Lögberg - 03.01.1901, Page 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 3. JANUAR 1901.
eru aB eics örfdir. sem fylgja vilja
frumvsrpi Valtys.
En í alvöru aB tala, hafa baendur
ekki fyrir löngu fengiB nóg af lög-
fræBinga pólitíkinni?
Muna peir ekki, hvernig s/slu-
mecn & pingi hafa misbeitt valdi stnu
til pess aB teyma -\esalings bænd-
urna? En nú verBur ckki lengur
neitt aB teyma, pvt bændur eru nú
gerBir rækir af pingi, og paB eru
mótstöBumenn Valtys frumvarpsins,
sem hafa gert paB. •
I>aB er hið innlenda (og ýtlenda)
skrifstofuvald, sem nú vill fara aB
r&f* öllum okkar lögum og lofum“.
Hýðíngjar.
Vér höfum rétt nýlega tekiS
eftir því, að hýðing, sem hegning á
unglinga fyrir afbrot þeirra, er ekki
algerlega gengin úr gildi í hinum
mentaSa heimi.
AnnaS af því, sem leiddi at-
hygli vort að þessu, var það, aS fyr-
ir skömmu síSan- var fjórtán ára
gamall piltur hýddur viS staur i
Delaware-ríkinu (t Bandaríkjunum)
fyrir smáþjófnað, og var þessari
hegningu beitt samkvæmt æfagöml-
um lögum í ríkinu, sem í fjöldamörg
ár hafa verið dauður bókstafur þar
og fáir vissu þe*s vegna um að enn
voru í gildi. HýSing piltsins í Dela-
ware hefur vakið allmiklar um-
ræSur í blöSum Bandaríkjanna, og
hafa umræðurnar ekki einasta lotiS
aS hýðingu sem hegningu á ungling-
um, heldur hafa sum blöSin einnig
fariS út í spursmáliS um hýðingar
með hinni hræSilegu svipu er nefn-
ist „Cat-o’-nine-tails“. Flest blöðin
eru á því, að þessi grimmilega svipu-
hýSing sé makleg hegning fyrir
vissa svívirSilega glæpi, t. d. fyrir
að berja eiginkonur til óbóta, nauðg-
anir o.s.frv., en blöðin eru eindregið
á móti, aS beita hýSingu sem hegn-
ingu fyrir vanalega smáglæpi, svo
sem fyrir smáþjófnaS, og stzt af öllu
aS beita þessari hegningu á kvenn-
fólk og unglinga. New York-blaSið
Journal segir t. d. um hýSing pilts-
ins í Delaware, aS þessi hegningar-
aðferð sé leifar frá menningarleysis-
tíBinni (relic of barbarism) og til-
heyri þeim öldum, sem ýmiskonar
plslartól voru notuS á. „Eina ríkiS
í sambandinu", segir blaðið, „sem
haldið hefur áfram að beita þessum
niðurlægjandi lögum, þvert á móti
framfarahugmyndum og skoSunum
systurríkja sinna, er Delaware-rík-
ið“, og blaðið (Journal) skorar á
Delaware-rlkið að losa sig viS þessa
„viðbjóðslegu tíma-villu" (Ana-
chronism) áður en tuttugasta öldin
Hitt, sem vakti athygli vort á
hýðingu sem hegningu fyrir smá-
glæpi, er ný lögreglusamþykt fyrir
Akureyrar-bæ á íslandi. Samþykt-
in gekk í gildi hinn 1. dag október-
mánaðar síðastliðiB haust (1900), svo
hún er lög fyrir bæinn nú í byrjun
tuttugustu aldarinnar. Lesendum
vorum til fróðleiks premtum vér hér
fyrir neSan 63. og 64. grein sam-
þyktarinnar, eins og þær birtast í
Akureyrar-blaSinu „Stefnir" ló. f.
m. (nóv.), og hljóða þær sem fylgiri
renni upp.
