Lögberg - 10.01.1918, Síða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 10. JANÚAR 1918
6
Kaupmannahafnar
Þetta er tóbaks-askjan sem
hefir að innihalda heimsins
bezta munntóbak.
Munntóbak
Búið tilúr hin-
um beztu, elstu,
safa- mestu tó-
baks blöðum, er
ábyrgst að vera
algjörlega hreint
Hjá öllura tóbakssölum
að segja, heilar rímur utan að.
Með öðrum orðum: tók meira
ástfóstri við rímumar en aiþýð-
an gerir við mörg nútíðar skáldr
ritin.
Rímnaskáldin komast líka vel
frá verkinu alloftast, og það þótt
“hátturinn” sé vandasamur. —
Og satt að segja geta þær hitað
um hjartarætumar sumar hverj-
ar þó í rímum séu, t. d. vísumar
þessar í Hjálmarskviðu eftir
Sigurð Bjamason, — pær eru
teknar af handahófi:
Renna sláttar unda ár,
enn fjörs hátta notin.
Tvenn mér átta svíða sár,
senn er máttur þrotinn.
Rimmugígju greiddi’ úr hlekk,
grimmar frí við sorgir.
Dimman gný við fleina fékk
fimm og tíu borgir.
Grunur rætast fer nú frá,
funa vætu þrúði.
Una sætan — meðan má —
muna læt hjá brúði.
Auðar hrifinn hrundu frá
hauður yfir þara,
rauða drifinn dögg jeg má
dauða klifið fara.
Geri þeir betur nú, lærðu skáldin
Og svipur er yfir lýsingunni
á hesti Tútós í Tútósrímum,
eftir Hallgrím lækni Jónsson:
Jórinn stranga burði bar;
í bjór á vanga Fjörgynjar
stóra og langa skurði skar;
skór af spangastáli var.
Mjög sig teygði mjóstrokinh,
makkann sveigði gullbúinn.
Grjóti fleygði fótheppinn,
fögur beygði munnjáminn.
Undan fótum flaug eldur,
fróns á hnjótum stál syngur.
Orustuhótum alvanur,
Otursbótuhi reifaður.
Ekki dettur þetta í sundur af
efnisleysi, þótt klárinn troði
ekki “tunglakrapa” eins og
Sleipnir.
Tæplega verður meiri þróttur
fundinn í hestslýsingu, og missa
ekki sjónar á veruleikanum. —
En ágæti rímnakveðskapar sjá
nú fleiri en alþýðan, og það er
eflaust eitthvað mikið í þær
spunnið, þegar sum stórskáldin
vor dáðst að þeim og vegsama
þær. Rímnasmíðin var svo ná-
komin sagnahneigð íslendinga,
að vét teljum það mjög eðlilegt
að hugur fortíðarskáida drægist
fastar að því en öðru. — Skam-
degiskvöldin íslenzku eru oft
dimm og dapurleg. pá er ágæt-
ur tími til að láta hugan reika
víða” — með persónum sögunn-
ar. Og eflaust hafa fleiri hugs-
að á svipaða leið og Bólu-Hjálm-
ar:
Millum hríða hreysi frá
heims um víða geima
hvarflar tíðum sefi sá,
sem að níðist heima.
pað verður naumast hrakið með
rökum að þessar og þvílíkar al-
þýðuvísur fela að einhverju leyti
í sér skáldskap og rímfegurð.
pær vekja sín áhrif, sem eru
samræmi við efnisblæinn. Og
margar orða betur gild og góð
lífssannindi en langt óbundið
mál, t. d. þessi alkunna staka:
Dropinn holar harðan stein;
hvöss vindgola sveigir grein;
ellin þolir ekkert bein:
einatt hvolast blæja hrein.
Svipuð henni er vísa Nikulásar
skálda:
Dropinn hægt og harðneskju-
laust holar steininn,
þannig opnar þankaleynin
þrálesningin mentasveininn.
En það er meiri speki í henni. —
Eftir Níels er og þessi:
Varminn breytir vatni’ í loft,
vatnið frost til reiðir.
Ástin harm, en hatur oft
harmur af sér leiðir.
Verður ekki annað sagt en að
spaklegri samlíking sé hér fyrir
komið í stuttu máli.
