Lögberg - 01.11.1900, Blaðsíða 4

4
LÖGBEKG, EIMTUDAGINN 1. NUVEMBER 1900.
LOGBERG
er Kefið út hvern flTntudap: af THE LÖGBERG
PRIN TING & PUBLISHING CO , (löggilt), aó 309
Elgln Ave , Winuipeg, Man.— Kostar $2.00 um ário
[á Íslandí 6 kr.]. Borgist fjrirfram, Einstök nr 5c.
Pnblisliefl every Thursday by THE LÖGBERG
PRINTING & PUBLISHING CO., (lncorporatedj, at
3'hí Elgin Ave., Winnipeg,Man — Sabscription price
$2.00 per year. payabie in advance. Singlecopies 5c
Ritstjóri (EMitor): Sigtr. Jónasson.
Business Manager: M. Paulson.
aUGLYSINGAR: Smá-auglýsingar í eltt skifti25c
fyrir 30 oró eóa 1 þml. dálkslengdar, 75 cts um
mánudinn. A stærri auglýsingnm um lengri
tíma, afsláttur efiir samningi.
BUSTAD \-SKIFTI kaupenda verður aó tilkynna
skriflega og geta um fyrverandi bústað jafnfram
Utanáskripttil afgreiðslustofublaósins er:
The Logberg Printing & Publishing Co.
P.O.Box 1292
Wlnnipeg,Man.
V UtanáakripTttiI ritstjórans er:
Editor Mgberg,
P -O.Box 1292,
Winnipeg, Man.
—Samkvæmt landslögnm er uppsðgn kanpanda á
bladiógild,nema hanneé skaldlans, þegar hann seg
i upp.— Ef kaupandí,sem er í sknld vid bladió flytu
v *aferlnm,án þess að tilkynna heimilaskiptin, þá er
ad f /r\r dórastólunum álitin sýnileg sönnum fyrir
prettvísum tiigangi.
— FIMTUDAGINN, 1. NOV. 1900. —
LoforiV frjálslynda
flokksins.
í 'sifasta blaði var framhald af
grein með sömu fyrirsögn og hér
fyrir ofan, og tókum vér þá til at-
hugunar hinar fyrstu sex greinar al'
stefnuskrá frjálslynda flokksins, hið
eina, sem nokkur skynsamur eða
sanngjarn maður getur gert frjáls-
lynda flokkinn ábyrgðarfullan fyrir.
Eins og vér tókum fram í nefndri
grein vorri, eru að eins tíu greinar í
stefnuskrá flokksins, og nú birtum
vér þær greinar, sem eftir voru.
Vér birtum því 7. greinina hér fyrir
neðan, og hljóðar hún sem fylgir:
EYLKIS kjörretturinn:
i,þetta þing (flokksþingið) álít-
ur,að síðan sambandsþings-kosninga-
lögin komu í gildi, þá hafa þau kost-
að landsjóð yfir eina miljón dollara,
auk þess að hafa haft mikinn kostn-
að í för með sér fyrir báða hina
pólitfsku flokka; að sérhver yfir-
skoðun hefur í för með sér auka
kostnað, sem nemur um fjórðungi
úr miljón doll. á ári; að þessi út-
gjöld hafa hindrað það, að kjör-
skrárnar hafa ekki verið yfirskoð-
aðar einusinni á ári, eins og upp-
runalega var tilætlast, og afleiðing-
in varð sú, að ungir menn, sem áttu
heimting á að vera á kjörskránum,
hafa í mörgum tilfellum ekki kom-
ist á þær og tapað þannig kosningar-
rétti sínum; að lögin hafa ekki kom-
ið samrými á, sem var aðal ástæðan
er gefin var fyrir að búa þau til; að
?au hafa leitt það af sér, að flokks-
fylgis yfirskoðunarmenn, sem stj órn-
ia setur, hafa getað framið stórkost-
legt ranglæti; að ákvæðin í þeim eru
ekki nærri eins frjálsleg eins og á-
kvæðin í kosningalögum margra
fylkjanna 1 Canada, og að það er 6-
lit flokksþingsins, að það ætti að
nema sambands-kosningalögin úr
gildi og fara eftir kosDÍngalögum
fylkjanna."
