Lögberg - 16.11.1905, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 16. NÓVEMBER 1905,
3
liöfða eigi að tákna legstað Snjall-
steins.
Á Hellum á Landi er afarfornt
letur, er eg hygg hljóti að vera
leifar af Oghain-stöfum, mjög máð-
ar; þar hefi eg lesið orðið „ábóti"
á einum hellisveggnum með róm-
versku letri, en eg hafði ekki tima
til að gæta að öðrum máðum stöf-
um þar í kring nema lauslega.
Einnig var mikið letur hulið þar
af heystabba, er eg fór þar um.
Einn helli hefi eg séð á Geldinga-
læk á Rangárvöllum, al'.einkennilcg
an. ,
I>að er afklefi nokkur með út-
höggnu rúmstæði og hefir verið ram
byggilega gengið frá dyrum að
þeim klefa með slám, er hleypt
liefir verið út í bergið. I brík rúm-
stæðisins eru höggvin göt, likt og
sá hafi verið bundinn, er í rúminn
lá. Mætti geta þess til, að þar hafi
sekir munkar verið geymdir, meðan
á refsingu þeirra stóð, fyrir brot á
móti klausturreglum eða því um
likt Þess má geta, að einnig hafa
sfár eða slagbrandar verið festir i
bergið fyrir framan rúmstæðið.
Eg hefi ekki rúm til þess hér að
lýsa fieiri hellum, er eg hefi séð af
þessu tægi. Paradísarhellir svolcall-
aður undir Eyjafjöllum er sagður
að hafa verið bústaður sekra manna
og ekki hefi eg séð nein krossmerki
þar né önnur verksummerki þess,
að kristnir einsetumenn hafi hafst
þar við. Hella nokkur er þar öll
útkrotuð með rúnum og las eg þar
mörg mannanöfn, að því er eg liélt
útkrotuð af fornmönnum, er komið
hafa í hellinn og hafa viljað láta
sín getið. í einni línú las eg skýrt
ritað með rúnum: Hér kom séra
Steinmar ? þó er eg ekki alveg
viss um lestur síðara hluta nafnsins.
Sá, sem hefir kynt sér rit þau, er
lúta að þvi, hvert hafi verið hið
íorna Thule-land, hlýtur að meta
mjög mikils hinn sýnilega vitnis-
burð munkahellanna á Suðuriandi.
Þvi hefir eklti verið nægilegur
gaumur gefinn áður, að vér höf-
um sannanir fyrir því, bæði frá
Beda presti hinum helga og Dicuíl-
us, að lærðir menn írskir voru hér
á íslandi fyrir lándnámstíina og
kölluðti landið Thule. Þjessir menn
hafa leitað landsins og fundið það
eftir frásögnum um Thule. Mér er
óskiljanlegt hvernig t. d. Þorv.
'I'horoddsen í landfræðissögtt sinni
fer fram hjá því mikilvæga atriði,
Munkarnir írsku hafa vafalaust haft
þekkingu af afspurn af Thule, sem
oss er nú ókunnugt um. Úr því þeir
fundu landið, er að mínu áliti alveg
óleyfilegt að dæma einkisverða
þekking þeirra á því, hvar nafnið
átti rétt við. Því skyldi ekki rit
þau eða frásagnir, er þeir fóru
eftir og hafa hlotið að leiðbeina
þeim til íslands, jafnframt hafa
hermt rétt frá því, hvar Thule-
nafnið réttilega átti heima?
Eg tel engan efa á því, að rann-
sóknir komandi tíma muni leiða
betur í ljós, hvernig háttað var
bygð Þýlingjanna. Uppruni orðsins
og aldur eináetuhellanna eru mikil-
væg atriði til sönnunar því, að hið
eldra nafn íslands var Thule. En
þar af leiðir aftur, að landfræðis-
saga vor verður að fara svo langt
aftur í tímann,sem fyrst er getið um
fyrst er, getið um hið forna Thule-
land. Hjá Persuin hefir það ,nafn
verið þekt áður Pytheas frá Mass-
iliu fór í sína frægu landaleit, cnda
er það mjög eðlilegt að nafnið hafi
borist til verzlunarþjóðanna í Suð-
ur og Austurálfu,er skiftu við Bret-
landseyjar. Engin ástæða virðist
vera til, að efast um það, að brezkir
sjómenn hafi þekt Island áður en
irsku einsetumcnnirnir tóku sig upp
til þess að setjast hér að, og hvað
er þá eðlilegra, ,en suðrænir og
austrænir sæfarendur, cr verzluðu
við ýmsar Bretlandseyjar í fyrnd-
inni hefðu hefðu Haft spurnir af
hinu fjarlæga landi í úthafi heims.
