Lögberg - 01.08.1918, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 1. ÁGÚST 1918
5
þeim hópi mannfélagsins, því nú eru
þeir svo alment kallaSir og útvaldir
til hermensku. Þeir eru sem ^ggt
næstum allir, a8 örfáum undanteknum
annaðhvort orönir etSa í þann veginn
aö vertSa hermenn, svo þegar hugsatS
er etia talað til æskumannanna, þá
verSur þaS eiginlega hiS sama og
vorir háttviru og hjartkæru, íslenzku
hermenn.
eins og þá er þeir söktu “Lusi-
tania”.
Ákveðin haturssókn.
þetta skyndilega hatursbál,
hjá jafn greindri þjóð, og pjóð-
verjar eru, kemur oss undarlega
fyrir sjónir. Og það verður oss
að eins skiljanlegt, þegar vér
minnumst þess að þýzka stjóm-
in gerði alt sem hún gat, ekki
einasta til aS blása að þeim kol-
um, heldur og til þess að taka
fyrir kverkar hverjum þeim
manni eða málgagni, sem reyndi
að segja satt. pjóðin þýzka
hefir aldrei fengið að vita sann-
leikann, og vonbrygði hennar
urðu tilfinnanleg, þegar hún
vissi að her hennar hefði verið
stöðvaður á leiS sinni til Parísar-
borgar, með aðstoð Breta, og að
Bretar teftu allan aðflutn-
ing með sjóflota sínum, áð og
frá pýzkalandi, varð eldsneyti
til þess að magna þetta haturs-
bál, og hefir gert stjóminni hæg-
ara fyrir með aS leyna hina
þýzku þjóð sannieikans í þessu
máli.
Og hver var svo sannleikurinn?
Bretar bám engan illhug til
pjóðvefja. Játvarður VII. meinti
ekki að gera þýzkalandi neitt
rangt til, þegar hann oðhyltist
Frakka, og það gerðu ráðherrar
hans ekki heldur, þegar að þeir
reyndu til þess að bæta úr mis-
skilningi þeim, sem þá átti sér
stað á milli Breta og FYakka, né
heidur þegar að þeir trygSu vin-
áttubönd sín við Rússa. peir
samningar voru meintir til þess
að auka velvildarhug, og tryggja
Evrópu frið. En aldeilis ekki til
þess að traðka rétti pjóðverja a
neinn hátt.
Verzlunarm. stéttina dreymdi
aldrei um það, að herja á pjóð-
verja, til þess að ryðja þelm úr
vegi, sem keppinautum sfnum,
né heldur verksmiðjueigendur.
Ef aS þeim efði dottið slíkt í hug,
þá eru þeir ekki svo skyniskropn
ir að þeir hefðu ekki tekið með í
reikninginn, að pjóðverjar voru
þeirra langbeztu viðskiftavinir
af öllum þeim þjóðum, sem þeir
skiptu við, og ef því væri bætt
við, að tveggja ára stríð, þó það
hefsi gengið þeim í vel, hefði
orðið þeim mikiu kostnaðar-
meira heldur en samkepni pjóð-
verja á heimmarkaðinum gat
orðið á 20 árum.
Brezkir vísinda- og menta-
menn dáðust að því, hvað pjóð-
verjar hefðu afkastað miklu í vís
inda og bókmenta áttina, og þeir
áttu marga aldavini á pýzka-
landi. A
Brezkir stjómmálamenn voru
ekki að sækjast eftir auknum
nýlendum, þeir höfðu alt það, í
þá átt, sem þeir kærSu sig um, og
aðalumhugsunarefni brezku þjóð
arinnar var friður — alheims
friður.
Enginn hluti brezku þjóðar-
innar, hvorki verzlunarstéttin,
mentamennimir né heldur stjóm
málamennimir höfðu hina
minstu hugmynd um hættu þá,
sem Evrópu friðnum var búin,
og sem vér vitum nú að lá vak-
andi í hugum iþeirra manna, sem
völdum ráða á pýzkalandi. Var
dulið ráðabrugg Hoenzollanna og
leiStoga hersins í pýzkalandi.