Svona líta þá út myndirnar,
sem alþýðustökurnar bregða upp
fyrir oss. Efnið er breytilegt
og oft tekið “inst af þankanna
grunni”. En aðalgildi þeirra
felst í því, að einhverstaðar, þó
ekki sé nema í einum drætti sjást
merki hreinnar listar og fegurð-
ar. Og dýpri og hreinni ósk, í
látlausum búningi en smekkleg-
um, sjáum við ekki að öllum jafn
aði, sem þessa:
Friðarins andi yðar standi
öllum grandi sneiði,
alskínandi lífs á land
leið án vanda greiði.
En höf. þeirrar stöku er vest-
firzk kona — Guðrún hét hún.
Flest er undirorpið eyðilegg-
ingu, annað en góðar vísur:
Falla tímans voldug verk,
valla falleg baga--------
segir Einar skáld Benediktsson
forkunnar vel. pað hefir sann-
ast og mun sannast meðan þjóð-
in lifir.
—óðinn
Margeir Jónsson.
í
Leiðrétting.
Red Cross kvittaninni frá
Th. Thorsteinson bankastjóra í
síðasta blaði, misprentaðist upp-
hæðin frá Vestfold, Man. —
Upphæðin varð tveimur dollur-
um of lág; átti að vera $22.10.
dygðaríka kvenfélagi Eyford-
bygðar, hjúkrunarkonu hjálpina,
þegar eg lá veik í tólf vikur, og
gjöf þá, að upphæð $30.00, til
að borga með stúlkunni sem hjá
mér var. Og nú síðast hina
skjótu sendingu $20.00, þegar
brunann bar að. f þessu- sam-
bandi finst mér skylt að geta
þess, að sama félag, sem hefir
það markmið að líkna nauðstödd-
um, hefir einnig gefið Helgu
systur minni (Mrs. Savage)
$20.00 í hennar brýnu þörf.
Sömuleiðis þakka eg þessum:
|Mr. og Mrs. M. Benjaminsson
i $5.00, puríði Magnússon $5.00,
Mrs. G. Skúlason $1.00 og fleira,
Mr. Sigm. Sigmundson $1.50,
Björns ólafssonar heimilisfólk,
sem hefir reynst mér og syst-
kinum mínum eins og beztu for-
eldrar, sendi mér bæði peninga
og margt fleira. Einnig þakka
eg þeim hérlendu mönnum fyrir
þá 10 til 20 dali, sem þeir skutu
strax saman og færðu mér, þeg-
ar eg var borin út úr brunanum.
Alt þetta góða fólk bið eg
Guð að blessa og drýgja efni
! þess, á þessum hörmunganna
I tímum og æfinlega. pess bið eg
af öllu hjarta, því það er það
| eina sem eg get gjört. Svo óska
eg að endingu öllu þessu likn-
sama fólki gleðilegs nýárs og
alls góðs í framtíðinni.
Bjorg Ásgrímson.
Hovre, Montana.
Við undirrituð þökkum öllum
þeim kunningjum og nágrönnum
okkar, þá hina miklu velvild og
heiður, er þeir auðsýndu oss í
sambandi við silfurbrúðkaups-
dag okkar, þann 9. des. sl., fyr-
ir þá höfðinglegu gjöf, 75 dati í
silfri, og öll þau hlýju orð og
vinahót, sem oss voru sýnd í
sambandi við þennan merkisdag
í lífi okkar, mun oss seint gleym-
ast.
Elfros, Sask., 7. jan. 1918.
Tímóteus Guðnason.
porbjörg Guðnason.
ALLA pESSA VIKU
Síðdegisl. miðvikud. og laugard.
Hinn bezti dráttlistar
gamanleikur
“The Katzenjammer Kids”
ALLA NÆSTU VIKU
Síðdegisleikir á hverjum degi
Hin mikla hugmyndasaga
eftir Jules Veme
“20,000 Leagues under the Sea”
Hrífandi viðburðir í djúpi
sjávarins
pakkarorð.