Eg hefi ekki getað fundið Thule-
nafnið nefnt fyr en hjá rithöfundi
einum við hirð Artæxerxes Persa-
konungs hins minnuga; en þess
skal þó getið, að sá rithöfundur
tekur fram, að hann fari eftir enn
þá eldri frásögnum um Thule, er
liann hefir bygt á og klætt í skáld-
legan búning. Mér fyrir mitt leyti
virðist ekkert mæla á móti því að
álíta, að Fönikíumenn hafi flutt
nafnið með sér inn í ritment og
munnmæli hinna eldri verzlunar-
þjóða, jafnsnemma sem þeir fyrst
hófu viðskifti við Bretland.
Einar Jónsson myndhöggyari.
Eftir Ódnx..
Ritstj. Óðins fékk í sumar að sjá
Ijósmyndir af ýmsum myndaverkum
Einars Jónssonar frá síðari árum.
Einar hefir unnið rnikið; það liggur
mikið eftir hann jafnungur og hann
er. Hann hefir lítið haft í aðra
hönd, því myndir hans hafa ekki
selst vel. Kemur það af því, að
hann hefir ekki farið almannaieiðir;
hann hefir ekki lagað sig eftir
smekk þeirra sem kaupa, heldur
valið sér efni eftir eigin höfði og
farið með þau eins og honum sjálf-
um hefir þótt réttast, án tillits ti.1
þess, hvernig um það kynni að
verða dæmt. Hann hefir lika lagt
út í stór verk og dýr, sem ekki er
öðrum fært en auðmönnum að kaupa
fullu verði. Af þessu er hann í
fjárþröng og á erfitt uppdráttar.
En hann hefir úr ýmsum áttum
hlotið viðurkenningu fyrir verk
sín. Bæði í þýzkum og dönskum
blöðum hefir verið lokið lofsorði á
sum þeirra, þó þau falli mönnum
alment ekki í smekk.
Einar hefir á siðari árum farið
víða; hann hefir verið suður í Róma-
borg, í Austurríki og Ungverja-
landi. Sumt af myndum* hans er
enn geymt suður í Róm, t. d. upp-
kast af minnismerki yfir Snorra
Sturluson. Hann hefir ekki haft
efni á að flytja myndirnar með sér.
Ein af nýjustu myndum hans er
„Forneskjan" fAntiken). Það er
gyðjulíkneski stórt, í grískum stíl, í-
mynd listar Forn-Grikkja. En fram-
an á brjóstunum heldur gyðjan á
Medúsuhöfði, en því átti að fylgja
sú náttúra, að það gerði alla að
steingervingum, sern á það horfa..
Með myndinni vill Einar sýna hvert
vald gríska listin hafi haft yfir
smekk manna og hafi enn; hún geri
listamennina að steingervingum.
Það er þessi hugsun, sem í mynd-
inni felst, er sætt hefir mótmælum,
en myndin sjálf þykir mjög vel
gerð, jafnvel einhver hin bezta eft-
irlíking af forngrísku myndagerð-
inni, sem hún er fædd til að for-
dæma.
Eins og þegar er sagt, hefir Ein-
ar gert uppkast að minnismerki yf-
ir Snorra Sturluson. Það hugsar
hann sér mjög stórt, eg man ekki
hve stórt. En það er hringmyndað
svæði með vegg umhverfis. Breið-
ar dyr eru á veggnum, eða inngang-
ur, en veggkambarnir beggja megin
dyra eru gríðarstór ormahöfuð í
fornnorrænutn stíl, en veggjunum
er síðan skift í kafla, sem verða lið-
ir í skrokkum ormanna. Beint á
móti inganginum, hins vegar á
svæðinu, er mynd af sijgugyðjunni á
stóruni fótstalli úr steini, en bak
við myndina er sléttur veggur og
þar á upphleypt kort yfir Norður-
lönd, en súlur beggja vegna. Bak
við eru háir veggfietir þrir, tveir
lægri til beggja handa, en hinn
þriðji lang hæstur, og er hann fyrir
miðju svæðinu móti innganginum.
Minnistnerki hefir Einar gert ný-
lega yfir færeyskan mann. Það er
bönd (gerð auðvitað mjög stórj.sem
kernur upp úr jörðu dálítið upp fyr-
ir úlnlið og heldur á gríðarmiklu
grjótstykki. Þetta á að tákna kraft
og dugnað.
