Lögberg - 31.08.1905, Síða 1

Lawn rólur,
fyrir tvo. Vanaverð $10,00. Við seljura þær á
$7.00, sterkar og vel málaðar. Þær geta ver-
ið yður $20.00' virði það sem enn er eftir af
sumrinu.
Anderson & Thomas,
Hardware & Sporting Goods.
6J8Maln Str. Teiepf)one S39.
Gasstór.
Við erum nú að selja þessarstór, sem svo mikill
vicnusparnaður er við, og setjum þær upp
kostnaðarlaust. Þér borgið aðeins pípurnar,
verkið kostar ekkert. Finnið okkur.
Anderson & Thomas,
Hardware & Sporting Goods.
658 Main Str. Telephone 338.
18 AR.
Winnipeg, Man.. Fimtudaginn, 31. Ágúst 1905.
NR. 35-
Friður.
.. Japansmenn vinna það til friðar
að láta kröfurnar um fébætur falla
i
niður; þeir gefa Rússum eftir
norðurhluta Saghalín - eylandsins
og setja þeim engar skorður við-
viðvíkjandi herskipaafla á KyrÆ-
hafinu. hessi mikla tilslökun vek-
.
ur almenna aðdáun og þykja Jap-
ansmenn hér sem oftar gera kristn-
um mönnum skömm til. Rússar
eru gleiðir yfir sigrinum? og sýha
með því hvað borginmannlega Ix-ir
mundu hafa borið sig ef þeim
hefði nokkurn tíma veitt betur á
örustuvellinum.
Friðartíðindin eru gleðitiðindi
um ahan heim, og við þessa miklu
tilslökun, til friðar, hafa Japans-
menn enn þá vaxið i augum þjóð-
anna.
Fréttir.
Verkfallið ií Crow’s Nest nám-
unum er nú á enda kljáð, og lykt-
aði því á þá leið, að námamenn
fengu framgengt kröfum þeim um
kauphækkun, er þeir fóru fram á.
Tilraun var gerð til þess ný-
lega að ráða ,af dögum ekkjudrotn-
inguna á ítalíu, móður Ítalíukon-
ungs. Var hún á skemtiferð er
tilræðið var framið, |en ómeidd
komst bæöi hún og samfylgdar-
fólk hennar undan.
Svo er sagt.að stjórn Banda-
rikjanna hafi látið Kínverja vita,
að engar likur séu til að neinar
breytingar verði ,gerðar á innflutn-
ingslögunum viðvikjandi Kínverj-
um né þau tekin til endurskoðun-
ar á ný fyr en Kinverjar jhefjii
bannið um innflutning á amerisk-
um verzlunarvörum. Jafnframt
hefir stjórn Bandarikjanna jgert
Kínverjum aðvart um að þeir
muni verða látnir bera ábyrgð á
öllu því peningatjóni, sem bannlög
þeirra hafa valdið einstökum
mönnum og félögum. Stjórnin i
Kína’hefir svarað því að.hún muni
hafa nákvæmar gætur á að banna
alt sem stríði gegn lögum .og
reglu, en samtökin um einangrun-
ina geti hún ekki stöðvað né ráðið
við.
•Borgarstjórinn í Chicagp, Ed-
ward Dunne, var tekinn fastur,
hinn 2o. þ. m., fyrir að keyra á
automóbíl harðara en lög leyfaum
stræti borgarinnar.
G. H. Strevel í Winnipeg hefir
teVið að sér firntiu mílur af lagn-
ingu Grand Trunk Pacific járn-
brautarinnar vestur frá Portage
la Prairie.
1 rússnesku héruðunum við
Eystrasalt fer ástandið ekki batn-
andi enn sem komið er. Morð ai
pólitískum ástæðum aru þar nú
allmjög að færast í vöxt ög þykir
full sönnun fyrir að þau séu á-
kveðin og framkvæmd af öflugu
félagi með föstu fvrirkomulagi, er
hafi aðsetur sitt í borginni Riga.
