Lögberg - 05.04.1900, Blaðsíða 5

I
1

LAOBRRO. PIMMTUDAGINN 5 APRÍL 1900.
með, þá næmi hin drlega meðaltals
aukning verzlunarinnar á tekjutolls-
títnabilinu (+ árum) $36,806,811 á
móti $3,701,105, sem verzlunin hefði
árlega aukist að meðaltali á vernd-
artolls-tímahilinu (þeim 18 árum, er
hin „þjóðlega stefna“ var í gildi).
Verzlun Canada við önnur lönd hafi
þannig vaxið tólf sinnum meira á
ári undir tekjutolls-stefnunni, en
Undir verndartolla-stefnunni.
Næst mintist Mr. Fielding á
sölu opinherra landa og sýndi, að
árið 1896 hefði stjórnarland verið
selt fyrir einungis $66,2t.4, en árið
sem leið hefði land verið selt fyrir
$137.905. Hann skýrði og frá tölu
innflytjenda, til uð sýna fromför og
þróun landsins. Tala innHytjenda
frá Bandaríkjunum hefði árið 1897
einungis veíið 712, en árið sem leið
(1899) hefði 11,945 innflytjendur
komið frá Bandarikjunum. Árið
1897 hefði tala innflytjenda til Can-
ada frá öðrum löndum en Banda-
ríkjunum verið J 6,835, en árið sem
leið hefði tala þeirra verið 32,000 —
tvöfaldast á tveimur árum. Mr.
Bielding hafði það eftir Sir Charles
Vupper, úr ræðu er hann hélt ný-
lega í Boston, að á 57 opinberum
fundum, sem hann hefði talað á síð-
Ustu mánuði í Canada, þá hefði
hann hitt þar hundruð af bændum,
er áður hefðu búið í Bandaríkjun-
um. Ræðum. sagði, afi landsölu-
aukning Can. Pacific-járnbrautar-
félagsins væri enn ein sönnunin fyr-
ir velgengninni í landinu. Hann
mintist einnig á vöxt stál-iðnaðar-
ins og sagði, að Sydney í Nova-
Scotia mundi verða Pittsburg Can-
ada. Hann bar saman verzlun
Bandaríkjanna og Canada og sýndi,
«ð útfluttur heima-unninn varning-
Ur hefði numið $16 á mann í Banda-
r'kjunum árið 1898, en í Canada
befði samskyns varningur numið
$37.50 á mann sama ár. Verzlun
Bandarikjanna við önnur lönd hefði
sama ár nnmið $24 á mann, en $36
á mann í Canada. Árið 1899 hefði
útfluttur heima-unninn varningur
numið $15 á mann f Bandaríkjun-
um, en $84 á mann í Canada; verzl-
un Bandar. við önnur lÖDd hefði
sama ór numið $?5 á mann, en $58
á mann í Canada.
þá fór Mr. Fielding út í spurs-
málið um tollbreytingar Laurier-
8tjórnarinnar og byrði þá er al-
menningur ber í þessu efni. Hann
gaf upplýsingar úr verzlunar-skýrsl-
um landsins sem sýndu, að tollbyrð-
in hefði verið lækkuð um 22 ai'
hundraði (nærri fjórðapart) í heilc
sinni, og að þessi lækkun næmi 107
af hundraði (meir en tíunda parti)
af öllum tolltekjunum. Ef gömlu
toll-lögin afturhaldsflokksins hefðu
verið í gildi árið sem leið, þá hefði
fólkið í Canada orðið að borga á því
eina ári yfir 3 milj. dolL. meiri toll
en það borgaði. En meðaltals-toll-
urinn, miðaður við verð vöruteg-
nndanna í heild sinni, sýndi alls
ekki til hlítar umbætur þær á toll-
lögunum, sem gerðar hefðu verið og
almenningur nyti góðs af. Ef toll-
ur á munaðarvöru væri aukinn, en
tollur á nauðsynjum almennings
lækkaður, þá væri hægt að umbæta
tollana mikið án þess að lækka
verðhæðar-tollinn í heild sinni hið
minsta. Niðurfærsla tolls snerti
ekki einungis alla hluti, sem tollur
væri lækkaður á og fluttir væru inn
í landið, heldur neyddi hún þá, s-m
sömu vörur byggju til 1 landinu, til
að selja þær þeim mun lægra, sem
hægt væri að flytja hana ódýrar inn.
