Lögberg - 28.06.1900, Page 5
LÖUUERQ, FINLVm/DAUINN 28 JUNÍ 1900.
hvers úrshelmings, eftir að vottorS
°g sannaöar skýrslur hefSu komið
M uppfræðsludeildarinnar frá em-
^aattismönnum skólahéraðauna.
Hvað snerti síðari helming ársins,
þú hefðu hlutaðeigandi skólar ekki
getað sent inn skýrslur sínar fyr en
skóla-tfmabilið var búið, þar eð lög-
l'i heimtuðu að skýrsla sé gefin yfir
"Ha nemendur og hvað marga daga
skólinn hefði verið haldinn á tíma-
^'linu. Fj&rvcitingin rynni út 15.
lanúar hvert ár, svo aö ef afgangur-
'ön hefði ekki verið tluttur yfir í
annan reikning í bankanum, þá
kefði ekki verið hægt að borga skól-
unum peninga sína fyrir síðari hclm-
"'g ársins fyr cn eftir að þing kæmi
saman og veitti fóð að nýju. þar
pð þingið var að starfa í maí þetta
^r. þá hefði ekki orðið hægt að
*jnrga skólunum styrk þeirra fyrir
síðari helming ársins scm leið fyr
en I maí eða júní. Margir af al-
Þýðuskólunum bygðu upp á þennan
®tyrk frá fylkisstjórninni til að
^orga kennurum sínum, og gætu
ckki húdið áfram ef þeir fengju
®kki styrk af fylkisfé. Ræðum.
sagðigt vera glaður yfir því, að hin
núverandi stjórn ætlaði að leggja
söuiu upphæð til alþýðuskólanna
eins og þeirn var veitt árið sem leið,
°fí sagðist vona, að skólunum yrði
borgaður styrkur þeirra dráttarlaust
í framtíðinni eins og að undanförnu.
Hann sagði, að það sem eftir var af
fj^rveitingunni til skólanna við liver
árslok hefði verið lagt inn á banka
í nafni fjármálaráðgjafans, fylkis-
r'tarans og yfirskoðunarmanns fylk-
'sreikninganna, og uð peningamir
befðu ekki verið borgaðir út fyr en
binar lögákveðnu skýrslur o. s. frv.
befðu komið frá hlutaðeigaudi skól-
u'n. Skýrslurnar hefðu gengið í
gegnum uppfræðsludeildina á vaua-
íegan hátt, síðan í gegnum yfirskoð-
unardeildina og farið þaðan til fjár-
"'áladeildarinnar. þar hefðu ávís-
auimar fyrir upphæðunum verið
búnar til, og hefði ekki einasta fjár-
'nálaráðgjafinn skrifað undir þær,
eða hann og yfirskoöunarmaöur fylk-
'sreikninganna, heldur fylkisritar-
'Un í viðbót. Hann sagðist ekki
ö'una hvort þessar þrjár undirskrift-
lr hefðu útheinízt í öllum tilfellum,
en þetta hefði verið reglan, sem
fylgt hefði verið. Ræðum. spurði
bvort nokkur vildi halda því fram,
þetta hefði verið röng aðferð.
Hann vonaði að hin nýja stjórn við-
befði sömu aðferðina, eða þá ein-
bverja aðra aðferð sem hefði það í
för með sér, að skólunum yrði borg-
a^ur styrkur þeirra á réttum tíma.
l'etta væri mjög þýðingarmikið at-
r'bi. það væri ef til vill ekki þýð-
ingarmikið í Winnipeg. það væri
t. d. lótt fyrir meðlimi stjórnarinnar
að borga skólaskatt sinn, en það
væru hundruð af skólum úti um
fylkið sem ekki gætu haldið áfram
ef þeir fengju ekki styrkinn frá
stjórninni, og það á réttum tíma.
Aðferðin, sem hin fráfarna stjórn
hefði viðhaft til að geta borgað al-
þýðuskólunum styrk sinn dráttar-
taust og sanngjarnlega, væri það
sem hún væri fordæmd fyrir í flokks-
fylgis skýrslunni.
(Niðurl. næst).
Katli úr bréíl frá lsl.
Kunningi vor einn í Argyle-
bygð hefur lóð oss bréf, er hann
fékk nýlega frá frænda sínum í
Skagafirði, og hefur hann leyft oss
að birta í Lögbergi það er oss sýnd-
ist úr bréfinu. Höf. bréfsins er gáf-
aður, skynsamur og vel upplýstur
maður, enda er brétíð svo vel og
skipulega ritað, að vér efumst
ekki um að lesendum blaðs vors
þyki fróðlegt að lesa meginkafla
þess, sem vér því prentum hór fyrir
neðan, Reyndar búumst vér við,
að veslings „þjóðólfs“-ritstjórinn*fái
flog þegar hann les brófkaflann, en
vór, sem ritstjóri, megum ekki taka
tillit til þess, þótt oss auðvitað falli
þungt að orsaka honum flogakast.