í sumar hefir Einar verið hér

* Mörg hundruð
rnanns . . .
*
*
&
*
*
*
*
hafa sparaö peninga meö því aö
verzla viö C. B. JULIUS, síöan ^
hin stórkostlega afsláttarsala
byrjaöi. Muniö eftir, aö allan
Nóvembermánuö, verður hægtaö
$ ía skjólgóðan
$ vetrarvarning
&
*
*
meö þessu sama niðursetta verði
sem fólk varö aönjótandi síöast-
liðinn mánuö. Búiö yöur því
undir vetrarkuldann meö hlýan
búning
*
*
& frá
* ira
* C. B. JULIUS, - Gimli, Man.
*
&
*
*
*
*
*

Eldavélar Q
úr tómu stáli á cþÖ0«
Gætiö að! Ekki ódýr eldavél, heldur eldavél sem viö á-
byrgjumst aö sé úr tómu stáli. Viö fengum þær með mjög
niöursettu veröi og ætlum aö selja yöur þær fyrir þaö. Orö-
tak okkar er; Lítill ágóöi, fljót sala. Komiö og finniö okkur.
FRASEF?$cLENNOX
Phone 4067. 157 Nena St. Cjor. i:ig:in Ave.
The Winnipeg Laundry Co.
Llmited.
Vörumar fást lánaðar, og með
vægum borgunarskilmálum.
DYERS, CLEANERS & SCOURERS.
261 Nena »t.
“Ef þér þurfið aið láta lita eða hreiusa
‘ötin yðar eða láta gera við þau svo þau
verði eÍDs og ný af nálinnilþá kallið upp
Tel. 9ÖÖ
og biðjið um að láta sækja fatnaðinn. Það
er sama hvað fíngert efnið er.
Gearhart's prjónavélar
1
hinar nýju, eru
þær einu, sem
prjóna alt, hvort
heldur er lykkju-
snúið, tvíbandað
algengt prjón
Við erum útsölu-
menn fyrir' þær
og óskumeftirað
þér. snúið yður
til okkar því við
getum sparað yður algerlega flutningsgjald
frá útsöluhúsunum, Komið eða skrifið til
okkar eftir upplýsingum.
G A. Vivatson, Svold, N. D.
heima í átthögum sínum, en er nú
nýfarinn til Kaupmannahafnar aft-
ur. Myndir hafa kornið af ýmsum
af verkum hans til og frá í útlend-
um blöðum.
Þegar hann kemur aftur til K.-
hafnar fer hann að vinna að líkn-
eski af Jónasi Hallgrímssyni, sem
ísl stúdentafélögin í Reykjavík og
Kaupmannahöfn hafa pantað hjá
honum, og keypt verður fyrir sam-
skotin, sem undanfarin ár hafa
farið fram til þess. Uppkast af
þeirri mynd gerði hann hér í sum-
ar, en varð þar að fara að miklu
leyti eftir fyrirsögn þeirra, sem
myndina pöntuðu og var ekki sem
bezt ánægður með það. Þessi
mynd á að verða líkneski af Jónasi
í meir en náttúrlegri stærð, en hann
vildi hafa þetta alt á annan veg;
taka hugmynd úr einu eða fleirum
minnismerkinu.
Innan skamms mun Óðinn flytja
myndir af sumum verkum Einars.
C>að eru fleiri, sem þjáðst af Catarrh í þessum
hlutp landsins en af öllum öðrum sjúkdömum sam-
anlÖKÖum, og menn héldu til skamsitíma, að sjúk-
ddmur þessi væri ólæknandi. Læknar héldu því
fram í mörg ár, að það væri staðsýki og viðhöfðu
staðsýkislyf, og þegar það dugði ekki, sögðu fþeir
svkina ólæknanai. Vísindin hafa nú sannað að
Catarrh er víðtækur sjúkddmur og útheimtir því
meðhöndlun er taki þaðtil greina. ..Halls Catarrh
Cur,“ búið til af F. J. Dheney & Ce., Toledo Ohio
er hið eina meðal sem nú ertil. er læknar með þv.
að hafa áhrif á allan líkamann. Það tekið inn í 10
dropa til teskeiðar skömtum.það hefir bein áhrif á
blóðið, slímhimnurnar og alla líkamsbygginguna,
Hundrað dollarar boðnir fyrir hvert tilfelli sem
ekki hepnast. Skrifið eftir upplýsingum til
F. J. Cheney & Co.. Toledo, O.
Til sölu í lyfjabúðum fyrir 750.
