Lögberg - 09.08.1900, Blaðsíða 4

LÖGBERO, FIMTUDAGINN 0. ÁfiUST 1900.
L'ÓGBERG.
Ge6B út aC 309 Ji Elgin Ave.,WiNNlPBG,MA.N
»f Thb Lögberg Print'g & Publising Co'y
(Incorporated May 27,1890) ,
Ritstjóri (Editor): Sigtr. Jónasson.
Business Manager: M. Paulson.
aUUI.YSINGAH: Smá-anglýBÍngar í elttskiíli25c
fyrir 30 ord eda 1 þml. dálkelengdar, 75 cts um
mánudinn. A ítærri auglísiugnm um lengri
tíma, afsláttur efllr samníngi.
BÚSTAD \-SKIFTl kaupenda verður að tilkynna
skríflega oggeta um fyrverandibústadjafnfram
t'tanáskrip t til afgreidslustofubladsins er:
The Logberg Printing & Publishing Co.
P. O.Box 1292
Wlnnlpeg.Man.
CT.tJUniikrir ttllritstiór&ns «1
Kdilor l.éghoríc,
P-O. Boi 1292,
Winnlpeg, Man.
— Samkvœmt landsWgum er uppsðgn kaupenda á
oladlóttlld.nema hannsje skaldlaus, þegar hann seg
rupp.—Ef kanpandi, sem er í skuld vid bladid flytu
vlstferlum, án þess ad tilkynna helmilaskiptin, þá er
þ»í fyrir dómstðiunum álitln sýnileg sonnnmfyrr
— l'IMTUDAGINN, 9. AGUST 1900. —
Fjárhagur Canada.
Hinn 7. f. m. (júlí) lagði fjár-
málaráSgjafi Canada fram fyrir
þingiB skýrslu er sýndi, aS tekjur
sambands-stjórnarinnar, á fj&rhags-
árinu sem endaði 30. júní síSastl.
hefðu verið meiri en nokkru sinni
áður í sögu landsins og að mikill
tekju-afgangur hefði orðið. þetta
er enn eftirtektaverSara og ánægju-
legra vegna þess, að það hefur ein
ungis tvisvar komið fyrir í sögu
Canada-sarnbandsins, áður en Laur-
ier-stjórnin tók við, að tekjurnar
hafi veriS svo miklar að þær hafi
jafnast við útgjöldin á fjárhagsárinu,
eða að ríkisskuldin hafi ekki aukist
neitt. þessar undantekningar á
stjdrnarárum afturhaldsmanna áttu
sér stað 1871 og 1882. En öll hin
árin, sem afturhalds-stjórnin sat að
völdurn, jókst ríkisskuldin stórkost-
Iega, og var liún orðin um 260 ínilj-
ónir dollara þegar Laurier-stjórnin
tok við fyrir fjórum árum. Síðan
frjálslyndi flokkurinn tók við völd-
unum hefur fjárhagur Canada verið
að komast 1 betra horf með hverju
árinu, og útkoman síðasta fjárhags-
ár var langt cm betri en nokkru
sinni hefur átt sér stað í sögu lands-
ins. Tekjurnar nægðu ekki einung-
is'fcil að jafnast við öll útgjöldin,
heldur varð svo mikill afgangur, að
hægt er að minka ríkisskuldina um
meira en 7 milj. dollara.
Dtkoman hefur orðið þannig
þr'fcfc fyrir að ýmsir fcollar hafa ver-
jð algerlega afnumdir, tollar yfir
höfuð lækkaðirmjög mikiöog burð-
argjald á bréfum lækkað meir en
um þriðjung að meðaltali. Utkom-
an hefur ennfremur orðið þannig án
þess að stjórnin hafi sparað fé til
nauðsynlegra fyrirtækja almenningi
í hag, og &n þess að hinar ýmsu
stjórnardeildir hafi liðið nokkurn
skort. þetta hljríta andstæðingar
Laurier-stjórnarinnar að viðurkenna
að er satt, ef þeir vilja gæta nokk-
urrar sanngirni. Hver maður, sem
athugar málið hldtdrægnislaust,
hlýtur að sj4 og viðurkenna, að þessi
æskilega útkoma er arlciðing af hinni
viturlegu fjármálastefnu frjálslynda
flokksins.