Né heldur var oss þá ljóst hve
lítilsvirði þeim voru görðir
samningar og umhyggja er þeir
létust bera fyrir velferS manna
yfir höfuð. par af leiðandi voru
Englendingar, að öðru leyti en
því, að þeir höfðu sjóflota, sem
nauðsynlegur er til þess að
vemda land, sem alstaðar liggur
opið fyrir atlögum af sjó, alger-
lega óundirbúnir undir stríð.
peir höfðu ekki einu sinni áttað
sig á því, hvemig að þeir ættu
aS snúa sér, ef til landorustu
kæmi, og er það meira hugsunar-
leysi en góðu hófi gegnir. En
slíkt hugsunar og aðgjörðarleysi
er bezta sönnunin fyrir sakleysi
þeirra, og er algerð aflausn
þeirra, frá þeirri fjarstæðu að
Bretar hafi verið að hugsa um
að ráðast á hina sterkustu her-
þjóð heimsins með her, sem bæði
var fámennur og algerlega óund
irbúinn.
Framh.
Hugleiðingar um hermenninaog
/Herhvöt” til œskumannauna.
..Frægur er sá fremstur gengur...
feigSar út í jelin hörS
og þá vinst ei lífiS lengur,
litar blóSi græna jörS.
En sá huglaus undan snýr
ógn sér dauSa þyngri býr,
aldraSir munu’ aS honum glotta,
ungbörn hann og konur spotta.
B. Th.
Þannig talar eitt góSa stórskáldiS
vorrar íslenzku þjóSar, til karlmanna
Bjarni Thorarensen, í kvæSi, sem
nefnist “Herhvöt”.
Nú stendur svoleiSis á í heiminum
og umhverfi voru, aS mér finst vel
viSeigandi aS minna á þessa “Hvöt”,
er eg marka niSur á blaS hugsanir
minar v'iSvíkjandi hermönnunum og
æskumönnunum.
Til vigvalla er nú “Hvötin”, og
og veriS þá aS kalla í herlúBra blás-
iS og hrópaS í þá alla. Hvernig er
kallinu og hvatningunum þeim nú
tekiS ?
Yfirleitt má segja vel og drengi-
lega, af mörgum æskumanninum.
Fram til orustu brunuSu þeir margir,
sem hetjur, fríviljuglega þegar
byrjun yfirstandandi stríSs, gáfu upp
góSar verklegar stöSur og góS heim-
ili og sumir voru einkasynir foreldra
sinna. — Þetta var þó ekki undan-
tekningarlaust alment. — Til æsku
mannanna er haldiS áfram aS tala, og
og kallaS er aS heita má meS öllum
lífs og sálarkröftum. Hvötin er
framsett i kvæSum, söngvum, ræSum
og ritum.
Til herþjónustu fór sjálfboSum
fækkandi af mörgum eSlilegum á-
stæSum, Áherzlu þurfti til aS fjölga
liSi. Nú eru menn leiddir, laSaSir
og sumir neyddir. Herskyldulögin
þurftu aS koma í gildi, og meS þeim
er “þrýst”, En þó sú aSferS kæmist
á, er sem áSur margur æskumaSurinn
enn reiSubúinn aS bjóSa sjálfan sig
fram til hjálpar, meS réttum skiln-
ingi á drengilegri vörn fyrr land sitt
og lýS, þá heilög skyldan krefst, aS
talá um hiS gagnstæSa væri rangt, þá
talaS er um fjöldann. HiS norræna
vikingablóS, hetjuandinn og fórnfýs-
in, hefir svo greinilega sýnt sig aS
vera til i ríkum mæli hjá svo miklum
meiri hluta okkar islenzku hermanna.
