Lögberg - 23.06.1910, Síða 3

LÖORKRG. mfTUDAGINN 23. JÚNÍ 1910.
PYRJIÐ
mj örger ðarmanninn
HANN VEIT ÞAÐ.
Sá sem ekki þekkir fagl frá fiskí, ætti ekki
aö fara á fuglaveiöar án þess aö leita ráöa hjá
vönum manni, og sá, sem ekki hefirátt kost á aö
kynna sér þann mun, sem er á góöum skilvindum
og lélegum stælingum, hann getur mikiö lært af
þeim, sem kunnugir eru. Níutíu og átta af hverj-
um hundraö mjólkur-búum heimsins nota nú
DE LAVAL skilvindur. Og allir heimsfrægir
smjörgeröarmenn mæla meö þeim. —
Fáiö ókeypis verölista DE LAVAL félags-
ins eöa spyrjiö þaö um næsta irrnboösmann, þar
sem þér getiö fengið aö reyna ókeypis hina nýju
endurbættu I)E LAVAL skilvindu, og lært aö
meta hana. .—
The De Laval Separator Go.
Montreal
WINNIPEG
Vancouver
Bréf
frá kjósanda í West-Winnipeg.
Ileiðraði ritstjóri Lögbergs!
Þaö er ekki oft að eg tek penn-
-ann, sízt meö þeim ásetningi aö
segja orö um stjórnmál, þar eð eg
skoöa mig engan stjórnmála-
kappa; en þar eð eg finn anda
minn hreyfa sig i þá átt, ætla eg
aö biöja yöur fvrir fáeinar linur í
yöar heiöraöa blaöi.
Eg *er ekki flokksmaöur, og
fylgist ekki eins vel og skykli rpeö
máíum ]>essa lands, og hefði þvi
viljaö alveg draga mig hlé eins og
vanalega, en sérstök atvik knýja
mig til aö tala, og skal eg gera
grein fyrir því, raeð yöar leyfi,
herra ritstjóri.
Eg liefi lesiö mikiö um social-
ism. og mætti víst að nokkru leyti
skoöa mig jafnaöarmann, enda
]>ó sérstök atriði standi í vegi milli
mín og þeirra, eftir ]>ví er þeir
flestir útskýra sig,1 einkuim þeir,
sem um ]>aö mál hafa ritað á is-
lenz'ku. Eg skoöa socialisnf frem-
ur mentalega hreyfingu en ]>ólit-
íska, og mun nytsemi ]>eirra koma
]>ar fram, engu síðttr en er um
þaö er aö ræða aö endurbæta
stjórnmála og hagfræði og fé-
lagsfræöis skoöanir manna yfir-
leitt, sem svo þýðir það, að menn
gera hærri kröfur til stjórnmála-
flokkanna og stjórnmálamanna
yfirleitt. Á þenna hátt viröist
mér aö þeir sóc. geri mest og
bezt gagn.
Eg hefi dálítið fylgst meö ]x>li-
tik Englands, og dylst mér þar
ekki áhrif hinna sócialisku endur-
bótamanna. Eg vildi ]>ví sjá áö
canadisk pólitik kæmist á eins
hátt stig og Englands pólitík
stendur nú. ]>ó ekki væri meira.
bar sem jafnréttishugmynd
manna stendur á hæsta stigi, þar
sem réttlætistilfinning og sann-
leiksást er fullkomnust, l>ar er
hatur á afturhaldi og afturhalds-
flokkum megnast. Oss hættir viö
hér i Canada. að bera of mikla
virðingu fvrir afturhaldi eöa i-
haldi, og skpða ]>aö eins og ein-
hvern nauðsynjagrip, er þurfi aö
hafa aö jöfnum höndum viö frelsi
og réttlæti. I’aö.er ejns og frelsiö
sé svo hættulegt eingöngu, að ]>að
þurfi aö þynna ]>aö út meö dá-
litlu af eigingirni, kúgun og höfö-
ingjavtddi T>að minnir mann á
mjólkursala, sem lætur dálítið af
vatni í mjólkina til aö drýgja með
og auðvitað huggar samvizku sina
meö því að mjólkin sé of megn
eiriverðungu. en sé hollari með
eins miklu af vatni og honunv tak-
ist a ð lauma saman viö. En svo
kem'ur að ‘'ínspector'’ og mælir
mjólkina og finnur vatniö. og
mjóHcursalinn er sektaður. En
þaö er af því, aö almennings álitið
er á móti vatnsblandaðri mjólk.