„63. og 64. gr. hljóða svo: Sam-
pykt pessi gildir fyrir kaupstaðarlóð-
ina 1 Akureyrsrkaupstað eins og hön
er ákveðin í 3. gr. laga nr. 34, 13.
desbr. 1895, en annarstaðar '1 kaup-
staðnum skal henni pvf aðeins beitt,
að pað sé berlega tekið fram í satn-
pykt pessari.—Brot gegn sampykt
pessari varða sektum alt að 100 kr.
Börn eldri en 10 &ra og yngri en 15
ára skulu sæta vandarhöggum, ef pau
hafa áður, eftir að pau voru orðin
fullra 10 ára, gert sig sek f pessum
brotum, eða gert eitthvað, sem ber
vott um einstaka ónáttúru, pó eigi
fleiri vandarhögg en 15, eða að sæta
einföldu fangelsi alt að 8 dögum. Ef
kenna má yfirsjón, sem barn drýgir,
skort á hæfilegri umsjón foreldra eða
annara, sem ganga baruinu i foreldra
stað, skal refsa peim fyrir yfirsjónina,
en eigi barninu.“
Lögreglu-samþyktin er, eins og
gefur að skilja, um að halda reglu í
bænum, ríða ekki of har.t um götur
hans, láta ekki skepnur ganga laus-
ar, aðhafast ekkert vansæmilegt á
almanna færi, skemma ekki mann-
virki, fleygja ekki rusli á göturnar,
o. s. frv., o. s. frv.,—en engin al-
menn hegningarlög fyrir stórglæpi.
En eins og lesendur vorir sjá, hefur
vitringunum, sem samþyktu þessa
merkilegu reglugjörð, þótt eiga við
að láta brot gegn hetjni varða hýff-
ingu, alt að 15 vandarhöggum, þeg-
ar börn (unglingar hefði veriS rétt-
ara) milli 10 og 15 ára eiga hlut aS(
m&li. Og svo er áréttað með þeirri
dæmalausu ákvörðun, aS ef „kenna1
má yfirsjón, er barn drýgir, skort á
hæfilegrí umsjón foreldra eða anu-
ara, sem ganga barninu f foreidra
staS, skal refsa þeim fyrir yfirsjón-
ina, en eigi barninu"! það þótti
hlægileg uppástunga hjá íbúum
þorps nokkurs í Danmörku (það er
í einum af leikjum Holbergs, aS óss
minnir) að hengja bakara fyrir glæp
sem járnsmiður hafði drýgt, en það
er ekki vitund hlægilegra en aS búa
til lög sem leyfa að hýða foreldra,
eða þá sem ganga börnum (10 til 15
ára gömlum) í foreldra staS, fyrir
yfirsjónir sem börnin, er þetta fólk
á yfir aS segja, drýgja, jafnvel þótt
það stríði ekki á móti nefndum
hegningarlögum—sem voru búin til
af Dönum handa íslandi áSur en al-
þingi fékk löggjafarvald — að refsa
unglingum með vandarhöggum. En
vér héldum að mannúðin hefði vax-
ið síðan ísland fékk stjórnarbótina
frá 1874.
Fyrir liðugum 80 árum síðan
voru hýðingar tíðar á íslandi fyrir
ýms brot, þar á meðal fyrir ólögleg-
ar barneignir, en þesskonar hegning
var að mestu numin úr gildi með
hegningarlög. frá 1869, sum brotin,
t. d. barneignir, ekki framar talin
glæpur, sem hegna ætti, en fyrir sum
brotin, sem áður var hegnt meS
hýöingu, var önnur hegning ákveð-
in. þaS er því nokkuð einkennilegt,
að sjá hýðingu ákveðna sem hegn-
ingu ( lögreglusamþykt fyrir bæ á
íslandi 30 árum seinna, eða rétt í
lok nítjándu aldarinnar.