Vitaskuld eru hér þó undantekningar
benda mætti á æskumenn, þótt ekki
hafi veriS margir, einhleypa og
hrausta hafandi alls engum fyrir aS
sjá, er halda sig fría frá herskyldu
berandi aS eins fyrir sig þá fauSvit-
aS) gildandi ástæSu, aS hafa trassaS
aS þiggja sin borgaralegu réttindi
ekki haft hugsun til aS ná sér í þaS;
sem vanalega er kallaS á íslenzkumáli
borgarabréf, og troSiS þannig á sín-
um eigin rétti, kvaS atkvæSi snertir
átt hér þó dvöl yfir fleiri ára tímabil
og kanske sumir þeirra stundum fylt
þó þann flokkinn, sem digurmæltastur
kveSur upp vandlætinga og útásetn-
inga dómsorS um stjórn og stjórn
endur. —
Um þann æskumann, sem beinlínis
er sv'oleiSis ástatt fyrir, hver svo sem
hann er, hefi eg í fylstu alvöru búiS
til þessar eftirfylgjandi vísur:
Herskyldan þó hann ei bindi,
er helzt sem afsökun fram bar,
aS þegiS hafSi’ ei þegnréttindi,
það álízt til minkunar-
Ef hikar sér í her aS ganga,
og heldur aS lands vors stjórn sé
aum,
sízt er mannlegt hér aS hanga
og hampa dönskum beizlistaum.
Þess skal hér getiS aS ekki hafa all
ir notaS sér þessa gildandi ástæSu
Margir sem stutt hafa dvaliS hér
landi og ekki gjörst borgarar eru
hópi sjálfboSanna, og eru nú í hópi
hetjanna okkar, bæSi hinna særSu og
föllnu.
Til æskumannanna hvarflaSi hugur
minn, þá eg greip pennan til aS rita
þessar linur. Hugir almennings
dvelja nú líka aS mjög miklu leyti hjá
Háttvirtu sagSi eg. ÞaS kannske
aS sumum finnist of stórt orS fyrir
hermenn alment — en samkvæmt
mini hjartans sannfæringu snertandi
yfirstandandi stríS, og minni litlu
eigin reynslu og starfsþekkingu í her-
búSum á meSal hermanna, leyfi eg
mér aS nota þaS orS hiklaust, hafandi
huga hinn sanna, trúa hermann,
sem rækir vel köllun sína: “I hverri
stöSu hvar sem er í hernum nær og
fjær”, v’iS hann skyldi þaS orS tengt
lifs og liSinn.
Kallinu og hvatningunum hefir
sannarlega veriS vel tekiS af okkar
íslenzku mönnum, (eins og eg hefi
hér er áður skýrt frá), hvar sem þaS
hefir náS til þeirra, bæSi norSan og
eunnan línu. Sem hetjur meS ein-
beittu og glöSu geSi hafa þeir fariS
út í þenna yfirstandandi hildarleik,
frá heimilum sínum og ástvinum, og i
honum látiS líf sitt, þaS sanna bréfin
jeirra, sem send eru heim, þótt þeir
hlaupi í aS skrifa þau aS eins í vopna
hléi, staddir þar sem ekki er nema
eitt fótmál á milli lífs og dauSa, eSa
liggjandi særSir og limlestirá sjúkra-
húsum. Mörg bréfin þeirra eru svo
aSdáanlega hughreystandi og hress-
andi, þau eyða skuggum og þerra tár
margrar móSur, konu og meyjar, sem
viS “heimaelda” situr áhyggjufull og
hugkvíSin, biSjandi stöSugt drottinn
að varSveita sína elskuSu, “gegnum
hættur, gegnum neyS”.
