Alþýðublaðið - 17.03.1921, Blaðsíða 1

0
Alþýdublaðið
G-efiO ikt af -AJþýðufloliliiiiim.
1921
Fimtudaginn íj. marz.
63 tölubl.
Togararnir
eru ennþá bundnir við garðinn, og
cnnþá hefir ekki frczt neitt ura
hvénær þeir verða leystir. En þó
ílestir búist við að það verði bráð-
lega, þá dugar ekki fyrir verka-
lýðinn að lifaaðgerðalaus í von-
inni. Það verður að skora alvar-
lega á þing og stjórn, að koma
togurunum út. Það verður að sýna
þingi og stjóra, að almenningi er
ýull alvara œeð það, að togar-
arnir skuli ekki liggja aðgerða-
lausir i höfn yfir vertiðina.
Útgerðarmena hafa farið fram
á að hásetar á togurum samþyktu
að lækka kaup sitt um þriðja
hluta og lifrarpremiu um röskan
helming. Sjómenn hafa gefið greini-
ieg svör. Þeir hafa svarað: Víð
höldum okkur við gerða samninga.
Og hverju öðru gátu þeir svaraðr
Útgerðarmenn gerðu samninga við
Sjómanaafélagið í desember; sá
samningur giidir til hausts. Hvern-
ig dettur útgerðarmönnum í hug
að sjómenn fari að ganga frá
þeim samningum?
Þingið þóttist þurfa að gera eitt-
hvað í málinu. Það skoráði eitt-
hvað á stjórnina. Og Jón Magn-
ásson kallaði stjórnir Sjómannafé-'
iagsins og Útgerðarmannafélags-
ins á sinn fund, en honum datt
;þá ekkert betra í hug til þess að
&oma togurunum á stað, en að
lækka kaup háseta (lifrarpremiu)
um 5 til 7 hundruð krónur, hvers
þeirra, yfir vertíðina (samanber
lillögu hans, sem birt var hér í
biaðinu í gær). En hvaða gagn
iíti svo sem þessi tillaga að gera?
¦Hún var í alla staði gagnslaus frá
sjómaaaaaaa hálfu, þó hún gaga-
áði útgerðarmenn, þar sem hún
var kauplækkun. Hvaða áhrif
skyldi það hafa haft í þá átt að
koma togurunum af stað, þó sjó-
mettn hefðu samþykt lækkunina?
Æls éngin. Lækkuainai á kaupi
sjómannanna er þáanig varið, að
þó hverti einstakan sjómann muni
um hana, þá er hún svo litill hluti
af öilum útgerðarkostnaðinum, að
hún hefir engin áhriý í þá átt,
hvort togararnir sitja kyrrir eða
leggja «t. Tillagan var því í sjálfu
sér : hlægileg, og var ekki furða
þó forlög hflnnar yrðu þaa, sem
sbýrt var frá í blaðinu í gær;
Ekkert atkveeði.
Sjómenn hafa aií boðist tii þess
að umlíða útgerðarmenn um 22
kr. af lifrarpremiunni til hausts.
Betra geta þeir ekki boðið. Það
yrðu á þann hátt 3—4 hundruð
þúsund krónuf, sem sjómenn lán-
uðu útgerðarmónnum í hálft ár,
eða um 500 kr. hver maður. Það
getur orðið mjög óþægilegt íyrir
suma sjómenn að gera það, en ef
iandsstjórnin ábyrgist, sem er
skilyrði, þá er þetta trygg eign,
sem menn ættu að geta fengið
láa út á ef mönnum lægi mikið
á. En í raun og veru er það ekk-
ert sumarkaup, ef menn hafa ekki
500 kr. afgangs £ vetrarbyrjun.
Þvf eins og allir sjá' er hver vian-
andi maður ótryggur þó hann hafi
1000 kr. afgangs á þeim tíma árs,
ef hann á fjölskyldu fyrir að sjá.
Það er sagt að íslandsbanki sé
að nokkru leyti orsök til verk-
bannsins, i>að getur verið að þá
sé málið dáiítið flóknara, af því
kunnugt er að fslandsbankastjórn-
in er yfir landsstjórninni. Að lög-
um er landsstjórnin yfir hinni, en
fyrir ræfilsskap sinn er hua orðin
undiriægja hinnaf.
Én eins og fyr var sagt; Það
getur vérið að togaramir séu
komnir rétt að þvf, að fara af
stað. ' Ea tii vara er betra að
verklýðurisn fari að sýna, að
honum sé aívara. Og þann dag
sem lýðnum er Ijdst, að togar-
arnir eigi að liggja kyrrir yfir
vertiðina, þann sama dag^verður
verklýðurina að taka til ¦ sinna
ráða. Sjémennirnir verða að leysa
togarana, og halda tii veiða, áa
þess úfgecðarmenn gefi skiptta.
.Anáað væri glæpur gagnvart
landi ©g lýð.
Alþingi
{í «»»•)
lirl deUd.
Frumv. til laga um breyting á
lögum uai bæjarstjórn á Akur-
eyri, var samþ. til 2. umræðu og
vísað tii fjárhagsnefndar.
leðri delli.
Frumv. til laga um samþykt
á landsreikaingnum 1918 og 1919,
samþ. með 21 atkv. og afgreití;
til ed.
Magaús Jónsson bar fram breyt-
ingu á Iðgum um ellistyrk presta
og eftirlaun; talaði íjármálaráðfo,,
einnig og var máiinu vísað ti! 2.
umr. og fjárhagsnefndar.
Frv. til iaga :um breyting á í$-
tækralögum íté 10. nóv. íQOf.
Magnús Pétursson flutti fram
breytingarnar og töluðu auk haar,
atvinnumálaráðherra og forsætis*
ráðh. málinu vfsað til 2. umræðu
og alisherjaraefndar.
Frv.' til laga. um friðun lund*.,
vísað tii 2. umr. og allsherjar-
nefndar.
Frv. til laga um stækkun versl-
unarióðarinaaf £ Boiuagavík, sam-
þykt til 2. umræðu.
Tillaga ; til þjngsályktunar um
raaasókn á hö/aiaai í Súganéa-
firði vísað til síðari umræðu.
Þá hófust mnræður um
Y&tttrwiit á stjórniimi.
Bjarni frá Vogi hóf máls. Kvaðst
hann ekki ætla að „gera neiaa
kvell", og ,væri tillagan borin fraroi
til þess að sjá kmtt stjórnin vaeri
þingræðisstjórn eða ekki. Hvorl
hún hefði meiri eða minni hluta
i þinginu. Faan hana síðan stjórn-
iani ýmislegt ti! foráttu og Iýstt
vaaþókaua siaai á henni.
Guaaar Sigarðssoa hældi út-
gerðarmöaaum fyrir hagsýai og
dugnað(li) Snérlst raaða hans mest
um horfurnar eips og nú er og
að aukning framíeiðslunnar. Benti