Forgöngumönnum þess félags-
skapar hefir hingað til tekist svo
vel að dyljast, að lögreglan hefir
ekki getað haft hendur á þeim.
Nýlega handsamaði lögreglan ' i
Riga þrjá karlmenn og einn kven-
mann, er grunuð voru um að heyra
til óaldarflokki þessum, og jafn-
vel hafa þar forstöðu á hendi.
En ekki hefir þó enn tekist að
sanna neinar sakir á hendur þeirn.
Can. Pac. jámbrautarfélagið
kvað hafa hreyít umkvörtunum
við stjórnina yfir því að sam-(
kvæmt mælingum þeim er Grand
Trunk Pacific félagið hafi gera
látið í Norðvesturlandinu yrði það
Can. Pac. félaginu of nærgöngult.
Er sagt að stjórnarnefnd Can.Pac.
járnbrautarfélagsins hafi látið þá
skoðun sína í»ljósi, að i hverju því
héraði, sem vel getur náð til brauta
Can. Pac. félagsins, sem þegar eru
lagðar, ætti ekki að leyfa keppi-
nautum að komast að,en ekki kvað
stjórnin hafa verið fáanleg til að
fallast á þá skoðun. ”
i ------------
Prestur nokkur 1 bænum North-
field i Massachusetts, Dr. Camp-
bell Morgan að nafni, hélt því ný-
lega fram í prédikun, • sem hann
flutti í kirkju sinni, að prótest-
anta söfnuöirnir í Bandaríkjunum
þyrftu að láta sér fara meira fram
í því en nú viðgengst, að skeyta
méira um guð og trúarbrögðin en
minna um það að ganga skraut-
lega klæddir við guðsþjónusturn-
ar. Sagði presturinn afdráttar-
laust að kirkjan í Bandaríkjunum
væri nú orðið ekki annað en
skemtiklúbbar, enda létu áhang-
endur hennar sér jniklu mun ann-
ara um íramfarir í þeim ;efnum en
í guðrækni. Kom presturinn
mjög óhlífnislega við kaun hinna
ríku og efnuðu meðlima kirkjunn-
ar og sýndi fram á, að þeir svikj-
ust um að efna sérhvert heit, sem
þeim bæri að uppfylla sem kristn-
um mönnum. Kvað hann söfnuð-
ina skorta mjög tilfinnanlega'anda
kristindómsins ,en vera of auðuga
af peningafýsn og munaöargræðgi.
Eouis prinz af Battenburg kom
til Ottawa með fylgdarliði sínu i
vikunni sem leið og var þar fagn-
að með hinum mestu virktum.
Jóhanni Hoch, morðingjanum,
sem hengja átti í Chicago á föstu-
daginn var, hefir enn verið veittur
frestur. og leyft að mál hans yrði
rannsakað á ný. 1‘egar Hoch var
birtur þessi úrskurður svaraði
hann því, sem fyr, að haim væri
saklaus af ákærunum og þessi
frestur á málinu mundi gefa hon-
um tækifæri til að leiða sýknu sína
í ljós.
í rússnesku þorpi skamt frá
borginni ()dessa við Svartahafið
gerði skríllinn aðsúg að kaup-
mönnum i, vikunni sem leið. Voru
sölubúðirnar rændar af öllu því,
scm fémætt var og burtu varð
flutt en hinu af vörununvspilt. Að
því búnu veitti skríllinn kaup-
mönnunum sjálfum atför og lék
þá mjög illa, stakk úr þeim augun
og skar af þeim eyrun o. s. frv.