Bænheyrzlu guSs getum viS lesiB
i bréfum hermannanna, af þeirra elg-
in vörum, sem særSir eru og heim
aftur komnir, skiljum viS það æ bet-
ur og betur hversu óútmálanlegan
styrk þeir hafa fengiS frá drotni, bæSi
andlegan og líkamlegan, og þegar viS
íhugum þetta alt meB stillingu, þá
eins og skín í gegnum þaS guSlegur
styrkur og “Hvöt” til allra æsku-
manna, hvort heldur farnir eru út
striS þetta eða í undirbúningi aS fara
og alvarleg vakning er þaS fyrir alla
þá sem heima fyrir eru og heilsu
vegna, eSa. af öSrum gildandi ástæB-
um geta ekki beinlinis herklæSst eSa
veriS með í hópum hermanna, — aS
þrátt fyrir þaS geta þeir hinir sömu
ýmsan hátt lagt fram krafta sína
smáa og stóra til hjálpar.
EinhverstaSar í ensku tímariti man
eg eftir aS hafa lesiS ljóS meS yfir-
skriftinni: “The Song of,Helpful-
ness” og hljóSar ein vísan í þvi IjóS
pitthvaS á þessa leiS: —
Þótt fær sértu’ á flotann þann ekki
sem fljótast um höf getur siglt,
þar hamast með hetjum á dekkl,
er hafrót i grimd fær sig ylgt;
hjá sjómönnum sit þú viB strendur
þú svo mikiS liS veitir þar;
þeim léS getur hjálpar hendur
þá hrinda þeir skipum á mar.
Já, sem sagt finst mér aS enginn
æskumaSur eða kona, geti meS góSfi
^amvizku fylgst þannig meS í mann-
félaginu án þess aS leggja fram skerf
sinn aS einhverju leyti til hjálpar sig-
urvinningi í þessari heljarbaráttu
Enda líka ber ekki á því, sem betur
fer, aS hluttekningarleysi sé ríkjandi,
þvert á móti. Nú er hugsaS mikið og
fram boðiS og framkvæmt til hjálpar
Býsna alment má óhætt segja aS fólk
fari meS hendur ofan í vasa slna eft
ir stórum og smáunr peninga upphæS
um, gefandi til ýmsra góðra félaga
og fyrirtækja, sem mörg eru sann-
kölluð blessuS liknar og hjálparöfl
fyrir hermenn vora, sem víBsvegar
eru nú í lífsháskanum staddir, iðug
lega er, og á aS vera, um þá hugsaS
meS von og ótta i dreyfingunni, á sjó
og landi; af þeim vitum viS nú
þeim hættulegu stigum jafnv'el á milli
Jerúsalem og Jericho, fallandi þar
hendur ræningja og vondra manna
en til huggunar vitum viS nú einnig
af aS enn þá, fyrir guðs náS, á hinn
miskunsami Samverji leiS um farinn
veg, RauSa kross félagiB og fleiri
félög því lík tákna hann. Þau eiga
nú víSa leiS um farna vegu hermanns
ins, svo er fyrir þakkandi aS mörg
eru nú orðin þeirra góðu gestgjafa
hús á stöðvum hörmunga og hættu
þeirra útbreiddu hjálpar og líknar
armar, ná nú víða til aS hjálpa þeim
nauðstadda, fallna og særSa, flytj-
andi hann stöðugt til gestgjafahús-
anna sinna, og látandi sér þar “hug-
arhaldiS um hann”.
Um afstöSu vora til æskumanna
eða hermannanna hefi eg nú orSiS
nokkuð margorður. En um áhrifin,
sem frá þeim sjálfum koma til al-
mennings útífrá, mætti einnig bæta
viB mörgum orSum, þvi sem sagt meS
orSum og atvikum gefa þeir margar
heilnæmar og hressandi bendingar.