A meðan tollverndunarstefna
afturhalds-flokksins var í gildi, rann
mikið af tollunum, er hefði átt aB
renna í ríkissjóB, í vasa verksmiSju-
eigenda og annara tollverndaðra
vina hans og gerði þá að miljóna-
eigendum. En síðan tollverndunin
—hún var ekki annað en lögboðið
rán frá almenningi—var numin úr
gildi, renna allar tekjurnar í ríkis-
sjóð, svo stjórninni er unt að lækka
tollana yfir höfuð og hefur samt
meiri tekjur en nokkru sinni áSur
til nauFsynlegra umbðta í landinu.
SíSastliSiBfj&rhagsár voru tekj-
urnar $49,034,597, eða $4,33(5,441
meiri en áriB áður; þá voru þær
$44,698,156. Til júní-loka voru
tekjurnar $14,208,197 meiri en út-
gjöldin. En þá voru ýmsar óborg-
aðar skuldir, sem ekki höfðu verið
fram bornar, sem líklega minka
þessa upphæð niður í $8,000,000.
Eins og menn muna, gerði f jár-
tnálaraðgjati Fielding þá áætlun í
vetur, aB afgangur fram yfir útgjöld
mundi verða um 17,500,000, og það
er enginn vafi á að hann verður svo
mikill. þrátt fyrir aB stjórnin hef-
ur orðið að mæta ýmsum ófyrirsjá-
anlegum útgjöldum á árinu, svo sem
kostnaði við aB senda hersveitir til
Afríku, er nam töluvert yfir 1 milj.
dollara, þá hafa fjárveitingar á firinu
verið nær því 1 miljón doll. minni
en í fyrra, sem mest liggur í því
hvað litlu hefur verið varið til þess
að styrkja járnbrauta-félög til
brautalagninga. í síðastl. maí voru
tekjurnar um hálfri miljón meiri
en 1 sama ra&nuði í fyrra.
Hefur Laurier-stjórnin
staðiðvið loforðsín?
því er stöðugt haldiB fram í
afturhalds-raálgögnunum; „stórum
og smáum",að frjálslyndi flokkurinn
hafi ekki viðhaft þ& sparsemi, sem
vænfca hefði máfcfc eftir loforðum
hans og stefnuskránni frft 1893.
AuðvitaB hcfur lítill hluti þjóðar-
innar lagt trúnað & flestar þær ákær-
ur, sem Laurier-stjórnin hefur orðið
fyrir. En til þess að lesendur vorir
geti séð hve mikil ósanngirni það er,
að fisaka stjórnina fyrir eyðslusemi,
þurfa þeir einungis að kynna sór
málavöxtu. Vér viljum því skýra
maliS nokkuð í þessari grein.
Arið 1886, voru útsjöld Can-
ada $39,011,000, og tekjurnar á
sama tíma $33,177,000, eSa $5,834,-
000 minni en útgjöldin. Frjáls-
lyndi flokkurinn hélt því fram, aB
þar sem tekjurnar voru svoca litlar,
þá hefSi afturh.-stjórnin eytt langt
of miklu af fé landsins. Næsta &r
voru úfcgjöldin færð niður í $35,657,-
000. Stjórnin hafði þá fram yfir
útgjöld $97,000 en frá 1893 til 1896
nam tekjuhallinn $5,694.000. þann-
ig voru útgjöld Canada árið 1893,
$37,585,000, en allar tekjurnar
námu aðeins $36,374,000. Árið
1894 voru útgjöldin $38,122,000, en
allar tekjurnar einungis $33,978,000.
þegar frjálslyndi flokkurinn athug-
aði þessar tölur, áleit hann skyldu
slna aB mótmæla því, aS, stjórnin
hefSi nokkurn rétt til, aS sóa þannig
peningum þjóSarinnar, peningum,
sem stjórninni hafBi veriS trúaB fyr-
ir. Frjalslynda flokknum fanst, aS
þessar tölur sýndu eySslusemi og
illa ráSsmensku. Og einmitt þá
voru afturhaldsmenn aS telja þjóS-
inni trú um, aS ráðsmcnska þeirra
hefði komið landinu í velsæld !
Fyrsta stjórnarár Lauriers voru
öll útgjöldin $38,349,000, og tekj-
urnar, það ár, voru $519,000 minni
en útgjöldin; en menn verSa að at-
huga, aö fyrsta árið eftir að Laurier-
stjórnin tók við, gat hún auðvitaS
ekki fariS með fjármálin eins og
henni sýndist. Aætlunin um tekjur
og útgjöld landsin hafSi verið samin
af stjórn afturhalds-manna, og sam-
þykt áður en frjálslyndi flokiurinn
komst til valda. Laurier-stjórnin
varð að fullnægja ýmsum kröfum
og löglegum skuldbindingum, sem
fyrirrennarar hennar höfðu látið
eftir sig. það var því ekki fyrri en
1898, aS Laurier-stjórnin gat haft
algert vald & fjármálum landsins.