ílvernig færi, ef almenningsálitiö
væri á móti því, aö blanda frelsi
þjóöarinnar tneð vatnsgutli íhalds
seininnar, sem eigi ósjaldan er
mjög gruggugt?
Eg ætla ekki aö ]>reyta ]>ig, hr.
ritstjóri, á löngu máli utn ]>etta
efni, eg skal fljótt koma aö efn-
inu.
Eitt af þvi sem socialistar hafa
farið fram á í sámbandi við þing-
ræði, er hin svonefnda “direct
legislation". LSkilyröi fyrir ]>jóö-
frelsi, ]>að er alþýðufrelsi, er sem
minst þingræöi, ]>aö er aö segja,
aö ]>ingum sé stjórnaö af alþýðu-
[ vilja. Rússar hafa rui loks þirig,
en ]>ar er um engan alþýðuvilja
að ræða. Handarikin hafa þirig-
j ræði og fólkræði aö nafni til, en
j ]>egar vel er að gá'ö, standa ]>au á
| sama stigi nú og þau gerðit á dög-
: um Georgs ]>riðja. En Englandi
j het’ir fariö stórum frain í þessu
j efni. Englendingar hafa hærri
frelsistilfinningar en llandarikja-
menn eða Canadamenn. Og þar
1 sem neöri deild þings fær nnestu
aö ráöa, eöa ]>ar scm efri deild er
engin, ]>ar er hærra lýðfrelsi. l>ar
sem æðsti maður stjórnarinnar,
konttngur eða forseti. hefir minst
vald, ]>ar er réttur einstaklingsins
j hezt verndaður. [>ar sem dóms-
j vald rikisins er óháð pólitísknm
flokkum, eins og á Englandi, ]>ar
j er betra réttarfa.r hcldttr en |>ar
sem dótnarar eru útnefndir af
flokknum sem að völdtvm situr
j eins og í Bandiar. Látuin oss
j læra af Englendingum og endur-
hæta vort stjórnarfar i fíkingu við
j eiKhirbætttr þjer. er frjálslyndir
nrenn þessa lands l>erjast fyrir.
Og þttrkum burt afturhalds-
þröngsýni hjá aftttrhaklsmönniun,
! gterum afturhaldsflokkinn frjáls-
Ivndan meö því aö heimta liærri
frelsishugsjónir en ]>eir hafa að
j bjóöa oss. I>að setut' ]>á af s]x>r-
j inu, þá íhaldssömu.
Mig langar. undtir ttl aö víkja
aö pölitík ]>essa fylkis í fám orö-
uin. I lér höfum vé'r stjórn er
gengttr ttndir afturhalds merkjum
] og það réttilega. I>eir ertt Int]>er-
ialistar, 'hátóllatnenn. ] jjt'yðneðis-
j fjend'ttr eftir megni og auðvalds-
j viriir. Auk, ]>ess að Jþeíir draga
; taum kaþ<>lskra tnanna óg vín-
verzlunar stéttarinnar.
Niðttr þvt meö ]>á stjórn og
l>aö vald, í von ttm að vér fáttm
eitthvað betra.
Eg las í Lögbergi—og víðar—
j stefnuskrá ]>á, er frjálslyndir
j menn ]>essa fylkis sömdu á þesstt
I vori. \'ar hún sannarlega þrttng-
in hærri frelsishugsjómtm, en hiö
viðveranda.
l>að gladdi ntig að sjá svo á-
þreifanlegar framfarir mannlegs
antla \Ára i þann veginn aö kont-
ast í framkvæmd. Og einmitt þar
sá eg beitta löggjöf, sem eit.t af
atriöum þeirrar stefnuskrár. Bein
löggjöf er stórt framfarasþor. Til
skýringar henni vildi eg bendai til
“Dagskrár" Sig. Júl. og sönmt-
leiöis “Baldurs” ttndir ritstjórn E.