Hinum gömlu syeitungum vor-
um, EyfirSingum, hefur verið borið
það á brýn upp á síðkastið, að þeir
væru býsna rammir afturhaldsmenn
í pólitík, en vér höfum ekki haft
mikla trú á aS svo væri í raun og
veru, heldur álitið aS þeir misskildu
spursmálin. En ef Akureyrar-búar
eru orðnir svo íhaldssamir að vilja
endilega hafa gömlu hýffingarnar,
þá fSrum vér að trúa því, að eitt-
hvað sé hæft í afturhalds-brígslinu
uru Eyfirðinga. En vér vonum að
Akureyrar-búar sjái sig um hönd og
nemi þetta hýðingar-hneyksli úr
lögreglusamþykt sinni.
að pessu hefur hún pó kannast við
mig sem borgandi kaupanda. Ég
ætla ekki að grta neins til um pað, I
hvaða tilgangi blaðið kallar mig
„lærisvein Lögbergs“, en hins má
geta, að ég er að eins einn af tugurn,
já, hucdruðum, ef ekki púaundum,
manna, er altaf geta eitthvað gagn-1'
legt lært af Lögbergi, og ég álft að
,,Hsr.“ hafi veiið mjög sanngjörn í
petti sinn, að gefr Lögbergi—pó mfi-
ske óviljandi sé—viðurkennÍDgu nm,
að pað væri lærimeistari minn og ísl.
alpýðunnar yfir höfuð. I>að er ein-
mitt pað, sem hvert almennilegt al-
pýðublað ætti að hafa fyrir markroið,
að uppfræða lesendur sína, og náttúr-
lega vera keypt til fróðleiks ’ og
skemtunar, en ekki af gustuk eða
nýungagirni, og ég vildi óska að
„Hkr.“ kæmist i tölu blaða peirra,
er pað gers.
Að ég hafi pekst í Winnipeg-
fé'.agslífinu fyrir mörgum árum siðan,
má vera mikilsvarðandi upplýsing
fyrir lesendur „Hkr.“, þó ég sjái pað
ekki. Ég tek mér ekki til, pó „Hkr.“
geri gis að ritsnild minni og mælsku,
en mig undrar fi, að í sömu andránni
æpir hún upp yfir sig útaf ímynduðu
áhlaupi af minni hendi gegn sér og
konservatívum, og er enda farin að
sjá ofsjónir.— £>á segir blaðið, „Læri-
sveinninn fer gleiðgosalega á stað
með prédikun sína“, o. s. frv. Ég er
viss um, að hver einasti maður með
sæmilegri dómgreind, og jafnvel
„Hkr.“ sjálf, verður að viðurkenna,
að pessi staðbæfing hefði betur átt
við smfigreinina, er ég tók upp eftir
„Hkr.“, heldur en um pað sem ég
sagði útif hinni; pví sú grein var
reglulegt gleiðarmát og sannka’lað
hneyksli. Tilgangur „Hkr.“ var auð-
séðu': I>etta var hið séðasta hálmstrá
„Kringlunnar“ að grípa til, í hinum
æstu tilraunum pess að frelsa flokk
sinn frá hinu stórkostlega falli, er
blaðið auðvitað sá að yfir vofði. I>essi
tilraun var vi- dbelgur blaðsins, er
átti að blfisa pví inn í fáfróða, og trú-
gjarna menr, ef roickrir fyriifyndust,
að ekki væri til neins að brúka mót-
próa. 1 vindbelgs-greininni segir
petta: „Conservatívar hafa saroa
sem verið kjörnir af Canada-pjóð-
inni“, o. s. frv., og er „Hkr.“ náttúr-
lega að dýfa fiagri í hunangið, er
flyti af hinni ímynduðu stjórnarbylt-
ingu? En hálmstráið slitnaði! Og
vindurinn snerist í gagnstæða átt,
eins og sagt var um uppvakninga, að
peir heffu snúist á móti peim, er pfi
vöktu upp, ef peir höfðu ekki nægan
kjark til að ,,kara“ pi. Blaðið vill
Siðasta stráið slitnaði lika.