FjárhagsáriB sem endaSi 30. júní
1898, voru tekjurnar $40,555,000,
og útgjöldin $38,832,000. A þvl ári
hafði þá landiS grætt $1,722,000,
sem sýnir, aB stjórnin var sparsöm
og kunDÍ að fara með fé þjríðarinnar.
Næsta ár voru tekjurnar $46,741,-
000, og útgjöldin $41,908,000. þaB
ár tókst Laurier-stjórnirini að spara
$4,837,000. þó aS útgjöldin fyrir
áriB 1899 væru um $2,500,000 hærri
en árið 1894, þá sannar það alls ekki
aB stjórnin hafi farið ósparlega með
fé landsins. Árið 1894 varB aftur-
halds-stjórnin að fá til láns yfir
$4,000,000, til þess að geta haldið
áfram búskapnum, en firiS 1899
hafði Laurier-stjórnin $5,000,000 í
afgangi, sem hún varði til opinberra
verka, er nauðsynleg voru fyrir
landið.
Svo er annað, sem menn gerðu
vel í að athuga í sambandi við þessi
vaxandi útgjöld, og það er, aB þessir
peningar voru að mestu leyti lagðir
í arðberandi fyrirtæki, svo sem í
Intercolonial-járnbrautina, f Yukon-
landiB, og ýmsar almennar stofnan-
ir. þegar maSur sér, aB þessir pen-
ingar koma aftur inn í fjfirhirzluna
og aB tekjurnar aukast um $6,000,-
000, þ& fer maSur aS átta sig á aS
Laurier-stjðrnin hefur ekki ausiS
peningum út aS óþörfu og aB hún
hefur efnt þau loforB viSvíkjandi
fjármálum, sem hún gaf í stefnu-
skrá sinni áriS 1893.
ÁriS 1893 stóðu sakir þannig í
innflutningamálum, að við siSasta
manntal sfist, að afturhalds-stjórnin
hafði í rauninni ekki haldið fólks-
fjöldanum viB; fólkið í landinu hafði
flutt svo mikið burt, aS það var aug-
ljóst, aS stjórninni hafði ekki tekist
hin síðustu tíu árin að viShalda
hinni eSliIegu fólks fjölgun. þráít
fyrir aS 886,000 innflytjendur höfðu
átt *ð hafa flutt inn í landið, fjölg.
aði fólkið ekki neitt. Á þessu sagð-
ist frjálslyndi flokkurinn geta ráðið
bót, enda hefur hann gert þaS. Nú
er fólk ekki einastahætt að streyma
frá Canada til Bandaríkjanna, held-
ur streymir fólk þaðan til Canada í
tuga þúsunda tali.
Opinberar skýrslur sanna cnn
fremur, ab af $3,000,000, sem verja
átti til að endurbæta Quebec-höfn-
ina og Esquimalt-skipakvína, var
$1,000,000 sóað til annars; og Sir
Adolphc Caron meSgekk, aS hann
hefSi þegiS $25,000 af þeim, sem
peningalega voru riðnir við Lake
St. John-járnbrautarfélagið, sem
áður haf'Si fengiS stórar upphæSir af
almennings fé fyrir hans tilstilli hjá
afturhalds-stjórninni sálugu í Ott-
awa. Hann meSgekk einnig, undir
eiS, aS þessum $25,000 hefSi veriS
eytt til hjálpar afturhalds-flokknum
viS kosningar. þegar þannig var
fariS aS, áleit frjálslyndi ðokkurinn
óþarft og óhafandi aB útgjöldin
skyidu fara vaxandi og hélt því,
fram, að meiri sparnað þyrfti að hafa-
Nú Hggur fyrir að svara því
hvort það er rangt af Laurier-stjórn-
inni aS eySa $41,000.000 í þarfir
landsins af tekjum er nema $46,-
000.000—hvort hún með því víkur
hiS minsta frá stefnuskrá sinni og
loforðum sínum frá 1893. Frjáls-
lyndi flokkurinn hefur aldrei sagt
aB útgjöldin mættu ekki hækka, en
hann hefur haldið því fram að hægt
væri aS halda þeim í jafnvægi vi8
tekjurnar. þetta hefur hann sann-
aB meS því, aS hafa miljónir dollara
í afgang fram yfi öll útgjöld, þiátt
fyrir þaS þó hann hafi orðið aS mæta
ýmsum nýjum kröfum og þörfumi
sem ekki voru til á dögum aftur-
halds-flokksins og sem nema svo
miklu, aB ef þær upphæBir væru
dregnar frá útgjöldunum eins og þau
eru nú, mundu þau ekki verBa hærn
en þau voru á stjðrnarárum aftur-
halds-flokksins. Enda hafa and-
stæSingar Lauriers í þinginu aldrei
vefengt neina af útgjaldaliðunurri,
sem sýnir, að engu hefur verið eytt
sem ekki þurfti að eyða, landinu fcil
gagns og framfara. Hefði Laurier-
stjórnin sóað peningum út til ónýt-
is, mundu afturhaldsmenn ekki hafa
þagað yfir því, og af því að þingtíð-
indin sanna engar sakir í þá átfc »
Laurier-sfcjfjrnina, verðum vér að
álfta, að hun hafi staðiS viS stefnu-
skrá sína frá 1893 aS því er fjár-
mála ráSsmenskuna snertir.