þá skýrði Mr. Fielding frá til-
raunum stjórnarinnar að auka verzl-
un Canada við brezku vestindisku
eyjarnar og sýndi, að samningar
væru komnir vel á veg með þvínær
fríverzlun milli Canada og eyjar-
innar Trinidad, í 5 ár til að byrja
með. Austurfylkin hefði fyrir mörg-
um árum baft mikla og arðsama
verzlun við vestindisku eyjarnar, en
sú verzlun hefði minkað mjög á síð-
ari árum. Til að ná aftur í þessa
verzlun væri eina ráðið, að gera
sérstaka samninga.
þar næst sneri Mr. Fielding sér
að hinni sérstöku toll-lækkun gagn-
vart Stórbretalandi. Hann benti á,
að afstaða afturhaldsflokksins væri
hin sama í þessu máli og hún hefði
verið, sú sem sé, að veita ekki móð-
urlandinu nein verzlunar-hlunnindi
nema þvf að eins að það veitti doll-
ar á móti dollar á pappírnum. Hvers
vegna var það, spurði ræðum., að
verzlunarsamningar Breta við
þýzkaland og Belglu voru ekki
numdir úr gildi á meðan afturhalds-
flokkurinn hafði völdin í Canada?
Eingöngu vegna þess, sagði ræðum.,
að afturhalds-stjórnin vildi færa til
baka vísirana á klukku Breta, fá þá
til að taka aftur upp þá stefnu í
tekjumálum sínum er þeir höfðu
fyrir löngu hafnað. Bretar fáist
ekki til að tolla matvöru fólksins.
FrjAlslyndi flokkurinn í Canada hafi
tekið alt aðra stefnu þegar hann
tók við völdunum, og þá nímu líka
Bretar strax úr gildi verzlunar-
samning sinn við þýzkaland og
Belgíu. Ræðum. sýndi með tölum,
hvernig verzlun Canada við Bret-
land hefði aukist s*ðan hin sérstaka
toll-lækkun hefði gengið í gildi:
hann sagði að það væru hin sérstöku
hlunnindi, er Cunada fengi hjá
Bretum á móti. Á meðan hin svo-
kallaða „þjóðlega stefna" aftuis
halds - flokksins (tollverndunar-
stefnanl hefði verið í gildi, þá hefði
upphæð innflutts varnings fr4 Bret-
landi fallið niðnr úr 43 mili. doll.,
sem hún var árið 1893, ofan í 25
milj. doll. *rið 1897. En áriö 1898
(þegar hin nýja stefna var gengin í
gildi) hefði upphæð þessi stígið upp
í 32 milj. doll., og árið 1893 komst
tiún upp í 37 milj. doll. Bretar
gæfu Canada verzlunar-hlunniudi af
frjUsum vilja, samningslaust, og
sönnunin fyrir því væri, að úttíutt-
ar vörur frá Canada til Bretlands
hefðu árið 1895 einungis numið 57
milj. doll, en árið sem leið hefðu
þær numið 85 ínilj. doll. Bretar
væru ætíð fúsir á að sýna sanngirni
og tækju vinsamlegum bendingum í
verzlunarmálum, en þeir væru ekki
á þvt að láta kúga sig af mönnum,
sem, eins og afturhalds-flokkurinn,
heimtuðu með hárri röddu pund
sitt af holdi.
Ræðum. sagði, að ef það ætti
fyrir Canada að liggja að ganga fyr-
ir öðrum þjóðum hvað snerti að
selja vöru sína á Brctlandi, þá yrði
það með stefnu frjálslynda flokks-
ins, en ekki með stefnu mótstöðu-
tíokksins. Afturhaldsmenn segðu,
að ef þeir kæmust aftur til valda,
þá gæfu þeir Bretum engin toll-
lækkunar hlunnindi, nema þeir gæfu
.ákveðin hlunnindi á móti, og Lauri-
er-stjórnin gengi á hólm við aftur-
halas-flokkinn út af þéssu spurs-
máli. „Til staðfestu trú vorri á
stefnuna', sagði Mr. Fielding, „þá
viðhef ég orð nýlendu-réðgjafa henn-
ar h'tignar og segi: ,það er stefnan,
sem er að styrkja böndin enn meir
við móðurlandið'. Vér stöndum fast
með þessari stefnu, og vér erum
reiðubúnir til að ganga lengra.