Laurier-stjórnin hefur fylgt
þeirri stefnu nákvæmlega, sem kem-
ur fram í ofanprentaðri grein, því
hin görnlu, kostnaðarsömu og mis-
brúkuðu kosningalög hafa verið
numin úr gildi, og lögleitt að nota
kosningalög og kjörskrár fylkjanna.
Eins og menn man reka minni til,
vantaði fjölda af kjósendum á kjör-
skrárnar við síðustu sambandsþings-
kosningar, þar á meðal marga gamla
og gilda bændur. Kjörstaðir voru
of fóir, og stundum óhentuglega
settir. þannig var t. d. aðeins einn
kjörstaður í öllu Nýja-íslandi fram-
an af, og aldrei tíeiri en tveir; en nú
eru þar jafnmargir kjörstaðir og við
síðustu fylkis-kosningar, nefnilega
átta. þetta er nokkur munur, og
það er að minsta kosti liklegt að
kjósendur kunni að meta þessar og
aðr»r umbætur, sem frjálslyndi
flokkurinn hefur komið ó. Van-
þakklæti er ætíð ljótt og hefnir sín
á endanum. Afturhaldsmennmundu
taka upp gömlu aðferðina, ef flokk-
ur þeirra kæmist til valda, svifta
fjölda manna —einkum unga menn
—atkvæðisrétti sínum, fækka kjör-
stöðum, o. s. frv.
þi komum vér að 8. grein stefnu-
skrérinnar, sem hljóðar eins og
fylgir;
COUNTY-TAKMÖHK SlSu KJÖRDÆMA
TAKMÖKK.
„Að „Gerrymander“-lögin hafa
ollað því, að takmörk kjördæmanna
eru þannig, að þau hindra, að vilji
íbúa landsins komi sanngjarnlega í
ljós við kosningu þingmanna í neðri
deild þingsins í Ottawa, sem gefur
flokk þeim er situr að völdum
miklu meira afl en hann ætti að hafa
í þinginu samkvæmt tölu kjósenda
þeirra, er styrkja liann. Til þess að
binda enda á þetta ranglæti, til þess
að gera neðri deild þingsins nokk-
urn veginn rödd almennings-álits-
ins, og til þess að varðveita hiu
gömlu sögulegu kjördæmi, þá er
æskilegt, að þegar kjördæmi eru
mynduð, að county-takmörkin séu
varðveitt, og að undir engum kring-
umstæðum sé partar úr ýmsum
„county“-um settir saman í eitt
kjördæmi".
Laurier-stjórnin hefur gert tvær
alvarlegar tilraunir til að koma fram
þeirri breyting í þinginu, sem talað
er um í þessari grein stefnuskrár-
innar, en efri deildin—sem aftur-
haldsmenn eru I meirihluta í—hefur
í bæði skiftin eyðilagt frumvarpið
um þetta efni, sem samþykt hafði
verið í neðri deildinni með miklum
atkvæða mun.
þar næst kemur 9. grein stefnu-
skrárinnar, og hljóðar hún sem
fylgir:
EFRI þlNGDEILDIN.
„Hin núverandi samsetning
efri deildar þingsins er ekki í sam-
ræmi við sambands grundvallarregl-
una í stjórnar-fyrirkomulagi voru,
og er gölluð að öðru leyti, þar sem
hún gerir efri deildina óháða al-
mennings álitinu í landinu, og breyta
fyrirkomulagi deildarinnar þannig,
að það verði í samræmi við grund-
vallarreglur alþýðlegrar stjórnar".
