Lögberg - 18.10.1900, Blaðsíða 4
i
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 18. OK.TOBER 1900.
L'ÓGBERG
er aefið íit hvern flmtnðae af THE LÖGBERG
PRINTING & PUBLISHING CO , (löggilt), ad 309
KIkhi Avo , Winoipeg, ftfan.— Kostar $2.00 um ário
lá ÍrIhikíí 6 kr.]. Borgist f>rirfram, Einstðk nr 5c.
Pnblished every Thursday hy THE LÖGBERG
PKÍNTING & PUBLISHING COM {lncorporatedj. at
3t>9 Klgin Ave., Winnipeg,Man — Subscription price
1^.00 per yeur. payablo in advance. Singlecopies 5c
Ritstjóri (Editor): Sigtr. Jónasson.
Business Manager: M. PAULSON.
a' GLVSINGAR: Smá-auglýsingar í eltt skifti25c
fyrir 30 ord eda 1 þml. dálkslengdar, 75 cts um
mánudlnn. A stærri auglýsiugnm um lengri
tíma, afsláttur efiir samningi.
BUSTAD \-SKIFTI kaupenda verdur ad tilkynna
sk riflega og geta um fyrverandibúetad jafnfram
Utanáskripttil afgreidslustofubladsins er:
The Logberg Printing & Publishing Co.
P. O. Box 1 292
Winnipeg,Man.
1 Utanáakrip ttil ritstjörans er:
JEditor LAtberfr,
P -O. Box 1292,
Winnipeg, Man
_ Samkvœmi landslögum er uppsögu kaupanda á
biadiógild,nema hanntíc skaldlaus, þegar hann seg
i upp. —Ef kaupandi,sem er í sknld vid bladld flytu
v iíerlum, án þesu ad tilkynna heimilaskiptin, þá er
r d fyrlr ddmetólunum álitin sýnileg sönnumfyrir
prettvísuro tilgangi.
— FIMTUDAGINN, 18. OKT. 1900. —
Loforð frjálslynda ílokks-
ins.
Aí'turhalds-málgögnin, „stór og
smé,“ stagast sífelt á því, aö frjáls-
lyndi flokkurinn hafi svikið öll lof-
orð sín. þau færa engar sönnur á
mál sitt, og eru ekki einasta sv® ó-
sv fin að Ijúga og gera missýningar
vitvikjandi því hvað Laurier-stjórn-
in heíur gert í þá átt, að uppfylla
loforð flokksins.á þeim fjórum árum,
sem hún hefur haft til að koma á
hinum afar-þýðÍDgarmiklu hreyt-
ingum, er flokkurinn iofaði, heldur
flytja þessi óráðvöndu leigutol lang-
ar skrár yfir loforð, sem þau segja
að tiokkurinn hafi gert, en sem hann
hefur aldrei gert, og segja svo, að
þessi loforð liafi verið svikin! ís-
lenzka afturhalds-skriðkvikindið
hefur þannig nýlega birt langa lyga-
skrá yfir loforð, sem frjálslyndi
flokkurinn aldrei hefur gert, og get-
ur þess vegna ekki hafa svikið. Vér
ætlum ekki að vera að eltast við
lygaskrá skriðkvikindisins, heldur
skulum vér hiita stefnuskrá frjáls-
lynda flokksins, sem samþykt var á
hinu mikla flokksþingi í Ottawa í
júní 1893, stefnuskrána, sem inni-
heldur Öll þau loforð er frjálslyndi
flokkurinn hefur gert, og svo getur
hver sanngjarn maður dæmt um það
af þeirri þekkingu, sem hann hefur
aflað sér eða vill afla sér, hvort
flokkurinn, eða stjórn hans, hefur
svikið loforð sín eða ekki. Vér
æskjum einungis, að kjósendur fáj
að vita sannleikann og byggi skoð-
anir sínar og dóma á sannleikanum,
en ekki á lýgi. Ef þeir hyggja á
sannleikanum, getur þeim ekki
skjátlast þegar þeir faraað inna hina
þýðingarmiklu skyldu sína aðskera
úr, hvaða stjórn sé hollust fyrir
hagsmuni þeirra sjálfra og líftdsins
sem þeir eru borgarar í. En hyggi
kjósendur skoðanir stnar á lýgi, get-
ur ekki farið vel. þeir ldjóta þá að
stórskaða sjálfa sig og meðborgara
s'na. ]>að er þannig meiri vandi að
greiða atkvæði rétt og hyggilega en
sumir virðast álíta, og meiri ábyrgð-
arhluti að greiða það rangt, en marg-
ir virðast hafa hugmynd um.