Síðan lagði óaldaflýðúr þessi eld
i þorpið og brendi það til ösku.—
Borgin 'Warsaw á Póllandi hefir
verið sett í hervörzlu, því svo
mikið hefir kveðið að óeirðum þar
að undanförnu, að nærri hefir leg-
ið opinberri uppreist, og ekki virð-
ist nú vanta annað á almenna upp-
reist á Póllandi en öruggan for-
ingja, sem fær væri um að sám-
eina kraftana og stjórna hinum
æsta og óánægða landslýð. .
Tvö gufuskip, annað brezkt og
hitt frá Japan, rákust á í kínverska
hafinu í vikunni sem leið. Sökk
japanska skipið á svipstundu ög
fórust þar eitt hundrað og sextíu
manns. '
í suðurhluta Iowa-ríkisins í
Bandaríkjunum gerði ákaft hagl-.
veður í vikunni sem leið. Varð
þar mörg þúsund dollara skaði á
ökrum manna og húsum. Þrumu-
veður var haglinu samfara og drap
elding yfir tuttugu gripi hjá einum
bónda á þessu svæði. Víðsvegar,
þar sem illviðrið fór yfir, urðu
eldingar gripum að bana þó hvergi
kvæði eins að því og hjá þessum
eina manni.
Atkvæðagreiðslan um aðskilnað
Noregs og Sviþjóðar hinn 13. þ.
m. féll þannig að með a«ðskilnaði
voru þrjú hundruð sextíu og.átta
þúsund og tvö hundruð átkvæði,
en eitt hundrað áttatíu og fjögur
atkvæði á rnóti. Þannig er íala
atkvæðanna auglýst í norska blað-
inu „Decorah Posten“ þó ekki beri
henni saman við ensk blöð og
timarit, sem segja frá úrslitunum.
Það slys vildi til á bóndabæ ná-
lægl Brandon, Man., i vikunni sem
leið, að tveggja ára gamall dreng-
ur varð fyrir sláttuvél sem faðir
hans var að slá hveiti með. Skar
sláttuvélin annan fótinn af drengn-
um fyrir ofan hnéð og blæddi hon-
um til ólífis áður en hægt væri að
ná i læknishjálp.
Voðafréttirnar af hungursneyð-
inni á Spáni verða ægilegri dag frá
degi. Börn og gamalmenni falla
þar unnvörpum af afleiðingum
hallærisins, enda er aðal viðurværi
fólksins fólgið i rótum og trjá-
berki. Forstöðumenn hallæris-
sveitanna hafa gert stjórinni að-
vart um aö þeir sæi engin ráð til
að bæta úr neyð fólksins með þeim
meðulum, sem í þeirra hendi væru,
en hvernig stjórninni muni takast
að gr.eiða úr vandræðuntim er enn
ekki séð.
Þrir ungir menn voru teknir
fastir skamt frá Glenlxtro, Man.,
og færðir þangað til bæjarins um
síðastliðna helgi. Hafði sést til
þeirra að þeir voru að grafa eitt-
hvað niður meðfram járnbraut-
inni, og þegar að var gæ.tt kom
það i ljós að það var ýmiskonar
guflstáss og skartgripir, lyklar,
skammbýssur og fleira af áhöldum,
sem innbrotsþjófar vanalega nota.
Enginn þekkir nein deili á mönn-
unt þessum né veit hvaðan þá hefir
borið að.
Sir Wilfrid Laurier heldur
hátíðlegan 64. aímælisdag sinn 20.
Nóvember næstkomandi.
í Fernie, B. C., varð eldsvoði
allmikill á laugardaginn var og
brann þar„ auk margra annarra
bygginga Baptistakirkja og stórt
hótel.
Yfir bæinn Souris, Man., gekk
stórviðri mikið hinn 28. þ.m.,
snemma dágs, og gerði það all-
mikinn skaöa á ibúðarhúsum 0g
öðrum byggingum þ«ar. Akrar í
grend við bæinn skemdust einnig
nokkuð i þessu ofviöri.