þetta er eina greinin í stefnu-
skrénni, sem Laurier-stjórnin hefur
enn ekki gert alvarlega tilraun til
að framfylgja. það er sem sé ómögu-
legt að koma fram lögua, er hreyti
fyrirkomulagi deildarinnar, á meðan
afturhaldsmenn eru í meirihluta í
henni, en sitji Laurier-stjórnin við
völdin næstu 4 eða 5 ár, nær frjéls-
lyndi flokkurinn meirihluta í efri
deildinni, og þá mun stjórnin fram-
kvæma þá stefnu, sem felst í þessari
grein.
þá komum vér að síðustu eða
10. grein stefnuskrárinnar, sem
hljóðar svo:
ATKVÆDAGREIDSLA KJÓSENDA UM
VÍNBANN.
„Að með þvf að athygli þjóðar-
innar hefur sem stendur mikið leiðst
að athugun þess mikla böls, sem við-
urkent er að ofdrykkja hafi í för
með sér, þá er æskilegt að álit fólks-
ins um vínbann verði skýlaust feng-
ið með atkvæðagreiðslu kjósendanna
í allri Canada".
Laurier-stjórnin hefurnákvæm-
lega uppfylt það sem frjálslyndi
flokkurinn samþykti um vfnbann
með þessari grein stefnuskrárinnar,
því atkvæðagreiðsla sú, sem talað er
um í greininni, hefur farið fram, en
einungis liðugur fimti partur at-
kvæða kjósendanna í öllu landinu
var með vínbanni, svo stjórnin hefur
ekki séð sér fært að koma fram vín-
bannslögum. Ef hún hefði fengið
þingið til að samþykkja slfk lög, þá
hefðu þau orðið íúgunarlög á nál.
Qóra fimtu hluta af þjóðinni, en þvf-
lík löggjöf getur ekki blessast í
neinu landi, og mundi einungis
spilla fyrir vínbanns- og bindindis-
málinu. Afturhaldsmenn hafa ver-
ið að reyna að telja almenningi trú
um, að Laurier-stjórnin hafi svikið
loforð frjálslynda flokksins í þessari
grein, en það er alveg ósatt, eins og
hver heilvita maður sér.—Bindind-
ismaður nokkur var nýlega að rugla
um þessi svik í „Hkr.“, en oss grun-
ar, að hann sé meiri konservatív-
flokksmaður en bindindismaður.
Afturhaldsmenn eru í hjarta sínu
alment á móti vfnbanni, en þeir gera
vfnbannsmálið að pólitískum 'leik-
soppi og slá ryki í augu kjósend-
anna hvað það snertir, eifls og þeir
reyna að gera í öðrum mélum.
Ritstj. athugasemdir.
þar sem skýrt er frá aukning
verzlunar Canada við útlönd síðan
Laurier-stjórnin tók við völdunum,
slæddist sú illa prentvilla inn í
síðasta blaði voru að verzlunin
hefði á 4 árum aukist um 80
milj. dollara, en þetta átti að vera
á 3 árum. Á fjórum árunum, sfðan
Laurier-stjórnin tók við,hefur verzl-
unin við útlönd sem sé aukist um
130 milj. dollara, en jókst einungis
um 66 milj. doll. á þeim 18 árum
sem afturhalds-stjórnin sat að
völdum.
í skammadellu-grein eftir B. F.
Walters í Pembina, er birtist í síð-
ustu „Hkr.“, segir höf., að Lögberg
hafi fengið, eða sé í þann veginn að
fá, $200 frá republíkum þar syðra.
þetta atriði verðskuldar ekki langt
svar, því það er lýgi, og vér lýsum
B. F. Walters lygara að þvf. Meira
þurfum vér ekki að segja, því flestir
kannast við hve samvizkulaus og
lýginu Ratatöskur er.
,,Varist falskennendur“.
í síðasta nr. „H <r.“, 2:,. okt., er
ritgerð frá B. F. Walters í Pembina,
°g sé ég að hann játar þar að hafa
ritað í „íalenzku dálkanau í „Pink
Paper“, en hefur pó víst ekki haft
hug eða dug til að meðganga það
fyrir húsbóndt sfnum F. Farrow.