Hovre, Mont., 31. des. 1917
Hér með votta eg undirrituð,
fyrverandi nágrönnum mínum
og nokkrum sönnum mannvinum
í Eyford bygð, N.-Dak., mitt
innilegasta þakklæti fyrir alla
þá góðu hjálp og umhyggju, sem
það líknsama fólk hefir sýnt
mér, bæði undanfarin ár, og eins
síðan eg flutti til Hovre, Mont.,
þar sem eg veiktist á ný, og eg
varð fyrir því óhappi að kvikn
aði í húsinu sem eg var í, og
brann mest alt sem eg átti. En
mér og litlu stúlkunum mínum
varð bjargað, fyrir Guðs og
góðra manna hjálp.
f fyrsta lagi þakka eg hinu
500 íslentlingar óskast til a6 lœra
bifreiSa og gasvéla iðn í Hemphill
skóla, sem hefir stj<5rnarleyfi I Winni
peg, Regina, Saskatoon og Edmonton.
Herskylda er lögleidd í Canada og
hundruS þeirra manna er stjórnuSu
bifreiiSum og gasvólum ver8a aS hætta
þeim starfa og ganga i herinn. Hér
er tækifæri fyrir þig aS læra góSa iSn
og sem ekki tekur þó nema fáar vikur
að læra og taka eina af þessum stöS-
um, þar sem kaupið er frá $80 til $200
um mánuSinn. Vér kennum y8ur og
höfum áhöldin sem meS Þurfa, bæði
aö kénna y8ur( a8 .stjórna vélum og
gera vi8 þær. Svo sem þessar: Blf-
rei8um, flutningsvögnum, gasvélum og
skipsvélum.
Aðeins 6 vikur til náms. Áhöld ó
keypis. Vinnuveitenda skrifstofa vor
hjálpar y8ur til aS fá vinnu eftir aS
þér hafið lært. Láti8 ekki dragast
a8 byrja. KomiS strax. ökeypis
lækningar. Gangið á þá stofnun sem
næst ySur er. Hemphills Motor
School, 220 Pacific Ave., Winnipeg.
1827 Railway St., Regina. 20th St.
East, Sasltatoon, og 101 St., Edmonton.
og Calgary, Alta.
Byrjar MiSvikudaginn 9. Janúar 1918
að sporvagnar nema staðar til að taka fólk
ÁÐUR EN FARIÐ ER
YFIR KR0SSGÖTUR
En EKKI eftir aíf fariíf er yfir götuna eins og verið hefir.
Þetta gildir á eftirfylgjandi stöðum:
Sargent og Sherbrooke
Portage og Donald
Ellice og Donald
Notre Dame og Donald
William og Donald
Logan og Donald
Portage og Sherbrooke
Notre Dame & Sherbrooke
William og Sherbrooke
Logan og Sherbrooke
William og Arlington
NotreDame og Arlington
Sargent og Arlington
ATHITÍMH Sporvagnar sem renna SUÐUR Don-
AinUUlLl—aiaSt. stanza að SUNNANVERÐU
á Portage Avenue.
Stanzað verður hjá stólpum sem hvítmálaðir eru hvar
helzt sem því verður viðkomið.
WINNIFEG ELECTRIC RAILWAY COMPANY
miiiH)fumiiiiiiiiiniii:niiiniiimi;ímiMiiif;::fi:ir. mHiimiiiittiiiiiiiuHiþimitiiUuuuniiiimi
mSmSSammmmi'm
l!llllllipi!l
!l!ll!!!nlUI
Kv iðslit lœknað.
Fyrir nokkrum árum sít5an, var eg að
lyfta kistu og kvitSslitn^aði. L.æknirinn
kvatS uppskurð hið eina nauösynlega. Um-
^útiir komu atS engu haldi.
AtS lokum fékk eg þó tangarhald á
nokkru, sem læknaði mig aigerlega á
ðkömmum f^íma. SítSan eru litSin mörg ár;
eg hefi unnið erfiða vinnu, sem trésmiður
og aldrei orðið misdægurt. I»að var enginn
uppskurðtir, enginn sársauki, ekkert tíma-
tap.
Eg sel ekki neitt, en eg er reiðubúinn að
gefa yður fullnægjandi upplýsingar að þvi
er til lækningar kviðslits kemur. Skrifið
mér. Utanáskrift mín er Eugene M. Pullen,
carpenter, 817 D Marcellus Avenue,
Manasquan, N. J.