AuðvitaS spara afturhaldsmanD
og málgögn þeirra ekki hinar gömlu
lygar sínar og róg, en þaS er engiö
ástæða til að álíta að nokkur
skynsamur og upplýstur maSur láti
flekast af þvílíku. þaS er því minni
ástæSa til fyrir kjósendur aS láta nú
blekkjast af ópi og ólátum aftur-
haldsmanna um eySslusemi og óráS-
vendni frjálslynda flokksins,eftir aö
rannsóknarnefnd þeirra sjálfrageröi
þá svo átakanlega að ósanninda-
mönnum hvað snerti ráðsmeniku
Greenway-stjórnarinnar.
Nýmæli.
Mjög skrítnv.m dómi, sem feldu'
var 1 Chicago, er ]ýst 1 junfDúroeii
blaðsins The, American Lawyer.
„Konan mft ekki daemast fy'r
ifjuleysi og flakk, pví bún var ekk'
sköpuB til að vÍDna". l>annig hljóf-
aði úrskurður kviðdóms í Chicago r>ý-
lega. I>egar vitnaleiðslu var loki"
fór Mrs. Rossi, er varði hina ftkærðu>
að sk/ra málið, eo tókst ekki að saDD-
færa dómarano um, að konan vsbí1
ekki sköpuð til að vinoa. I>egar Mt8,
Rossi varð pess vör, að rétturinn le'*
ööruvísi ft málið, heimtaði hön »^
kviðdómur væri settur, og var haDi
skipaður tólf mrjnnum.
Hún skfrði m&lið fyrir peio1'
sagði að lögin um iðjuleysiogja kÖU'
uðu iðjuleysiogja alla p&, sem ekk'
viroa, ekki hafa uddíÖ, og neita »8
vÍDDf«. ,KoDaD«, sagði húD, ,ge*ur
aldrei tilhoyrt peim flokki, af pvf bo0
var ekki sköpuð til að vinna'. Ho°
128
„Umsjónarmaður leiguherbergja-hússinB hafði
undarlega sögu að segja. HaDD sagði að pessi kooa,
Rose Mitchel, hefði verið í húsiuu um prjftr vikur
Húd hefði ekki verið reglulegur leigjaodi, heldur
búið i herbergjum Mr. og Mrs. Comstock, sem eru &
ferðalagi í Évrópu. Konan afhenti umsjóuarmann-
inum biéf, sem fttti að vera ritf ð af Mrs. Comstock og
sem mælti svo fyrir, að hann leyfði handhafa bréfsins
að búa f berbergium Mrp. Comstock pangað til hún
(Rose Mitchel) gæti feDgið scr herbergi annarsstaðar,
og mæltist ennfremur til, að kona umsjónarmannsÍDS
stei um, að Rose Mitchel feDgi nægileg* pjönustu.
I Jmsjónarmafiurinn efaðist ekki um að bréfiö væri
ófalsað, en dú hafa ættingjar Mrs. Comstock, sem eru
vel kuuDugir rithönd hennar, borið pað, að bréfiö
pé falsað.