þegar ég lýk ræðu minni, ætla ég að
leggja fyrir þingið uppástungu sem
lýsir yfir því, að eftir næstk. 1. júli
skuli toll-hlunnindi Breta aukin
Eftir 1. júlí næstk. skulu toll-hlunn-
indin aukin úr 25 af hundiaði upp
í 33 J af hundr. Með öðrum orðum :
Á móti hverjum 3 doll. af tolli, sem
lagður verfur á vörur frá öðrum
löndum, þá skulu að eins 2 dollarar
lagðir á vörur frá móðurlandinu
(iStórbretalandi). Stefna stjórnar-
innar viðvíkjandi tollunum hefur
verið varfærnis- og hófgirnis-stefna.
Frjálslyndi flokkurinn kom sér sam-
an um stefnu árið 1893 viðvíkjandi
tollnnum, og er nú að koma þeirri
stefnu í framkvæmd, bæði hvað
suertir bókstafinn og andann.
Stjórnin er að uppfylla allar sann-
gjarnar vonir fólksius í Canada við-
víkjandi uiflbótum á toll-löggjöf-
inni. þar sem fjárhirzlan er nú svo
full, að út úr flóir, þá á fólkið heimt-
ingu á. að ílögurnar séu lækkaðar,
og þetta tír nú veiið að gera, á þann
hátt aA verz’unin við móðurlandið
aukist utn leið. Ef maður tekur þá
vöruti'yund sein mest er tiutt inn af
frá Bretlandi og hinn hæsta toll,
35 af hundraði, og beitir toll-niður-
færslunni, 33;' af hundr., þá verður
tolluiinn a þessari vörutegund 23;*
afhundraði. Eins og ástatt er nú,
væri það sanngjarn tekjutollur".
])■! .skýrði Mr Fielding frá, að
Lauri-r-stjórnin hefði gert samn-
ing vi* brezku stjórnina, sem veitti
canadiskum skuldabréfum aðgang
að Táns-sjóðum á Englandi, er stjórn-
in þar hefði updir höndutn, sem
ekki hefði áður átt sér stað, og
mundi þetta spara Canada mikla
peninga í vöxtum—að Kkindum 2
prct. á öllum Bnum, er rnundi nema
$2 500,000 sparnaði á ]'• ni þv!, er
Canada yrði að taka að 10 árum
liðnurn, til að borga eldri l*n.
Mr. Fielding lauk ræðu sinni
með eftirfylgjandi orðum: „Og nú
het' ég lokið máli rnínu, herra for-
seti. Ég vona að þessi skýrsla, sem
ég hef getið þinginu og þjóð Canada
í dag um ástand landsins, hafi verið
ánægjuleg. Hún er saga um mjög
mikla hagsæld. Hún er saga um
gætt fjártnMa-ástand. * það er
saga lands, sem hefur komist í
geguum nýumliðið f járvandræða- og
deyl’ðar tbnabil án þess að hafa
þurft að taka einn einasta dollar til
Uns. ])að er saga lands, setn ekki
hefur eins dollars óráðstafaða skuld.
það er saga lauds með fleytifulla
fjfirhiizlu, þótt tollarnir hafi verið
mikið lækkaðir. það er saga um
ríflegar fjárveitingar til allra þarf-
legra opinberra fyrirtækja. það er
saga uni stórkostleg opinber fyrir-
tæki, landinu til hagsmuna í nútíð
og framtíð, sem framkvæmd eru án
þess að bæta til muna við ríkis-
skuldina. það er saga þjóðar sem
byggir fjarska víðfittuinikið land,
er nær alla leið frá einu af hinum
miklu veraldar-höfum téi annars,
fólks, sem þvínær undantekningar-
laust er önnum kafið, I góðum efn-
um, fnægt og farsælt. það er saga
þjóðar, sem með glöðu geði ber allar
skuldbindingar sem lagðar eru á
hana til þess að viðhalda góðri og
framkvæmdarsamri stjórn I landinu,
þjóðar, sem hefur vaknað til svo
mikillar hollustu við móðurlandið og
drotuingu sína við hiua áhrifamiklu
viðburði síðustu *ra, að hún gefur
örHtlega af blóði sinu og auðæfum
keisaradæminu til varnar og sæmd-
ar i fjarliggjandi heimsMfu. Eg
vona að vér allir könnumst við og
skiljutu hve mikið og gott land vort
er; og ég vona að vér minnumst
með þakkbtum hjörtum blessunar
þeirrar, sem forsjöniu hufor svo ör-
Btlega Htið rigna yfir land vort,
Canada“.
