dotað í ófriði, sundraði það
mönnum og viggirðingum í smá-
agnir, svo það sást varla tangur né
tötur eftir.
Hitt sprengiefnið, sem „cordite"
er kallað, hefur nð sumu leyti svip-
aða efna-samsetuiyg og dynam t.
það er aFallega búið til úr kanónu-
baðmull, saltpéturssýru, olíusætu og
brennisteinssýru. það var upp-
götvað af efnafræðingi einum, Schou-
bein að nafni, árið 1846. En tilbún-
ingur þess var ávalt undirorpinn á-
kaflegii hættu þar til árið 1863, að
Sir Frederick Abel fann upp ráð til
að afstýra hættunni.
,,Cordite“ er búið til í verksmiðj-
um brezku stjórnarinnar í Waltham
Abhey. þegar það er altilbúið lík-.
ist það belzt deigi, nema hvað það
er miklu deigara. Hið síðasta, sem
gert er við það, meðan á tilbúnÍDgn-
um stendur, er það, að það er lopað
utan um all-digra sívalninga og það
svo pressað þar og látið þorna. þeg-
ar það er orðið þurt er það rist utan
af slvalningunum og er þá altilbúið
að vinDa sitt voðalega verk. Nafn
þessa sprengiefnis (cordite) er kom-
ið til af því, að það er í lopum eða
spottum og líkist þess vegna kaðli
(cord) í löguD.
„Cordite" er alls ekki neittl
Frelsaöi baruið þeirra.
MB. T, W. DOXTATEK LÆTUE í LJÓSI
FÖÐUKLKGA I>AKKLÁTSEMI.
Hún litla dóttir bans veiktist af bjarta
sjúkdómi og læknarnir sögðu
bana ólæknandi— Dri*Williams’
Pink Pills bafa gert hana brausta
og eldfjötuga.
Eftir blaðinu, Sun, Belleville, Ont.
Á pægilegum bóndabæ í Sidney,
nfilægt Belleville, býr Mr. T. W.
Doxtater, mikilsmetinn efnamaður.
Á þessu góða heimiii eru föður og
móöur-hjörtun full «f þakklæti við
Dr. Williams’ Pink Pills, vegna pess
pau trúa því staðfastlega að pær bafi
frelsað líf hennar litlu dóttur peiira.
Fiéttaritari þlaðsins, Sun, sem hafði
beyrt pessa getið, ók alla leið til
Mr. Doxtater’s til pess að fá lannar
fréttir af pví, og vori’ pau bæði, fað-
irinn og móðirÍD, saotaka 1 'pví að
ljúka lofsorði á meðalið, sem svo
mikið hefði óneitanlega gert til þess
að bæta böl margra í landinu. Mr.
Doxtater fórust orð á pessa leið: ,.Já,
við höfum giida ást ðu til pess að
tala vel um Dr. Williams’ Piuk Pills.
Eg álit pær tiu sinnum meira virði
en jafnvægi peirra í gulli. Degar
Clara litla dóttir okkar var átta ára
gömul veiktist bún af pví, sem lækn-
arnir kölluðu hjartasjúkdóm. Upp
til pess tíma hafði hún verið braust
og heilsugott birn. Fyrsta sjúk-
dóros einkennið, sem kom I ljós. var
ytirlið, og komu pau að henni án
nokkurs fyrirvara. V ið feDgum lækn-
ir, sem stundaði hana um tíma, en
lækningin bætti benni ekkert—meira
að segja fór henni versnandi. Svo
feDgum við annan læknir, og sagði
hættulegt í meFförum. MaFur get-
ur haldið á stúf af því í hendinni,
kveikt á öFrum endanOm og brent
bann upp til agna, án þess að mann
saki. það brennur seint og rólega
og loginn er gulur að lit. Sprengi-
kraftur þess kemur ekki fram nema
það sé brent þar sem það hefur að-
hald, t. d. í kanónuulaupi, og sýr-
urnar nái ekki, við brensluna, að
sarneinast loftinu fyrir utan.