í Lögbergi sem út kom 4. þ. m.
birtum vér 1. grein stefnuskrárinn-
ar frá 1893—um tollspursmálið—
og höfum gengið svo frá því máli
að undanförnu, að óþarfi er að fara
frekar út í það efni í þetta sinn. Vér
byrjuin því nú á 2. grein stefnu-
skrárinnar, er hljóðar sem fylgir:
Yfirlysing um vidskiftasamning
vid Bandarikin.
„Samþykt, að með hhðsjón af
því að Canada og Bandaríkin liggja
hvort við hliðina á öðru, og hags-
munir þeirra eru að mörgu leyti
saineiginlegir, þá er það æskilegt að
samkomulagið sé sem vinsamlegast;
og að mikil og frjálsleg verzlunar-
viðskifti eigi sér stað milli þessara
landa.
„Að Canada og brezka rikið í
heild sinni mundi hafa mikinn hag
af því, að sl:k viðskifti kæmust á.
„Að tlmabilið, sem gamli við-
skiftasamningurinn milli þessara
landa stóð, var sérstök hagsæld í
hinum brezku nýlendum í Norður-
Ameriku.
„Að það var villandi ogóheiðar-
legt af stjórninni, að láta kosningar
fara fram 1891 undir því yfirskyni
að viðskiftasamningur við Banda-
nkin væri í vændum, og að það var
gert til að blekkja kjósendurna.
„Að engin einlæg tilraun hefur
verið gerð til að ná þeim samningi,
heldur er það þar á móti augsýni-
legt, að núverandi stjórn, sem ein-
okunarmenn og auðmannasambönd
hafa vald yfir, æskir ekki eftir að
slíkur samningur komistá.
„Að fyrsta stigið til að ná því
takmarki er að fá völdin í hendur
þeim flokki, fem hefur einlægan á-
huga á að fá komið á samningnum,
með skilyrðum, sem heiðarleg séu
fyrir bæði löndin.
„Að sanngjarn og frjídslegur
tollafnáms-samningur mundi leiða
fram hin iniklu auðæfi, sem Canada
hefur þegið af náttúrunnar hendi;
mundi auka verzlunarviðskifti milli
þessara tveggja landa afarmikið;
mundi stuðla að vinsamlegu sam-
komulagi milli þessara tveggja þjóða;
mundi nema burt margar orsakir,
sem að undanföinu hafa valdið
gremju og deilum milli stjórna
beggja landanna, og mundi stuðla
að því vinsamlega samkomulagimilli
brezka ríkisins og lýðveldisins, sem
er bezta tryggingin fyrir friði og
hagsæld.
„Að frjálslyndi flokkurinn er
reiðubúinn til þess að leitast við að
koina slíkum samningi á, og sé þar í
innifalið tollafnám á tilbúnum vör-
um, og vér erum þess fullvissir, að
sérhver slíkur samningur muni fá
samþykki stjórnar hennar hátignar,
sein nauðsynlegt er til þess að nokk-
ur samningur verði gerður.“
Laurier-stjórnin hefur gert alt,
sem í hennar valdi stóð, til að koma
á frjálsari viðskiftum milli Canada
og Bandarfkjanna, og augnamið
hennar er að koma á tollafnáms-
samningi milli landanna. Skömmu
eftir að Laurier-stjórnin tók við
völdunum, sendi hún hæfa menn til
Washington, til þess að komast eftir
hvernig lagi í stjórninni þar í þessu
efni, og hafði þessi sendiför þann
árangur, að Bandaríkja-stjórnin gaf
nokkru síðar til kynna, að hún væri
viljug til að taka tollafnáms-málið
til íhugunar og að sameiginleg nefnd
væri sett til að ræða þetta mál og
öll þrætumál milli Bandaríkjanna
og Canada. Nefndin var s'ðan sett,
og voru í benni, af hálfu stjórna
Bretlands og Canada, Herschell lá-
varður (háyfird imari Bretlands), Sir
Wilfrid Laurier, Sir Richard Cart-
wright, Sir Louis Davies og Mr.
John Carlton, sambands-þingmaður.