Fyrir fáum dögum sagði F. Farrow
mér, sem sé, að hann heföi spurt B. F.
Walters að því, hvort hann hefði ekki
ritað í „Pink Paper“ og sagði að hann
hefði þverneitað því og tekið Peter-
son til vitnis. Farrow veit, að hann
tapar atkvæðum fyrir ísl. ritgerðirnar
f „Pink Paper“. hað er heldur ekki
furða, pví að ætlast til að menn trúi
því, sem par er ritað, er hið sama og
að álfta landa vora ekki mcð fullu
viti. Tökum til dæmis þar sem peir
rita um einokunar-félögin og hina
’hræðilegu verðhækkun á vörum,
síðasth^ár. Þarstendur: Fyrir sín
10 bush. af hveiti gat bóndinn keypt:
í janúar 1898 101 gall. steinolíu
„ 1899 70 „
„ 1900 56 „
í janúar 1898: hveiti 80c. bush.
sama sem 8 dollarar 10 bush. Feng-
um við f>á olfuna fyrir minna en 8
cents gallonuna? Nei.
Mulinn sykur:
í janúar 1898 157 pund
„ 1899 116 „
„ 1900 104 „
Venjulegt salt:
í janúar 1898 9^ tunnur
„ 1899 „
„ 1900 5 „
í janúar 1899 var hveiti 58c., 10
HŒZT
r
fyrir
FÆTURNA.
Staðuriun sem fara skal til,
þcgar kaupa 4 skótau, or auð-
vitað sá, þar sem mest er úr að
velja, beztu vörurnar og lægstu
prísarnir. Að maðnr ekki tali
um tfzkuna og fjölbreytni {
lagi og sniði, því nú erum vér
að taka fram öllum okkarfyrri
tilraunum, bæði í því og öðru.
Upplag vort af skótaui
hefur æfinlega verið mikið, en
er nú meira en nokkru sinni
áðar. Og verðið er svo lágt,
að það sýnist næstum hlægi-
legt.
Komið og skoðið birgðir
vorar, því hvergi annarstaðar
fást slík kjörkaup á afbragðs-
góðu skótaui, sem er hæzt móð-
ins, sterk^ og vandað, handa
karlmönnum,
konum og
börnum.
J. F. Fumerton
& COMPANY,
CLENBORO.
272
ekki einasta orftínn daglegur gestur í húsi þeirra
Remser-mæðgna, heldur virtist hann kærkominn
gestur f>ar. Hann var vissulega mjög skemtilegur
maftur, cg látbragð hans og framganga óviðjafnan-
legt. Hann hafði ferðast mikið, og hafði ekki eip-
asta séð heiminn, heldur veitt honum n&kvæma eftir-
tekt, sem er alt annað. Afleiðingin af pessu var sú,
að hann hafði ætíð ótæmandi sjóð af skemtilegum og
skrítnum sögum & reiðum höndum, og samræður hans
voru svo aðlaðandi, að hann a akti mesta eftirtekt af
öllum f samkvæmum þeim, er hann var f. Það vakti
miklar og sfvaxandi éhyggjur hjá Randolph, að Dora
var ætíð í þeim hóp sem hlustaði & pessar sögur
Thaurets. En það, sem hann var óiólegastur út af,
var það, að eftir að hann hafði eytt miklum tíma í að
reyna að finna einhverja stórgalla & karakter manns-
ins, þá varð hann að játa fyrir sjálfum sér, að hann
hafði ekkert annað 4 móti Mr. Thauret en fordóm
sjálfs sín. En þessi fordómur var samt eins mikill og
áður, ef ekki meiri. Hann réð loks við sig að tala
við Mr. Mitchel um petta efni, og gerði pað einn
eftirmiðdag, fcgar stofur peirra mæðgna voru fullar
af gestum og meðbiðill hans var, eins og vant var,
miðdepillinn í nokkrum hóp af fólki, sem hlustaði á
hann með mesta athygli.