það er áætlað, að meðal hleðsla
af svörtu bissupúðri flytji riffilkúlu
1,350 fet á sekúndunni. Sama vigt
af „cordite" flytur riffilkúlu 2,000
fet á sama tima. þegar það er not-
að í púðurs stað í fallbissur, þá er
eitt pund af því kraftmeira en fimm
af púðri. það er reykjarlaust og
gerir ekki bissur nærri eins óþokka-
legar og púður. Ef geymt lengi,
getur „cordite" tapað svo svo miklu
af krafti s’num, því það er mjög
viðkvæmt fyrir allri loftbreytingu
svo það er vandfarið með það að því
leyti, hvað geymsluna snertir, þó
það sé að hinu leytinu ekki hættu-
legt í meðförum.
bann okkur hreinskilnislega, að hann
gæti gefið okkur mjög litlar vonir
um bata. í>egar bér var komið var
bún lögst í rúmið og lá bún þannig
ósjálfbjarga eins og hvltvoðungur
í prjá mánuði. 1 sumnm yfirliðun-
um fékk bún krampaflog. Matar-
lystin virtist með öliu farin og var
bainið orðið að lifandi beinagrir d.
Uqa pessar mundir las ég um það,
bvernig Dr. Williams’ Pink Pills
læknuðu. E>að gaf mér Dýja von, og
ásetti ég roér að láta litlu stúlkuna
okkar reyna þær. Fyrst keypti ég
eirar öskjur, og sýndist búa lifna
við þær. Svo keypti ég fimm öskjur,
og þegar hún var búin úr þeim, var
hún eins hraust barn eins og nokkurs-
staðar er bægt að finna í nágrenninu,
hraust og eldfjörug. Hún hefur
gengiö á skóla 1 síðustu átján mftn-
uði og hefur aldrei sést minsti vottur
um hina gömlu veiki hennar. Ég
pakka lækningu hennar eingöagu
Dr. Williams’ Pink Pills, og efist
nokkur um pað, að saga pessi sé
sönn, pá vísið peim til mín eða til
konunnar minnar.“
Dr. Williams’ Pink Pills eru öld-
ungis jafn-dýrmætar binda börnum
eins og handa fullorðnum, og proska-
lítil börn dafna og fitna við að taka
pær; slikt meðal er ekki til til pess
að byggja upp blóðið og endurnæra
og styrja heilsuna, vö,'vana og taug
ainnr. Til aölu i öllum verzlumnn
eða sendar kostnaðarlaust fyrir 50c.
askjan eða sex öskjur fyrir $2 50,
með pví ad skrifa Dr. Wllliams'
Medicine Co , Brockville, Ont. Látið
ekki koma yður ti) pess að taka eitt-
hvað annað í peirra stað, sem yður er
sagt að sé „alveg eins gott“.
374
ur.nn var auðvitað fantur, en maður veröur samt að
fara eftir lögunum, kæri Wheatley rninn. £>ar að
auki—“ Hann pagnaði eitt augnablik, en bætli
siðan við: ,,I>ér megið ekki sjá ofsjónum yfir, að ég
hafi mina skemtui líka. Ég fullvissa yður um, að
gleði yðar yfir að finna bátinn, sem ég lét fara með
inn í hellirinu yður til þæginda, og hinn hrífandi
leiksviðs-atburður, sem ég truflaði, olli mór óendan-
lega mikillar skemtunar“.
Ég svaraði pessu engu, en hann hélt áfram og
sagfi:
„Ég var viss um, að ef—jæja, ef Constantine
tækist ekki að fremja hinn síðasta glæp sinn—pér
takið eftir hvað ég segi, kæri lávarður minn?—að pá
mucduð pér leita í göngin, og pess vegna fókk óg
þennan trygga mann, hanu Demetri, til pess að vera
leiðsögumaður minn, og hann kom okkur hingað
mjög pægilega. Satt að segja höfum við beðið hér
cftir yður all-langa stund. Phroso hefur auðvitað
tafið fyrir yður“.