Þeir hvetja til hugrekkis og hjálp-
fýsi. Bindandi um sár meðbræSra
sinna eSa berandi þá á baki sér hafa
þeir sjálfir tapaS Hfi sinu. — Þeir
hvetja til bænrækni, hafandi óskaS
eftir aS beSiS sé fyrir sér — enda er
þaS nú Iíka ein allsherjar-hvöt. Eins
og kunnugt er, hefir forseti Banda-
ríkjanna fyrirskipaS sérstakan al-
mennan bænadag. Einnig var þaS
konunglegt boS aS 30. júní s- 1. skyldi
almennur bænadagur haldinn hér.
Ekki er langt síðan aS bréfkafli
birtist í einu íslenzka Winnipeg-blaS-
inu, frá íslenzkum hermanni, sem þá
var staddur í skotgröfum. Skýrir
hann í stuttu máli frá þeim voðalegu
ósköpum, sem þar á dynja og eigi sé
hægt aS lýsa nákvæmlega en séu þann
ig, aS mönnum finnist stundum “eins
og þeir geti ekkert annaS gert en beö-
iS guS aS hjálpa sér”.
Svona mætti halda áfram aS minn-
ast á mörg dæmi um guðrækilegar
hugsanir hermannsins. —
Mér flýgur nú í hug ein fögur at-
höfn, sem nú skal skýra frá, þegar
hugsanimar dvelja viS hermenn,
striS og skelfingar. — Fyrir nokkrum
árum síðan, þegar SuSur-Afríku-
stríðiS stóð yfir, og fyrsti hópur her-
manna lagSi af staS frá Winnipeg til
vígvalla þangaS, undir stjórn major
Arnolds, sem féll í því stríði, og var
fyrsti af hermönnum frá Winni-
peg, er þar lét líf sitt. Á leiS eftir
aðalstrætiinu til C. P. R. járnbraut-
arstöðvanna stanzaði herdeild þessi
örfáar mínútur fyrir framan borgar-
ráSshöllina (City HallJ; þar gekk
presturinn, Dr. du Val, á röSina og
afhenti hverjum þeirra litla vasa-
biblíu. Hefir hann vist gengiS út
frá því sem vísu,%að þaS væri ein
hollasta v'iSbót veganestis þeirra, og
hver einasti maður í þeim hópi vildi
hjartanlega segja á þeirri átakanlegu
skilnaSarstundu: “Mér er hún kær,
sú blessaða bók”.
SíSan þetta yfirstandandi stríS
byrjaði, hafa fleiri og stærri hópar
hermanna numiS staðar, bæSi á þess-
um sama staS og víðar, og meStekiS
samskonar gjöf á kveSjustundunum,
þá er þeir hafa fariS aS heiman til
vígvallanna.
Auk nefndar bókar vil eg hér minn-
ast á aSra bók, blessaða og dýrmæta,
m er séreign okkar íslendinga, og
mér er kunnugt um aS margir af
okkar íslenzku hermönnum eiga og
hafa tekiS meS sér aS skilnaðargjöf,
auk biblíunnar; eg á viS Passíusálma
Hallgrims Péturssonar. Og sérstakt
hugboS finst mér eg hafa um þaS, aS
flestir þeirra, ef ekki allir, muni
kunna utanbókar fjögur síðustu vers-
in í fertugasta og fjórSa sálminum.
í þeim versum er heill flokkur af
bænum fyrir sérhverja kristna og
trúaða sál, og ef eg mætti svo aS orSi
komast, — nokkurskonar andlegur
styrktarsjóður til bænagjörðar fyrir
hverja manneskju, sem finnur í því
tilliti til vankunnátttu og vanmáttar,
— nothæfar bæði á mótlætis- og með-
lætistímunum, næst og samhliða bæn-
unum, sem Jesús sjálfur kendi sínum
fyrstu lærisveinum, er þeir sögSu:
“Herra, kenn þú oss aS biðja-”
1 fylsta samræmi við orS og at-
hafnir fjöldans af vorum íslenzku
hetjum, bæSi Canada- og Bandaríkja-
megin, sem viljugir hafa gengiö í
herþjónustu til lands og sjávar á yf-
irstandandi tímum, leyfi eg mér hik-
laust aS geta þess til hér, aS ein hin
helzta ferSabæn þeirra muni hafa
verið fyrsta versiS af þessum fjórum
áminstu, er byrjar þannig:
“Vertu guS faðir, faðir minn”. *
Og deyjandi á vígvöllunum, fall-
andi til jarSar í lömuSum og væng-
brotnum flugvélunum, eða sökkvandi
til hafsbotns á bryndrekum — eru
nú margar sannanir fyrir aS síðasta
versiS hafi þeir kunnaS og haft yfir
sem hina síSustu bæn.