Pér ættuð að klippa úr blaðinu þenna
miða og sýna hann þeim, sem þjáðir eru
af kviðsliti — þú getur með þvl bjargað
lifi þeirra, dregið úr þrautum, sem kvið-
sliti eru samfara„ og komið í veg íyrir
hugarhrelling 1 sambandi við uppskurð.
Hogir.’.U11 LODSKINN
Ef þú óskar eftir fljótri afgreiðslu og hsesta verði íyrir ull cg lcðskir n.skrifið
Frank Massin, Brandon, Mán.
Skrifið eftir verði og áritanaspjöldonn.
8
NLIKIH
Veturinn.
— ísinn breiðist yfir lá
undir heiði bláu,
geymir neyð og frosti frá
fiska seyðin smáu. ,
Norður-loga-ljósin há
loft um bogadregin,
himins vogum iða á
af vindflogum slegin.
Gegnum háu himins þá
höfin sjáum blika
stjörnur smá, þær ljósin ljá
um loftið gljá og kvika.
Sem gullreimuð blæja blá
breidd sé eimi viður,
ljósin streyma ofan á
okkar heima niður.
Margt í huga hvarflar mér
um himinbuga setur,
en orð ei duga að dást að þér
dýrðauðugur vetur!
Sigurður Breiðf jörð.
SKRÍTLUR.
Uppástunga.
Sveinn litli lét illa, svo að móðir hans varð
byrst við hann og sagði honum að fara í skammar-
krókinn og skammast sín þar. Sveinn fór í krók-
inn og stóð þar dálitla stund, en af því að hann
heyrði til hinna barnanna, sem voru að leika sér,
eirði hann þar ekki og kallar til móður sinnar:
“Mamma, má eg ekki fara inn til bamanna og
skammast mín þar áfram?”
Kennarinn: “Hvaða orð er egg ?” Pilturinn:
“Nafnorð”. iKennarinn: “Hvers kyns?” Piltur-
inn: “Já, það er ekki hægt að ákveða það, fyr en
unginn er kominn úr því”.
Húsbóndinn: (við dreng, sem er nýkominn á
heimilið). “Hefir nú ráðsmaðurinn sagt þér, hvað
þú átt að gjöra í dag?” Drengurinn:, “Já, eg á
að vekja hann undir eins og sést til þín”.
Sennilega.
Valdi: “Er það satt, mamma, að mennirnir
^éu úr dufti ?” Móðirin: “Já, bamið mitt!” Valdi:
pá þykist eg vita, að negramir séu þá úr kola-
dufti”.
Með því móti!
Magnús: “Hann Gunnar kunningi okkar datt.
ofan úr 30 feta húsi í gær, og meiddi sig þó
ekkert! Jón: ‘pað er ómögulegt!” Magnús:
“Jú, hann datt úr útidyrunum niðri”.
Sonurinn: “Pabbi, hví eru myndirnar í um-
gjörð?” óli gamli: “Annars sæju málararair
ekki hvað þeir ættu að mála langt”.
Á hárskerastofu.
Gestur: “Hví segið þér alt af þessar voðalegu
ræningjasögur, þegar þér klippið?“ Hárskerinn:
“pað er miklu auðveldara að klippa menn þegar
hárið fer að standa á höfðinu á þeim”.
Líku líkt.
A. : “pað er afmæli konunnar þinnar á
morgun, hvað ætlarðu að gefa henni?” . ,
B. : “pegar mitt afmæli var, þá gaf hún mér
fallega kaffikönnu, nú held eg að eg verði að gefa
henni í staðinn langa tóbakspípu”.
Fiskimaðurinn.
Wessel sá heldri mann vera að dorga með
fiskistöng; hann virti fiskimanninn fyrir sér.
Hinn varð reiður af því að Wessel skyldi vera að
horfa á sig og spurði: “Á hvað gónið þér?” “Eg
horfi á fiskistöng yðar”, svaraði Wessel. “Vitið
'þér þá hvað fiskistöng er?” spurði fiskimaðurinn.
“Já”, svaraði Wessel, “þáð er prik með ormi á
öðrum endanum en iðjuleysingja á hinum”.
Sólskinssjóður.
Frá bömum Mrs. Thomson, 502 Toronto St.