Bréfið er dags. 10. apríl 1900, og
hljóðar meginkafli þess sem fylgir:
,,Já, landið sjálft, J>ar sem pö
varst barn og fullorðinn, hefur ýmist
blásið upp eða breytst að mun, svo
pú raundir t»plega þekkja það aftur
á suraum stöðum. I>á hefur tfrainn
breytt siðum og lffsstefnu manna á
næstliðnum árum. Hin ytri guðs-
dýrkun er gersamlega að hverfa.
Húslestrar óvlða lesnir, ekki á hátfð-
um. Altarisgöngur algerlega úr
móð, og skírnin á sumum stöðum.
Sumir játa sig algorða guðsafneitend
ur, neita tilveru sálarinnar eftir dauð-
ann og þykjast sannfærðir um eilfft
tilveruleysi hverrar einustu manns-
sálar. Prestarnir láta petta alt af
skiftalaust; eru lfka hættir húslestrum
sjálfir, en messa við og við f hálftóm
um kirkjunum. „Verði ljós!“ er eina
röddin, sem andvarpar yfir ýmsu af
pessu, og getur skeð pú lesir pað
blað.
Um búskapinn er sama að segja.
Hann hefur tekið ákaflegum breyt-
ingum á sfðustu 10 til 20 árum, og
ekki til umbóta. Ég pori að fullyrða,
að hagur landsbúa hefur ekki staðið
jafn-illa f efnalegu tilliti næstl. 40 ár.
Kru til pess margar orsakir, sjálfráðar
og ósjálfráðar. Er pá fyrsta plágan
enska sauðabannið, sem nú hefur stað-
ið f 2 ár og gert bændum ómetanlegt
tjón. Á meðan fé seldist hiklaust
allgóðu verði til Eoglands, komu
talsverðir peningar inn f landið, svo
menn gátu pá staðið í skilum f flest-
um viðskiftum ea nú síðan hefur
engin króna komið inn í landið og
menn svfkja og verða sviknir, og
landsbankion situr uppi með fasteign-
ir bænda, pví ómögulegt er að borga
rentur og sfborgun.
Ea viðskiftallfið er svo bágt um
pessar mundir, að engum er treyst-
andi. Jafnvel heiðarlegustu menn
eru eð verða óskilamenn, og stefnur
og lögsóknir daglegar.
Önnur plágan er hjúahaldið. Nú
eru flestir búendur einyrkjar, som
ekki hafa skylduliði til að dreifa. Alt
ungt fólk verður laust, jafnskjótt og
pað er upp komið, og streymir ti!
sjávarins og kauptúna. Eoda fleygir
kauptúnunutn fram að sama skapi og
sveitunum hnignar. Er Akureyri og
Oddeyri að verða óþekkjanleg, móts
við pað sem var fyrir fáum árum.
Auðvitsð vteri hægt að fá fólk f vist
til sveit.a móti ærnn kaupgjaldi—t. d
kaup vinnumaousins 150 til 200 kr.
—en afurðir búanna eru svo rýrar
og alt svo lágt sett, að ómögulegt er
að pað borgi sig. Má þvf geta
nærr', að búin ganga saman með pess-
um hætti.
Hriðja landplágan er útgjöldin.
t>ing og stjórn gerir alt sem erfiðast
fyrir, og á hverju pingi eru lagðir á
alþýðu nýir skattar, svo ödum hugs
andi möunum er nú farið að blöskra.
Dingið er setið af embættlingum;
hinna fáu bændi gætir ekki, og eru
f minnihluta og fyrir borð bornir af
hinutn stærri mönnura.
E>dtta er í sem fæstura orðum rauna-
saga pessa lands, og hún er pvf tniður
dagsönn. Engin ís eða óáran hefur
verið næstl. 5—6 ár. Göð sutnur o*
vægir vetrar, þangað til nú. Svo peg-
ar bágæri kemur, verður útlitið dtpur
legt. Þegár svoia htrfir við og lftil
von að framtfðin bæti ú" hö’inu
næstu tugi íra, hef ég fu dtð hreif-
ingar f ýmsim bændum með að fara
til Amerfku. Hafa pær hreifingar auk-
ist allmikið f vetur, pó kyrt fari. En
pá verður spursmálið: Hvar eru pen-
ingarnir og hvernig á að koma s'nu í
poninga? Sem stend tr er ekki sjá-
anleg nein leið fær til þ-’ss, og pað
verður flýsin sam við tít Anmrs
er ég viss um, að rýr Btr-tumuf tæki
tig npp, og nú er líki til p ;st f iil á
stæða.
