Alþýðublaðið - 16.03.1921, Blaðsíða 1

Alþýðublaðið
Gefið át af Alþýðuflokknum.
1921
Miðvikudaginn 16. marz.
62. tölubl,
Sjómannafólag’sfundurinn
Tillaga forsætisráðherra feld.
í gærkvöldi var haldinn fundur
i Sjómannafélagi Reykjavíkur, og
stóð hann frá kl. 7 til nær 11.
Var tiiefni hans það er sagt var
frá í blaðinu f gær: Tillaga Jóns
Magnússonar. Báran var full. Tekn-
ir voru inn í félagið 56 nýjir fé
iagar, sem bæzt hafa við á þess
um tveim dögum, síðan fundur
var haldinn, en þá gengu 37 menn
inn. Tala félagsmanna er nú tæpt
þúsund, eða nákvæmar sagt 982.
Sjómannafélag Reykjavíkur er því
lang fjölmennasta verkalýðsfélagið
á íslandi.
Miklar umræður voru á fundin-
um, og voru haldnar yfir túttugu
ræður. Var að lokum samþykt
tiliðga sú er birt er hér á eftir.
En áður ea hún var borin upp,
var eftir ósk formanns borin upp
tillaga forsætlsráðherra, sem hljóð-
aði svo:
„Hvert fat af lifur þeirri, er
kemur úr fiski þeim, sem hér er
iagður í land, greiðist með 25 kr.
í stað 52 kr. A móti því kemur
uppbót þannig taiin: Hásetum
greiðast So°/o af því verði fiskj-
arins sem er yfir 150 kr. — hvert
skippund ti! uppjafnaðar, — fisk
iirinn þurfiskur eða matinn til þur-
fiskjar.
Að öðiu leyti samningurinn ó-
breyttur. “
Tillaga þessi, serr. fer fram á
að tekjur sjómanna yfir vertíðina
rýrni um 500 ti! 700 kr., fékk
íkkert atkvæði, en atkvæði á móti
voru ekki talia, þar eð allir fund-
armenn virtust vera það.
Var síðan samþykt í einu hljóði
eftrrfarandi tillaga:
„Sjómannafélag Reykjavfkur
hafnar tillögu þeírri, sem komið
hefir frá forsætisráðherra, um breyt
ingu á gildandi kaupsamningi, af
þeirri ástæðu, að ef fyrirkomulag
það, sem forsætisráðherra stingur
upp á, ætti að vera viðunandi,
væri óhjákvæmileg nauðsyn, að
sjómenn tækju þátt i stjórn rekst
urs togaranna og fisksölunnar, en
það er of umfangsmikið mál til
þess að komast í lag fyrir vertíð.
Sjómannafélagið heldur þvi fast
við gildandi samninga, en getur
þó fallist á svofeldar breytingar:
Lifrarverð 52 kr. pr. tunnu útborg-
ist þannig: 30 kr. borgist strax
samkvæmt ákvæðum samningsins,
en afgangurinn, 22 kr. pr. tunnu,
borgist ekki fyr en 1. október þ.
á,, gegn 5% ársrentu er gangi til
atvinnuleysissjóðs Sjómannafélags-
ins. Lftur félagið þannig á, að
með þessu hjálpi sjómenn til þess
að koma skipunum til veiða, með
því að iána þessa upphæð til út-
gerðarinnar af lítilli getu. Breyting
þesst á samningnum er bundin því
skilyrði, að ríkissjóður ábyrgist
greiðslu eftirstöðva lifrárverðsins.
Loks skorar Sjómannafélagið á
Alþingi og landsstjórn, að hlutast
til um, að togararnir verði gerðir
út þegar í stað.“
Alvarlegar áskoranir þurfa að
fara að koma frá verkalýðnura, sera
heild til þings og stjórnar, um að
sjá um að það bæti hið hneyksl
anlega ástand, sem á sér stað um
togarane, að þeir séu Játnir liggja
aðgerðalausir í böfn yfir hábjarg-
ræðistímann. Lfklegasf er bezt að
halda Alþýðuflokksfund á Austur-
velli, meðan stendur á þingfuadi,
en. láta sendinefnd faera þinginu
fundarsamþyktina, og faera fund-
inum aítur svar þingsins.
Áhugaliði.
Fjalla-Eyvindur verður leikinn
anmað kvöld.
P^Ó.
Kunnugur maður sagði við mig
í dag, er hann hafði lesið árétt-
ingargrein F. Ö. i Visi í dag:
„Mikil andsk. vitleysa er þetts.
Ekki er undarlegt þótt þeir fái
„undirballans* í útreikninginn sinn,
ef alt er á sömu bókina lært og
þetta. Þarna gerir hann trollunim
aðeins að veiða 240 skpd. á a;
10 dögum, í stað þess að venjiv
legasta veiðin hefir verið 320
—360 skpd., sjaldan þar undir, en
mjög oft þar yfir.
Eða verkunarkostnaðurinn. Að
telja hann urn 40 kr. á skpd, En
hæzti kostnaður við það hingað
til hefir verið þetta á hvert skpd.:
Þurkun út um holtin hjá ein-
staklingum — en þeir hafa haft
miklu meira upp á þann hátt, en
að vinna á stöðvum útgeiðar-
manna —................kr. 12,00
Þvottur................— 1,75
Akstur frarn og aftur . — 2,00
Yfirbreiðsla...........— 2,00
Aðgreining hátt reiknuð — 1,00
Samtals kr. x8,7S
1 þessu er þó aksturinn talinh
Iengri en lengst gerist hér i bæ,
yfirbreiðslunni að duga aðeins á
eitt skpd. og aðgreiningin talin
um 3/4 dýrari en venjulegast mun
vera.
Verkafólkið hefir aldrei notið
þessa rnikla verkunarkostnaðar.
Um hitt skal eg ekki segja —
þykir þd ekki ótrúlegt — nema
fiskverkunarstöðvar einhverra úr-
gerðarmanna, sem tekið hafa fisk
til verkunar af öðrum útgerðar-
mönnum, hafi tekið 40 kr. fyrir
verkunina. En þar hefir verið tek-
inn drjúgur skildingur fyrir ekki
neitt."
Svo fórusf feonum hér um bil
orð. Hver segir sannast? Hverjum
á að trúa?
„Spyr sá, et ekki veit.“
»4/2 G. k.