Halls Family Pills eru beztar.
New York Furnishing House
Alls konar vörur, sem til hús-
búnaðar heyra.
Olíudúkur, linoleum, gólfdúk-
ar, gólfmottur, gldggatjöld, og
myndir, klukkur, lampar, borð,
dúkar, rúmstæði, dýnur, rúmteppi,
i koddar, dinner sets, toilet sets,
þvottavindur og fleira.
JOSEPH HEIM.
eigandi.
Tel. 2590. 247 Port agt ave
MUSIK.
Viö höfum til sölu alls konar hljóðfæri
og söngbækur. Piano. Orgel. Einka.agent-
ar fyrir Wheeler & Wilson saumavélar.
Edisons hljóðritar, Accordeons og harmo-
nikur af ýmsum tegundum. Nýjustu söng-
lög og söngbækur ætíð á reiðnm höndum.
Biðjið um skrá yfir ioc. söaglögin okkar,
Metropolitan Music Co.
537 MAIN ST.
Phone 3851.
Borgun út í hönd eöa afborganir.
ORR.
Shea.
J. C. Orr, & CO.
Plumbing & Heating.
625 WiUiam Ave.
Phone 82. Res. 3788.
UNITED ELEGTRIC
COMPANY,
349 McDermot ave.
TELEPHONE 3346-
Byggingamenn! Komiö og fáiö
hjá okkur áætlanir um alt sem að
raflýsingu lýtur. Þaö er ekki
víst aö viö séum ódýrastir allra,
en engir aörir leysa verkiö betur
af hendi.
The Winni peg Paint£> OUlss. Co. Ltd.
H A M A R K
vörugæöanna, lágmark verðsins, er
það sem veldur því hvaö húsaviöar
verzlunin okkar gengur vel. Ef þér
efist þá komið og sjáið hinar miklu
birgöir vorar af allskonar viö og fá-
ið aö vita um verðiö, Ráöfæriö yð-
ur síöan viö einhvern sem vit hefir
á, Þetta er sanngjörn uppástunga.
Er ekki svo?
The Winnipeg Paint & GlassiCo. Ltd.
VöruhiSs á horninu á St.
Joseph Street og Gertrude
Ave. l'ort Kouge.
’Phones: 2750 og 3282.
The Olafsson Real Estate Co
Room 21 Christie Block.
PÁLL M. CLEMENS
byggingameist a’ri.
Bakbr Block. 468 Main St.
WINNIPEO
— Lönd og bæjarlóöir til sölu. —
536^ Main st. - Phone 3985
A.S. Bardal
selur líkkistur og annast
Um ýtfarir. Allur útbún-
aður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
Telephone 3oG.
A.ANDERSON(
SKRADDARI,
459 Notre Dame Aye,
KARLMANNAFATAEFNI.—Fáein
fataefni, sem fást fyrir saDngjarnt verð.
Það borgar sig fyrir Islendinga að finna
mig áður en þeir kaupa föt eða fata-
efni.
CANADA NORÐVESTURLANDIÐ
Reglur við landtöku.
Af öllum sectionum með jafnri tölu, sem tilheyra sambandsstjórninni i
Manitoba og Norðvosturlandinu, nema 8 og 26, geia fiölskylduhöfuð og karl-
menn 18 ára gamlir eða eldri, tekið sér 160 ekrur fyrir heimilisréttarland, það
er að segja, sé landið ekki áður tekið, eða sett til siðu af stjórninni til við-
artekju eða ein hvers annars.
lanritun.
Menn mega skr sig fyrir landinu á þeirri landskrifstofu, sem næst ligg.
ui landinu, sem tekið er. Með leyfi innanrikisráðherrans, eða innflutninga-
um boðsmarniiB* í Winnipeg, eða næsta Dotrinion landsamboðsmanns get*
menn gefið öðrum umboð til þess að skrifa sig fyrir landi. Innritunargjald
ið er $10.
Hei milisréttar-sky Idur.
Samkvæmt núgildandi iögum v<" ða landnemar að uppfylla heimilisrótt •
ar skyldur sínar á einhvern af þcjm vegum, sem fram eru teknir í aftir
fylgjandi töluliðum, nefnilega:
[ij Að bua á iandiau og yrkjalbad aí minsta kostí; í sex mánuði &
hverjti ári 1 þrjú. ár.