Olafssonar. Hún er í stuttu máli
þetta: þingið ltefir eigi lengur
ótakmarkað vald til aö semja lög
án þjóöarsamþykkis. Fólkiö hef-
ir rétt til aö senda lagafrumvörp-
in inu á þing og heimtingu á að
yfirlita lagasmiði hinna þjóð-
kjörnu löggjafa og' g'era breyting-
ar áður en þau ná fttllnaðar stað-
festingu. betta f\TÍrkjotmtlag'
nálgast meir og meir það, sent
nefnt er þjóðræöi. I>aö er í gildi
í Svisslandi. Allir sanrifrjáls-
lvndir menn vilja slíkt fyrirkomu-
lag. Oskandi væri að liberali
flokkurinn í Manitoba kæniist aö
nú til að' geta sem fyrst farið að
framkvæma ]>etta gtillfallega atr-
iöi í stefnus'krá sinni.
Vér höfum atiðvitaö heyrt um
Roblins “Referendttm" oig þjóö-
eignahjal. En hvar er þaö og
hvað er þaö? Spyrjum bindindis-
nrenn aö ]>\á og ef þeir eiga nokk-
ttö til af stolti og sjálfsviröingu,
sent eg veit ]>eir eiga, þá. liklega
mitna þeir eftir ]>vi viö komandi
kosningar. “Referendunn”, setn
aö eins er til málamynda og svo
kæft af þingimt, er ekkert "refer-
enditm”, — það er gabb. — Sama
er nieö “]>jóðeign" eins og Rob-
lins; ]>aö er santa gabhið. engin
þjóðeign á meðan þingið er ein-
veldi og stjórnin getur notað það
til fjárgróða eins og reyndin varð
á um hina alræntdtt járnbratitar-
satuninga, ]>egar Rohlin & Co.
veðsettu fylkið unt 999 ára tíma-
hil og létn svo “Kringht” ræfilinn
segja íslendingum, að þetta liéti
var
og
gaf
/> jáíí c ig n. \víns öl tt l,an n strtáli ð
lagt tindir atkvæði fólksins
þainnig myrt af þvj stjórmin
falskt “referndum”.
Þ’essar hugmyndir \*>röa nú
sjálfsagt i framtíðinni betur út-
skýrðar héðan af en liingaö til.
svo að Kringht útskýringar fara
að falla úr móð.
Já. Hugh Johtt. stjórnin komst
að á vínbannslaga loforði. Eögin
voru satnin, en þá hutgkvæmdist
stjórttinni að vita fyrst hvort þau
væri “lögleg" (oonstitutional) —
og eyddi stórfé fyrtr dömstólum
landsins; svo var hinn f’ræigi
Campbell sendttr til Englands til
að liafa tal af leyndarráði Breta.
Honuin var sagt að lögin væru
lögkg, en ]kí í stað ]>ess að setja
þau i fratnkvæmd, liélt stjórnin
hetra að taka atkvæði inn þau.
Hún var alt í einu búitt að fá þá
hrennandi trú '“referendum”.
Ekki svissnesklu “referndum",
heldtir aðferð til að gera háð og
gabh að kjósendum stmtm. Þetta
klattf bimHndismenn i tveut og
stór partur þeirra neitaði að láta
gera gabb að sér, og greiddi eng-
in atkvæði; ]>að geröi újt af við
máliö.
Eg befi engan tíma til aö ræöa
um fleiri atriði stefnuskrárinnar^
einla ltefir ]>að verið gert i Lög-
bergi, og niikltt betur en eg gæti
gert.
0 *
En eg vildi segja fáein orð til
manna í \ estur-\\'inni]>eg.
Hinn vel þekti A. J. Andrews
hefir látiö hafa sig til aö sækja
11111 jtingmerisku undir tnerkjum
þeirrar stjórnar er ‘ltann hefir
vafalaust niesta skömnt á allra
stjórna, eftir því aö dæma er hon-
tttn sagðist ttm hana um árið, er
járnbrautasamningar við C. X. R.
gengu í tgildi. sem hafa gert þá
Rohlin .Rogers et al. svo sjálf-
stæða í efnalegu tilliti. Haldiö
þér aö Mr. Attdrews hafi t'arið út
í ]>essa kosningu fyrir að eins
smágreiða? Xoi, Ivann veröur
Rohlin afar kostnaðarsamur. —
tnvndi sarnt nteir en t>orga sig ef
hann kætnist að. Andrews- er
ekkert lélegttr maðttr; þvert á
tnóti. Hann er of miikill inaðtir til
aö skríöa inn í þessa göntlu
myrkraholu fyrir lítiö. En ltann
skreiö ]x> inn. Jú, ]>aö gerði hann.