Háð og spaug Mouraki’s hafði í sjálfu sér engin
áhrif á mig í pá átt að gera mig reiðan. Ég fann
sjálfur, að ég var algerlega rólegur og var reiðubú-
inn til að kastast á við hann bnífilyrðum og gfettni. En
pað var eitt einkenni á tali hans, sem hugur minn
festi sig við og ég áleit athugavert; og þetta var hin
blábera hreinskilni bans Hann hafði sagt roér hreint
og beint, að hann heföi feDgið Constantine til pess
að xeyna að myrða tnig, látið lrreint og beint uppi við
383
,.Æ, já, hann Constantine okkar er dáinn“, sagði
Mouraki. „En pá eru aðrir. Hér er til dæmis mað-
ur, sem ég ætti að láta hengja“.
„Ó, er pað mögulegt?-1 sagði ég. Augu mfn
hvörfluðu þangað seæ .Demetri sat raulandi, og fægfi
hníf sinn.
„Og hefur vissulega ekki unnið sór til lffs með
því einungis að vísa mér leið, svo ég gæti hitt yður
hér þennan mbrgun, pó ég meti það nokkurs“.
„Eigið pér við Demetri?-' spurði óg skeytingar-
leysislega.
„Nú, jæja, Demetri11, sagði Mouraki brosandi.
„Haon er maður, sem er fljótur til að taka sönsuin“.
Upp yfir petta tal okkar mátti heyra hið mjúks,
ánægjulega raul Demetri’s. Landstjórinn beyrði pað.
„Ég lét bengja bróður hans fyrii premur árum
sfðan“, sagði Mouraki.
„Ég veit að pér gerðuð pað“, sagði ég. „t>að
lítur út fyrir, að pér hafið gert ýmsa einkennilega
hluti fyrir premui írum síðan“.
„Og hann raulaði petta sama lag á leiðinni til
gálgans“, sagði Mouraki. „Þekkið þér lagið?“
„Já, ég pekki pað mjög vel, pasja“, sagði ég.
„Dað var eitt af himí allra fyrsta, sem ég heyrði hér
1 Neopalia; pað verður ef til vill eitt af hinu siðasta,
sem ég heyri hér“.
„Dað, að hann raular petta lag, gerir litlu órann-
indin mfn, er ég mintist á áðan, mjög líkindaleg“,
sagði Mouraki.
378
„Dað er lygi; ég var alls ekki að hugsa um það“,
sagði ég. Ég var áksflega gramur yfir pessum nyja
hrekk. Ég hafði ásett mór að berjast heldur til hins
sfðasta, en að láta marghleypuna af hendi.
„Ég or hræddur um, að svo hafi veriö sem her-
maðurinn segir“, sagði Mouraki og 'uriiti höfuðið.
„Fáið mér pístóluna, hermaður. Ég skal geyma
hana vel og vandlega1'. Dað var sigurbjarmi í aug-
um hans, pegar hann leit til mfn um leið og hann
tók við marghleypunni og sneri sér aftur að Phroso.
Ég var nú sannarlega varnarlaus I höndum hans.
Demetri lauk við að eta brauð sitt og fór að
verka hníf sinn; hann skygndi blað hnífsins með pvl
að draga pað í hægðum sfnum, en mjög innilega, á
lófa sicra, og reyndi bit oddsins á gómi pumalfingurs
slns. Á meðan hann var að pe3?u, iaula*i hann lágt
og ánægjulega fyrir munni sór. Ég gat ekki að
raér gert að brosa ekki, pegar ég kannaðist við lagið,
sem hann var að raula; pað var gamall kunningi
tninn, nefnilega lagið við ljóðin sem Alexander ein-
eygði orti við dauða Stefáns Stefanopoulosar, tveim-
ur öldum áður. Demetri skerpti hnífinn, Demetri
raulaði, o- Demetri horfði út yfir hinn blfta sjó und-
arlega pankafullum augum. Ég kærði mig ekki
um, að fara neinum getum um, hvað Demetri kynni
að vera í huga ft meðan hann var að raula, skerpa
hnlfinn og horfa út yfir sjóinn, sem umgirti eyjuna
er hann var fæddur og uppalinn á. Hugsanir Dem-
otri’s voru eign sjálfs hans. „Látum Mouraki lít*