All rniklum örðugleikum ætlar
það að veröa bundið fyrir Roose-
velt Bandaríkjaforseta að koma á-
fram verkinu við Panama-skurð-
inn. Mikið hefir gert verið til
þess að tryggja og bæta heilbrigð-
isástandiö, en ekki hefir það nægt
til þess aö fyrirbyggja vandræði.
Starf það verður, segja menn, að
ná út yfir alt Panama-skurð belt-
ið. Talsverður hnekkir í bráðina
varð það, að yfirmannvirkjafræð-
ingurinn sagði af sér, þvi að' enn
hefir því ekki verið slegið föstu,
hvort skurðurinn skuli grafast nið-
urjafnt haffleti eðaekki. Það virð-
ist ekki liggja á lausu að fá laæfa
menn. Forsetanum hefir verið i
falin öll yfirumsjóninM hendur og
hvílir því allur vandinn á honum. !
Er nú jafnvel við því búist, að '
hann muni kalla saman aukaþing
til þess að ráða fram úr vissum
vandamálum í sambandi við fyrir- •
tækið. Þykir ekki sérlega mikið
útlit á, eftir því sem gengið hefir,
að skurðurinn verði fullgerður
innan tíma Jæss sem við var búist
þegar loks var ákveðið .að grafa
hann.
Ur bænum'.
Um sólaruppkomu á miðvikudag-
inn var skýjað austurloftið svo
sólmyrkvinn sást ekki í Winnipeg.
Mesti fjöldi kaupamanna.austan
úr fylkjum hafa flykst hingað vest-
ur til að fá vinnu við uppskeruna
í Manitoba og Norðvesturlandinu.
Næsti mánudagur er labor day
og hefir verið hafður viðbúnaður
jnnnytjendastraumurinn hingað
til Canada fráj Bandaríkjunum
heldur stöðugt áfram,og með svip-
uðu áframhaldi er óhætt að áætla
að full átján þúsund manns muni
flytja sig þaðan á þessu sumri og
taka sér bólfestu i Vestur-Canada.
mikill tjil iþess 'hátiðalialdið verðjj
sem myndarlegast. Búist við stór-
kostlegri sktúðgöngu.
Mesti fjöldi af verkamönnum
kemur nú austan úr landi til þess
að vinna að uppskerunni í Mani-
toba og Norðvesturlandinu. Á
þriðjudaginn var lögðu á stað frá
T oronto vestur sex jjrnbrautar-
lestir er í voru sjötíu og fimm
fólksvagnar, allir hlaðnir með
verkamenn. Að kveldi hins sama
dags átti önnur lest að leggja á
•stað þaðan vestur með fjölda af
verkamönnum, mestmegnis ítöl-
, Síðastliðinn vikutínia hefir tíðin
mátt heita hagstæð þó hér og þar
hafi regn tafið lítið eitt fyfir upp-
; skerunni. Hitar hafa verið miklir
• þangað’ til núna tvo síðustu dag-
ana.
I Goodtemplara stúkurnar ísl. í
j Winnipeg ætla að halda pic-nic
I vestur í St. Charles á mánudaginn
t kemur. Strætisvagnarnir, sem
farið verður með fara á stað frá
j horninu á Sherbrooke og Sargent
strætum kl. hálf eitt.
um.
Hvað segir tólkið?
Nú er byrjað á Grand Trunk
Pacific járnbrautinni fyrir vestan
Portage la Praírie og ákveðiö hefir
. jrið hvar hún á að liggja yfir tvö
hundruð milur þaðan vestur. En
þá kemur nýtt upp á ieningn-
um. C.P.R. félaginu þykir bratjK
in leggjast of nálægt braut sinni,
er hrætt um, að það muni rætast,
sem lofað var þegar fyrst var íal-
að um að leggja G. T. P. brautina:
að með henni fengist samkepni sú
seni vesturlandið þarfnast svo
Menn úr forstöðunefnd Grand
Trunk Pacific járnbrautarinnar
hafa verið hér á ferðinni til þess
að líta :eftir með hverjum kjörum
hægt v.æri að hafa sameiginlegar
vagnstöðvar union dcpot með C.