Og stefna liatts? í ræöu þeirri
cr hann hélt viö útnefninguna,
kom stefnan. og hún var? — Að
gefa Winnipeg rétt til að verzla
með sín eigin ljós, og hagnýta sitt
eigið rafmagn frá sintti eigin raf-
aflsstöö. Og svo? Þetta er alt
og sumt. Þetta mál er, eins og
allir vita, búið að vera fyrir þrem
þingttm, lagt ]>ar fratn. borið upp
tiL atkvæða og felt á beinu flokks-
atkvæöi. Og hver bar þar fratn
þetta lagafrumvarp? Þingtuað-
ttrinn fyrir \'estur-Winnipeg. T.
H. Tohnson.
Þessi httgsjónaríki, mikli apd-
ans maður, “Political Reform Un-
ion” ttppgjafa kappi, og Richard-
sons lærisveirtív Mr. Andrews,
varö aö hmt]>la frá núverandi
þingniaiuti ]>ess kjördæmis er
ltann sækir í, ]>essttni eina planka
síntun, svo var liantt fátækur og ;
atuitiur. E.kki er ntt um auðugan j
garð að gresja pólitiskra fram- i
farahugmynda hjá blessuðtim a*ft- J
ttrhaldstnöniium.
En hvaða tryggingu gefur svo
Andrews öss fvrir ]>\í. að Roblin- I
stjörniti, ef hún heldur völcÐmm,
satn]>ykki nú ]>att lög, er hún er J
lníin að fella þrisvar?
Jú, þegar Rohlin var í bttrttt
suftur í ríkjttm sat Rogers nokk-
ur í sætinu. Andrews ávarpaði
Rogers um ]>etta atriði. Rog-
gers, settur “premier” í Manitoba,
gaf Andrews loforð 11111 að lögin
skvhht ná gildi. Hann vonar að
]x‘ir éiigi við sama fóllc og ]>egar
hann lét bindindismenn sprengja
sig á himt sæla "referendtttii” vín-
bannslaganna. Má verai að hann
reikni rétt hvaö íslendinga snert-
ir. en ekkj er ]>að víst. S\o má
hrýna deigt jám að bíti itni síðir.
Og ]>ó Heimskringla hat'i haft um
tíma ifiörandi og niðuHægjandi
áhrif á vit og tilfinningar íslend-
inga ttndarifarið. er ekki vist. að
svo verði alt af. íslondingar kann
ske va'kna eins og aðrir, og reyit-
ast ]>á ekkert ver. Kt'ingluríkis-
stjórn er kannske á enda. sem
betttr fer.
íslendjngar! l,atið ekki pen-
inga afturhaldsmanna setja yður á
móti yðar eigin landa nú eöa
endranær. Þér eigiö afturhalds-
111011 tium fátt gott up]> að' unna,
nema örfáir inenn, t. d. ritstjóri
Hkr. og örfáir aðrir.
Athugið málin vel og látið ekki
léttttðuga pólitíska |S]>ilagosa
hlaupa nteð yður á eyriim, Iieldur
gefið gauin að satingjarnri kritik.
og á nteðan þvi verður ekki mót-
tnælt, að Tltontas H. Johnson sé
eins góðttr- þingmaður og til er í
Manitol>a]>in|gi, að hann sé kjör- !
damimi til sóma <>g þjóðflokki
vorum til sf.ina, á meðan er óþarfi
a'ð skifta ttm, ratiigt að skifta um,
skaði að skifta um og sköntm aö
hlattpa undan tiierkjum ]>ess
maniTs. sem herst hart og trúlega
tmdir vorum merkjum, og i tilbót
tilheyrir ]>eitn fkskki, jer líklegtir
er nú til að komast til valda. og á
þaö ttieir en skilið fvrir sina frjáls
legtf og hallkvæmtt stefnuskrá er
hann hefir satuið landi og lýð til
heilla.