Ágústa Thomson........................ $ .50
Jósef Tomson..........................I .50
Gúðrún Thomson.............................50
Friðrik Bjamason, Wynyard, Sask. ...... .25
Rúna Bjarnason, Wynyard. Sask.............20
Guðrún Murel Goodman,Milton,D. Dakota .. .25
Ragnheiður Goodman, Milton, N. Dakota . . .25
Alls...............$ 2.45
Áður auglýst ... . . $896.75
Nú alls.............$899.20
III. ÁR.
WINNIPEG, MAN. 10. JANÚAR 1918
NR. 2
Jólasaga.
pað var aðfangadagskvöld jóla. Á prests-
setrinu Hlíð voru menn búnir að útiverkum. Gest-
ir vom nokkrir komnir, einkum böm, sem pYest-
konan hafði boðið til að sjá jólatré og unglings
karlmenn og kvennmenn, sem ætluðu fram eftir
nóttinni að æfa sig á jólalögunum undir morgun-
daginn með organistanum.
Presturinn var búinn með jólaræðumar sínar
og var að tala við fólkið í baðstofunni, en prest-
konan var að hella kaffinu í bollana. Bömin voru
öll sezt umhverfis stórt borð og á borðinu vom
diskar með lummum, jólabrauði og öðru góðgæti.
pá var barið á dyr. Sá er til dyra fór, kom
inn aftur og sagði, að Einar í Holti væri kominn
og vildi tala við prestinn.
Einar í Holti var bláfátækur maður. Hann
átti átta böm, og var hið elzta þeirra á tíunda ári,
hið yngsta 5 vikna. í Holti höfðu gengið mikil
veikindi framan af vetrinum, kíghósti í bömunum
og lungnabólga í Einari sjálfum. Sigríður, kona
hans, hafði alið barn í fjórðu viku vetrar. Dáð-
ust allir að því þoli og þeim kröftum, sem hón
hafði til að bera, þar sem hún, nýstaðin af sæng,
hafði orðið að vaka yfir bömunum dag og nótt
við lítið og óhentugt viðurværi.
“pað hefir líklega dáið eitthvert bamið þar”,
sögðu sumir; aðrir hugðu annað mundi vera er-
indi Einars. “Hann hefði látið það erindi bíða til
morguns”, sögðu þeir, “en ekki gjört sér ferð
núna í þessu veðri”, því það var kólga og skaf-
renningur.
“pað vildi eg að hann væri ekki að sækja þig,
góði minn”, mælti prestkonan. “Mér þætti lítið
koma til skemtunarinnar í kvöld, ef þú værir ekki
heima, heldur yrðir að vera á ferð í þessu veðri”.
Presturinn gekk fram til Einars, hélt hann á
ljósi með sér, og leiddi hann til stofu. Erindi Ein-
ars var að sækja prest til að þjónusta konu sína,
sem nú var orðin veik, og mjög þungt haldin.
Meðan Einari var veittur beini, bjó prestur
sig í snatri, og var nú sem öll gleði væri horfin af
heimilinu. Bömin kváðust ekkert gaman hafa af
jólatrénu eða neinu, fyrst pabbi væri ekki heima,
og alt fólkið var hugsandi út af heimilisástæðun-,
um í Holti.
“Látið þið mig ekki heyra þetta, góðu börn;
hugsið til baraanna í Holti, hvað þau eiga bágt,
þau fá nú ekkert kerti eins og þið og ekkert gott,
þau geta ekki haft ánægju af neinu, þau eru svöng,
þeim er kalt, og nú er mamma þeinra líklega að
deyja. Getið þið nú ekki verið ánægð, þótt eg sé
ekki heima rétt í kvöld, þið sem eigið í alla staði
svo gott. pegar eg er farin skulið þið kveikja á
jólatrénu ykkar. Nei, þið skulið gera það núna
strax, áður en eg fer. Og ef þið fáið eitthvað
fallegt af því, þá skulið þið senda börnunum í
Holti einhver gull. Verið getur að það gleðji þau
í svipinn, að minsta kosti yngri bömin. Gunna
litla hefir nú reyndar annað að hugsa, en að leika
sér. Hún er á 10. árinu, eins og þú Sigga mín, og
verður að vera bæði í fjósinu og eldhúsinu, og svo
þess á milli að hjúkra móðir sinni og .sjá til með
yngri bömunum, því þar er enginn fullorðin kvenn
maður á bænum, nema mamma hennar, sem nú
liggur fyrir dauðanum”.