það var gerður hinn bezti róm-
ur að ræðu Mr. FieldÍDgs, og að
henni lokinni stóð allur þingheimur
á fætur og söng brezka þjófsönginn
„God Save the Queen“.
Síðar minnumst vér á 1 reyt-
ingar þær og lækkun á tollum, sem
gert er r»íS fyrir í uppástungu þeirri
er fjártnálaráðgjafinn lagði fyrir
þingið.
Nýtt—avegf nýtt. — Auk allra
■>«irr« h'nniiinda, 8tím öhhðH t-kógbúa-
félHjfið (I-dfpendont O der of For-
esters) he.fur lafnHii x eitt ineðlimum
Rlniim, byrjhði pað við lok aiðnstliðins
febrúarmáu. (þ á.) að g>*fa nyjum og
eldri félagsmönnnm Mnu n, körlum
ogr konum, kost á nýjum liUinniml-
utn, sem éngin önnur ,./>r(Pðrnu- ré
Kfsfibyrjjðxr-lé/öi/ hafa nvkkru sinni
veitt. með römu kjörum.
Spyrjið emhiett:8mtínn stCikunni'r
, ísafoldar" og e > bættinmenn kvenn-
stúkunnar „Fjallkonan" hér I bænum
eftir þeasari nýung. Hön ætd að
vera öllum kunn.
Til Nyjíi-Íslamls.
Eins og »ð ymdanförnu læt ég
lokaða sleða ganga milli Selkirk og
Nýja íslands f hverri viku I vetur, og
léggja þeir af stað frá Selkirk á
hverjum mánudagsraorgni og koma
til Gimli kl. 6 samdægurs. Frá Gimlt
fer sleðinn næsta morgun kl. 8 f.
h. og kemur til íslendiugafljót*
k 1. 6 e. h. t»ar vetður hanu einn dag-
um kyrt, en leggur svo aftur af stað
til baka á sunnudagsmorgra og fimtu-
d»gimorgna kl. 8 f. b. og kemur til
Gimli kl. 6 samdægurs. Fer svo frá
Gimli næsta morgun kl. 8 f. h. og
kemur til Selkirk kl. 6 sama dag.
Mr. Helgi Sturlaugsson og Mr.
Kristjftn Sigvaldason duglegir, gæto-
ir, og vanir keyrsJumenn keyra
mína sleða eins og að undanförnu og
munu þeir láta sór sérlega ant um
alla þá sem með þeim feröast, eina
og þeir geta borið um sem ferðast
hafa með þeim áður. T»kið yður
far mcð þeim þegar þór þmfið af>
ferðast milli þessara staða.—Jftru-
brautsrltístin fer frá 'W'innipeg til
Selkiik á miðvikudagskveldum, sem
sé á hentugssta tfma fyrir þá sein
vildu taka »ér far með mfnum sleða,
er leggur af stað 6 fimtndagKmorgua
eins og áður er sagt.
GEORGE S. DICKENSOIM.
• •
43*
stóð þegjandi eitt augnabhk; veröldin okkar var
hoonin undir næstu orðum mínum.
»En, lávarður minn, hvað er um mærina, sem
blður yðar fyrir handan sjóinn?'* sagði Phroso. Dað
var nokkur ótta-hljómur . 1 hinum mjúkt út töluðu,
lágu orðum, er bárust til mfn I myrkrinum. En á
næsta augnabliki, áður en ég fékk ráðrúm til að
svara, kom Phroso fast að mér, lagði aðra hönd sfna
á handlegg minn og sagði blíðlega, en bratt: , Já,
ég veit—ég sé—ég skil, og ég þakka yður. lávarður
minn; og óg þakka guði fyrir það, kæri lávarður
minn, að þér sögðuð mór eins og var, og yfirgáfuð
mig ekki án þess að láta mér f ljósi ást yðar. £>vf
þó óg verði mjög ófarsæl, þá er ég samt upp með
mér; og á hinutn löugu nóttum mun ég hugsa um
þessa kæru eyju og um yður, þó bæði hön og þér
verðið laugt f burtu frá mér. Já, ég þakka hamingj-
unni fyrir að þér sögðuð mér það, kæri lávarður
minn.“ Hún beygði niður höfuð sitt, sem ekki hefði
átt að beygja sig fyrir nokkrum manni, og kysti
hönd mina.