[2] Ef faðir (eða móðir, ef faðinnn er látínn) einhverrar persónu sem hefi
rétt til að skrifa sig fyrir heimilisréttarlandi, býr á bújörð í nágrenni við land-
ið, sem þvilík persóna hefit skrifað sig fyrir sem boimilisréttar landi, þá getw
persónan fullnægt fyrirmælum .aganna, að þvi e. ábúð á landinu snertír áðui
en aísalsbréf er veitt fyrir því, á þann hátt að hafa beimili bjá föður sínum
eða móður.
Ef landnemi hefir fengið afsalsbréf fyrir fiyrri heimilisréttar-bújörj
sinni eða skírteini fyrir að afsrlsbréfið verði gefið ut, e sé undirritað í sam-
ræmi við fyrirmæli Dominion ÍandLganna, og befir skrifað sig fyrir síðar
heimili#réttar bújðrð, þá getur hann fullnægt fyrirmælum laganna, að því er
snertir ábúð á landinu (síðari heimilisréttar-bújörðinni) áður en aícAlsbréf sé
gefið út, á þann hátt að búa á fyrri heimilisróttar-bújörðinni, ef síðari heim
ilisréttar-jörðin er í nánd við fyrri heimilisréttar-jðrðina.
(4) Ef landneminn býr að staðaldri á bújörð sem hann á fhefirkeypt tea
ið erfðir o. s, frv.] í nánd við heimiusrot6arland það, er hann hefir skrimð shr
fyrir þá getur hann fullnægt fvrirmælum laganna, að þvi er ábúð á h«imiu«.
réttar-jörðinni snertir, á þann hátt að búa á téðri eignarjðrð sinni (keyptula
ndi o. s. frv.) r
Beiðni um eignarbréf
ætti aðvera gerð strax eftír aðBáiin eru liðin, annaðhvort hjá næsta um-
boðsmanni eða hjá Intpector sem sendur er tíl þess að skoða hvað unnið hefir
verið á landinu. Sex mánuðum áður verður maður þó að hafa kunngert Dom-
inion landa umboðsmanninum í Ottawa það, að hann ætli sér að biðja um
eignarréttinn.
Leiðbeinin gar.
Nýkomnir linnflytjendur fá á innfiytjenda-skrifstofunni í Winnipeg og a
ðllum Dominion landaskrifstofum innan Manitoha og Norðvasturlandtíns’ leið-
beiningar um það hvar lönd eru ótekin, og allir, sem á þessum skrifstofum
vinna veiU innttytjendum, kostnaðarlaust, leiðbeiningar og hjálp tíl þess að
ná i löndsem þeim eru geðfeld; ennfremur allar upplýsingar vidvíkjanditímb
ur, kola og náma lðgurn. Allar slikar reglugjörðir geta þeir fengið þar nef-
ins, einnig geta menn fengið reglugjörðina um stjórnaríönd innan járnbrautar-
heltisins I Bntnb Columbia, með því að snúa sér bréflega til ritara innanríkii
beildarinnar i Ottawa. innflytjenda-umboðsmannsins í Winnipeg eða til eiu
dverra af Dominion landi umboðsmönnum í Manitoba eða Norðvesturlandinu
W. W. CORY,
iDeputy Minister of tbe Interior,
DrG. F. BUSH, L. D.S.
TANNLAKNIR.
Tennur fyltar og fdregnarl út án
sársauka.
Fyrir að fylla tönu $1.00
Fyrir aðdraga út tönn 50
Telephone825. 527 Main St.
MARKET HOTEL
146 Princess St.
á móti markaðnum
ElQANDI - P. 0. CONNELL.
WINNIPEG.
Beztutegnndir af vínfðngum og vindl-
maðblynninar o’AA ~
ELDID VID GA8
Ef gasleiðsla er um götuna yðar leið
ir félagið pipurnar að götu linunni
ókeypis, Tengir gaspípur við eldastór
sem keyptar hafa verið að því án
þess að setja nokkuð fyrir verkið.
GAS RANGE
ódýrar, breinlegw. ætíð tíl reiðu.
Allar tegundir, $8.00 og þar yfir,
K nið og skoðið þær,
The WiMÍpeg Eteetric Sl-eet EUiIway C*.
G&'íoiáj j.aildin
216 PoKRTACia AVKNUK.
]VÍ, Paulson,
660 Ross Ave.,
selur
Giftingaleyflsbréf
»