En þegar nefudin tók til starfa kom
það í Ij^s, að áður en hægt væri að
byrja á tollafnáms-samningum væri
nauðsynlegt að gera út um öll þrætu-
mál milli Bándar. og Canadai, þrætu-
mál, sem afturhalds-stjórnin hafði
enga viðleitni sýnt í að útkljá öll
þau ár, er hún sat að völdum. Hið
þýðingarmesta af þrætumálum þess-
um var þrætan útaf landamærunum
milli Bandaríkja-hjálandsins Alaska
og Norðvestur Canada, og er nú
verið að ákveða þau landamæri
Hin sameiginlega nefnd hefur ekki
verið uppleyst, og heldur vafalaust
áfram starfi sínu eins fljótt og
unt er.
þótt tollafnáms-samningar hafi
þannig enn ekki komist á, þá er
samkomulagið milli stjórna Banda-
ríkjanna og Canada miklu betra en
áður og þær bliðra til hver við aðra
á ýmsan hátt, til að greiða fyrir
verzlun og samgöngum. Stefna
afturhalds stjórnarinnar var sú, að
byggja einskonar Kfnanmr í 'cring-
um Canada og leggja öll möguleg
höft á verzlun Bandaríkjanna við
Canada. þetta fundu Bandaríkja-
menn, og stjórn þeirra fór að gjalda
líku líkt. þannig bannaði Banda-
ríkja-stjórnin algerlega innflutning
nautgripa frá Canada eftir lok febr-
úarmánaðar 1893, nema gripirnir
væru í sóttverði í 90 daga (3 mán-
uði) á landamærunum, áður en þeim
væri hleypt suður yfir þau. Eins
og hver maður skilur, eyðilag^i
þessi reglugjörð þvínær algerlega
nautgripa-verzlun Canada við
Bandaríkin. Eitt hið allra fyrsta
verk Laurler-stjórnarinnar, eftir að
hún tók við völdum, var því það, að
reyna að fá Bandaríkja-stjörnina til
að upphefja þessa skaðlegu sótt-
varðar-reglugjörð gagnvart Canada,
og með því Bandaríkja-stjórnin
fann, að andi Laurier-stjórnarinnar
var alt annar í verzlunarmálum en
andi afturhalds-stjórnarinnar hafði
verið, þá lét hún tilleiðast að upp-
hefja reglugjörðina, með því móti
auðvitað, að Canada-stjórn næmi úr
gildi samskyns bann gegn nautgrip-
um frá Bandarfkjunum. þetta varð
svo að samningum, og gekk þessi
samningur í gildi 1. febr. 1897—
innau 6 mánaða frá því að Laurier-
stjórnin tók við völdunum. þessi
samningur var eingöngu Canada í
hag, því svo að segja engir naut-
gripir eru sendir frá Bandaríkjunum
til Canada til sölu. Hér um bil
hinir einu nautgripir, sem koma til
Canada þaðan að sunnan, eru naut-
gripir sem innflytjendur frá B.ríkj-
unum hafa með sér, og eru þeir
lireinn gróði fyrir Canada.
En þessu er alt öðruvfsi varið
hvað snertir nautgripa-verzlun Can-
ada við Bandaríkin. Fyrst og
fremst flytja þvínær engir núorðið
búferlum frá Canada til Bandaríkj-
anna, og svo er bezti nautgripa-
markaður Canada þar syðra. Til
þess að sýna, hvaða þýðingu afnám
sóttvarðarins hafði fyrir nautgripa-
verzlun Canada, skulum vér geta
þess, að samkvæmt opinberum
verzlunar-skýrslum voru einungis
3,762 nautgripir seldir frá Canada
til Bandaríkjanna þau 4] ár, sem
sóttvarðar-reglugjörðin var í gildi,
og feugu Canada-búar þá miklu
upphæð $52,606 fyrir þá. En á
næstu 3| ári eftir að sóttvarðar-
reglugjörðin var upphafin— sam-
kvæmt samningi Laurier-stjórnar-
innar—voru 301,073 nautgripir seld-
ir til Bandaríkjanna, og fengu Can-
ada-búar $4,377,852 í hörðum pen-
ingum fyrir þessa gripi sína. Mis-
munurinn er fjórar milj, þrjú
hundruð' tuttugu og fimm þúsund,
tvö hundruð fjörutíu og sex dollar-
ar, og þetta á einu ári minna en
hitt tímabilið! það m4 vera að sum-
ir hafi ekki gert sérgrein fyrir hvern-
ig stóð á verðhækkuninni á naut-
gripum hin síðustu 3 til 4 ár, en
þetta er ráðnmg gátunnar. Mr.