Þegar fregnin um fallinn ástvin
berst meS hinum skyndilegu hraS-
skeytum til íslenzku heimilanna, og
þar eru syrgjendur, sem finna aS
þeir hafa mist hjartfólgin vin og
hérvistar-aðstoS. — þeir hinir sömu
veit eg aS hafa meS sér til huggunar
bænina, sem felst í öSru versinu, og
segja af hjarta:
“Höndin þín Drottinn, hlífi mér,
þá heims eg aSstoS missi —
Enda eg svo þessar hugleiSingar
mínar viðvíkjand “æskumönnunum
og hermönnunum” með minni brenn-
heitri og innilegustu hjartans kveSju
til þeirra, og bæn um GuSs styrk og
varSveizlu þeim til handa “í hverri
stöðu, hvar sem er, í hernum nær og
fjær.”
1.—7,—1918.
Guðjón H- Hjaltalin.
10 Daga Kiarakaup
Vorar miklu vörubirgðir
verða að minka í það minsta
til helminga.
Hver spjör í búðinni er nú
niðursett,
Alfatnaðir, treyjur, kjólar,
pils, peysur og nærpils.
Vér höfum svo hundruðum
ir af ljómandi fallegum fatnaði og
ið þér vera viss um að það sparar
mikla peninga.
skift-
meg-
yður
vér
legt
Vörugæði
segjum
lítilli
vor og verð er ætíð eins og
vera, en það er alveg ómögu
það
auglýsing að nefna hvert eitt af
kjörkaupunum, en þér munuð sannfærast ef
þér komið í bú ðinaað fá góð kaup.
Lesið dagblöðin og þar sjáið þér verð varanna
HOLLINS W ORTH&C Q,
LIMITED )/7 WIlsJNTF*EGr
LADIES AND CHILDRENS READY TO WEAR AND FURS
Frá Goodtemplurum.
í ritstjórnargrein i Lögbergi, sem
út kom 18. júlí s. 1. í sambandi viS
bréf þaS, er íslenzku Good-Templara-
stúkurnar hér í bænum sendu til
lúterska kirkjufélagsins og ann&ra
kirkjudeilda hér, er komist þannig aS
orSi:
“Bréf, sem undirskrifaB var af Dr.
Sig. Júl. Jóhannessyni og fleirum,
fór fram á þaB, aB ný starfsemi væri
hafin í okkar þjóSernislegu baráttu.
Og svo þegar kirkjufélagiB vildi ekki
fallast á þær tillögur sem ?t6 líkind-
um hafa veriS gjörSar meS þaS fyrir
augum aS koma ófriSi af staS,” ....
Og síSar í sömu ritgerS: “En af því
aS kirkjuþingiS síSast vildi ekki
gleipa fluguna, sem Dr. Jóhannesson
og fleiri sendu inn á þingiS, þá á aS
reyna aS veikja traust manna á fé-
lagitiu og þjóSernisbaráttu þess.”
Vegna þessara ummæla þykir
G.-T.-stúkunni ástæSa til aS biSja
blöSin Lögberg og Voröld aB birta
þetta umrædda bréf, því þótt mein-
ingamunur kunni aS eiga sér staS út
af orSavali bréfsins, þá er þaS víst
aS G.-T.-félögunum gekk gott eitt til
i þjóSernisáttina, og vildu sízt af öllu
“koma ófriSi af staS” eSa “kljúfa
Vestur-íslendinga”.