í fám orðum ssgt, eru ftaratiðar-
vonir alpýðu hér á landi tnjög dnpttr-
legar, og pó einstöku gUm'Hrtr spái
guliöhl f vændutn, er pað staðlaust
raeð öllu, og gert til pess »ð gy‘!a al-
pýðu með íölskum vonum“.
BLINDA
FYRIRBYGGD OG LÆKNUD.
Itlindir
sjá.
Dunlir
licyra.
MEÐ HINNL EINU AUGNA OG
CATARUH LÆKNING.
ACTINA er undr nítjándu ald-
arinnar, því með því að brúka það sjá
blindir og daufir heyra og Catharrh er
óhugsanlegr. Actina er áreiðanlegt
meðal við Cataracts, Pterygiums, Grait-
ulated augnalokun, Glaucoma, Amatt-
rosis, Myopia, Presbyopia, sviða og
veiklun í augunum, af hverju sem það
stafar. Engin skepna ncma maðrinn
brúkar gleraugu. Gleraugu þurfaekki
úti og sjaldnast til að sjá á bðk. Gler-
augu uti við óþörf. Actina lækn-
ar líka taugagigt, höfuðvork, kvef, sár-
indi í hálsinum, bronchitis og veikluð
lungu. Actina er ekki tekin í nefið né
borin á hörundið, en það er vasa-raf-
magns,,Battery“ með öllum útbúnaði,
scm hœgt er að brúka allsstaðar á öllum
tímum af ungum og gömlum. Eitt
verkfœri læknar heila fjölskyldu af öll-
um ofantöldum sjúkdómum.
PRÓF. WILSON’S MAGNETO-
CONSERVATIVE APPLIANCES
lækna máttleysi, gigt og allskonar
kroníska sjúkdöma. Utbúnaðr þessi er
lreknum jafn-óskiljanlegr einsog undrar
áhrif Actina-vélarinnar.
EIGULEG BÓK geíius ef um ev
beðið, sem inniheldr ritgjörð um bygg-
ing mannlegs líkama, sjúkdömahans
‘og Lækning, og fjölda af leiðbein
iiigvuu og vottorðum.
Vantar vimboðsmenu. — Skrifið oss
uvn tilboð.
New York & Loijdoij Electric Ass’n
Dept. 28, Kansas City, Mo.
□fiult iyrlr eldi
Hvers vegna að hafa áríðandi skjöl yðar —
Deeds, Bonds, Contracts, Mortgages, Notes, lvfs
ábyrgðarskjöl, kvittanir, o. s. frv — í gömlum
pjátrstokk eöa i skviffu, þar sem þau geta brunn-
ið, úr því vér sendum yðr fyrir eina SIO.OVJ
VICTOR FIRE-PROOF BOX
með ábykoo, senv ver innihaldið í lieitasta eldi?
Skrifið eftir bœklingi og nýrri SAi’E-vöruskrá
með myndvvm,
lnnanrúm: 10 þuml. á lengd, 0 þuml. á breidd
og 3 þuml. á dýpt.
Nálægt 50 pvvnd á þyngd.
KARL K. ALBERT,
Dcpartinent 10.
Ceneral Agent,
Office: 268 McDermot Ave., Winnipeg.
61
fieföi verið ráöist f svefni. Viö þetta kom fram
Bpurningin: „Hafði morðinginn pau meðöl f herdi,
Bem útheimtust til að komast inn í húsiÖ án pess aö
Uokkur vissi? Hann hlaut annaÖhvort að hafa lykil
®r Rekk aÖ húsinu, eða einhver hafði hleypt honum
'nn“. Mr. Barnes varð nærri því hverft við þegar
^a"n mintist pess nú, að Wilson hefði séö Mr. Mitch-
ef fara inn í húsið nokkru áður en hljéðið heyrðist,og
fara burt úr því nokkru sfðar. Var þetta konan sem
l’áföi fariÖ á leikhúsið meö Mitchel? Ef svo var,
l'vernig gat hún hafa afklætt sig og sofnað svo fljótt?
var auðséÖ, að það útheimtust mciri upplýsingar
v'ðvíkjandi pessari hliö málsins.