N. R. eða C. P. :R. félögunum.
Ekki hefir neitt um það heyrst,
hvort samningar hafa tekist.
Allkappsamlega er nú að því
gengið aö reka eftir mönnum að
leiða vatn inn í húsin þar sem því
veröur við komið, og að útbúa
kamra samkvæmt fyrirskipan heil-
brigðisnefndarinnar þar sem ekki
nær til vatnsleiðslunnar. Eru nú
fleiri og færri daglega <lregnir fyr-
ir rétt fyrir að humijia fram af sér
að gera þetta lengur en lögin
levfa.
mjög. C. P. R. félagið hefir sent
stjórninni bænarskrá um að láta
færa brautina fjær sér svo það
geti haldið áfram að vera eitt 11111
hituna og hafa alt effir eigin
höfði í þéttbvgðasta parti lamls-
ins. Og afturhaldsflokkurinn ber
sig átakanlega illa í gegn um blöð
sin yfir því hvað C. P. R. félagið
sé hart leikið. Winnipeg Morning
Tclcgram ber sér á brjóst yfir því
hvað dauflega stjórnin hafi tekið
bænarskrá félagsins, 'og segir, að
nú sé ekki tirrr annað að gera en fá
f ó 1 k i ð til þess að andm.æla þess-
ari óhæfu.
Grand Trunk Pacific járnbraut-
in á að leggjast þar sem hún getur
orðið að sem almennustum notum
og liaft bætandi áhrif á járnbraut-
ir þær sem fyrir eru. Og nú ætlar
afturhaldsflokkurinn að fá fólkið
til að reisa sig upp á móti þessu
vegna þess C. P. R. líði við það:
verði að færa niðuf fargjald og
flutningsgjald, hafa fleiri lestar á
brautunum, betri vagna, kurteisari
járnbrautarþjóna, betri vagnstöðv-
ar o. s. frv., o. s. frv. Skyldi það
ekki vefjast fyrir flokknum að fá
fólkið til að gera uppreist á nióti
þessu? Oss kemur það mjög á ó-
vart ef fólkið ber svo hlýjan hug
til C. P. R. félagsins eða þykist
eiga því svo mikið gott upp að
unna, að það vill ekki þiggja það
! að kjör þess verði bætt ef nokkur
hætta er á aö það kosti félagið
eitt eent.
C. P. R. félagið liefir ákveðiö að
hér eftir fái ekki ferðafólk, sem
ferðast með lestum þess frá ’Win-
nipeg, að hafa með sér jafn mikinn
farangur inn í vagnana ’eins og
leyft hefir verið að undanförnu.
Ferðafólk er því ámint um að láta
chccka sem mest af farangri sin-
um og hafa sem minst með sér, lil
þess pað ekki verði gert afturreka
þegar ]>að ætlar að stiga upp í
vagninn.
í kapptaflinu, sem staðið liefir
\ fir i Minneapolis, Minn., og er
nú lokið, varð ’ Magnús Smitli sá
sjötti i röðinni að ofan. Fyrst
frarnan af leit út fyrir, að hann
«ætlaöi að vinna, eftir venju, cn
þegar á leiö var eins og hann tap-
aði sér gersamlega. Maður frá
St. Louis. Shroeder að nafni, vann
sigur og næstur honum varð maö-
ur frá Winnipeg Blake að nafni.
P kirkju -Fríkirkjii- og Frelsis-
safnaða i, Argyle-bygð var sunnu-
daginn 20. þ. m. haldinn trúmála-
samtalsfundur. og var umtalsefnið
hið jsama og á fundttm þeim er
skönimu áður voru haldnir t lút.
kirkjunum islenzku í Winnipeg:
guðsþjónustur í heimahúsum.