í ,,Hkr.“, sem út kom 13. p. m.,
birtist ritstjórnargreiu með fyrirsögn-
inni: „Lærisveinninn og I.ögberg“,
og er hún samin í tilefoi af g.-einar-
stúf, er ég ritaði í Lögberg 6. p. m.
t>essi grein er dauð-meinlaus og kind-
arleg, pó með dálitlum gremju-keim.
Blaðið gerir á sig hinar vana-
legu hring sveiflur (Kringlu-sveiflur),
tekur upp nafn mitt nokkrum sinnum
t paula, með að eins einni breytingu,
og kemst að peirri niðurstöðu, að A.
Freeman, A. M. Freeman og Mr. A.
M. Freeraar, sé sama persónan, eðs,
eftir skáldskapar-andagift blaðsins,
„sama tóbakið11. Til upplýsingar fyr-
ir „Hkr.“ skal ég geta pess, að ég
hef altaf geugið undir nafninu A. M.
Freeman, síðan ég kom til pessa
lands, og ég get ekki gert að pví, pó
„Hkr.“, eftir að mÍDsta kosti 10 ára
viðskifti við mig sem kaupanda, kann-
ist ekki við nafn mitt. En alt upp
NORTHERN
PACIFIC ■ -
RAILWAY
Til
£ífc. X>a.ul
Min.n.ea-
polls
H Ti3L2.-ta.Ttto.
til staSa
Austur og Sudiir.
Hil
$uttc
gijcTcnit
^pokane
.Scaitlc
lEacoma
jjorttanb
California
Japan
Öthina
JUaska
lllottbike
dreat JÖritain,
€uropr,
... Jlfrica.
'Stf Fargjald með brautnm í Manitoba S
cent á míluna. 1,000 mSlna farseðla bæk-
ur fyrir 2% cent á mílnna, til sölu hjá cll-
um agentum.
Nýjar lest’r frá hafi til hafs,1 „North
Cost Limiteö“, beztu lesxir S AmerSku,
hafa verið settar S; gang, og eru S>ví tvæi
lestir á hverjum degi .bæði austur,° og
vestur.
J, T. McKENNEY,
City Passenger Agent, Winnipeg,
H. SWINFORD,
Gen. Agent, Winnipeg,
CHAS. S. FEE,
G. P. & T. A„ St.,Paul,
ekki að menn áltti neitt sérstakt við
afdrif konservatíva fyrirliðanna við
slðustu kosningar, og tilgreinir dæmi
úr Norðurlands-'ögum, par sem betj-
ur féllu fyrir sverðseggjum“ fýrir
„ofurefli liðs“. Þetta er nú dfigott af
„Hkr “, en ég held að samlikingin
hefði getað verið betri, og enn betra
að bbðið hefði sagt hreinskiluislega,
hver var hin rétts fistæða fyrir afdrif-
um flokksÍD?, gaDgandi út frá pvt, að
pað vissi pað,pví ég áleit að ég hefði,
með binni stuttu grein minni, gefið
blaðinu tilefni til að fræða lesendur
sína um pað striði. Og vtst hefði
pað álitist samboÖDara blaðinu, en að
hanga á persónu minni, eins og pað
gerir f hinu etnskisverða hártogana-
svari sínu.
Um meirihluta Laurier-stjórnar-
innar ætla ég ekki að prfitta. I>að
getur verið, að tala sú, er ég tók upp
f grein mfna, hafi ekki verið allsendis
rétt. Eigi að slður er sú tala, sem
„Hkr.“ gefur, langt fyrir utan sann-
leikann, eftir pví sem önnur blöð
staðhæfa.