A meöan Mr. Barnes var að hugsa um þctta,
rendi hann augunum um alt lierbergiö, og stöðvuðust
Þau loks viö einhvern bjartan hlut sem lá á gólfinu,
Bkamt frá kistunni. Ljósgeisli úr fram glugganum
®*®i fétt á þennan hlut og geröi paö aö verkum, aö
* l>ann glampaði. Mr. Barnes horfði á hlutinn eins
°8 úsjálfrátt í nokkur augnablik, en svo beygði hann
Blg niöur og tók hann upp, án pess ciginlega aö gera
*^r grein fyrir hvaÖ hann var að gera. En hann
ar*i varla tekiÖ hlutinn upp pegar sigurhróss geisli
Bkein úr augum hsns. Ilaijn hélt á hnapp I hend-
*Dn', og var f lionum slfpaður gimsteinn mcð upp-
leyptri hliðarmynd af kvennmanni, en fyrir neÖan
^yudina var nafnið „Juliet“.
64
aði Mitchel um. Samkvæmt reynslu Barnesar hl&ut
kvennmaður aö eiga eitthvað skylt við orsökina til
glæpsins. En ennpá var enginn kvennmaður f spil-
inu utan lfk konunnar, er hann hafði yfirgefið fyrir
stundarkorni sfðan. Alt pet:a tíaug f gegnum huga
leynilögreglumannsins, um leið og hann tók eftir
öllu hinu ofantalda á nokkrum auguablikum. Dá
heyrði hann rödd innan úr hinu berberginu, sem sagði:
„Komið inn, Mr. Barnes; við verðum að sleppa
öllu óparfa dekri gagnvart hver öðrum“.
Samkvæmt pessari áskorun fór Mr. Barnes tafar-
laust inn f hitt herbcrgið og tðk strax eftir, að pað—
svefnherbergið—var jafn skrautmikið sem stofan er
hann fyrst hafði komið inn f. Mr. Mitchel stóð
frammi fyrir spegli og var að raka sig; hann var f
morgunkápu úr silki.
„Fyrirgefið ónæðið, sem ég geri yður“, .tók Mr.
Barnes til máls. „En pér sögðuð mér, að ég mætti
heimsækja yður á hvaða tfma sem væri, og—“
„Dað er ég sem ætti að biðja fyrirgefningar“,
greip Mitehel fram í. „En ég verð að ljúka við að
raka mig, eins og pér skiljið. Maður getur ekki tal-
að við neinn mann með anuan k jammann löðrandi f
sápufroðu”.
„Auövitað ekki“, sagði Mr. B&rnes. „Flýtið
yður ekki hið minsta, pví ég get beðið“.
„Þakka yður fyrir“, sagði Mitcliel. „Fáið yður
snti. Brlkastólliun við rckkjuna er pægilcgur að
sitja f houum. Ég fer á fætur óvanalega seint penn-
57
honum, og sfðan pvegið af sór blóðið, áður en hann
fór burt héðan“, sagði Barnes við sjálfan sig. „Lftt-
um okkur nú sjá hvað Mitchel sagði: ,Ég skyldi
hafa staðið við og þvegið blóðblettina af gólfábreið-
unni, á meðan peir voru ferskir, og einnig af trývd
hundsinsb Þetta var pað sem hann sagðist mundi
gera, ef hann væri bitinn á meðan hf nn væri að
drýgja glssp- í petta skifti voru blóðblettirnir á
gólfábreiðunni of stórir fyrir hann, en hann pvoöi pá
af sjálfum sér. Er mögulegt, að nokkur sá maður
8é lil f verölditni, að hann hafi svona glæp I hyggju
og veðji um, að hsnn skuli ekki verði uppyfs. O,
pað cr ómögulegt“. Þannig hugsaði Mr.Barnes með
sér, á meðan hann var að athuga öll vegsummerki í
herberginu. Dar næst fór hann að athuga föt kon-
unnar, sem lágu á stól í herberginu. Hann leitaði í
vösunum, en fann ekkert markvert. Þeg&r hann var
að fara með pilsið, pá tók hann eftir &ð stykki hafði
verið skorið úr haldinu. Og þegar hann svo skoðaði
hin fötin sá hann brátt, að ofurlítið stykki hafði verið
skoriö úr sérhvcrri spjör. Honum flaug strax nokkuð
f hug. Hann gekk þvf yfir &Ö hvllunni, og leit&ði að
marki á fötunum sem lfkið var í. Hann fann ekkcrt
pessháttar, fyr cn hann lyfti líkinu upp og sneri pví
við; pá sá hann að stykki hafði eiunig verið skorið úr
náttklæðunum.
„Detta skýrir hvernig stendur á blóðinu fram við
hurðina“, hugsaði B&rues með sér. „Morðingion
befur tekið lík'ð úr rúminu, til pess að hafa |»að nær