„Eftir nokkra frekari vitnaleiðslu, sem enga sér-
]e»g, þýðingu hafði, var rannsókninni frestað pangað
til í dag« í**ö er auðséð, að leynilögreglumennirnir
botna ekkert í pessu m&li. Einn fréttaritari vor hef-
ur nu nfið f óvæntar upplysingar í m&Iinu, upplysing-
ar sem ef til vill geta orðið leiðaivfsir. JÞetta er
hvorki meira né minna en pað, að hinir tyndu gim-
SteÍDar hafa fuodist. Leseodnr vorir muna sj&lfsagt
eftir, aö Mr. Barnes var & le?tinni, pegar pjöfDaður-
inn var framinn, og skipaði svo fyrir, að leitað væri &
öllum farpeguDum. En ekkert fanst; og er óhætt að
Alykta af pví, að tveir hafi verið riðnir við pennan
biófoaö. Annar peirra hefur »tolið gim«teinunuffl í
137
fft að tala við hann. Þess ber að geta, að Mr. Rand-
olph var ekki kunnugt, að nokkur maður hefði heyrt
tal hans og Mitchel's f svefnvagninum. Þegar hann
stóð augliti til auglitis við Mr. Barnes, var Rand-
olph pvl nokkuð ruglaður, og bikaði sér.
„Ég býst viö að pér séuð Mr. Randolph", sagði
leynilögreglumaðurÍDD og leit & nafnspjaldið, er hoo-
um hafði verið fært aður en gesturion kom inn.
1 Gerið svo vel að fáyður sæti. Þéi eruð bingað koœ-
inn til pess að tala við mig um petta Mitcbels-mftl?"
Mr. Randolph virtist hinn hækkandi rómur, sem
Barnes viðhafði ft sfðasta orðinu, nærri pvf ónauðsyn-
legur. I>ví að úr pví Barnes gat spurt annarar eins
spurniogar, p& hefði hann eins vel getað gert ftkveðna
gtaðbæfiDgu f sömu &tt. I>essi vottur um kunnug-
leik & erindi Randolphs styrkti &lit hans eða trú &
fimleik leynilOgreglumanaa yfir hOfuð, en sérílagi á
fimleik mannsins, er hann var að tala við.
,,t>ér vitið erindi mitt?" sagði Randolph. „Vilj.
ið pér gera svo vel að segja mér, hvernig pér fóruð
að vita pað?"
„t>að er talið sj&lfsagt, að viðleynilögreglumenn
vitum alla hluti, eða er ekki svo?" sagði Mr. Barnes.
Hann sagði petta með vingjarnlegu brosi, en svarið
syndi samt ljóslega, að Mr. Barnes vildi síður að
hann væri spurður spurnioga. Mr. Raudolph komst
pvl að peirri niðurstöðu að ljuka setn allra fyrst hÍDu
ópægilega erindi sfnu, og sagði:
„Mr. Barnes, ég er hÍDgað kominn til að gera
j&tningu, og—"
132
mundi koma, að pér munduö heyra um einhverIJ
glæp, sem dr/gður hefði verið, og koma til mfu °r<
spyrja mig um hann. Ég varaði yður við pví fyr,r'
fram, að ég mundi neita að gefa yður nokkrar upP'
l/singar. Ég að eins held orð mfn".
B&ðir pögðu um hrfð. Mr. Randolph virti»*
eiga f mikilli bar&ttu við sj&lfan sig. Hann stak"
hönduDum hranalega niður í yfirfrakka-vasa sí"*'
gekk yfir að glugganum og horfði út um b*0"'
Mitchel horfði & hann f 'nokkur augnablik með k**'
bros & vörunum. Síðan sagði hann snögglega:
„Ón&ðar samvizkan yður, Randolph?"
„Það er eogÍDD miosti vafi & pvf!" sagði R*0'
dolph hvasslega og soeri sér að vini sfnum.
„Þvf farið pér p& ekki til lögreglunnar og l^
& samvizkunni?" sagði Mitchel.
„Ég &Iít að paö sé skylda mín, að gera p*5"'
sagði Randolph. „En mér finst & hinn bógino, »ö fy
væri heigull ef ég geiöi pað. Mér finst, að pað v*f
hið sama og að svíkja vin sinn í trygðum".
„0! pér teljið mig p& vin yðar ennp&?" s*^'
Mitchel. „Jnja, kæri vinur minn—pvf ég fullvi*8
yður um, að ég met \inarhug yðar mikils—pft s
ég s gja yður hvað pér skuluð gera til pess að l"t
& samvizku yðar, &n pess að skaða mí^". mj
„í hamingjunnar bænum gerið pað þa" "'
fl'
í»r?C
,fl«S
Randolph.
„Enginn hlutur er fyrirhafDarminni en p*1
sagði Mitchel. „FariC til Mr. Barnes, og segiö bo
um alt sem pér vitið um J>ettft efni",