Greiðiö allir atkvæöi nteð góö-
ivm mamii cg góðri stjórn. Greiö-
ið atkvæði tneð l'. II. Johnson og
liberala flokknum.
H jörmiu.dur.
-C-C
The Stuart Machinery Co., Ltd. %
AATIUNrHNriiF'Iti:;
MANITOBA.
SOGUNARMYLNU ÁHÖLD.
Vér höfuin n ’t hinar beztu sögunarmýlnur
sem nokkru s nm hafa fengist fyrir — aö eins
$350.00. fynr mylnu meö 3 Head blocks
spring Receeder. Rope Feed og 46 þml. sög.
Kotnið og s:ái-N þetta.
Vér höíaai .Jgers hefla o. fl. meö kjör-
kattpa verði.

The Stuart Machinery Co., Ltd.
764-76^ Main Street.
>

M/
vl/
*
\l/
m
VI/
VI/
vt/
VI/
v»/
\l/
w
VI/
/♦>
'♦>
/l>
vl/
Phones 3870, 3871. \'/L
Eldur? Eldur? Eldur?
oe slökkviliðið fer afstmð á flueaferð. Að líkindum
brennur eitthvert fólk inni, tða bíður tiltimianlegt
eignatjÓB.
Segjum það væruð ÞÉR ! Megið þér við því tjini?
Haflð þór yátrygð heiuiili vðar eða starfsstofur «eun
eldsvoða’ Komið til vor áður en það er of saint, oe
fáið á reiðaulega ábyrgð.
THE
Winnipeg Fire InsuranceCo.
BanK of HarTt'|t°rl B,cl' Winnipeg, S^an.
l’tnboðsmann vantar. PHONE Main 5>SÍ IVí
Árni Eggertsson, uraboCsmaður, Winnipeg
Canadian Renovating
CoiEpany
612 Elliee Avo.
Gerir viö. pressar í, t og i reiosar.
Ábyrgst að þer verfliS ánægðir.
alsimi N[ain 7183 612 Eiiice /\ver,ue.
11
Þegar þérbyggið
4Ll.LV i:l H
KonungltfKT pöst-gufusi jp
St. I.awrencc lcíOin-
MONTREAL til LIVERPOOL
Tunislan........ ?o. maf. 17. jdní
Victorlan (“Turbine* ) 27 maí. 24. júní
Corsican..........3 únf. 1. júlí
Virginian (“Turbine*).... 10 júuf, 8. júlí
Fargjöld : Fyrsta farrými f-7 50 oe
þar yfir; öðru rými$47oooji þui ylir ; og á
þriðja rými $28 75 ok þar ytii. _ _ _ _ _
MONTREAL til GLASCOW ' n>ia hnsiö >ear Þá skuluö bér
ekki láta hjálíöa aö setja inn í það
Clark Jewel gasstó. Það er mik-
111 munur á ,,ranges“ og náttúr-
lega viljiö þér fá beztu tegund.
CLvk ievvel gasstóin hefir margt
til síns ágælis 3e,2T hefir gert hana
mjög vinsæla og vel þekta.
Gasstóa deildin,
Winnipeg Electric Railway Co.,
A22 Main St. Talsími 2522.
Ath - Fyrsta flokks gufus i i
or Pretorian, hafa aðeiris fvrfta
farrými, farejald $45 000. þal y.
farrými $28.75-
PRÉTOKIA*...... n 1
HFSPERIAN......
IOMAN........
*4» i i > J
If: i t a ía ý;: 5! £
ju I* : c .* e
28.
n, Ioman
r g þriðia
1 ; þriðja
\ 18. júní
, 25. júní
f. 30. júní
3
ísí e
•j. 1.
J.:
1
Sjcoicate Ltsitj Co.
| 2>72V» Main ót., héfir tekið ii|>]>
nýja aöferð við sölu eigna sinna i j
Cumberland 1‘ark. Eóðir þessár j
j ertt til söltt við næsta lágtt verði og j
! góðum borgitnarskilmáliim, s\ro að !
verkamanninttm gefst nú færi á að 1
I auðgast ekki síðttr en attðiriönn- j
iinum.