En ég dró hönd mína skyndilega að mér, greip
Phroso aftur í faðm minn og kysti hana á munninn;
því óg var nú búinn að taka fastan ásetning. Ég
ætlaði ekki að sleppa henni, hvað sem það kostaði.
Hver sem vildi raátti spyrja, hvaða rétt ég hefði til
að eiga hana; óg gat með engu móti slept henni.
Eu samt sagði óg ekki orð, og hún skildi ekki ásetu-
mg minn, heldur ímyndaði sér, að v»ri að kveðja
44 í
ar undir hirðuleysis-gervi. Kapteinninn sat við borð-
ið, með hrúgur af skjölum fyrir framan sig; hann
virtist vera að rannsaka þau, og við lesturinn kom
fyrirlitningar- og undrunar-svipur á hann.
„t>essi Mouraki var slunginn náungi“, sagði
hann, „en ef einhver hefði náð í þetta skjalaskrin
hans á meðan hann var á lffi, þá hefði hann ekki
fengið að halda jafnvel eins mögru embætti eins og
hann áleit Iandstjóra embætti sitt vera. Sannleikur-
iun er, Wheatley lávarður, að þótt þér hefðuð f raun
og veru átt þátt í dauða hans, þá álft ég að þér hefð-
uð ekki haft neitt að óttast þegar sum af þessum
skjölum hefðu komið stjórninni fyrir sjónir. l>að er
satt að segja gott, að vór erum lausir við hann! En,
eins og ég hef ætfð sagt, þó þessir Armenfumonn
séu gáfaðir og fimir, þá—“
En óg var ekki kominn upp á loft til þess að
hlusta á Tyrk ja halda ræðu um Armenfumenu, svo
ég greip fram í fyrir kapteiniuum með óþolinmæði,
sem ég gat ekki alveg dulið, og sagði:
„Fyrirgefið mér, en er þetta alt sem þér vilduð
mór?“
„Ég fmyndaði mér, að jafnvel þetta hefði tals
verða þýðingu fyrir yður“, sagði kapteinninu.
„Auðvitað“, sagði ég og náði nokkru af still
ingu minni aftur; „en kurteisi yðar og góðvild hafði
þegar rekið turt allan ótta hjá mér f þessu efni.“
Hann hneigði sig til viðurkenningar ura smjaður
nsitt, og hélt svo áfram með mjög rólegri röddu, á
435
hveinig leikið hefur verið 4 þá; ég mundi skammast
mfn að líta framan f þá; og ég þori ekki að trúa
Tyrkjunum fyrir mér, þvf ég veit ekki hvað þeir
kynnu að gera við mig. Viljið þér flytja mig til
Aþenuborgar eða til einhverrar hafna-, sím ég get
komist frá til Aþenu? Ég get l&umist fram lijá
raiðmönnunum hér; ég skal ekki gera yður neitt ó-
næði; þór þurfið einungb að segja raér hvenær slýp
yðar leggur af stað, og láta mig hafa einhvern kyma
á því til að vera f á leiðinni. t>að ollir mér sorgar
að hiðja yður að gera raeira fyrir mig, því þér eruð
þegar búinn að hafa svo mikið fyrir mér, en ég er f
miklum vandræðum og— Hvað gengur a*, lávarð-
ur minn?“
Ég hafði hreift hendina, til þess að stöðva ræðu
hennar. Hún breytti á þann eina hátt sem óg, þótt
það hefði kostað mig lffið, hefði ekki getað breytt á.
Hön gekk algerlega fram hjá því, sem skeð hafði,
íne? því að skoða það oinungis sem klókinda hragð.
Sá þ&ttur sem ég hafði tekið 1 þvf, er skeð hafði, var
einungis bragð í augum hennar; um þann þitt sem
hún hafði tekið I þvf, sagði húa ekkert. Var hlut-
taka hennar í þvf einungis klókinda bragð? Blóðið
fór að Bjóða f æðum mfnum, þegar ég hugsaði um
þetta; ég gat ekki borið það.
„C>egar landar yðar fá að vita hvernig leikið
hefur verið & þ&?“ sagði ég og hafði orðin upp eftir
henni. „Leikið á þ& í hverju?“
„Með bragðinu, sem leikið var, Uvarður minn
til til s? ffi þfi lil "ö drtíifsst“, »Hgði Phroso.