Svo klykkir „Hkr.“ út fi pessa
leið: „Dessi dyggi lærisveinn fær
óefað mikil laun hjá Laurier-stjórn-
inni“ o.s.frv. Hér gægist út hjá blað-
inu náttúru-einkenni, sem meðfædd
eru einni tegund húsdýranna, sem sé
að hugsa ávalt að aðrir f&i bein, er
pað sjálft vildi bfta, en nokkuð oft
hygg ég að blaðið megi taka upp
pessar setningar, áður en fólkið fer
að trúa pví, að ég fái borgun frá
Laurier-stjórninni fyrir pau fáu orð,
er ég reit í Lögb. En pað get ég
skilið, að „Hkr.“ hefur ekki pótt pau
éinskis virði.
Svo, með vinsemd, „Kringla*1 kær.
Vestfold, Man , 28. des 1900.
A. M. Fbbkman.
Við eigum allmikið útistandandi
á meðal íslendinga f norðurparti pess-
arar bygðar, og höfum pví til hægðar-
auka,bæði okkur sj&lfum og líkapeim
sem skulda, samið að Dýju við Mr.
S. Thorwaldson Akra, N. D., um að
veita peim skuldum móttöku fyrir
okkar hönd, og sent honum nafnalista
pví skyni. Við vonum, að menn
greiði pessar skuldir, sem eru í flest-
um tilfellum lft.il upphæð í stað, fljótt
og skilvíslega.
Park River, N. D., nóv. 25. 1900.
Stranahan & Ilamre.
^mmmmmmwtmmwmwmmmmmmwmmtmm^
Hat Portagö Lumber Co„ Limited,
Gladstone & Higgin Str., WINNiPfiG.
I BORDVIDUR.
Mestu birgðir í bænum og fylkinu af
White Pine, Fir, Cedar. Eik og Bass-
wood. S'trifið eftir verði.
Utanáskrift: Dbatver 1230, WINNIPEG.
Jno. M. Chisholm,
S— (fyrv. Manager ijrrír Dick, Banning & Co.)
Verzlid vid TIIE IIIIE STIIRE.
Æfirtleg'A biileg- ir.Ht..
30 Stamps a Lodvoru.
20 Stamps a Fatnadi.
Þar til ödruvisi verdur akvkdid.
KARLMANNA OG DRENGJAFÖT.
Góð föt úr tweed handa fullorðn-
um, $8.50 virði, fyrir.......$ 5.00
Góð business-föt, $9.50 virði, fyrir. 6.C0
Falleg föt úr aluil, $13.50 virði,fyrir 8.50
Ljómandi föt úr skozku tweed,
$18.50 virði, fyrir.......... 10.50
Fínustu föt iir svörtu venctian,
$20.00 virði, fyrir......... 14.50
Ljómandi drengjafatnaður,
$6.50 virði, fyrir .......... 3.75
Fallegir drengjafatnaðir úr aluliar
tweed, $5.50 virði, fyrir.... 3 25
Góðir fatnaðir úr tweed,
$3.25 virði, fyrir........... 1.95
Sailor föt, $1.75 virði, fyrir......9o
KARLMANNA og DRENGJA YFIR-
FRAKKAR.
Vor og haust yfirfrakkar handa full-
fullorðnum, $15.00 virði, fyrir., 8.5C
Vror og haust yfirfrakkar úr bezta
whipcord, $16.50 virði, fyrir... .10,00
Vetrar-yfirfrakkar handa fu'lorðnum með
liáum hlýjum kraga, ýmislega litir á
ýmsu verðstigi, $4.75,5.50, 6, 7,50,9.50
Drengja yfirrrakkar af öilum stærðum, S
þúsundatali, af nýjustu tízku;
Karlmanna og drengja stutt yflrtreyjur S
þúsundatali.
KARLMANNA og DRENGJA BUXUR.