Syndicate Realty Co. lánar fé. 1
j ]>eim setn hafa í hyggjtt að reisa !
j sér hús, og |>að gegn að eins 5 af
I hundraði, og ;etla |>ar að attki að
i reisa nýnióðins hús með 8 her- !
hergjunt. $3,000 virði, á horni
- Logan ave. og Florertce St., sent
I gefið verðttr þeim, sem dregur
j það. Drátturinn fer fratri með I
1 allri ráövendni. Húseigendur
sjálfir ákveða hvernig alt skttli i
! fram fara. <>g einnig verðttr dreg-
ið unt önnur verðlaun með sama |
hætti. ÞaÖ er lóö. $225 virði.
Allmikil lattdspihla ltefir verið '
beypt noröan tnegin viö járnbraut- \
ina, og ertt löðir ]>ar nti i háu verði j
j og ma fttllvrða að kiðir i Cuniber-
land Park stigi til nutna. því að J
þær eru sttnnanmegin sporbraut-
arinnar viö Ix>gan ave., en þar er j
I eitt ltelzta stræti bœjarins.
, hélagið ætlar a ð reisa að minsta
j kosti 10 hús áöur en haustar, og
j veröa þatt seld viö lágu veröi gegn
j mánaðar afborgunum.
f'aö hefir veriö samþýkt með 1
mikhtm meiri hluta, að leggja fé |
til heimssýningarinnar væntanlegit
hér í bæ, en viö ]>aö fjölgar fólk
hér t bænum. Slíkar sýriingar
hafa ætíö oröiö til þess aö auka
fólksfjölda borganna. íbúar Chi-
eoga borgar fjölguött um 500 þús-
undir við sýninguna þar, íbvtar
Portlands fjölguöu um 200,000 og
cins ætti aö fara í Winnipeg.
Þaö er gróöavegur að kaupa
MONTRE \L til HAVRl
og LONDON
Fyrsta.flokks cHfuskip. Sici i in, Corin-
thian Saidiman og Lako Krie; fargjald
I42.50 oe þar\tir til London < g $45.00 og
þar ytir »il Havre. A þriCja »ftrrými til
London $27.75 og til Havre '3=> oo Ef menn
vilja fá tiltekin herbeivi eRa nnur þaeg-
indi, geta menn sdtt uiii þaÖ 111 járnbraut-
ar umboðsmanna, eða til
W. R. ALLAN,
Genei al NorthwestenwAsent,
WINNIPEG, - - MAN.
A. L HOUKES & Co.
elja og búa til legsteina úr
Granit og marmara
I Öabprp er fjöi'esinasta ísl. lals. 6268 - 44 Albert St.
mLr ■ blað. Au-lýsið í því. WINNIPEG
Ekkert betra þakefni er búið til en
PRESTON Safe-Lock Shingles
Iterið þaðsamnn viö hvað annað þakefni sera er. Gætið að kostum O
þess ( öltura greinum, Safe-Locks á fjórum hliðum, svo að það er a'gerlega A
VaTNSMICL l', SNJOHELT og VINDHELT. - X
Preston Safe-i.ock Spónn er búinn til úr hreinu plötustáii og er gal -
vansérað sarakvramt fyrirspipunum Brezkustjórnarinnar. Stenzt sý'-'’”'--"
Eldingar trvftt !
Preston Safe-Lock Spónn er al-
pierlega trygg g gn skemdum af
eldÍDgum.
“AC:ORN QUAI
Galvanized
Báru Járn
er sal “ tL
ýraunru. w
,ITY“ X
Skrifið eftir ókeypis bæklingi vorum: ‘ Truth About Roofing.
jí Clare & Brockest, Limited,
X 246 Prit]cess Street, Wir\nipeg, Caqada.
Umboð-raenn fyrir ofannefnt ‘‘Acorn Quality” plötu járn,
X Tilbúið af PRES fON SHlNGLE and SIDING CO., Ltd.. Preston, Ont,
þessar lóðir hjá. félaginu viö því lagið lætur mönnum allar skýring-
lága verði, sem nú býöst. Kynnið ar í té, ef um er beðið.
yöttr alla nrálavexti sem bezt. Fé-'