Ironside, sem er í nautgripa-verzl-
unar- og slátrunar-félaginu Gordon
& Ironside, hér í Winnipeg, hefur
lýst ytir því opinberlega, að það, að
sóttvarðar-reglugjörðin var upphaf-
in, hafi þýtt 10 do'l. á hvern naut-
grip að jafnaði, sem seldur hefur
verið í Canada og út úr landinu sið-
an. Hver bóndi getur reiknað út
hvað þetta þýðir fyrir hann, en það
þýðir nálægt tíu miljónir dollara á
ári fyrir alla bændurna í Canada
til samans.
þi komum vér að 3. greininni í
stefnuskrá frjálslynda flokksins.
Hún hljóðar sem fylgir:
ILL MEDFERD Á LANDSFé
„þing þetta kvartar undan
hinni stórkostlega illu meðferð á fó
almennings, sem ’nefur átt sér stað
undir stjórn afturhalds-flokksins um
undanfarin ár, og kastað hefur ó-
virðing á hið fagra nafn Canada,
síðan hinar ýmsu þingnefndir komu
henni upp. Stjórn sú sem hefur
haft pólit’skan hag af þessari eyðslu
á almennings fé, sem svikið hefur
verið út úr þjóðinni, og aldrei hefur
hegnt hinum seku, verður að teljast
bera ábyrgðina á þessum syndum.
„Vór ásökum stjórnina fyrir að
halda í embætti ráðherra, sem sann-
ast hefur um, að hann hefur þegið
mjög mikla peninga til kosninga af
járnbrautarfólagi einu, sem þáði
stjórnarstyrk með annari hendinni
jafnframt því sem það greiddi hon-
um, meðlimi stjórnarinnar, fó til
pólit'skra þarfa. Breytni þessa ráð-
herra og samþykki embættisbræðra
hans, eftir að sannanirnar fyrir
henni urðu þeim kunnar, óvirðir
Canada í augum heimsins og verð-
skuldar stranga fyrirdæming hjá
þjóðinni.
„Vér getum ekki annað, en litið
með ótta á hinn mikla vöxt land-
skuldanna og árlegra stjórnarút-
gjalda, og þá óhæfilegu skatta, sem
þar af leiðandi eru á fólkið lagðir
undir þessari stjórn, sem stöðugt
hefur setið við völdin síðan 1878,
og vér heimtum hina ströngustu
sparsemi af stjórn landsins."
Stjórnarsaga afturhalds-flokks-
ins sýnir og sannar, að það var full
ástæða til þess fyrir frjálslynda
flokkinn að gera þessa samþykt út-
af ráðsmensku afturhalds-stjórnar-
innar. þótt afturhaldsmenn hafi
borið ýmsar sakargiftir á Laurier-
stjórnina, þá hafa þær allar reynst
tilhæfulaus lýgi við rannsóknir, sem
gerðar hafa verið út af þeim, bæði
af þingnefndum ogsérstökum nefnd-
um, er settar hafa verið til að rann-
saka þær. En skráin yfir hneykslin,
svikin og þjófnaðinn, sem sannaðist
á afturhalds-stjórnina -og vini
hennap, stjórnina, sem Sir Charles
Tupper var meðlimur í, er svo löng,
að vér höfum ekki plftss fyrir neitt
nema nöfnin á því í þetta sinn.
Landsjóður Canada tapaði tugum
miljóna við svik þessi og þjófnað,
og skulum vér síðar birta tölurnar í
sambandi við sumt af því. þeesi
fallega skrá ytir helztu skamma-
248
sem hann hefði svo lengi átt von á, væri loks komið.
Póstmarkið á bréfinu sýndi, að pað hafði verið sett í
póstinn f smábænum East Orange, i New Jersey-ríki.
„Nú, svo það er staðurinn, sem unginn er falinn
á“, fagði Mr. Barnes við sjálfan sig, þegar hann fékk
pessar upplýsingsr. Síðan gerði hann J.ucstte boð
að finna sig, og sendi hana til East Orange. Hann
gef henni eftirfylgjandi fyrirskipanir:
„Hitna nú, stúlka mfu, ég ætla að gefa yður eitt
tækifæri enn til að bæta fyrir brot yðar. f>ér skul-
uð fara til East Orange og hafa upp á hinni ungu
Rose Mitchel. Lfklegasti staðurinn, til að komast á
snoðir um hvar hún er niður komin, er pósthúsið par.