Gunnlaugur Jóhannsson
ritari st. Skuld No. 34.
Hjálmar Gíslason
ritari st. Heklu No. 33.
'Til hins Lútherska kirkjufélags
í Vesturheimi.
Eins' og kunnugt er, hafa íslenzku
Godd-Templara-stúkurnar Hekla og
Skuld gjört tilraun til þess i tvo v'etur
aS undanförnu aS kenna íslenzku á
laugardögum. Kensla þessi ‘hefir
veriS ókeypis, og þrátt fyrir þaS þó
hún hafi alls ekki getaS v'eriS full-
nægjandi, þá hefir hún samt, eítir
því sem vér vitum bezt, boriS tals-
verSan árangur.
Sökum þess aS vér teljum brýna
þörf á slikri starfsemi, leyfum vér
oss aS fara þess á leit viS ySur, í
allri vinsemd, sem hér segir:
1. AS þér kjósiS einn mann eSa fleiri
í félagi ySar til þess aS starfa í
sameiningu viS aSra kosna menn
frá hinum íslenzku kirkjudeildum
og Good - Templara - stúkum er
þannig myndi eina allsherjar-
nefnd, i því skyni aS finna æski-
legar og framkvæmanlegar leiSir,
tungu vorri til vaknigar og viB-
halds.
2. ESa ef þér telduS svo mikil vand-
kvæSi á þessari aSferS aS þé sæj-
uS ySur ekki fært aS kjósa slíka
nefnd, aS þér þá vilduS hefjast
handa tafarlaust og gjöra alt sem
í ySar valdi stendur innan félags
ySar og út frá því, málinu til viB-
halds.
'3- Hvort sem valin yrSi hin fyiri
leiSin eSa hin síSari, vildum vér í
bróBerni benda á þau atriSi, sem
oss hafa hugkvæmst og oss finnast
bæSi vonleg til árangurs og fram-
kvæmanleg. AtriSin eru þessi:
A. A8 gengist sé fyrir umferSa-
kenslu í íslenzku, sem hæfir
menn hafi á hendi meS ákveSn-
um launum sem fengin séu
meS frjálsum samskotum.
B. AB vakandi auga sé haft á öll-
um íslenzkum blöSum og tima-
ritum vor á meSal, til þess aS
knýja þau til uppihaldslausrar
baráttu fyrir tungu vorri.
C. A8 haldiS sé áfram hér eftir
aS kenna börnum í öllum
sunnudagaskólum kirkjudeild
anna einungis á íslenzku.
D. A8 beitt $é öllum sanngjörnurr,
áhrifum í þá átt aS töluS sé
einungis íslenzka í öllum al-
íslenzkum heimilum.
E. AS reynt sé aS koma á fót hér
* í Winnipeg almennu lestrarfé-
lagi meS sem flestum íslenzk-
um bókum, blöSum og tímarit-
um.
F. AS komiS sé á skóla hér i
Winnipeg, þar sem kend sé
einungis íslenzka börnum og
unglingum og öSrum, sem þá
kenslu vilja nota-
Til frekari skýringar skal þaS tek-
iS fram aS Good-Templara-stúkurnar
Hekla og Skuld hafa í hyggju aS
halda áfram ókeypis kenslu.í íslenzku
framvegis sem aS undanförnu.
Þess skal getiS hér, aS samskonar
ávarp og þetta er sent hinum öSrum
íslenzku kirkjudeildum vor á meSal.
Vegna þess aS oss er þetta áhuga-
mál og vér teljum þaS mikils virSi,
vonumst vér til þess aS þér takiS þaS
til umræSu og ályktana sem allra
fyrst og sýniS oss þá vináttu aS láta
oss v'ita undirtektir ySar og úrslit,
sem vér vonum og treystum aS verSi
hin æskilegustu.