Séra-Jón Bjarn.'wion og séra Björn
B. Jónsson voru þar viðstaddir og
tóku þátt i umræðunum. Fundur-
inn var ágætlega vel sóttur iog hinn
uppbyggilegasti i alla staði.
Nýmœlt heimilisréttarland.
Uppdráttur yfir nvmælt heimilis-
réttarland er nú nýkominn liér á
landskrifstofu Dom.-stjórnarinnar
og mönnum þannig gert hægt a5
taka þar land. Alt land þetta er
austan Rauðár, sumt austur frá
Emerson suður undir landamerkja
linU, meðfram C. N. R. brautinni
sem verið er að leggja frá Emer-
son austur til Vassar; en sumt
af því er rétt suður af C. P. R-
brautinni, meðfram Whitemouth
og Black ánum, og er þar mælitig-
unni þannig hagað.að löndin liggja
að ánum, en ekki :yfir þær, og eru
því misjafnlega stór. Mikið af
landi þessu er sagt að vera gott og
byggist því ugglaust fljótt.
Ólafsmessu-hvöU
_____ «
Eftir Björnstjcmc Björnson.
[Á „Ólafsdag“, 10 Júní síðastl.,
stóð þetta kvæði (á frummálinu)
í norskuni Moðum og þaut óðar út
ir' o!l '’.c ■ ðurlönd. Þá höfðu
Norðmenn sagt sig úr bandalögum
við Svíana.]
Þú fólk, sem Ólafs helga hönd
úr hlekkjum braut er skíröust
lönd,
s ‘in fékk þér kristnu fræðin þín
og fermdi þig meö blóöi sín:
til Ólafs guðs! með efni og hag.
á Ólafs lielga messudag!
Ilafirðu ei lög og licimaráö,
og hcima þína „konungs-náð‘‘,
þá verður raunin ráðvilt böl,
þá riðar þú á völtum kjöl.
Af Ólafs lögum lærðu það:
„Land mitt og guð er citt!" liann
kvaö.
Fyrir guð og lana hann gcistist
fram,
fyrir guð og laud sitt falla nam.
En at’tur hló inn helgi krans
í hetjuaugum sonar- hans.
Þá svall um Noreg sigurhrós,
þá söng hún „GlöÖ"* viö Niðar-
ós.
Hið sama lögmál lífs og hags,
það llfir enn til þess dags,
þrátt fyrir kvíða, kur og stans—
cf kóngurinn situr utanlands.
Hevr þú, sem Ólafs vígðir verk,
veri nú með oss hönd þín sterk!
Hvelf ljóssins þrá yfir láiids vors
bú;
lyft vorri þjóð í styrkleiks trú;
lát móður hverja sjá í svn
í sigurkufli bÖrnin sín ; ‘
ger alt hið dreifða eina bvgð:
svo eflumst vér fyrir, kraft og
trygö!
Matth. J.
* Klukkan i Kristskirkju, sem
menn þóttust hevra hljóma á und-
an orustunni suður á Hlýrskógs-
heiði í Slésvik. þegar Magnús góði
barðist við Yindaherinn mikla.
l'm þá orustu kvað Amór jarla-
skáld:
Yitt lá \ inda flótti,
varð þars Mlagnús barðist
höggvinn valr at hylja
heiði rastarbreiða.
1‘akklæti.
Hér ir.-ð votta eg öllum þeim
i.uvlegt þal 1 'œti mitt, sem á einn
eða annan Iv’tt vikvi góðu að mér
‘og manninum mínum sáluga og
réttu oþkur kærleiks og hjálpar-
hönd, og einnig þeim, scm mér
liafa verið vel siðan maðurinn
minn lézt. ÖHu þessu góða fólki
er eg af hjarta þakkl.át og bið af
heilttm hug guð aö launa þreí á
þann hátt sem hann sér því hent-
ugast og bezt.
Winnipeg, 28. Ágúst 1905.
Margrct Jacobscn.