Ég skal láta yður hafa miða til póstmeistarans, sem
mun verða yður að liði. Ef annaðhvort Mitchel eða
Miss Remsen skyldi skrifa stúlkunni, pá mun póst-
meistnrinn láta yður vita það. Hið annað verður
auðvitað létt fyrir yður“.
„En setjum svo“, sagði Lucette, „að bréfin til
Rose litlu verði send til hennar í umslagi til fólksins,
sem hún er til heimilis hjá, hvað á ég þá að taka til
bragðs?“
„Nú, beimskingi, ég sendi yður einmitt þaDgað
til þess að ráða fram úr því“, sagði Barnes. „Með
þvf póstmeistarinn þar er kunningi minn, þá gæti ég
fengið utanáskriftina, ef skrifað væri utan á bréf til
bennar, án þess að senda yður þangað, En ég hef
litla von um, að skrifað verði utan á bréf til hennar
sjálfrar. Við vitum, að stúlkan er í East Orange;
257
inn. „Ég bjó saman við hana þangað til hún bafði
eyðilagt mig.“
„Vitið þór hvar hún er nú?“ sagði Barnes.
„Nei, það veit ég ekki, og kæri mig heldur ekki
um að vita það,“ svaraði maðurinn.
„Setjum svo, að ég segði yður, að hún væri
dáin, og að hún hefði lát’ð eftir sig eitt hundrað þús-
und dollara, sem enginn gerir kröfu til?“ sagði
Barnes.
Maðurinn stökk á fætur eins og hann hefði verið
stunginn, og stóð og glápti á leynilögreglumanninn,
Svo blfstraði hann lágt og largdregið, og slægðar-
legt leiftur kom f augu hans, sem Barnes veitti eftir-
tekt. Loks tók maðurinn til máls og sagði:
, Búa engir hrekkir undir þessu?“
„Ég er að segja yður sannleikann,“ sagði Barnes.
„Konan er dauð, og eignir, sem nema upphæðinni,
er ég nefndi, eru þar sem ég get náð þeim handa
þeim manni sem sannar, að hann sé réttur erfingi að
þeim.“
„Og hver skyldi það vera?“ sagði maðurinn og
beið óþolinnióður eftir svarinu', en Mr. Barnes sá, að
hann var hér að spila út góðum trompum.
„Nú, Mr. Mitchel, ég er einmitt hingað kominn
til þess að komast eftir, hver er hinn rétti erfingi,14
sagði Barnes. „Ég Itryndaði mér að hann, hver sem
hann er, mundi verða viljugur til að borga mér vel
fyrir að sanna, að hann væri erfinginn, og það er á-
stæðan fyrir, að ég er að leita að honum. Ég lagði
252
reyna að fá einhverjar upplýsingar um Leroy Mit-
chel. Hef ég rétt fyrir mér í þessu?“
„Áður en óg svara spurningu yðar, Mr. Sefton,
verð ég að fá einhverjar frekari sannanir fyrir, að
þér viljið mér vel og að þér séuð maður sem mér er
óhætt að treysta“, ssgði Barnes. „Hvernig á ég til
dæmis að vita, að þér séuð leynilögreglumaður?“
„Það er alveg satt,“ sagði Sefton. “Hérna er
einkenni mitt. Eg tilheyri deildinni hér íborginni.14
„Dað dugir, eins langt og það nær,“ sagði Barn-
es, „en hvernig getið þér sannað mér, að þér hafið
gilda ástæðu til þess að aðstoða mig?“
„Þér eruð maður sem erfitt er að hjálpa, það
veit hamÍDgjan,“ sagði Sefton. „En hvaða annaC
angnamið gæti ég haft en vinsamlegt augnamið?“
„Ég er ekki reiðubúinn til að svara þeirri spurn-
ingti,“ sagði Barnes. „Ég get ef til vill gert það
sfCar“.
„Jæja, þá!“ sagði Sefton. „Dér getið leitað
yður allra þeirra upplýsinga um mig, sem þér viljið.
Ég þoli það vel, það megið þór vera viss um. En
sannleikurinn er, að mig langaði til að hjálpa yður,
þó ég hafi auðvifað engan rétt til að troða mér upp á
yður. I>ar som þér segið, að þér þurfið mín ekki
með, þá ætla ég----“
„Ég sagði ekki, að ég vildi ekki þiggja aðstoð
yðar,“ greip Mr. Bsrnes fram í. „Þér megið ekki
álíta mig ruddalegan. Ég er blátt áfram leynilög-
reglumaður, og er varkár af vana. Ég mundi auQ*