Karimanna buxur, $J .75 virði, á.... $1.00
Þykkar alullar buxur, $3.50 virði, á.. 2.0o
Svartar tweedbuxur, 2,50 virði, á. . 1.5
Fínar worsted buxur, 5.50 virði, á... 3.0o
Drengja stutt buxur, l.OCvirði, á...50
Betri tegund, I.25 virði, á.........9o
GRÁVARU FYRIR KONUlt.
Dömu ustrakan jakkar, $40 virði,
nú slegið niður í............$29.50
Dötnujakkar úr Siberíu selskinni
25.00 virði, nú á............ 16.50
Svartir austurrískir dömujakkar
30.00 virði, nú á.............2C.00
Tasmania coon jakkar, fyr r konur
32.00 virði, nú á.............22.50
Akafl'-ga vaudaðir dömujakkar úr
coonskinni, 48.50 virði, nú á.... 37.50
Ljómandi fallegir dömujakkar úr
coon skinni, 40.00 virði, r ú á... 29.50
Dömu jakkar úr gráum lambskinnum.
Dömu jakkar úr svörtum persneskum
hmbskinnum.
Vér æskjum eftir verzlun ykkar. Vér
erum nú tilbúnir að mæta kröfnm þeirra
sem tmrfa að kaupa sér föt eða loðvöru.
Fatnað af öllum tegundum handa full-
orðnum karlmönnum og drengjum. Loð-
vara af öllum tegundum. Lesið með gaum-
•i/ gæfni þennan verðlista.
Dömu jakkar lír electvic selskinni
Herðaslög fóðruð með loðskin.num,miklu
úr að velja.
Dömu stormkragar, vetlingar úr loðskinn-
um, loðhúfur úr gráum lambskinnum,
apossum, grænlenzku selskinni, þýzku
mink, beigiskum beaver, canadiskum
beaver, Alaska sable og selskinni.
Muifs frá $1.00 og upp,
KARLMANNA GRÁVARA.
Fallegir yfirfrakkar fóðraðir með
loðskinnum, 40,00 virði, nú á.. $28.50
Loðfóðraðir yfirfrakkar, 50.00 virði,
nlí á.........................38.50
Loðfóðraðir yfirfrakkar, 70.00 virði
nn á.........................’. .54.00
LOÐ-YFlRHAFNIR.
Yfirhafnir úr coonskinni, 45.00 virði,
ntí á..........................35.00
Ljómandi fallegar coon-yfirhafnir,
umog.vfir ........."...........37 5Q
Yfirhafnir úc rússnesku coon-
skmni, 38,00 virði, á..........28.50
Svartar Waltaby loðyfirhafnir,
24.50 virði, nú á..............19.50
Svartar Bulgaríu yfirhafnir, 22,55
virði, nu á..................
Beztu geitarskins yflrhafnir, 18.50
virði, nú á....................73 c
V íirfrakkar úr rússnesku Buffalo.
skinni, 28.50 virði, á.........20.C1
Svartar geitarskins og kangaroo
yfirhafnir, 18.00 virði, nú á..io.O(
Karlmanna stormkragar úr Astratfi
hjarnarskinnum, coonskinni, Alaski
beaver, þýzku mink, cauadiskum otta
og persnesku lambskinni.
Karlmanna loðhúfni úr -svörtu astrakun
þýzku mink, Síberíu otur, persneski
lambskinni, canadiskum otur og roink
á verði sem er frá 1.00 til 25.00. Eii
sórstök tegund af canadiskum otur
. 9.50 virði, nú á...................g ^
Karlmanna stormvetlingar úr Ástralíi
bjarnarsKinnum, coon, beaver, otui
og selskinni.
Sérstakar tegundir—húfurog háwetlÍAga
úr suðurhat's selskinni; feldir grái
og svartir úr geitarskinni, Buífalo 01
uxahúðum e
.16,01
# Pantanir með pósti afgieiddar fljótt og vel. 0
™ BLUE STORE.
Utauáskrift:
MERKl:
Blá stjarna,
nc
CHEVKIER & SON,
434 Maiii Str. Winnipeg, Man.