Samþykt á stúkufundi Skuldar
þ. 12. júní 1918.
æ.t. Sig. Júl. Jóhannesson.
R. Gunnl. Johannsson.
Samþykt á stúkufundi 'Heklu
þ. 14 júní 1918.
æ.t.................................
brendum leir.
R. M. E. Magnusson.
Elzta landabréf í heimi.
Elzta landabréf í heimi er af borg-
inni Babylon. ÞaS er i brezka
safninu í Lundúnum og var búiS til
meira en tvö þúsund árum fyrir fæS-
ing Krists. Á því eru sýndir skurSir
sem voru notaSir sem samgöngufæri.
Flutningur var mikill á skurSum þess-
um, og voru sendingar merktar meS
spjöldum, eins og nú er gert á járn-
brautum og gufuskipum. Eitt slíkt
spjald hefir fundst og er þaS frá
árinu 2800 fyrir Krists fæSing. Jafn-
vel fyrir þann tíma tíSkuSust send-
ingar í Babylon meS svipuSum hætti
og póstsendingar nú á dögum. Eins
og gefur aS skilja, eru allar leifar,
sem finnast þar nú, úr steini eSa
Winnipeg.
Margir hafa beSiS meS óþreyju
eftir því, aS Winnipeg-leikhúsiS yrSi
opnaS aftur. Og nú er biSin á enda,
því á mánudaginn kemur taka hinir
Permanent Players afur til af nýju,
Og hefst þar meS 13. leiktímabil
þeirra.
Fyrsti leikurinn, sem sýndur verS-
ur, heitir: "Fine Feathers”, og er
sláandi dæmi .upp á hiS svo kalIaSa
höfSingja-háskríls lifs, og glæfra og
svik í fjármálum- Á meSal leikend-
anna má telja Anne Bronaugh, Frank
Camp, Blanche Chapman.Frederick
Kerby og Fred Cunnings.
Vegna þess hve mikillar aSsóknar
og hylli Winnipeg-leikhúsiS hefir al-
ment notiB, þá verSur aSgangurinn
eigi hækkaSur, þrótt fyrir þaS þótt
kostnaSur viS leikhús þetta, eins og
önnur, sé margfalt meiri en gerst
hefiri Winnipeg-leikhúsiS væntir
þess því, eins og aS, undanföörnu, aB
menn hugsi • sig tvisvar um, áSur en
þeir fára á aSra skemtistaSi.
Pantages.
“Twice. a Week” heítir leikur í
einuni þætti, sem veriS er aS sýna i
Pantagas um þessar mundir. ASal-
hlutverkiS leikur Miss Octavia
Handworth. Leikurinn er dæma-
laust' spaugilegur. Annar smáleikur
verSur einnig sýndur, er kallast:
“Olives”. A;f leikendum má tilnefna
Frank Sinclair og Cliff Dixon, Myrtle
Lawler og heilan hóp af stúlkum.
Einnig danza þar og syngja Follis-
systurnar, sem unniS hafa sér allmikla
frægS.
Þá gefst mönnum einnig kostur á
aS sjá annan þáttinnn af “A fight for
a Millons”, stórhrífandi leik. sem eng
inn ætti aS láta sér úr greipum ganga.
Dominion
ÞaS er margt og merkilegt, sem
Dominion leikhúsiS býSur upp á næstu
viku- Myndirnar stórhrífandi og hver
annari fegurri. Einn kvikmyndaleik
viljum vér þó sérstaklega benda al-
menningi á, sem sé "The Invasion” of
Canada”. Þar gefst mönnum þó sann-
arlega kostur á aS sjá margvíslegan
fróSleik. Annars ber öllum saman um
aS Dominion leikhúsiS, sé einn hinn
allra vinsælasti skemtistaSur í borg-