„Mitchel“, tók Randolph til máls, „hvernig í
ólukkanum fór þejsi náungi, Thauret, að kynnast
pessari fjölskyldu?“
„Dora kyntist honum einhvern veginn í húsi
281
Fáum kvöldum seinna var Mr. Mitchel gangandi
& leið heim til hótels síns frá klúbbnum og var Mr.
Thauret með honum, og J>& beindi hinn siðarnefndi
talinu að þeim Remser, systrunum.
„Þær eru vissulega töfrandi stúlkur*1, sagði
Thauret, „en maður þarf að vera rikur til þess að
geta gifst hvorri þeirra sem er. Ég býst við, að þær
eigi ekkert fyr en móðir þeirra deyr“.
Mr. Mitchel áleit að hann skildi augnamið pess-
arar óbeinlinis spurn'ngar, og af eigin ástæðum pótti
honum vænt um að fá tækifæri til að svara henni.
„Ó, alls ekki“, sagði hann. „Faðir peirra arf-
leiddi þær hverja um sig að fallegri fjárupphæð, satt
að segja fær hver þeirra um sig fímtiu þúsund dollara
pegar þær gifta sig. Meirihluti auðs föður þeirra
gekk auðvitað til ekkjunnar, en hún getur einungis
ráðið höfuðstólnum & meðan tún lifir, þvl eftir heDE-
ar dag & hann að skiftast jafnt & rnilli pessara tveggja
dætra. Ég held að höfuðstóllinn sé eitthvað um h&lf
miljón dollara“.
„Þér eruð heppinn maður“, sagði Thauret. “Ég
vildi bara óska að ég hefði lukku yðar“.
„Kæri Thauret mini “, sagði Mitchel, „er mögu-
legt að jafn gáfaður maður og þér eruð trúið á aðra
eins heimsku og það sem menn kalla lukku? Qún á
sér ekki framar stað en hið gagnstæðk, það, sem
menn kalla óhamingju. Sérhverjum manni hepnast
fyrirtæki sín rétt eftir þvf hve fimur hann er að
stjóma Ufi sínu. Þér öfundið mig af að giftast Emily,
276
„Er yður mjög ant um, að þetta verði?“
,.Já, mjög ant um það!“ svaraði Randolph. „Ég
get ekki útmálað fyrir yður, hve ant mér er um það“.
Hann reyndi að taka hönd hennar aftur, en hún
hamlaði honum frá því. Svo b&r hún aðra spurningu
upp fyrir honum:
„Peningar hafa enga þýðÍDgu fyrir yður í þessu
m&li, eða er ekki svo?“ sagði hún.
„Miss Remsen, þér móðgið mig“, sagði Rand-
olph.
„Nei, nei!“ sagði hún í flýti;„þér misskiljið
mig. Ég átti ekki við peninga mfna. Ég get ekki
skýrt þetta fyrir yður, en samt sem áður verðið þér
að svara spurningu minni. Væri yður sama þó aö
—ó, hvernig & ég að fara að segja það? Setjum svo
að ég gerði nokkuð, sem kostaði yður mikla pen-
inga—“
„Ó, nú skil ég“, sagði Randolph og það hýrnaði
yfir honum. „Þér meinið, að þér sóuð eyðslusöm.
L&tið það ekki olla yður áhyggju eitt augnablik.
Þér megið kosta mig eins mikla peninga og þér getið
mögulega eytt. Ég skal aldrei kvarta undan þvf“.
Það virtist sem heilmikilli byrði væri létt af
henni v:ð þessi orð hans, en hún lók ekki strax til
m&ls. Augu hennar hvörfluðu bwt frá honum, og
þar sem hann fylgdi þeim eftir si ha ín, að þau
hvíidu & Mr. Thauret. Afbrýðissemis stingur kom í
hjarta hans. Haun var f þann veginn að taka aftur
til máls, þegar hún sneri sér við og sagði í geðshrær.
ingu, sem hún var að reyna að bæla niður;